0111-KDIB2-3.4015.149.2021.2.MD

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z 12 lipca 2021 r. (data wpływu – 17 lipca 2021 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zamiany nieruchomości oraz zniesienia współwłasności – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lipca 2021 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych zamiany nieruchomości oraz zniesienia współwłasności.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawczyni na podstawie umowy darowizny dokonanej przez jej matkę w Kancelarii Notarialnej 31 sierpnia 2019 r., stała się współwłaścicielką w udziale wynoszącym 1/3 w nieruchomości stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym A, o pow. 0,8517 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi w systemie teleinformatycznym księgę wieczystą.

Udział w przedmiotowej nieruchomości mama Wnioskodawczyni nabyła na podstawie dziedziczenia po swoim ojcu (1/8 części) oraz na podstawie dziedziczenia po swojej matce (5/24 części).

Wnioskodawczyni, poza udziałem w wyżej opisanej nieruchomości, jest również współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/3 części, nieruchomości niezabudowanej, stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym (…), o pow. 0,0507 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi w systemie teleinformatycznym księgę wieczystą. Nieruchomość ta w wykazie zmian gruntowych oznaczona jest jako grunty orne, lasy.

Aktualnie Wnioskodawczyni mieszka wraz z mężem i dzieckiem w domu, który stanowi współwłasność jej rodziców, zajmując w tym domu jedno piętro.

Sąsiedzi Wnioskodawczyni są właścicielami sąsiednich niezabudowanych działek, i tak:

· J. K. i Jo. K. są współwłaścicielkami w udziałach po 8/16 nieruchomości stanowiących działki o numerach ewidencyjnych: (…), o łącznej pow. 0,9008 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi w systemie teleinformatycznym księgę wieczystą,

· K. T. jest właścicielem nieruchomości stanowiących działki o numerach ewidencyjnych: (…), o łącznej pow. 0,7936 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi w systemie teleinformatycznym księgę wieczystą,

· G. i R. małżeństwo S. są współwłaścicielami na prawach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej nieruchomości stanowiących działkę o numerach ewidencyjnych: (…) o łącznej pow. 0,4412 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi w systemie teleinformatycznym księgę wieczystą,

· R. R. i A. R. są współwłaścicielkami w udziałach po 1/2 nieruchomości stanowiących działki o numerach ewidencyjnych: (…) o łącznej pow. 0,3487 ha, dla której Sąd Rejonowy prowadzi w systemie teleinformatycznym księgę wieczystą,

· M. G. i K. M. są wspólnie z Wnioskodawczynią współwłaścicielami w udziałach po 1/3 działki nr A o pow. 0,8517 ha (szczegółowo opisanej powyżej).

Z uwagi na fakt, że nieruchomość ta oraz nieruchomości sąsiednie graniczą ze sobą i ukształtowane są w sposób uniemożliwiający ich racjonalne zagospodarowanie, Wnioskodawczyni wraz z właścicielami sąsiednich nieruchomości, jako że przysługują im jednorodne prawa do tych nieruchomości, zamierzają podjąć działania polegające na podziale posiadanych nieruchomości celem poprawy ich funkcjonalności. W tym celu zamierzają złożyć zgodny wniosek o połączenie ww. nieruchomości i ich ponowny podział w trybie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami, w sposób określony zgodnie z przedłożonym wstępnym projektem połączenia i ponownego podziału sporządzonym przez geodetę uprawnionego 8 grudnia 2020 r., na podstawie którego obecnym działkom nr: (…), A i (…) o łącznej pow. 3,2887 ha, odpowiadają zgodnie ze stanem projektowanym działki oznaczone jako:

