INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Zainteresowanych przedstawione we wniosku wspólnym z 14 października 2021 r. (data wpływu 19 października 2021 r.), uzupełnionym 23 listopada i 10 grudnia 2021 r., o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny lokalu mieszkalnego od syna – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 19 października 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny lokalu mieszkalnego od syna. Wniosek uzupełniono 23 listopada i 10 grudnia 2021 r.
We wniosku złożonym przez:
- Zainteresowanego będącego stroną postępowania:
Pana A.G.;
- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
Panią I.G. (Zainteresowany 1);
- Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania:
Pana M.G. (Zainteresowany 2);
przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Pan A.G. (Zainteresowany będący stroną postępowania) wraz z małżonką I.G. (Zainteresowany 1) zamierza przystąpić do czynności prawnej darowizny po stronie obdarowanych. Przedmiotem darowizny będzie lokal mieszkalny stanowiący własność syna M.G. (Zainteresowany 2) i synowej przyszłych obdarowanych. Wskazana nieruchomość stanowi składnik majątku wspólnego przyszłego darczyńcy i jego małżonki. Strony czynności prawnej zamierzają skorzystać z dyspozycji art. 36 § 2 k.r.o. i zawrzeć umowę, w której wyłącznym darczyńcą wskazanego lokalu będzie syn przyszłych obdarowanych. Małżonka darczyńcy nie będzie stroną umowy darowizny, a wyłącznie wyrazi zgodę na dokonanie wskazanej czynności prawnej w myśl art. 37 § 1 pkt 4 k.r.o. Mając na uwadze powyższe w zdarzeniu przyszłym dojdzie do zawarcia umowy pomiędzy A.G. oraz jego małżonką a ich synem, której przedmiotem będzie lokal mieszkalny stanowiący składnik majątku wspólnego syna (darczyńcy).
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania (sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku):
- Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym Zainteresowany będący stroną postępowania oraz jego żona jako przyszli obdarowani będą uprawnieni skorzystać w stosunku do całości darowizny w postaci lokalu mieszkalnego otrzymanej z majątku wspólnego syna ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jako nabycia rzeczy wyłącznie od swojego wstępnego?
- Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym na Zainteresowanym M.G. jako przyszłym darczyńcy ciąży obowiązek podatkowy z tytułu darowizny w postaci lokalu mieszkalnego?
Zdaniem Zainteresowanych (stanowisko sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku):
Ad. 1
Planowana do darowania nieruchomość w postaci lokalu mieszkalnego stanowi w chwili obecnej wyłączną własność syna przyszłych obdarowanych oraz jego żony i jest składnikiem ich majątku wspólnego. Zgodnie z treścią art. 36 § 2 k.r.o. „każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej”. W świetle wskazanego przepisu każdy z małżonków samodzielnie jest w stanie podejmować czynności odnoszące się do składników majątku wspólnego, w tym być wyłączną stroną umowy darowizny dotyczącej składnika majątku wspólnego. Wobec faktu, iż w niniejszym przypadku przedmiotowy składnik miałby zostać objęty umową darowizny zastosowanie znajdzie również art. 37 § 1 pkt 4 k.r. o., który wymaga dla ważności darowizny zgody drugiego małżonka.
W świetle przedstawionych przepisów syn przyszłych obdarowanych jest uprawniony samodzielnie – jednakże za zgodą swojej małżonki – dokonać na rzecz swoich rodziców darowizny lokalu mieszkalnego stanowiącego współwłasność małżeńską. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym dopuszczalna jest zatem umowa darowizny lokalu mieszkalnego, w której wyłącznym darczyńcą będzie jeden z małżonków. Powyższe ma znacznie na gruncie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn, które zobowiązują do zapłaty podatku w przypadku nieodpłatnego nabycia rzeczy od konkretnych kategorii osób. Mając na uwadze powyższe, jeśli wyłącznym darczyńcą lokalu (za zgodą małżonki) byłby syn przyszłych obdarowanych, to wówczas wskazana darowizna mogłaby w całości korzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn („zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli`(...)`”).
