0111-KDIB2-3.4015.84.2025.2.AD

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani, stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 marca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 12 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zniesienia współwłasności. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Jest Pani polskim rezydentem podatkowym, nie prowadzi Pani działalności gospodarczej. W drodze spadku (postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku z (...) r.) oraz na podstawie umowy darowizny z (...) r. nabyła Pani łącznie 50% udziałów w zabudowanej nieruchomości gruntowej położonej w dzielnicy (...), o numerze ewidencyjnym (...). Pozostałe 50% udziałów w nieruchomości przypadało innej osobie fizycznej, która nie jest z Panią spokrewniona. Wraz z drugą współwłaścicielką postanowiła Pani znieść współwłasność powyższej nieruchomości. W tym celu najpierw działkę nr (...) podzieliły Panie na dwie działki, które zostały oznaczone numerami ewidencyjnymi: 2- nr (...) ((...) ha) - zabudowaną domem jednorodzinnym o powierzchni zabudowy (...) m 2oraz dwoma budynkami o innej funkcji o powierzchni zabudowy odpowiednio (...) m 2(letnia kuchnia) i (...) m (garaż), 2- nr (...) ((...) ha) - zabudowaną budynkiem o innej funkcji o powierzchni zabudowy (...) m (garaż). Był to tylko podział geodezyjny, który nie został uwzględniony w treści księgi wieczystej prowadzonej dla działki nr (...). Czyli po podziale działki nr (...) przysługiwał Pani 50% udział we własności działki (...) i 50% udział we własności działki (...) oraz w posadowionych na nich budynkach. (...) r. wraz z współwłaścicielką dokonała Pani zniesienia współwłasności ww. nieruchomości. Zniesienie współwłasności nastąpiło nieodpłatnie, bez spłat i dopłat, w sposób następujący: - nabyła Pani własność działki nr (...) ((...) ha), - druga współwłaścicielka nabyła własność działki nr (...) ((...) ha). W akcie notarialnym oświadczyły Panie wspólnie, że wartość rynkowa nabytych działek wynosi po (...) zł każda, a łączna wartość rynkowa nieruchomości przed zniesieniem współwłasności wynosiła (...) zł. Ponadto oświadczyły Panie, że żadna nie nabyła majątku przekraczającego wartość przysługujących jej udziałów we współwłasności nieruchomości. Działka, którą otrzymała Pani była o (...) ha większa od tej, którą otrzymała druga współwłaścicielka, ale współwłaścicielka otrzymała działkę zabudowaną trzema

budynkami w tym jednym mieszkalnym, a na Pani działce był posadowiony tylko jeden budynek o znacznie niższym metrażu. (...) r. sprzedała Pani działkę nr (...), uzyskaną w wyniku zniesienia współwłasności.

Pytanie

Czy otrzymanie w wyniku zniesienia współwłasności działki o większej powierzchni niż druga współwłaścicielka spowodowało u Pani obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) Pani stanowisko w sprawie W Pani ocenie, otrzymanie w wyniku zniesienia współwłasności działki o większej powierzchni niż druga współwłaścicielka nie spowodowało u Pani obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Jednocześnie zgodnie z art. 7 ust. 6 tej ustawy, w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności, podstawą opodatkowania jest wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. W Pani przypadku zniesienie współwłasności nastąpiło bez spłat i dopłat, a w akcie notarialnym jednoznacznie oświadczyła Pani wraz z drugą współwłaścicielką, że żadna nie nabyła majątku o wartości przekraczającej swój dotychczasowy udział we współwłasności. Podział nieruchomości, mimo że skutkował nabyciem przez Panią działki o nieco większej powierzchni niż działka otrzymana przez drugą współwłaścicielkę, nie doprowadził do powstania nadwyżki wartości majątku po Pani stronie. Przy podziale nieruchomości istotna jest nie tylko powierzchnia działek, ale również ich wartość, która według oświadczenia złożonego przez Panie była równa dla obu stron. Jest to uzasadnione, ponieważ na działce, którą otrzymała współwłaścicielka były trzy budynki w tym jeden mieszkalny, a na Pani działce tylko jeden. W związku z tym, nie wystąpiło przysporzenie majątkowe, które mogłoby stanowić podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. W związku z powyższym, otrzymanie przez Panią w wyniku zniesienia współwłasności działki o większej powierzchni niż działka nabyta przez drugą współwłaścicielkę nie spowodowało u Pani obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn, ponieważ wartość działek otrzymanych przez Panią i przez drugą współwłaścicielkę była równa. Odpowiadało to udziałom, które posiadały Panie w nieruchomości przez zniesieniem współwłasności (po 50%). Tym samym, nie nabyła Pani rzeczy o wartości wyższej niż wartość udziału przysługująca przed zniesieniem współwłasności. Na potwierdzenie swojego stanowiska powołała się Pani na interpretację indywidualną.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043): Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności. Na podstawie art. 1a pkt 1 ww. ustawy: Przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność. W związku z tym, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji współwłasności, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.). Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego: Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego; Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Zgodnie z art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego: Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu. W myśl art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego: Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić. Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego. W świetle wyżej powołanych przepisów, zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu. W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności: 1) podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny), 2) przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli, 3) sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny). Zgodnie natomiast z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego: Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności.

