0111-KDIB2-3.4015.66.2022.1.MD

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

9 maja 2022 r. wpłynął Pani wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia przedsiębiorstwa w spadku. Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowana będąca stroną postępowania: Pani

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania: Pan

3. Zainteresowana niebędąca

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowani znajdują się w kręgu spadkobierców ustawowych po zmarłym R. D. (małżonek Zainteresowanej będącej stroną postępowania, ojciec Zainteresowanych niebędących stroną postępowania), który zmarł (…) r. Zainteresowana będąca stroną postępowania pozostawała ze zmarłym w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej. Zmarły prowadził jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (…).

Po śmierci R. D., zarządcą sukcesyjnym przedsiębiorstwa w spadku została Zainteresowana będąca stroną postępowania na podstawie art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw. Niezależnie od przedsiębiorstwa w spadku, Zainteresowana będąca stroną postępowania prowadzi własną jednoosobową działalność gospodarczą pod nazwą (…).

Nie doszło dotychczas do postępowania spadkowego i stwierdzenia nabycia spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. W przyszłości każde z Zainteresowanych z osobna złoży zgłoszenie SD-Z2 przed upływem pół roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku albo od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. W zgłoszeniu tym Zainteresowani wykażą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych (w tym składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa w spadku), zgodnie z przysługującym każdemu ze spadkobierców udziałem w spadku po zmarłym R. D. Następnie zostanie dokonany dział spadku w ten sposób, że to Zainteresowana będąca stroną postępowania stanie się wyłącznym nabywcą podlegającej dziedziczeniu części przedsiębiorstwa.

Po dokonanym dziale spadku i nabyciu przedsiębiorstwa przez Zainteresowaną będącą stroną postępowania do jej działalności gospodarczej, planowane jest przekształcenie jej jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.

Pytanie

Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym w związku z nabyciem przez Zainteresowanych przedsiębiorstwa w spadku znajdzie zastosowanie zwolnienie podmiotowe z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Stanowisko Zainteresowanych

Zdaniem Zainteresowanych, w opisanym zdarzeniu przyszłym, w związku z nabyciem przez Zainteresowanych przedsiębiorstwa w spadku znajdzie zastosowanie zwolnienie podmiotowe z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Artykuł 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, m.in. z tytułu dziedziczenia.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku.

Z kolei art. 4b ust. 1 tej ustawy przewiduje, że zwalnia się od podatku nabycie w drodze dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego własności przedsiębiorstwa osoby fizycznej lub udziału w nim, pod warunkiem:

1. zgłoszenia przez nabywcę nabycia własności przedsiębiorstwa lub udziału w nim właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sadu stwierdzającego nabycie spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego;

2. prowadzenia tego przedsiębiorstwa przez nabywcę przez okres co najmniej 2 lat od dnia jego nabycia.

Zdaniem Zainteresowanych, w przypadku dziedziczenia przedsiębiorstwa w spadku przez spadkobierców z tzw. grupy zerowej (małżonek, zstępny, wstępny, pasierb, rodzeństwo, ojczym i macocha) mogą oni zadecydować, czy chcą skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a, czy też ze zwolnienia z art. 4b ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Artykuł 4b ww. ustawy nie wyłącza bowiem możliwości zastosowania ogólnego zwolnienia z art. 4a cyt. ustawy. Jeśli spadkobierca zdecyduje się na zwolnienie z art. 4a omawianej ustawy, powinien on zachować wszelkie warunki przewidziane przez ten przepis, a więc w szczególności dokonać zgłoszenia SD-Z2 w odpowiednim terminie.

Skorzystanie z art. 4a i złożenie SD-Z2 w przewidzianym przez przepisy terminie jest wystarczające dla zastosowania zwolnienia w zdarzeniu przyszłym opisanym przez Zainteresowanych. Nie ma potrzeby stosowania przez Zainteresowanych dodatkowo zwolnienia z art. 4b, pomimo że zgłoszenie SD-ZP obejmuje nabycie składników przedsiębiorstwa w spadku. Skoro bowiem Zainteresowani znajdują się w kręgu tzw. grupy zerowej podatników uprawnionych do zwolnienia na podstawie art. 4a, który szeroko stanowi o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych pozostających w spadku, to należy stwierdzić, że zwolnienie z art. 4a dotyczy również składników przedsiębiorstwa w spadku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny i polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „spadek”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r.

