0111-KDIB2-2.4015.129.2021.1.MZ

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca, będący osobą fizyczną z polskim obywatelstwem, podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Jego babcia, L. C. V. (Spadkodawczyni), zmarła pod koniec lat 90-tych XX wieku, a na podstawie testamentu z 1997 r. utworzono trust z siedzibą w Kanadzie, w którym Wnioskodawca został beneficjentem. Po śmierci Spadkodawczyni oraz ciotki Wnioskodawcy, majątek trustu ma być przekazany Wnioskodawcy. Organ podatkowy uznał, że nabycie przez Wnioskodawcę składników majątku w wyniku przekazania ich przez trust po śmierci Spadkodawczyni będzie podlegać opodatkowaniu zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn, w ramach nabycia rzeczy lub praw majątkowych tytułem zapisu. Obowiązek podatkowy powstanie w momencie wykonania zapisu zwykłego, co oznacza wypłatę środków pieniężnych lub przeniesienie praw z majątku trustu na rzecz Wnioskodawcy. Wnioskodawca może skorzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, pod warunkiem spełnienia wszystkich wymienionych w tym przepisie warunków.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy obowiązek podatkowy w związku z udziałem przypadającym Wnioskodawcy w majątku Trustu, zgodnie z art. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie powstał w chwili śmierci Spadkodawczyni oraz ciotki Wnioskodawcy? 2. Czy obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, powstanie u Wnioskodawcy z dniem wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy? 3. Czy Wnioskodawca, na mocy art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie uprawniony do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia praw z majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy, pod warunkiem, iż zgłosi nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia majątku Trust na rzecz Wnioskodawcy (także w zakresie udziału przypadającego po zmarłej ciotce Wnioskodawcy)?

Stanowisko urzędu

Ad. 1 Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego powstaje z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia. Zatem obowiązek podatkowy związany z przekazaniem przez Trust rzeczy i/lub praw na rzecz Wnioskodawcy nie powstał z chwilą śmierci Spadkodawczyni oraz ciotki Wnioskodawcy, ponieważ nie doszło wówczas do wykonania zapisu zwykłego, tj. wypłaty środków z Trustu na rzecz Wnioskodawcy. Ad. 2 Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego powstaje z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia. Zatem obowiązek podatkowy po stronie Wnioskodawcy związany z przekazaniem rzeczy i/lub praw przez Trust na rzecz Wnioskodawcy powstanie z chwilą wykonania zapisu zwykłego, tj. dopiero z chwilą wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia praw z majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy. Ad. 3 Zgodnie z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, Wnioskodawca będzie uprawniony do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia praw z majątku Trustu na jego rzecz, pod warunkiem, że zgłosi nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, tj. od dnia wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia praw z majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy. Zwolnienie to będzie dotyczyło również udziału przypadającego po zmarłej ciotce Wnioskodawcy, ponieważ jest to realizacja zapisu testamentowego Spadkodawczyni, a nie woli ciotki.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 października 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 16 września 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia składników majątkowych przekazanych przez Trust z Kanady. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, obywatelem polskim, podlegającym w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) od 2021 r.

Babcia Wnioskodawcy – L. C. V. (dalej „Spadkodawczyni”) zmarła pod koniec lat 90-tych XX wieku.

Zgodnie z testamentem Spadkodawczyni z 3 października 1997 r. („Last Will and Testament”), z majątku Spadkodawczyni został utworzony trust (fundusz powierniczy) z siedzibą w Kanadzie (dalej: „Trust”), podlegający prawu prowincji X, Kanada. W ramach testamentu, Spadkodawczyni określiła m.in. postanowienia dotyczące rozporządzania majątkiem zgromadzonym w ramach Trustu na wypadek jej śmierci, wskazała beneficjentów Trustu na wypadek jej śmierci i ustanowiła powierników (trustee).

Powiernik (trustee) to podmiot trzeci, który profesjonalnie zajmuje się zarządzaniem trustami w sposób komercyjny.