Z przepisu tego wynika wprost, że budynki i ich części znajdujące się na nieruchomościach co do zasady dzielą los gruntu, na którym są posadowione. W przypadku więc, gdy dochodzi do zniesienia współwłasności nieruchomości, czynność ta dotyczy zarówno gruntu, jak i wszelkich budynków i budowli trwale z nim związanych oraz innych naniesień na nim się znajdujących. Z tego też względu skutki podatkowe dokonanego zniesienia współwłasności oceniać należy łącznie dla gruntu oraz budynków na nim posadowionych. Zniesienie współwłasności mające charakter nieodpłatny, tj. bez spłat i dopłat, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Stosownie do postanowień art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy: Przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności - obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności. Jak wynika z art. 7 ust. 1 przedmiotowej ustawy: Podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego. Jeżeli przed dokonaniem wymiaru podatku nastąpi ubytek rzeczy spowodowany siłą wyższą, do ustalenia wartości przyjmuje się stan rzeczy w dniu dokonania wymiaru, a odszkodowanie za ubytek należne z tytułu ubezpieczenia wlicza się do podstawy wymiaru. W myśl art. 7 ust. 6 cyt. ustawy: Przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy. Stosownie do treści art. 8 ust. 1 i ust. 3 ww. ustawy: Wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw, a wartość praw do wkładów oszczędnościowych - w wysokości tych wkładów. Wartość rynkową rzeczy lub praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia powstania obowiązku podatkowego. Z powołanych powyżej przepisów wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega jedynie takie zniesienie współwłasności, w następstwie którego podatnik nabywa rzeczy lub prawa w części przekraczającej wartość udziału, który pierwotnie (przed zniesieniem współwłasności nieruchomości) mu przysługiwał. Innymi słowy, podatkowi podlega nabycie własności rzeczy (praw majątkowych) lub ich części w zakresie, w jakim nastąpił przyrost wartości nabytych rzeczy (praw majątkowych) w stosunku do wartości posiadanych uprzednio (tj. przed zniesieniem współwłasności) udziałów w tych rzeczach (prawach majątkowych). Jeśli wskutek ww. czynności zniesienia współwłasności nie ulega zmianie wartość nabytych rzeczy (praw majątkowych), tj. nie zwiększa się ta wartość, opodatkowanie nie ma miejsca. Z przedstawionego we wniosku zdarzenia wynika, że posiadała Pani 50% udziałów we własności nieruchomości. Wraz z drugą współwłaścicielką postanowiła Pani znieść współwłasność. W tym celu podzieliły Panie nieruchomość na dwie działki: działkę (...) ((...) 2ha) - zabudowaną domem jednorodzinnym o pow. (...) m oraz dwoma budynkami o pow. 2 2(...) m (letnia kuchnia) i (...) m (garaż); oraz działkę (...) ((...) ha) - zabudowaną budynkiem 2o pow. (...) m (garaż). (...) r. doszło do nieodpłatnego zniesienia współwłasności bez spłat i dopłat. W jego wyniku Pani nabyła własność działki (...), a druga współwłaścicielka nabyła własność działki (...). W akcie notarialnym oświadczyły Panie, że wartość rynkowa nabytych działek wynosi po (...) zł każda, a łączna wartość rynkowa nieruchomości przed zniesieniem współwłasności wynosiła (...) zł, a także, że żadna nie nabyła majątku przekraczającego wartość przysługujących jej udziałów we współwłasności nieruchomości. Jak już wyżej to wyjaśniono, przy stosowaniu przepisów dotyczących zniesienia współwłasności konieczne jest każdorazowo zbadanie, czy dochodzi do przysporzenia majątkowego wskutek zawarcia umowy. Jeżeli następuje nabycie własności rzeczy (praw majątkowych), których wartość nie przekracza wartości udziałów współwłaściciela przed zniesieniem współwłasności rzeczy (wspólności praw), wówczas nie wystąpi nadwyżka stanowiąca podstawę opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Wskazała Pani w opisie zdarzenia, że w wyniku opisanych działań nie nastąpił przyrost wartości nabytej nieruchomości w stosunku do wartości posiadanego uprzednio udziału w tej nieruchomości. Zatem, skoro istotnie w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości - wartość majątku nabytego przez Panią w wyniku tej czynności była taka sama jak przed zniesieniem współwłasności (nie nastąpił przyrost wartości majątku w wyniku opisanej we wniosku czynności w stosunku do tego jaka była wartość przed tą czynnością), to w takiej sytuacji nie powstał po Pani stronie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn. Jak już bowiem wyżej podkreślono, obowiązek podatkowy powstaje wówczas, gdy w wyniku zniesienia współwłasności następuje nabycie rzeczy lub prawa o wartości wyższej niż wartość udziału przysługująca przed zniesieniem współwłasności. Nie ma zatem znaczenia wielkość nabytej przez Panią powierzchni działki lub ilość znajdujących się na niej zabudowań, o ile wartość tej działki (nieruchomości), którą nabyła Pani na własność jest tożsama z wartością udziału w nieruchomości, który Pani przysługiwał przed zniesieniem współwłasności.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Ta interpretacja stanowi ocenę Pani stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

  Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;
  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS /SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.