- A1 o pow. 0,0125 ha,

- A2 o pow. 0,0127 ha,

- A3 o pow. 0,0120 ha,

- A4 o pow. 0,0121ha,

- B1 o pow. 0,0923 ha,

- B2 o pow. 0,0923 ha,

- B3 o pow. 0,0801 ha,

- B4 o pow. 0,0801 ha,

- B5 o pow. 0,0801 ha,

- C1 o pow. 0,0144 ha,

- C2 o pow. 0,0145 ha,

- C3 o pow. 0,0129 ha,

- C4 o pow. 0,0129 ha,

- D1 o pow. 0,0724 ha,

- D2 o pow. 0,0909 ha,

- D3 o pow. 0,0829 ha,

- D4 o pow. 0,0801 ha,

- D5 o pow. 0,0801 ha,

- D6 o pow. 0,0801 ha,

- E1 o pow. 0,0152 ha,

- E2 o pow. 0,0154 ha,

- E3 o pow. 0,0152 ha,

- E4 o pow. 0,0151 ha,

- F1 o pow. 0,0801 ha,

- F2 o pow. 0,0801 ha,

- F3 o pow. 0,0801 ha,

- F4 o pow. 0,0711 ha,

- F5 o pow. 0,0712 ha,

- F6 o pow. 0,0705 ha,

- F7 o pow. 0,1206 ha,

- G1 o pow. 0,0878 ha,

- G2 o pow. 0,0897 ha,

- G3 o pow. 0,0930 ha,

- H1 o pow. 0,1470 ha,

- H2 o pow. 0,1470 ha,

- H3 o pow. 0,1041 ha,

- K1 o pow. 0,1152 ha,

- K2 o pow. 0,1152 ha,

- K3 o pow. 0,1152 ha,

- K4 o pow. 0,1152 ha,

- L1 o pow. 0,1208 ha,

- L2 o pow. 0,1504 ha,

- L3 o pow. 0,2381 ha,

o łącznej powierzchni 3,2887 ha.

Następnie zamierzają sporządzić w formie aktu notarialnego, zobowiązanie do dokonania zamiany, o której mowa w ust. 3 powołanego wyżej art. 98b. W wyniku zamiany, o której mowa w art. 98b ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, Wnioskodawczyni, K. M. i M. G. nabędą w udziałach wynoszących po 1/3 części działki o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha oraz w udziałach wynoszących po 1/9 części działki o nr G1, G2 i G3 o łącznej pow. 0,2705 ha, stanowiące wewnętrzne drogi dojazdowe.

Stosownie natomiast do art. 98b ust. 2 i art. 98b ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, działki o nr: A1, A2, A3, A4, C1, C2, C3, C4, E1, E2, E3, E4 wydzielone pod drogi gminne z nieruchomości, której podział zostanie dokonany na wniosek właścicieli, przejdą z mocy prawa na własność gminy z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stanie się ostateczna.

Większość działek, które będą przedmiotem umowy zamiany, zgodnie z ustaleniami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, uchwalonego uchwałą Rady Miejskiej 18 grudnia 2006 r., położone są na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Pozostałe działki znajdują się na terenie oznaczonym w ewidencji gruntów i budynków jako LsV. Aktualnie przedmiotowe nieruchomości w rzeczywistości stanowią nieużytki, są nieogrodzone, nieuzbrojone, niezagospodarowane, pokryte samosiejkami, zachwaszczone.

W wyniku zawarcia opisanej umowy zamiany, Wnioskodawczyni nabędzie udział w nieruchomościach powstałych w wyniku podziału w takiej samej wielkości jak przed zamianą, tyle że w innej konfiguracji. Co więcej powierzchnia działek nabytych przez Wnioskodawczynię w udziale wynoszącym 1/3 (nie licząc powierzchni działek stanowiących wewnętrzne drogi dojazdowej o łącznej pow. 0,2705 ha, które Wnioskodawczyni nabywa w udziale wynoszącym 1/9) na podstawie wyżej opisanej umowy zamiany jest mniejsza od powierzchni działki nr A (0,8517 ha), której Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką i wynosi 0,7209 ha.

Co istotne, zamiana dokonana zostanie bez żadnych spłat i dopłat, czyli Wnioskodawczyni nie nabywa w ramach umowy zamiany nic ponad swój pierwotny udział.

