0111-KDIB2-2.4015.28.2025.2.MM

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani, stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po rodzicach. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 marca 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Planuje Pani sprzedać odziedziczone po rodzicach mieszkanie. Po uprawomocnieniu wyroków sądowych nie złożyła Pani dokumentu SD-Z2. Wyroki były wydane odpowiednio w latach 2017 i 2019. Do tej pory nie kontaktował się z Panią urząd skarbowy. Teraz planuje Pani złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia o uregulowanych opłatach podatkowych za mieszkanie z powodu przedawnienia w urzędzie skarbowym. W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, że Pani ojciec zmarł 3 listopada 2016 r., natomiast Pani matka zmarła 22 grudnia 2018 r. Postanowienie sądu z 2017 r. uprawomocniło się 21 czerwca 2017 r. Postanowienie sądu z 2019 r. uprawomocniło się 12 kwietnia 2019 r.

Pytanie

Czy Pani interpretacja przepisów o przedawnieniu się i braku możliwości odnowienia się obowiązku podatkowego według prawa jest poprawna? Pani stanowisko w sprawie Pani zdaniem, jako, że nie złożyła Pani deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego, to należy uznać, że zobowiązanie podatkowe nie powstaje, gdyż decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania mogłaby zostać doręczona już po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy (2017 i 2019), a według art. 68 § 2 Ordynacji podatkowej, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2 obowiązek podatkowy nie powstaje z powodu przedawnienia sprawy. Takowa decyzja nie została doręczona przed upływem 5 lat. W związku z powyższym Pani zdaniem, można uznać, że nie powstało dotąd zobowiązanie podatkowe i nastąpiło przedawnienie możliwości powstania tego zobowiązania. Skoro nie ma już obowiązku zgłoszenia przedmiotu podatku do opodatkowania z powodu przedawnienia, to w ogóle nie można mówić o odnowieniu tego obowiązku w przypadku wystąpienia przez Panią do urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w opłatach podatkowych za mieszkanie. Pani zdaniem, Pani uzasadnienie potwierdzają decyzje sądów (np. skład 7 sędziów Sądu Najwyższego w uchwale z 21 marca 1991 r. sygn. akt III AZP 14/90, NSA w wyroku z dnia 4 września 2008 r. sygn. akt II FSK 819/07, WSA w Łodzi w wyroku z dnia 3 marca 2009 r. sygn. akt I SA/Łd 1354/08, czy WSA w Krakowie w wyroku z dnia 22 grudnia 2004 r. sygn. akt I SA/Kr 1101/02 (niepubl.).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837): Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego. Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „dziedziczenia”, dlatego należy w tym zakresie odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.). Zgodnie z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego: Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Stosownie do art. 924 ww. ustawy: Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy. Natomiast według art. 925 tej ustawy: Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku. Zgodnie z art. 1025 § 1 zdanie pierwsze ww. ustawy: Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Z powyższych przepisów wynika, że nabycie spadku ma miejsce z chwilą śmierci spadkodawcy. Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku ma natomiast charakter deklaratoryjny i stwierdza jedynie nabycie spadku przez spadkobiercę. Należy zaznaczyć, że termin nabycia spadku określony przez przepisy Kodeksu cywilnego nie jest tożsamy z datą powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Wynika to z poniższych uregulowań. Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy: Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku. Jednakże zgodnie z art. 6 ust. 4 tej ustawy: Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia. Stosownie do art. 17a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Podatnicy podatku są obowiązani, z zastrzeżeniem ust. 2, złożyć, w terminie miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego, właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych według ustalonego wzoru. Do zeznania podatkowego dołącza się dokumenty mające wpływ na określenie podstawy opodatkowania. Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że w drodze spadku po ojcu, który zmarł 3 listopada 2016 r. oraz w drodze spadku po matce, która zmarła 22 grudnia 2018 r. nabyła Pani mieszkanie. Postanowienia sądu stwierdzające nabycie spadku po ojcu i po matce uprawomocniły się odpowiednio w 2017 r. i w 2019 r. Nie złożyła Pani do urzędu skarbowego zeznania podatkowego w związku z nabyciem spadku po rodzicach. Obecnie – w związku z planami sprzedaży odziedziczonego mieszkania – zamierza Pani złożyć do urzędu skarbowego wniosek o wydanie zaświadczenia o uregulowanych opłatach podatkowych z powodu przedawnieniu zobowiązania podatkowego. Biorąc pod uwagę opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przedstawiony powyżej stan prawny, należy stwierdzić, że przy nabyciu w drodze spadku, które nie zostało zgłoszone do opodatkowania – co miało miejsce w przedmiotowej sprawie – ale zostało stwierdzone postanowieniem Sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku (art. 6 ust. 4 cyt. ustawy). Tym samym w terminie miesiąca od uprawomocnienia się postanowienia Sądu o stwierdzeniu nabycia spadku po Pani ojcu/matce była Pani zobowiązana do złożenia zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych tytułem dziedziczenia po ojcu/matce. Z treści wniosku wynika jednak, że nie dopełniła Pani tego obowiązku i nie złożyła Pani do właściwego Urzędu Skarbowego zeznań podatkowych o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych w drodze spadku po rodzicach. Wobec tego konieczna jest analiza przepisów ustawy Ordynacja podatkowa dotyczących przedawnienia zobowiązań podatkowych. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111): Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach. Stosownie natomiast do art. 5 Ordynacji podatkowej: Zobowiązaniem podatkowym jest wynikające z obowiązku podatkowego zobowiązanie podatnika do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu albo gminy podatku w wysokości, w terminie oraz w miejscu określonych w przepisach prawa podatkowego. Zobowiązania podatkowe najczęściej powstają w wyniku zaistnienia pewnego zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże skutek w postaci jego powstania. W takim przypadku zobowiązanie powstaje z dniem zaistnienia tego zdarzenia. Zobowiązanie podatkowe może jednak powstać również w wyniku działania organów podatkowych: wskutek wydania decyzji ustalającej wysokość zobowiązania. W takim przypadku zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego. Zgodnie bowiem z art. 21 § 1 Ordynacji podatkowej: Zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem: 1) zaistnienia zdarzenia, z którym ustawa podatkowa wiąże powstanie takiego zobowiązania; 2) doręczenia decyzji organu podatkowego, ustalającej wysokość tego zobowiązania. W myśl art. 21 § 5 cyt. ustawy: Jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają na podatnika obowiązek złożenia deklaracji, wysokość zobowiązania podatkowego, o którym mowa w § 1 pkt 2, ustala się zgodnie z danymi zawartymi w deklaracji, chyba że przepisy szczególne przewidują inny sposób ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego albo w toku postępowania podatkowego stwierdzono, że dane zawarte w deklaracji, mogące mieć wpływ na wysokość zobowiązania podatkowego, są niezgodne ze stanem faktycznym. Na podstawie art. 68 § 1 Ordynacji podatkowej: Zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w art. 21 § 1 pkt 2, nie powstaje, jeżeli decyzja ustalająca to zobowiązanie została doręczona po upływie 3 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Natomiast zgodnie z art. 68 § 2 ww. ustawy: Jeżeli podatnik: 1) nie złożył deklaracji w terminie przewidzianym w przepisach prawa podatkowego, 2) w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego, zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w § 1, nie powstaje, pod warunkiem że decyzja ustalająca wysokość tego zobowiązania została doręczona po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zgodnie z powyższymi przepisami, zobowiązanie podatkowe w podatku od spadków i darowizn co do zasady powstaje na skutek doręczenia decyzji ustalającej wysokość tego zobowiązania. Powinna być ona poprzedzona złożeniem zeznania podatkowego. Z kolei okres przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej wysokość podatku od spadków i darowizn liczy się od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy. Z kolei jak wynika z wyżej powołanych przepisów ustawy Ordynacja podatkowa przedawnienie prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego w zakresie podatku od spadków i darowizn w przypadku, gdy podatnik nie złożył deklaracji jest uwarunkowane brakiem doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Zgodnie z ww. art. 68 § 2 pkt 1 Ordynacji podatkowej, skoro nie złożyła Pani zeznań podatkowych po uprawomocnieniu się postanowień sądu stwierdzających nabycie spadku po ojcu oraz po matce, to termin na wydanie decyzji wynosi 