Z mocy testamentu Spadkodawczyni, powiernik jest zobowiązany do rozdysponowania majątku zgromadzonego w ramach Trustu według postanowień testamentu i bieżącego zarządzania tym majątkiem przed jego rozdysponowaniem.

Reasumując, zgodnie z postanowieniami testamentu Spadkodawczyni, po śmierci Spadkodawczyni, to Trust sprawuje bieżący zarząd nad składnikami majątkowymi wchodzącymi w skład Trustu oraz rozporządza tymi składnikami majątkowymi, zgodnie z wolą Spadkodawczyni. W testamencie szczegółowo określono także zasady dysponowania majątkiem Trustu przez powiernika (trustee).

Na mocy testamentu, beneficjentami Trustu ustanowiono m.in. Wnioskodawcę oraz ciotkę Wnioskodawcy, Panią C. E. S. W konsekwencji, Wnioskodawca stał się beneficjentem Trustu, czyli osobą uprawnioną do czerpania korzyści z Trustu, w tym otrzymania majątku zgromadzonego przez Spadkodawczynię w ramach Trustu (w udziale przypadającym Wnioskodawcy po Spadkodawczyni).

Wobec faktu, że ciotka Wnioskodawcy zmarła w 2021 r., ta część majątku Trustu przypadła także Wnioskodawcy, zgodnie z postanowieniami testamentu Spadkodawczyni.

Zgodnie z postanowieniami testamentu, majątek Trustu może zostać przekazany Wnioskodawcy dopiero po ukończeniu przez Wnioskodawcę pięćdziesiątego roku życia. Warunek ten został spełniony 11 lutego 2021 r. (Wnioskodawca urodził się 11 lutego 1971 r.). Bez względu na osiągnięcie wieku przez Wnioskodawcę, Trust nie został rozwiązany.

Bieżący zarząd nad majątkiem Trustu sprawuje powiernik (trustee) Trustu, zaś Wnioskodawca nie miał dostępu do majątku zgromadzonego w ramach Trustu i nie mógł z niego korzystać. Wnioskodawca nie był również właścicielem tego majątku w rozumieniu przepisów prawa polskiego czy kanadyjskiego, gdyż do czasu przekazania Wnioskodawcy majątku, jego właścicielem nadal pozostaje Trust.

Pytania

1. Czy obowiązek podatkowy w związku z udziałem przypadającym Wnioskodawcy w majątku Trustu, zgodnie z art. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nie powstał w chwili śmierci Spadkodawczyni oraz ciotki Wnioskodawcy?

2. Czy obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 2 w zw. z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, powstanie u Wnioskodawcy z dniem wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy?

3. Czy Wnioskodawca, na mocy art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, będzie uprawniony do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia praw z majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy, pod warunkiem, iż zgłosi nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia majątku Trust na rzecz Wnioskodawcy (także w zakresie udziału przypadającego po zmarłej ciotce Wnioskodawcy)?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego.

Natomiast, zgodnie z art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca (w tym wypadku Wnioskodawca) był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W ww. przepisach enumeratywnie określono granice przedmiotu opodatkowania, wymieniając tytuły, na podstawie których nabycie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

W polskim porządku prawnym instytucja trustu nie została uregulowana zarówno w prawie cywilnym, jak i prawie podatkowym Jest to instytucja, która znana jest w systemie anglo-saskim („common law”).

Wobec powyższego, ocena zastosowania przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn do opisanego stanu faktycznego może nastąpić jedynie poprzez analogię do istniejących i znanych w Polsce instytucji prawa spadkowego.

Trust jest stosunkiem prawnym o charakterze powierniczym, w ramach którego powiernik zarządza majątkiem trustu na rzecz innej osoby lub osób (beneficjentów) na zasadach określonych w umowie trustu lub w dokumencie o podobnym charakterze. Głównym celem powołania Trustu jest określenie zasad rozporządzania majątkiem założyciela Trustu po jego śmierci i ustalenie zasad sukcesji.

