Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 stycznia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 14 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy skutków podatkowych darowizny udziału w nieruchomości - w formie aktu notarialnego - który będzie Pan, jako notariusz, sporządzał.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pan notariuszem prowadzącym Kancelarię Notarialną w (…). Będąc płatnikiem podatku od spadków i darowizn ma Pan, na wniosek Stron, dokonać czynności notarialnej polegającej na sporządzeniu aktu notarialnego umowy darowizny. Zgodnie z jej treścią, Pan M. K. daruje swojej matce - Pani W. K. udział we współwłasności nieruchomości położonej w K., stanowiącej lokal mieszkalny, dla którego prowadzona jest księga wieczysta (…) przez Sąd Rejonowy dla (`(...)`).
Obecnie lokal ten należy do majątku wspólnego Pana M. K. i jego żony Pani A. C.-K. - na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej - na podstawie umowy sprzedaży z 2 lipca 2014 roku. Pani A. C.-K. wyrazi, przed umową darowizny, odrębną zgodę – w formie aktu notarialnego – w trybie art. 37 § 1 pkt 1 i pkt 4 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, na dokonanie przez Pana M. K. darowizny udziału we współwłasności nieruchomości z majątku wspólnego małżonków.
Pytanie
Czy w przypadku dokonania przez Pana M. K., za zgodą swojej żony – Pani A. C.-K. wyrażoną w trybie art. 37 § 1 pkt 1 i pkt 4 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, darowizny udziału we współwłasności lokalu należącego do majątku wspólnego Pana M. K. i Pani A. C.-K. na rzecz matki Pana M. K., to jest Pani W. K., będzie miało zastosowanie zwolnienie Pani W. K. od podatku od spadków i darowizn od całości otrzymanej darowizny – na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn?
Pana stanowisko w sprawie
Pana zdaniem, Pani W. K. jako obdarowana powinna zostać w opisanej sytuacji zwolniona od podatku od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn w zakresie całej otrzymanej darowizny (udziału we współwłasności nieruchomości), gdyż jedynym darczyńcą będzie jej syn – Pan M. K., a jedynie zgodę na dokonanie takiej darowizny z majątku wspólnego małżonków wyrazi, w trybie art. 37 § 1 pkt 1 i pkt 4 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, w odrębnym akcie notarialnym, Pani A. C.-K., żona Pana M. K.
W konsekwencji z uwagi na treść:
- art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, darowizna od syna dla matki jest zwolniona z opodatkowania bez względu na wartość darowizny,
- art. 37 § 1 pkt 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który przewiduje konieczność zaakceptowania decyzji o darowiźnie przez współmałżonka z majątku wspólnego w sytuacji istnienia wspólności majątkowej (za wyjątkiem drobnych przedmiotów zwyczajowo przyjętych) a brak takiej zgody, stosownie do art. 37 § 2 i § 3 ww. Kodeksu sprawia, że darowizna nie wywoła skutku, wyrażenie wyżej wymienionej zgody Pani A. C.-K. sprawi, że pozostanie ona neutralna podatkowo, ponieważ w sensie faktycznym nie stanie się stroną umowy darowizny.
Wskazał Pan na interpretację indywidualną, którą uzyskała już Pani W. K. – strona zamierzonej czynności notarialnej.
Powołał się Pan również na kilka innych interpretacji indywidualnych, mających potwierdzić Pana stanowisko.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2021 r. poz. 1043):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.
Jako że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna”, należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1983 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Natomiast z treści art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, iż:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy :
Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
W myśl art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
W myśl art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy:
Obowiązek nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że jako notariusz sporządzi Pan akt notarialny – w drodze którego – M. K. przekaże swojej matce udział w nieruchomości.
Współwłaścicielami nieruchomości (lokalu mieszkalnego) są małżonkowie: Pan M.K. i Pani A. C.-K. Umowa darowizny zostanie zawarta pomiędzy M. K. z jednej strony a jego matką z drugiej strony. Pani A. C.-K. zaakceptuje darowiznę poprzez wyrażenie pisemnej zgody.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1359):
Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.
Stosownie do art. 37 § 4 ww. Kodeksu:
Jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.
Tym samym, w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny zgoda taka będzie neutralna podatkowo; w żaden sposób nie powodując, iż synowa Pani W.K. stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Panią W.K. a jej synem. Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.
Będąc notariuszem sporządzającym akt notarialny umowy darowizny między matką a jej synem, jako płatnik podatku od spadków i darowizn, nie będzie Pan zobowiązany do pobrania podatku od spadków i darowizn, gdyż darowizna ta będzie w całości zwolniona z tego podatku na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),
albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.