Nie bez znaczenia, w ocenie Wnioskodawczyni, w przedmiotowej sprawie jest fakt, że nowo utworzone działki w efekcie połączenia (scalenia), podziału i zamiany, które nabywa Wnioskodawczyni, leżą w 55% w granicach pierwotnej działki Wnioskodawczyni o nr A, natomiast w 45% leżą w granicach działek będących wcześniej własnością sąsiadów Wnioskodawczyni. Zatem w wyniku dokonanej zamiany Wnioskodawczyni zbywa tylko 45% pierwotnej działki A, natomiast zachowuje własność w 55% tej samej działki o nr A. Wartość działki A, której Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką w udziale 1/3 wynosi, zgodnie z wyceną wykonaną 25 czerwca 2021 r. przez rzeczoznawcę majątkowego – 766 000,00 zł. Natomiast wartość działek, które po podziale Wnioskodawczyni nabędzie w udziałach wynoszących po 1/3 części (działki o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha) wynosi zgodnie z ww. wyceną: 864 000,00 zł, a wartość działek stanowiących wewnętrzne drogi dojazdowe, które Wnioskodawczyni nabędzie w udziałach wynoszących po 1/9 części (działki o nr G1, G2 i G3 o łącznej pow. 0,2705 ha), wynosi 243 000,00 zł.

Następnie Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami działek o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha, zamierzają dokonać zniesienia współwłasności wyżej opisanych nieruchomości w następujący sposób:

- Wnioskodawczyni nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr D4, D5, D6 o łącznej pow. 0,2403 ha,

- M. G. nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr B3, B4, B5 o łącznej pow. 0,2403 ha,

- K. M. nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,2403 ha.

Zniesienie współwłasności nastąpi bez obowiązku dopłat i spłat. Wnioskodawczyni w wyniku umownego nieodpłatnego zniesienia współwłasności nabędzie nieruchomości, których wartość nie będzie przekraczała wartości udziału we współwłasności, który przysługiwał Wnioskodawczyni przed jej zniesieniem.

Każdy ze współwłaścicieli w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności otrzyma na wyłączną własność trzy działki, których łączna powierzchnia jest taka sama i wynosi 0,2403 ha. Ponadto każdy ze współwłaścicieli nadal pozostanie we współwłasności w udziale wynoszącym 1/9 w działkach stanowiących wewnętrzne drogi dojazdowe (działki o nr G1, G2 i G3 o łącznej pow. 0,2705 ha).

W związku z powyższym opisem zadano m.in. następujące pytanie:

Czy opisywane powyżej połączenie i ponowny podział działki gruntu dokonywany w trybie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami, wraz z jednoczesnym nieodpłatnym zniesieniem współwłasności podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn? (pytanie oznaczone we wniosku nr 5).

Zdaniem Wnioskodawczyni, jak wynika z przedstawionego powyżej opisu zdarzenia przyszłego, Wnioskodawczyni wraz z Panią K. M. i Panem M. G., stanie się na skutek dokonania scalenia, podziału i zamiany działek w trybie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/3 nowo powstałych działek o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha oraz w udziałach wynoszących po 1/9 części działki o nr G1, G2 i G3 o łącznej pow. 0,2705 ha, stanowiących wewnętrzne drogi dojazdowe. Następnie Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami działek o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha, zamierzają dokonać zniesienia współwłasności wyżej opisanych nieruchomości w następujący sposób:

- Wnioskodawczyni nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr D4, D5, D6 o łącznej pow. 0,2403 ha,

- M. G. nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr B3, B4, B5 o łącznej pow. 0,2403 ha,

- K. M. nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,2403 ha.

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 7 ust. 6 ustawy o podatku o spadków i darowizn: „Przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy”.

W przedstawionej sytuacji wszyscy nabywający nieruchomości w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności, nabywają je w częściach nieprzekraczających udziałów we współwłasności, które przysługiwały im przed jej zniesieniem. Nabywają oni bowiem na wyłączną własność działki, których powierzchnie są równe i wynoszą 0,2403 ha, a ponadto nadal pozostają we współwłasności w udziałach po 1/9 części w przypadku działek o nr G1, G2 i G3 o łącznej pow. 0,2705 ha, stanowiących wewnętrzne drogi dojazdowe.

W myśl z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: nieodpłatnego zniesienia współwłasności.