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy, tj. odpowiednio od końca roku, w którym uprawomocniło się postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku po ojcu i po matce. Zatem kierując się treścią art. 6 ust. 4 zdanie pierwsze ustawy o podatku od spadków i darowizn i przyjmując, że w Pani przypadku postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku po ojcu i po matce uprawomocniły się odpowiednio w 2017 r. i 2019 r., można by stwierdzić, że w analizowanej sprawie nastąpiło przedawnienie prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego. Jednakże mając na uwadze zdanie drugie, zgodnie z którym – w przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia – nie można przesądzić, że definitywnie nastąpiło przedawnienie prawa do ustalenia zobowiązania podatkowego. Z chwilą „powołania się” przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia może dojść do odnowienia obowiązku podatkowego. Istotne jest zatem czy w omawianej sprawie, złożenie przez Panią wniosku do Urzędu Skarbowego o wydanie zaświadczenia, że zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia, można uznać za „powołanie się na fakt nabycia” w myśl art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jak wskazała Pani we wniosku, zamierza Pani zawrzeć umowę sprzedaży, której przedmiotem będzie składnik masy spadkowej i w tym celu wystąpi Pani do naczelnika urzędu skarbowego o wydanie stosownego zaświadczenia. Zgodnie bowiem z art. 19 ust. 6 ww. ustawy: Jeżeli przedmiotem aktu notarialnego, który ma być sporządzony, lub dokumentu, co do którego notariusz ma uwierzytelnić podpis, ma być zbycie praw do spadku albo zbycie lub obciążenie rzeczy lub praw majątkowych uzyskanych tytułem, określonym w art. 1, notariusz może dokonać tych czynności tylko za uprzednią pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego albo po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia. Z analizy art. 19 ust. 6 ww. ustawy wynika, że notariusz może dokonać swoich czynności tylko za uprzednią pisemną zgodą naczelnika urzędu skarbowego albo po przedstawieniu zaświadczenia wydanego przez naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego, że nabycie jest zwolnione od podatku, że należny podatek został zapłacony albo zobowiązanie podatkowe wygasło wskutek przedawnienia. Oznacza to, że aby można było dokonać planowanej sprzedaży mieszkania, niezbędne będzie uzyskanie przez Panią zaświadczenia potwierdzającego kwestie opodatkowania tej nieruchomości. Pani intencją jest zatem uzyskanie ww. zaświadczenia a nie powołanie się na fakt nabycia spadku. Przez „powołanie się”, o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, należy rozumieć wskazanie, odwołanie się do czegoś w celu wykazania zasadności własnego stanowiska, tezy. Chodzi tu o świadome działanie podatnika, który powołuje się na określoną czynność cywilnoprawną z zamiarem wykazania czegoś przed organem podatkowym. W związku z powyższym złożenie w organie podatkowym wniosku o wydanie zaświadczenia, że zobowiązanie podatkowe z tytułu dziedziczenia wygasło wskutek przedawnienia, nie spełni przesłanki powołania się na fakt nabycia spadku. Takie działanie nie spowoduje więc odnowienia obowiązku podatkowego. Jednakże nabycie przez Panią spadku i nie złożenie do właściwego urzędu skarbowego zeznania podatkowego o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych po uprawomocnieniu się postanowienia sądu, nie oznacza definitywnie, że dla Pani nie powstanie już nigdy obowiązek podatkowy w związku z nabyciem spadku. Obowiązek taki w ww. zakresie zgodnie z powołanymi przepisami powstanie „z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym”. W związku z powyższym stwierdzić należy, że obecnie nie jest Pani zobowiązana do uiszczenia podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem spadku po ojcu i po matce. Nie zmieni tego także złożenie przez Panią wniosku o wydanie zaświadczenia, że zobowiązanie podatkowe z tytułu dziedziczenia wygasło wskutek przedawnienia. Jednakże z uwagi na zapis art. 6 ust. 4 zdanie drugie ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli w przyszłości (niezależnie po ilu latach) powoła się Pani na fakt nabycia spadku, to zobowiązanie podatkowe może wówczas ulec odnowieniu. Reasumując, Pani stanowisko, zgodnie z którym zobowiązanie podatkowe uległo przedawnieniu i złożenie wniosku w Urzędzie Skarbowym o wydanie zaświadczenia o niezaleganiu w opłatach podatkowych za mieszkanie, nie spowoduje odnowienia obowiązku podatkowego, należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego ... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.