Trust, zgodnie z prawem kanadyjskim, nie jest uznawany za spółkę. Trust nie ma osobowości prawnej, zaś przeniesienie na Trust prawa własności rzeczy i praw ma charakter wyłącznie powierniczy.

Zdaniem Wnioskodawcy, instytucją najbardziej zbliżoną do Trustu w polskim prawie spadkowym jest instytucja zapisu zwykłego, uregulowana w art. 968 § 1 Kodeksu cywilnego. Artykuł ten stanowi, że pod pojęciem zapisu zwykłego należy rozumieć rozrządzenie testamentowe, mocą którego spadkodawca zobowiązuje spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby.

Zgodnie z art. 986 Kodeksu cywilnego, spadkodawca może w testamencie powołać wykonawcę testamentu. Jak natomiast stanowi art. 988 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadkodawca nie postanowił inaczej, wykonawca testamentu powinien zarządzać majątkiem spadkowym, spłacić długi spadkowe, w szczególności wykonać zapisy zwykłe i polecenia, a następnie wydać spadkobiercom majątek spadkowy zgodnie z wolą spadkodawcy i z ustawą, w każdym razie niezwłocznie po dokonaniu działu spadku. Do zadań wykonawcy testamentu należy zatem czuwanie nad wypełnieniem i uszanowaniem ostatniej woli spadkodawcy, co jest analogiczne do działań powiernika w ramach Trustu.

Co więcej, należy wskazać, że wykonawcą testamentu może być osoba spoza grona spadkobierców, która działa we własnym imieniu, lecz nie we własnym interesie i nie na swój rachunek. Działa wówczas na rachunek spadkobierców oraz zapisobierców Zarządzanie spadkiem przez wykonawcę testamentu może wyłączać możliwość zarządzania nim przez samych spadkobierców. Uprawnienia wykonawcy testamentu są zatem tożsame z uprawnieniami Trustu.

Wobec powyższego, sytuacja Wnioskodawcy odpowiada w polskim prawie sytuacji zapisobiercy. Wnioskodawca otrzyma bowiem określone składniki majątku Trustu (w przypadającym mu udziale) na podstawie rozporządzeń na wypadek śmierci Spadkodawczyni zawartych przez Spadkodawczynię w testamencie.

Podsumowując, w ocenie Wnioskodawcy – co do zasady – nabycie przez Wnioskodawcę rzeczy i/lub praw z tytułu ich przekazania przez Trust będzie podlegać opodatkowaniu na takich samych zasadach jak nabycie przez zapisobiercę rzeczy i/lub praw tytułem zapisu.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn stanowi zaś, że obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego powstaje z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia.

Wobec powyższego, obowiązek podatkowy związany z przekazaniem przez Trust rzeczy i/lub praw na rzecz Wnioskodawcy nie powstał z chwilą śmierci Spadkodawczyni oraz ciotki Wnioskodawcy z uwagi na fakt, że nie doszło wówczas do wykonania zapisu zwykłego, tj. wypłaty środków z Trust na rzecz Wnioskodawcy.

Ad. 2

Zgodnie z powołanym już wyżej przepisem art. 6 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego powstaje z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia.

Reasumując, obowiązek podatkowy po stronie Wnioskodawcy związany z przekazaniem rzeczy i/lub praw przez Trust na rzecz Wnioskodawcy powstanie z chwilą wykonania zapisu zwykłego, tj. dopiero z chwilą wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia praw z majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy.

Ad. 3

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

  1. 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

  2. 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

  3. 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy i praw majątkowych od tej samej osoby następuje więcej niż jeden raz, do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych od tej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie.

Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie (art. 9 ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

I tak, zgodnie z art. 14 ust. 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

Do Grupy I:

małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

Do Grupy II:

zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

Do Grupy III:

innych nabywców.