– Kodeks cywilny (Dz.U. z 2022 r. poz. 1360).

W myśl art. 922 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do treści art. 6 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 4 cyt. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia - z chwilą przyjęcia spadku. Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia.

W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.

Art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi, że:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 omawianej ustawy:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Stosownie zaś do art. 14 ust. 2 cyt. ustawy:

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy:

Podatek oblicza się od nadwyżki podstawy opodatkowania ponad kwotę wolną od podatku. Podatek naliczany jest zależnie od wartości odziedziczonego spadku, według tabeli określonej w tym przepisie.

Niezależnie od powyższego, ustawodawca przewidział zwolnienie podmiotowe w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z ww. art. 4a ust. 1 cyt. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1

– udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U.

z 2015 r., poz. 2060).

Jak wynika z art. 4b ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie w drodze dziedziczenia lub zapisu windykacyjnego własności przedsiębiorstwa osoby fizycznej lub udziału w nim, pod warunkiem:

1. zgłoszenia przez nabywcę nabycia własności przedsiębiorstwa lub udziału w nim właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia lub wydania europejskiego poświadczenia spadkowego;

2. prowadzenia tego przedsiębiorstwa przez nabywcę przez okres co najmniej 2 lat od dnia jego nabycia.

Jeżeli przedsiębiorstwo nabędzie więcej niż jedna osoba, zwolnienie przysługuje tym nabywcom, którzy będą je prowadzili przez okres, o którym mowa w ust. 1 pkt 2.

Z treści wniosku wynika, że Państwo (Zainteresowani) znajdują się w kręgu spadkobierców ustawowych po zmarłym R. D. Nie doszło dotychczas do postępowania spadkowego i stwierdzenia nabycia spadku albo zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. W przyszłości każde z Państwa z osobna złoży zgłoszenie SD-Z2 przed upływem pół roku od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku albo od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia. W zgłoszeniu tym wykażą Państwo nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych (w tym składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa w spadku), zgodnie z przysługującym każdemu ze spadkobierców udziałem w spadku po zmarłym R. D. Następnie planują Państwo dokonać działu spadku w ten sposób, że to Zainteresowana będąca stroną postępowania stanie się wyłącznym nabywcą podlegającej dziedziczeniu części przedsiębiorstwa.

Państwa zapytanie dotyczy ustalenia, czy w związku z nabyciem przedsiębiorstwa w spadku będą Państwo mogli skorzystać ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Art. 4b ustawy o podatku od spadków i darowizn rozszerza możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania na osoby spoza kręgu osób najbliższych wymienionych w art. 4a tej ustawy (przepis art. 4a nie został zmieniony). Osoby najbliższe spadkodawcy, w przypadku nabycia, m.in. w drodze dziedziczenia własności przedsiębiorstwa, korzystać będą ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, bez zmian, na obecnych zasadach, bez warunku prowadzenia przedsiębiorstwa przez okres 2 lat.

Z tego względu, przy nabyciu przedsiębiorstwa w spadku po osobie zaliczonej do „zerowej” grupy podatkowej (odpowiednio po mężu i ojcu), przy zachowaniu warunku przewidzianego przez przepis art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. zgłoszenia w terminie sześciu miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu o nabyciu spadku albo od dnia zarejestrowania aktu poświadczenia dziedziczenia, wszyscy Państwo Zainteresowani będą mogli skorzystać z prawa do zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem spadku po zmarłym członku najbliższej rodziny. Nie ma więc znaczenia, że w wyniku działu spadku wyłącznym nabywcą podlegającej dziedziczeniu części przedsiębiorstwa zostanie Zainteresowana będąca stroną postępowania.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy Ordynacja podatkowa.