Przedstawione powyżej stanowisko prawne zostało potwierdzone na podobnym stanie faktycznym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, który w swojej interpretacji uznał, iż: „darowizna spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przez siostrę Wnioskodawczyni (za zgodą jej męża) na rzecz Wnioskodawcy, która zostanie dokonana na podstawie umowy darowizny w formie aktu notarialnego będzie w całości korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Dla zastosowania zwolnienia pozostaje bez wpływu fakt, że darowane spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego pochodzić będzie z majątku wspólnego siostry Wnioskodawczyni i męża siostry. Okoliczność ta wywiera bowiem skutki jedynie w sferze prawa rodzinnego.” (interpretacja indywidualna z dnia 21 stycznia 2021 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, Znak: 0111-KDIB2-3.4015.177.2020.1.JKA). Podobne stanowisko prezentowano również m.in. w interpretacji z 9 listopada 2017 r. Znak: 0111-KDIB4.4015.158.2017.2.PB i z dnia 21 września 2021 r. Znak: 0111-KDIB2-3.4015.161.2021.1.JKA.
Mając na uwadze powyższe stanowisko organów podatkowych oraz przepisy prawa Zainteresowani stoją na stanowisku, iż w opisanym zdarzeniu przyszłym możliwe jest zawarcie umowy darowizny, w której wyłącznym darczyńcą będzie syn przyszłych obdarowanych – M.G. co spowoduje, iż nabycie prawa do lokalu mieszkalnego przez rodziców darczyńcy A.G. i I.G. będzie korzystać w całości ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Ad. 2
W świetle treści ustawy o podatku od spadków i darowizn z uwagi na fakt, iż Zainteresowanemu M.G. przysługuje status darczyńcy lokalu mieszkalnego obowiązek podatkowy nie będzie na nim ciążyć, gdyż ciąży na nabywcach darowizny – Zainteresowanym A.G. oraz Zainteresowanej I.G.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Zainteresowanych w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem m.in. darowizny.
Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy – obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).
Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 pkt 1 cytowanej ustawy – do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4.
Obowiązek nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron (art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Pan A.G. (Zainteresowany będący stroną postępowania) wraz z małżonką I.G. (Zainteresowany 1) zamierza przystąpić do czynności prawnej darowizny po stronie obdarowanych. Przedmiotem darowizny będzie lokal mieszkalny stanowiący własność syna M.G. (Zainteresowany 2) i synowej przyszłych obdarowanych. Nieruchomość stanowi składnik majątku wspólnego przyszłego darczyńcy i jego małżonki. Strony czynności prawnej zamierzają skorzystać z dyspozycji art. 36 § 2 k.r.o. i zawrzeć umowę, w której wyłącznym darczyńcą wskazanego lokalu będzie syn przyszłych obdarowanych. Małżonka darczyńcy nie będzie stroną umowy darowizny, a wyłącznie wyrazi zgodę na dokonanie wskazanej czynności prawnej w myśl art. 37 § 1 pkt 4 k.r.o.
Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2020 r. poz. 1359) – zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.
Stosownie do art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego – jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.
Tym samym, w kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn przedmiotowej darowizny zgoda taka będzie neutralna podatkowo; w żaden sposób nie powodując, iż żona darczyńcy stanie się stroną umowy darowizny zawartej między Zainteresowanymi. Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, wynika bowiem, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny.
Podsumowując, dokonanie darowizny lokalu mieszkalnego przez syna na rzecz rodziców z majątku wspólnego syna i jego żony, za zgodą żony, będzie podlegało zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Na Zainteresowanym będącym stroną postępowania oraz Zainteresowanym 1 nie będzie ciążył obowiązek zgłoszenia darowizny lokalu mieszkalnego do urzędu skarbowego, ponieważ darowizna, której przedmiotem jest lokal mieszkalny musi zostać dokonana w formie aktu notarialnego. Zgodnie z przepisami ustawy o podatku od spadków i darowizn notariusze są płatnikami podatku od dokonanej w formie aktu notarialnego darowizny, jednakże w analizowanej sprawie brak obowiązku zgłoszenia wynika z treści art. 4a ust. 4 pkt 2 cyt. ustawy.
W związku z powyższym, na Zainteresowanym będącym stroną postępowania i Zainteresowanym 1 nie będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn z tytułu darowizny lokalu mieszkalnego od syna. Również na Zainteresowanym 2 nie będzie ciążył obowiązek zapłaty tego podatku, ponieważ – jak słusznie wskazali Zainteresowani –obowiązek podatkowy ciąży na nabywcach darowizny, zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Wobec powyższego, stanowisko Zainteresowanych, należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Zainteresowanych i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Zainteresowanych w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Zainteresowanemu będącemu stroną postępowania (art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…), za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.