Zgodnie natomiast z art. 4a ust. 1 ustawy o podatku do spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

- zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn;

- w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz wskazany stan faktyczny nie ulega wątpliwości, iż Spadkodawczyni należy do Grupy I (wstępna).

Należy zaś wskazać, że Wnioskodawca otrzyma majątek należący do Spadkodawczyni w ramach realizacji zapisu testamentowego Spadkodawczyni. Nie ma przy tym znaczenia, że jego udział w majątku Trust został powiększony o udział jego zmarłej ciotki. Nadal jest to bowiem realizacja zapisu testamentowego Spadkodawczyni (która takie zasady sukcesji określiła w testamencie), nie zaś woli ciotki Wnioskodawcy. Co więcej, jest to majątek Spadkodawczyni, nie zaś majątek ciotki Wnioskodawcy (ciotka bowiem – podobnie jak Wnioskodawca – nie uzyskała żadnych praw do Trust).

Reasumując, w przypadku, gdy Wnioskodawca w ciągu 6 miesięcy od dnia wykonania zapisu zwykłego, tj. od chwili wypłaty środków pieniężnych lub przeniesienia praw z majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy, zgłosi nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego, tj. złoży deklarację SD-Z2, to wówczas otrzymane środki i/lub prawa będą korzystały ze zwolnienia na mocy art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Powyższe stanowisko Wnioskodawcy jest tożsame z przyjętym już przez organy skarbowe stanowiskiem wyrażonym m.in. w interpretacji indywidualnej z 19 grudnia 2016 r. Znak: 2461-IBPB-2-1.4515.437.2016.1.ASz, interpretacji indywidualnej z 2 września 2019 r. Znak: 0111-KDIB4.4015.81.2019 1.ASz, interpretacji indywidualnej z 13 grudnia 2019 r. Znak: 0111-KDIB4.4015.120.2019.2 BB i innych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

  1. dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego;

  2. darowizny, polecenia darczyńcy;

  3. zasiedzenia;

  4. nieodpłatnego zniesienia współwłasności;

  5. zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;

  6. nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Na mocy art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci.

W myśl art. 2 ww. ustawy:

Nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W świetle zapisu art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn – opodatkowaniu tym podatkiem podlega zatem nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw znajdujących się lub wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z tytułów wymienionych enumeratywnie w tym przepisie.

Podkreślić przy tym należy, że katalog tytułów nabycia podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadającą obywatelstwo polskie i podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Babcia Wnioskodawcy – L. C. V. (dalej „Spadkodawczyni”) zmarła pod koniec lat 90-tych XX wieku. Zgodnie z testamentem Spadkodawczyni z 3 października 1997 r., z jej majątku został utworzony trust (fundusz powierniczy) z siedzibą w Kanadzie (dalej: „Trust”), podlegający prawu obowiązującemu w kanadyjskiej prowincji X. W ramach testamentu, Spadkodawczyni określiła m.in. postanowienia dotyczące rozporządzania majątkiem zgromadzonym w ramach Trustu na wypadek jej śmierci, wskazała beneficjentów Trustu na wypadek jej śmierci i ustanowiła powierników. Z mocy ww. testamentu, powiernik jest zobowiązany do rozdysponowania majątku zgromadzonego w ramach Trustu według postanowień testamentu i bieżącego zarządzania tym majątkiem przed jego rozdysponowaniem.

