0111-KDIB2-2.4015.44.2022.1.MM

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 marca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 29 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny nieruchomości od siostry.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani siostra zamierza podarować Pani działkę o powierzchni 0,2722 ha, położoną na terytorium Polski. Działka została zakupiona przez siostrę i szwagra w 2006 r. i należy do ich majątku wspólnego. W ich małżeństwie obowiązuje ustawowa wspólnota majątkowa. W momencie zakupu działki siostra i szwagier mieszkali w Polsce, a obecnie mieszkają w Irlandii i tam też są rezydentami podatkowymi. Oprócz działki nie posiadają w Polsce innego majątku ruchomego i nieruchomego. Mąż siostry zaakceptuje jej decyzję o przekazaniu nieruchomości w formie darowizny. Umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego pomiędzy Panią jako obdarowaną, a siostrą jako darczyńcą. Darczyńcą będzie zatem tylko i wyłącznie siostra. Mąż siostry złoży dodatkowo w akcie notarialnym oświadczenie w trybie art. 37 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, w którym wyrazi zgodę na dokonanie przedmiotowej darowizny działki.

Pytania

Czy jako obdarowana, będzie Pani zwolniona z obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn od całości otrzymanej od siostry darowizny działki, pomimo tego, iż darowizna ta nastąpi z majątku wspólnego siostry i jej męża?

Czy nie będzie Pani musiała zapłacić podatku od połowy wartości darowizny z majątku wspólnego siostry i jej męża, tj. za darowiznę od szwagra, ze względu na wspólność majątkową występującą pomiędzy siostrą a jej mężem?

Pani stanowisko w sprawie

Pani zdaniem, planowana darowizna działki przez siostrę (za pisemną zgodą jej męża wyrażoną w akcie notarialnym) na Pani rzecz, która zostanie dokonana na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego, będzie w całości zwolniona od podatku od spadków i darowizn, pomimo tego, iż darowizna ta nastąpi z majątku wspólnego siostry i jej męża, albowiem siostra jest osobą należącą do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, darowizna od siostry, która znajduje się w I grupie podatkowej, jest zwolniona z opodatkowania bez względu na jej wartość, przy spełnieniu poszczególnych warunków zawartych w ww. artykule. Zgodnie z art. 4a ust. 4 pkt 2 oraz art. 18 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, przedmiotowa darowizna zostanie zgłoszona przez notariusza do urzędu skarbowego. Ponadto, szwagier nie będzie stroną przedmiotowej umowy darowizny działki, a jedynie zaakceptuje tę darowiznę poprzez wyrażenie - w trybie art. 37 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy - zgody na jej dokonanie z majątku wspólnego przez swoją żonę, a Pani siostrę. Natomiast w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny, zgoda taka będzie neutralna podatkowo, w żaden sposób nie spowoduje ona, iż szwagier stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Panią a Pani siostrą. Z treści przepisów ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy wynika, że zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania przez jednego z małżonków ściśle określonych czynności prawnych dotyczących majątku wspólnego małżonków. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny. W Pani opinii, jeżeli umowa darowizny zostanie zawarta wyłącznie pomiędzy Panią a siostrą, za zgodą jej męża (mąż siostry nie będzie stroną darującą), to pomimo tego, iż darowizna ta nastąpi z majątku wspólnego siostry i jej męża, darowizna ta będzie w całości zwolniona od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Swoje stanowisko opiera Pani również na niedawnych i wcześniejszych interpretacjach podatkowych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej stwierdzających jednoznacznie, że darowizna między rodzeństwem dokonana w formie aktu notarialnego (za zgodą małżonka) jest całkowicie wolna od podatku od spadków i darowizn, nawet jeśli pochodzi z majątku wspólnego małżonków:

- interpretacja indywidualna z 21 października 2020 r., znak: 0111-KDIB2-3.4015.126.2020.1.MD,

- interpretacja indywidualna z 21 stycznia 2021 r., znak: 0111-KDIB2-3.4015.177.2020.1.JKA,

- interpretacja indywidualna z 11 lutego 2021 r. znak: 0111- KDIB2-2.4015.112.2020.1.DR.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej "podatkiem" podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji pojęcia „darowizna”. Z tego względu, celem ustalenia tej definicji, należy sięgnąć do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia obdarowanego o przyjęciu darowizny.

Stosownie do treści art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Jak wynika z treści art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje, przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9 637 zł − jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Art. 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Na podstawie art. 14 ust. 2 ww. ustawy:

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 3 cyt. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I − małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2. do grupy II − zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3. do grupy III − innych nabywców.

Zgodnie z art. 18 omawianej ustawy:

Notariusze są płatnikami podatku od dokonanej w formie aktu notarialnego:

1. darowizny;

2. umowy nieodpłatnego zniesienia współwłasności lub ugody w tym przedmiocie;

3. umowy nieodpłatnego ustanowienia służebności;

4. umowy nieodpłatnego ustanowienia użytkowania.

Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli: zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.

W myśl art. 4a ust. 4 omawianej ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Pani siostra zamierza przekazać Pani w darowiźnie działkę, która stanowi wspólny majątek (wspólność majątkowa) jej i jej męża. Mąż Pani siostry zaakceptuje decyzję swojej żony. Umowa darowizny zostanie zawarta w formie aktu notarialnego między Panią a Pani siostrą. Mąż siostry dodatkowo złoży w akcie notarialnym oświadczenie w trybie art. 37 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, że wyraża zgodę na dokonanie darowizny działki.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359):

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Stosownie do art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

Z powyższego wynika, że w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn planowanej darowizny zgoda męża Pani siostry będzie neutralna podatkowo, w żaden sposób nie powodując, że mąż Pani siostry stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Panią a Pani siostrą. Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.

Podsumowując, dokonanie darowizny nieruchomości przez Pani siostrę na Pani rzecz z majątku wspólnego Pani siostry i jej męża, za zgodą męża (mąż siostry nie będzie stroną darującą), będzie na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podlegało w całości zwolnieniu od opodatkowania. Podkreślić przy tym należy, że skoro umowa darowizny zostanie sporządzona w formie aktu notarialnego, to nie będzie miała Pani obowiązku zgłoszenia jej do naczelnika urzędu skarbowego, co wynika z treści art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Do****datkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w `(...)` Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.