0111-KDIB2-3.4015.54.2025.1.BZ

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego Od 10 lipca 2023 r. Pani babcia – B. F. raz w miesiącu, w różnych kwotach, dokonuje darowizny na rzecz wnucząt – Pani, Pana A. i Pana J., którą przekazuje na rachunek bankowy Pani matki Pani C.C. – opiekuna prawnego. Każdorazowo, w tytule przelewu, Pani babcia wpisuje: „Darowizna dla wnucząt J., A. I P. F.”. Pani B.F. jest babcią ojczystą dla Pani, Pana A. i Pana J. Pani babcia – Pani B.F., pozostaje w związku małżeńskim z Panem R. F., z którym pozostaje w ustroju wspólności ustawowej małżeńskiej. Darowizny przekazywane przez Pani babcię – Panią B.F. (ojczystą babcię) są dokonywane w celu wykonania przez Pani matkę – Panią C.C., zapłaty czesnego i innych opłat za prywatne placówki edukacyjne dla wnucząt. Pani matka – Pani C.C., otrzymane na swój rachunek bankowy wpłaty na rzecz dzieci co miesiąc przeznacza na ten właśnie cel. Wszystkie dzieci są małoletnie i wszystkie mają wydane orzeczenia o niepełnosprawności. Pan J.F. ur. (...) r., Pan A.F. ur. (...) r. oraz Pani P.F. ur. (...) r. Co do każdej otrzymanej od Pani B.F. kwoty darowizny na rzecz małoletnich, Pani matka Pani C.C. w imieniu własnym (jako opiekun prawny małoletnich) składa w Urzędzie Skarbowym w (...) zgłoszenie na formularzu SD-Z2, w terminie nie później niż 6 m-cy od otrzymania każdej z kwot. W rubryce o nr 93 „uwagi”, Pani matka – Pani C.C. podaje, że otrzymana kwota jest darowizną Pani B.F. na rzecz wnucząt. Dodatkowo, każdorazowo dołączany jest pdf z banku z danymi przelewu oraz tytułem: „Darowizna na rzecz wnucząt”. Pani matka – Pani C.C. jest w trakcie rozwodu z Panem W.F. (ojcem dzieci). Pan W.F. od czasu opuszczenia rodziny w (...) r. nie utrzymuje relacji ze swoją matką B.F. i swoim ojcem R.F. Pani C.C. pozostaje z mężem Panem W.F. w ustroju rozdzielności majątkowej od (...) r. Pani B.F. i Pan R.F. z własnej woli i chęci przekazują darowizny na rzecz wnucząt. W opisanej powyżej sytuacji rodzinnej, Pani B. F. zdecydowała razem z mężem Panem R.F., że darowizny dla wnucząt będę przekazywać na rachunek bankowy synowej, a nie syna. Żadne z małoletnich dzieci nie posiada własnego rachunku bankowego. Pytania 1. Czy darowizny otrzymywane przez wnuki przelewami bankowymi od Pani B.F. (z racji braku posiadania przez małoletnich rachunków bankowych i z racji ich małoletności, a także stosunków rodzinnych) mogą być przelewane na konto Pani matki – Pani C.C. (Pani opiekuna prawnego) i zwolnione od podatku od spadków i darowizn po dokonaniu zgłoszenia na formularzu SD-Z2? 2. Czy w celu skorzystania ze zwolnienia podmiotowego od podatku od spadków i darowizn Pani C.C. (jako opiekun prawny obdarowanych podatników) prawidłowo zgłosiła każdą darowiznę od B.F. (babci ojczystej obdarowanych) za pomocą zgłoszenia, o którym mowa w ustawie o podatku od spadków i darowizn - formularz SD-Z2, wpisując siebie jako zgłaszającego i właściciela konta, lecz z adnotacją, że jest to darowizna babci ojczystej na rzecz wnucząt? Pani stanowisko w sprawie W Pani ocenie z uwagi na fakt, że dzieci nie posiadają własnych rachunków bankowych i są małoletnie (odpowiednio mają bowiem: (...), (...) i (...) lata), darowizny od babci ojczystej Pani B.F. na rzecz wnucząt, w postaci środków pieniężnych przeznaczonych na pokrycie kosztów prywatnych placówek edukacyjnych mogą być wykonywane na rachunek bankowy opiekuna prawnego – Pani matki C.C. Sam fakt, że środki są przekazywane w formie przelewów pieniężnych na rachunek bankowy matki, jako opiekuna prawnego, nie pozbawia tych środków swojego charakteru, tj. tego, że stanowią one darowizny babci ojczystej na rzecz wnucząt. Taka jest bowiem wola darczyńcy. Tytuł przelewów jednoznacznie informuje, że jest to darowizna na rzecz wnucząt J., A. i P. F. W Pani ocenie, z uwagi na fakt, że środki stanowiące darowiznę od babci ojczystej na rzecz wnucząt są przelewane na rachunek bankowy matki dzieci Pani C.C. (z uwagi na fakt ich małoletności, brak rachunków bankowych oraz sytuację rodzinną), nakłada na matkę dzieci obowiązek zgłoszenia każdej kwoty darowizny od Pani B.F. (babci ojczystej) za pomocą zgłoszenia, o którym mowa w ustawie o podatku od spadków i darowizn – formularz SD-Z2. Z uwagi na to, że środki darowizn są przekazywane na rachunek bankowy matki dzieci, zgłoszenie w postaci formularza SD-Z2 zawierają dane matki jako właściciela konta, na który przelewana jest darowizna na rzecz małoletnich wnucząt.