Na mocy testamentu, beneficjentami Trustu ustanowiono m.in. Wnioskodawcę oraz ciotkę Wnioskodawcy, Panią C. E. S. W konsekwencji, Wnioskodawca stał się beneficjentem Trustu, czyli osobą uprawnioną do czerpania korzyści z Trustu, w tym otrzymania majątku zgromadzonego przez Spadkodawczynię w ramach Trustu (w udziale przypadającym Wnioskodawcy po Spadkodawczyni). Wobec faktu, że ciotka Wnioskodawcy zmarła w 2021 r., ta część majątku Trustu przypadła także Wnioskodawcy, zgodnie z postanowieniami testamentu Spadkodawczyni. Zgodnie z postanowieniami testamentu, majątek Trustu może zostać przekazany Wnioskodawcy dopiero po ukończeniu przez Wnioskodawcę pięćdziesiątego roku życia. Warunek ten został spełniony przez Wnioskodawcę w dniu 11 lutego 2021 r. Bez względu na osiągnięcie wieku przez Wnioskodawcę, Trust nie został rozwiązany. Bieżący zarząd nad majątkiem Trustu sprawuje powiernik Trustu, zaś Wnioskodawca nie miał dostępu do majątku zgromadzonego w ramach Trustu i nie mógł z niego korzystać. Wnioskodawca nie był również właścicielem tego majątku w rozumieniu przepisów prawa polskiego czy kanadyjskiego, gdyż do czasu przekazania Wnioskodawcy majątku, jego właścicielem nadal pozostaje Trust.

W Polsce trust nie jest uregulowany zarówno w prawie cywilnym, jak i prawie podatkowym. Jak wynika z literatury, instytucja trustu jest jedną z form powiernictwa. Trusty prawie zawsze działają w oparciu o pisemną umowę i przepisy miejscowego prawa powierniczego (w przedmiotowej sprawie w oparciu o prawo obowiązujące w Kanadzie w prowincji X). Powiernictwo może być oparte na różnego rodzaju stosunkach powiernictwa, najczęściej jednak wiąże się z przeniesieniem na trust własności aktywów będących przedmiotem zarządzania.

Jak słusznie stwierdził Wnioskodawca instytucją najbardziej zbliżoną do Trustu w polskim prawie spadkowym jest instytucja zapisu zwykłego.

Zgodnie z art. 968 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):

Spadkodawca może przez rozrządzenie testamentowe zobowiązać spadkobiercę ustawowego lub testamentowego do spełnienia określonego świadczenia majątkowego na rzecz oznaczonej osoby (zapis zwykły).

Spadkodawca może obciążyć zapisem zwykłym także zapisobiercę (dalszy zapis).

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy przy nabyciu w drodze zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub z polecenia testamentowego powstaje z chwilą wykonania zapisu zwykłego, dalszego zapisu lub polecenia.

Zgodnie natomiast z brzmieniem art. 6 ust. 1a ww. ustawy:

Jeżeli nabycie następuje w częściach, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą nabycia poszczególnych części.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

  1. 9.637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

  2. 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

  3. 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Art. 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 ww. ustawy:

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy:

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

  1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

  2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

  3. do grupy III – innych nabywców.

Stosownie do treści art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

  1. zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

  2. w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4 ust. 4 ww. ustawy:

Zwolnienia określone w ust. 1 oraz art. 4a i art. 4b stosuje się, jeżeli w chwili nabycia nabywca posiadał obywatelstwo polskie lub obywatelstwo jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub miał miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub terytorium takiego państwa.

Jak stanowi art. 4a ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy:

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

  1. wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

  2. nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych dokonuje się na formularzu SD-Z2, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r., poz. 2060).

Reasumując, należy wskazać, że nabycie przez Wnioskodawcę składników majątku w wyniku przekazania ich po śmierci Spadkodawczyni przez Trust będzie podlegać opodatkowaniu na zasadach określonych w ustawie o podatku od spadków i darowizn dla nabycia rzeczy lub praw majątkowych tytułem zapisu. Obowiązek podatkowy, stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, powstanie z chwilą wykonania zapisu zwykłego, czyli w przypadku wypłaty środków pieniężnych w drodze przelewu bankowego, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą ich otrzymania na rachunek bankowy, a w przypadku wydania innych składników majątkowych, obowiązek ten powstanie z chwilą przeniesienia praw z majątku Trustu na rzecz Wnioskodawcy. Nie ma przy tym znaczenia, że jego udział w majątku Trustu został powiększony o udział jego zmarłej ciotki. Wnioskodawca będzie mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku, na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, o ile spełni wszystkie wymienione w tym przepisie warunki.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili