0111-KDIB2-3.4015.229.2021.8.BB

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 27 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych przekazanych bezpośrednio na konto osoby trzeciej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 22 lutego 2022 r. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego (...) r. zawarł Pan umowę darowizny, na podstawie której Pana ojciec (darczyńca) podarował Panu (obdarowany) kwotę w wysokości (...) zł. Zgodnie z treścią umowy darowizny kwota ta miała posłużyć na zakup przez Pana mieszkania (umowa zakupu mieszkania z (...) r.). Umowa zakupu nieruchomości została zawarta przez Pana ojca, działającego w Pana imieniu i na Pana rzecz na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa z (...) r. Kwota we wskazanej wysokości została przelana bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek sprzedającego, z pominięciem konta bankowego obdarowanego. W tytule przelewu darczyńca wyraźnie wskazał, że przelana kwota stanowi cenę uiszczoną na poczet nabycia nieruchomości (akt notarialny z (...) r.). Taki mechanizm płatności przewiduje umowa darowizny. Wspólnie z ojcem uznał Pan, że przelew środków darowanych na podstawie umowy darowizny najpierw na Pana konto, a następnie ich przelew przez Pana na konto sprzedawcy nieruchomości, byłby niepotrzebnym zabiegiem, który mógłby prowadzić do niezawarcia umowy zakupu nieruchomości. W odpowiedzi na wezwanie wskazał Pan: Zakup opisanego we wniosku mieszkania został dokonany na rynku wtórnym. Umowa darowizny zawarta (...), nie została zawarta w formie aktu notarialnego, lecz w zwykłej formie pisemnej. Treść tej umowy była następująca: „Ja niżej podpisany R.M. („ Darczyńca”) daruje mojemu synowi D.M. („Obdarowany”) kwotę w wysokości (...) zł ((...) zł i 00/100) na zakup mieszkania zlokalizowanego w (...) („Darowizna”). Darczyńca postanawia, że Darowizna zostanie przelana bezpośrednio na konto zbywcy nieruchomości tj. (...) sp. z o.o. (KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) (...)) („Spółka”). Darczyńca oświadcza, że Darowizna jest dokonywana z majątku własnego Darczyńcy. Darowizna zostanie wykonana w dniu zawarcia umowy notarialnej kupna mieszkania pomiędzy Obdarowanym a Spółką. Obdarowany Darowiznę przyjmuje”. Umowa zawierała zatem polecenie nakładające na Pana, tj. na obdarowanego, przez jego ojca, tj. darczyńcę, obowiązek wydatkowania darowanych środków na zakup mieszkania. Ze względu na konieczność pełnienia obowiązków służbowych nie miał Pan możliwości osobistego podpisania umowy nabycia nieruchomości. Z tego względu, (...) r. przed notariuszem udzielił Pan ojcu pełnomocnictwa do zawarcia umowy nabycia nieruchomości. (...), r. przed wspominanym wyżej notariuszem Pana ojciec zawarł w Pana imieniu i na Pana rzecz umowę nabycia tej nieruchomości. Bezpośrednim kupującym zgodnie z treścią umowy sprzedaży był Pan. Środki pieniężne otrzymane w darowiźnie zostały przelane bezpośrednio przez Pana ojca na rachunek bankowy sprzedawcy mieszkania zgodnie z treścią zawartej umowy darowizny. Celem opisanego mechanizmu płatności było uniknięcie przedłużenia się przelewu środków służących do zakupu mieszkania. Przelew środków z konta Pana ojca

na Pana rachunek i dopiero wówczas z Pana konta na rachunek sprzedawcy mieszkania znacznie przedłużyłby proces zapłaty ceny. Z tego względu, zgodnie z umową darowizny, postanowiono o bezpośrednim przelewie środków z konta Pana ojca na rachunek sprzedawcy mieszkania.

Pytanie

Czy w zaistniałym stanie faktycznym zaistniał obowiązek zapłaty podatku od darowizny? Pana stanowisko w sprawie W Pana ocenie, przekazanie przez Pana ojca ceny nabycia nieruchomości wprost na rachunek sprzedającego podlega zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn. Przelew ten nastąpił w celu realizacji umowy darowizny zawartej na Pana rzecz. W Pana przekonaniu przelew środków przez darczyńcę najpierw na Pana rachunek, a następnie dokonanie przez Pana przelewu otrzymanych środków na rachunek sprzedawcy nieruchomości byłby niepotrzebnym skomplikowaniem procesu prowadzącego do nabycia nieruchomości, o której mowa w umowie darowizny. Ponadto taki sposób zapłaty ceny nabywanej nieruchomości powodował uniknięcie podwójnego przepływu pieniędzy w rozrachunkach międzybankowych. Interpretacja indywidualna Rozpatrzyłem Pana wniosek – 28 czerwca 2022 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0111-KDIB2-3.4015.229.2021.2.BB, w której uznałem Pana stanowisko za nieprawidłowe. Interpretację doręczono Panu 1 lipca 2022 r. Skarga na interpretację indywidualną 28 lipca 2022 r. wniósł Pan skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach. Wniósł Pan o uchylenie w całości zaskarżonej interpretacji indywidualnej. Postępowanie przed sądami administracyjnymi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uchylił skarżoną interpretację z 25 stycznia 2023 r. sygn. akt I SA/Gl 1069/22. Wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem 12 grudnia 2024 r. sygn. akt III FSK 669/23 oddalił skargę kasacyjną. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 12 grudnia 2024 r. Prawomocny wyrok wpłynął do Organu 10 marca 2025 r. Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.): Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.: - uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny oraz Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach; - ponownie rozpatruję Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawił Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1043): Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy. Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.). W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego: Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu: Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy: Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9 637 zł − jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. Stosownie do treści art. 9 ust. 2 ww. ustawy: Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw

majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie. Należy zauważyć, że − co do zasady − darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 cyt. ustawy: Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się: 1) do grupy I − małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów; 2) do grupy II − zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych; 3) do grupy III − innych nabywców. W myśl art. 4a ust. 1 ww. ustawy: Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli: 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. Stosownie do art. 4a ust. 4 cyt. ustawy: Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy: 1) wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub 2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron. Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD- Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2060). Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że (...) r. zawarł Pan pisemną umowę darowizny, na podstawie której Pana ojciec (darczyńca) podarował Panu kwotę w wysokości (...) zł na zakup mieszkania. Umowa nie została zawarta w formie aktu notarialnego, lecz w zwykłej formie pisemnej. Umowa zakupu mieszkania została zawarta (...) r. przez Pana ojca działającego w Pana imieniu i na Pana rzecz na podstawie udzielonego pełnomocnictwa. Kwota darowizny została przelana bezpośrednio przez darczyńcę na rachunek sprzedającego, z pominięciem konta bankowego obdarowanego zgodnie z treścią zawartej umowy darowizny. Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku, gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków: - otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie; - złożenie w terminie 6 miesięcy zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy); - udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. Otrzymał Pan darowiznę od ojca, a więc osoby wymienionej w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, a darowizna została przelana przez darczyńcę na rachunek sprzedającego Panu mieszkanie. Przesłanka udokumentowania polega w istocie na tym, aby wykazać, że obdarowany istotnie otrzymał środki oraz z jakiego źródła (od kogo). Takie udokumentowanie należy uznać za skuteczne również wówczas, gdy darowane środki nie wpływają bezpośrednio na rachunek obdarowanego, a na rachunek wierzyciela obdarowanego (na który zostają przekazane przez określonego darczyńcę). Taki sposób udokumentowania wraz z zawartą umową darowizny pozwala na wskazanie darczyńcy i obdarowanego oraz źródła pochodzenia środków. W związku z powyższym, jeżeli dokonał Pan zgłoszenia otrzymanej darowizny do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia nabycia tej darowizny, to miał Pan prawo do skorzystania ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji. - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.