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837): Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy. Na podstawie art. 5 ww. ustawy: Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń. W myśl art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. Zgodnie z treścią art. 9 ust. 2 zdanie pierwsze omawianej ustawy: Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Opodatkowaniu podlega – zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy – nabycie od jednej osoby własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej tzw. kwoty wolne, określone dla nabywców zaliczonych do poszczególnych grup podatkowych. Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów. Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli: 1) zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz 2) w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym. Stosownie do treści art. 4a ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn: W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. W myśl art. 4a ust. 4 ww. ustawy: Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy: 1) wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub 2) nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron. Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że Pani babcia – Pani B.F. – przekazuje, raz w miesiącu, na Pani rzecz darowiznę w różnych kwotach w celu zapłaty czesnego i innych opłat za prywatne placówki edukacyjne. Darowizna przekazywana jest na rachunek bankowy Pani matki – Pani C.C. W tytule przelewu Darczyńca wskazuje, że darowizna jest na rzecz wnucząt J. A. i P. F. Pani matka otrzymaną kwotę co miesiąc przeznacza na ww. cel. Od każdej otrzymanej darowizny na rzecz małoletnich dzieci, w imieniu własnym (jako opiekun prawny małoletnich) Pani matka w terminie nie później niż 6 miesięcy od otrzymania każdej z kwot składa w Urzędzie Skarbowym w (...) zgłoszenie na formularzu SD-Z2 wskazując w uwagach, że „otrzymana kwota jest darowizną B.F. na rzecz wnucząt”. Należy zauważyć, że stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na obdarowanym. Opodatkowaniu podlega nabycie od jednej osoby własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej tzw. kwoty wolne, określone dla nabywców zaliczonych do poszczególnych grup podatkowych. W przypadku darowizny od babci nabywca jest zaliczany do I grupy podatkowej. Niezależnie od powyższego, w ww. ustawie przewidziano sytuacje, w których nabycie własności rzeczy i praw majątkowych przez osoby wymienione w art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest zwolnione z opodatkowania, jeżeli zostaną spełnione warunki wymienione w tym przepisie. W celu ustalenia czy w opisanej we wniosku sytuacji spełnione są warunki do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 4a cyt. ustawy, trzeba przeanalizować przesłanki wskazane w przepisach ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z treści przepisu art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że w przypadku gdy przedmiotem darowizny są środki pieniężne, dla skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania konieczne jest spełnienie trzech warunków: - otrzymanie darowizny od jednej z osób wymienionych w tym przepisie; - udokumentowanie ich otrzymania dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym; - złożenie w terminie 6 miesięcy zgłoszenia o nabyciu własności środków pieniężnych (poza sytuacją przewidzianą w art. 4a ust. 4 ustawy). Darowizny środków pieniężnych są dokonywane przez Pani babcię na Pani rzecz, czyli pomiędzy osobami należącymi do grupy osób wymienionych w art. 4a ustawy. Spełniona jest więc przesłanka podmiotowa ww. zwolnienia. W przypadku darowizny środków pieniężnych warunkiem niezbędnym do skorzystania z omawianego zwolnienia – jak już wyżej wskazano – jest także fakt udokumentowania przez obdarowanego ich otrzymania dowodem przekazania na swój rachunek bankowy albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. Zgodnie z art. 98 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.): Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka. W myśl art. 101 § 1 ww. ustawy: Rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Zatem, darowizny środków pieniężnych przekazywane na rachunek bankowy Pani matki – jako przedstawiciela ustawowego, czyli osoby, która zgodnie z przepisami prawa pełni władzę rodzicielską i jest zobligowana do zarządu majątkiem dzieci – wypełnia dyspozycję określoną w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Z powołanego powyżej art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn wynika, że podstawowym warunkiem dla skorzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn jest zgłoszenie faktu nabycia majątku naczelnikowi właściwego urzędu skarbowego. Zgłoszenie powinno zostać złożone w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Stoi Pani na stanowisku, że z uwagi na to, że środki darowizn są przekazywane na rachunek bankowy Pani matki, zgłoszenie darowizny na formularzu SD-Z2 powinno zawierać dane identyfikujące Pani matki, jako właściciela konta bankowego, na który przelewana jest darowizna na rzecz małoletnich wnucząt. Z takim stanowiskiem nie mogę się zgodzić. Jak wynika z opisu sprawy, darowizna środków pieniężnych dokonana jest na Pani rzecz, w związku z tym, występuje Pani jako osoba obdarowana i to Pani dane identyfikujące powinny znaleźć się na formularzu SD-Z2 w części B. To więc Pani, a w Pani imieniu – rodzic jako przedstawiciel ustawowy – jest zobowiązana (dla celów skorzystania ze zwolnienia) do składania zgłoszenia o nabyciu darowizny w sytuacji, w której kwota otrzymana od darczyńcy (Pani babci) sumarycznie w danym roku (roku otrzymania darowizny) i w ciągu 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie otrzymanie darowizny – przekroczy kwotę 36 120 zł. Należy podkreślić, że samo przekroczenie kwoty wolnej nie ma wpływu na możliwość zastosowania zwolnienia określonego art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Istotne jest, aby darowiznę o czystej wartości przekraczającej określoną w art. 9 ustawy kwotę wolną (tu: 36 120 zł) od jednego darczyńcy (Pani babci) zgłosić naczelnikowi urzędu skarbowego w określonym terminie. Z uwagi na fakt, że darczyńca (Pani babcia) dokonuje na Pani rzecz darowizny wielokrotnie, zastosowanie znajdzie ww. art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie, w danym roku i w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Ma Pani natomiast rację, że dla zastosowania omawianego zwolnienia nie jest przeszkodą – w Pani przypadku – że darowane środki pieniężne wpływają na konto Pani przedstawiciela ustawowego. Odnosząc się więc do części stanowiska dotyczącego uprawnienia do zwolnienia w związku z wpływem środków na konto Pani przedstawiciela ustawowego – pomimo, że środki pieniężne otrzymane przez Panią tytułem darowizny od Pani babci zostały przekazywane na rachunek bankowy Pani matki (jest Pani osobą małoletnią i nie posiada własnego rachunku bankowego) ma Pani prawo do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ww. ustawy. Przelanie środków pieniężnych na rachunek bankowy przedstawiciela ustawowego obdarowanego (Pani matki), który w jego imieniu dokonuje czynności prawnych wypełnia dyspozycję określoną w art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, w związku z czym zwolnienie to znajdzie zastosowanie. Wobec tego w tej części należało uznać Pani stanowisko za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji. - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.); dalej jako „PPSA”. Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.