Zniesienie współwłasności w przedstawionej sprawie będzie polegało na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej. Nowe rzeczy powstałe w wyniku podziału fizycznego stanowić będą wyłączną własność poszczególnych współwłaścicieli.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązek podatkowy przy nieodpłatnym zniesieniu współwłasności ciąży na nabywcy rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 6 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku od spadków i darowizn w przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Zgodnie z art. 7 ust. 6 powyższej ustawy przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawczyni posiada 1/3 udziałów w działkach powstałych w wyniku zamiany o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha. W wyniku zniesienia współwłasności ww. działek, wielkości wszystkich nowych działek przypadające poszczególnym właścicielom będą proporcjonalne do wielkości udziałów posiadanych przez nich przed połączeniem. Wartość nieruchomości nabytej przez Wnioskodawczynię w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności nie będzie przekraczała wartości udziału we współwłasności, który przysługiwał Wnioskodawczyni przed jej zniesieniem. Pozostałymi współwłaścicielami nieruchomości objętych współwłasnością są: córka siostry matki Wnioskodawczyni oraz brat matki Wnioskodawczyni.

Reasumując, z tytułu nieodpłatnego zniesienia współwłasności, w sytuacji, gdy wartość nieruchomości nabytej przez Wnioskodawczynię w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności nie będzie przekraczała wartości udziału we współwłasności, który przysługiwał Wnioskodawczyni przed jej zniesieniem nie wystąpi konieczność zapłaty podatku od spadków i darowizn, bowiem takie nabycie nie rodzi skutków podatkowych na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawczyni wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej tytułem nieodpłatnego zniesienia współwłasności

Na podstawie art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn – przepisy ustawy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się odpowiednio do nieodpłatnego:

1. nabycia własności rzeczy wspólnej (wspólnego prawa majątkowego) albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność;

2. wyodrębnienia własności lokali na rzecz niektórych lub wszystkich współwłaścicieli.

W związku z tym, że ustawa o podatku od spadków i darowizn nie zawiera definicji współwłasności, należy w tej kwestii odnieść się do przepisów uregulowanych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego – własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). W myśl art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego – współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Na podstawie art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego – współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu. Zgodnie z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego – każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Sposoby wyjścia ze stanu współwłasności regulują postanowienia art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego.

W świetle wyżej powołanych przepisów zniesienie współwłasności może nastąpić w drodze umowy między współwłaścicielami albo, w braku zgody między współwłaścicielami, na podstawie orzeczenia sądu.

W ramach wymienionych trybów ustawodawca przewiduje trzy sposoby zniesienia współwłasności:

1. podział rzeczy wspólnej, czyli np. podzielenie jednej nieruchomości na kilka mniejszych (tzw. podział fizyczny),

2. przyznanie rzeczy jednemu lub niektórym ze współwłaścicieli,

3. sprzedaż rzeczy wspólnej (tzw. podział cywilny).

Zniesienie współwłasności mające charakter nieodpłatny, tj. bez spłat i dopłat podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Stosownie do postanowień art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn – obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy – przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy powstaje – z chwilą zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

W myśl art. 7 ust. 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn – przy nabyciu w drodze nieodpłatnego zniesienia współwłasności podstawę opodatkowania stanowi wartość rzeczy lub praw majątkowych, w części przekraczającej wartość udziału we współwłasności, który przed jej zniesieniem przysługiwał nabywcy.

Z powołanego powyżej przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega jedynie takie zniesienie współwłasności, w następstwie którego podatnik nabywa rzeczy lub prawa w części przekraczającej wartość udziału, który pierwotnie (przed zniesieniem współwłasności nieruchomości) mu przysługiwał.

Przy obliczaniu podstawy opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn należy mieć także na względzie przepis art. 7 ust. 1 zdanie pierwsze ww. ustawy, w myśl którego – podstawę opodatkowania stanowi wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych po potrąceniu długów i ciężarów (czysta wartość), ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego.

Ustalenie podstawy opodatkowania składa się więc z dwóch etapów. W pierwszym należy określić wartość rzeczy lub praw majątkowych, których dotyczy zniesienie współwłasności, według zasady generalnej wyrażonej w art. 7 ust. 1 ww. ustawy (czysta wartość, ustalona według stanu rzeczy i praw majątkowych w dniu nabycia i cen rynkowych z dnia powstania obowiązku podatkowego). W drugim etapie ustala się udział, jaki przysługiwał dotychczas współwłaścicielowi i jego wartość. Podatkowi podlega bowiem nadwyżka wartości udziału.

Wskazać również należy, że wartość nieruchomości przy zniesieniu współwłasności przyjmuje się z dnia powstania obowiązku podatkowego, tzn. z chwili zawarcia umowy albo ugody lub uprawomocnienia się orzeczenia sądu, jeżeli ich skutkiem jest nieodpłatne zniesienie współwłasności.

Zasadą jest, że wartość nabytych rzeczy i praw majątkowych przyjmuje się w wysokości określonej przez nabywcę, jeżeli odpowiada ona wartości rynkowej tych rzeczy i praw (art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Wartość rynkową rzeczy i praw majątkowych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem ich stanu i stopnia zużycia oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju z dnia obowiązku podatkowego – art. 8 ust. 3 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1. 9637 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2. 7276 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3. 4902 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Art. 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że – wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe (art. 14 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy – do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1. do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2. do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3. do grupy III – innych nabywców.

Ponadto, jak stanowi art. 98b ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r. poz. 1990 ze zm.), właściciele albo użytkownicy wieczyści nieruchomości ukształtowanych w sposób uniemożliwiający ich racjonalne zagospodarowanie mogą złożyć zgodny wniosek o ich połączenie i ponowny podział na działki gruntu, jeżeli przysługują im jednorodne prawa do tych nieruchomości. Do wniosku należy dołączyć, złożone w formie aktu notarialnego, zobowiązanie do dokonania zamiany, o której mowa w ust. 3.

Podziału nieruchomości, o którym mowa w ust. 1, dokonuje się pod warunkiem, że właściciele albo użytkownicy wieczyści dokonają, w drodze zamiany, wzajemnego przeniesienia praw do części ich nieruchomości, które weszły w skład nowo wydzielonych działek gruntu. W razie nierównej wartości zamienianych części nieruchomości stosuje się art. 15 (art. 98b ust. 3 powołanej ustawy).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Wnioskodawczyni stała się współwłaścicielką w udziale wynoszącym 1/3 w nieruchomości stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym A, o pow. 0,8517 ha. Wnioskodawczyni, poza udziałem w wyżej opisanej nieruchomości, jest również współwłaścicielem w udziale wynoszącym 1/3 części, nieruchomości niezabudowanej, stanowiącej działkę o nr ewidencyjnym (…). Sąsiedzi Wnioskodawczyni są właścicielami sąsiednich niezabudowanych działek. Z uwagi na fakt, że nieruchomość ta oraz nieruchomości sąsiednie graniczą ze sobą i ukształtowane są w sposób uniemożliwiający ich racjonalne zagospodarowanie, Wnioskodawczyni wraz z właścicielami sąsiednich nieruchomości, jako że przysługują im jednorodne prawa do tych nieruchomości, zamierzają podjąć działania polegające na podziale posiadanych nieruchomości celem poprawy ich funkcjonalności. W tym celu zamierzają złożyć zgodny wniosek o połączenie ww. nieruchomości i ich ponowny podział w trybie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami, w sposób określony zgodnie z przedłożonym wstępnym projektem połączenia i ponownego podziału sporządzonym przez geodetę uprawnionego. Następnie zamierzają sporządzić w formie aktu notarialnego, zobowiązanie do dokonania zamiany, o której mowa w ust. 3 powołanego wyżej art. 98b. W wyniku zamiany, o której mowa w art. 98b ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, Wnioskodawczyni, K. M. i M. G. nabędą w udziałach wynoszących po 1/3 części działki o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha oraz w udziałach wynoszących po 1/9 części działki o nr G1, G2 i G3 o łącznej pow. 0,2705 ha, stanowiące wewnętrzne drogi dojazdowe. W wyniku zawarcia opisanej umowy zamiany, Wnioskodawczyni nabędzie udział w nieruchomościach powstałych w wyniku podziału w takiej samej wielkości jak przed zamianą, tyle że w innej konfiguracji. Co więcej powierzchnia działek nabytych przez Wnioskodawczynię w udziale wynoszącym 1/3 (nie licząc powierzchni działek stanowiących wewnętrzne drogi dojazdowej o łącznej pow. 0,2705 ha, które Wnioskodawczyni nabywa w udziale wynoszącym 1/9) na podstawie wyżej opisanej umowy zamiany jest mniejsza od powierzchni działki nr A (0,8517 ha), której Wnioskodawczyni jest współwłaścicielką i wynosi 0,7209 ha. Zamiana zostanie dokonana bez żadnych spłat i dopłat. W wyniku zamiany Wnioskodawczyni nie nabyła nic ponad swój pierwotny udział. Następnie Wnioskodawczyni wraz z pozostałymi współwłaścicielami działek o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha, zamierzają dokonać zniesienia współwłasności wyżej opisanych nieruchomości w następujący sposób:

- Wnioskodawczyni nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr D4, D5, D6 o łącznej pow. 0,2403 ha,

- M. G. nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr B3, B4, B5 o łącznej pow. 0,2403 ha,

- K. M. nabędzie nieruchomość składającą się z działek nr F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,2403 ha.

Zniesienie współwłasności nastąpi bez obowiązku dopłat i spłat. Wnioskodawczyni w wyniku umownego nieodpłatnego zniesienia współwłasności nabędzie nieruchomości, których wartość nie będzie przekraczała wartości udziału we współwłasności, który przysługiwał Wnioskodawczyni przed jej zniesieniem.

Mając na uwadze treść wniosku oraz powołane wyżej przepisy prawa, stwierdzić należy, że połączenie, ponowny podział jak i zamiana działek gruntu dokonana na podstawie art. 98b ustawy o gospodarce nieruchomościami nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, ponieważ nie jest tytułem nabycia wymienionym w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Natomiast, co do zasady, nieodpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości podlega przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn (art. 1 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 1a ustawy o podatku od spadków i darowizn).

Jak wynika z przywołanego powyżej art. 1a pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn przepisy o nieodpłatnym zniesieniu współwłasności stosuje się do nieodpłatnego nabycia własności rzeczy wspólnej. Zatem w przypadku nabycia własności rzeczy wspólnej albo jej części przez niektórych dotychczasowych współwłaścicieli na dalszą współwłasność opodatkowanie będzie miało miejsce, jeżeli nabywca uzyska majątek o wartości wyższej niż wartość udziału, który mu przysługiwał przed nabyciem.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawczyni w wyniku połączenia i ponownego podziału stanie się współwłaścicielką w udziałach wynoszących po 1/3 części działki o nr B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2, F3 o łącznej pow. 0,7209 ha. W wyniku zaś zniesienia współwłasności stanie się wyłącznym właścicielem nieruchomości nr D4, D5, D6 o łącznej pow. 0,2403 ha. Współwłasność działek obejmujących drogi dojazdowe nie będzie znoszona. Powierzchnia działek B3, B4, B5, D4, D5, D6, F1, F2 i F3 jest łącznie mniejsza od powierzchni działki A, w której udział w wysokości 1/3 części wcześniej posiadała Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni wskazała, że – w wyniku zawarcia opisanej umowy zamiany – nabędzie udział w nieruchomościach powstałych w wyniku podziału w takiej samej wielkości jak przed zamianą, tyle że w innej konfiguracji. Zniesienie współwłasności zaś nastąpi bez obowiązku dopłat i spłat. Wnioskodawczyni w wyniku umownego nieodpłatnego zniesienia współwłasności nabędzie nieruchomości, których wartość nie będzie przekraczała wartości udziału we współwłasności, który przysługiwał Wnioskodawczyni przed jej zniesieniem. W przypadku nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości – skoro zatem wartość majątku nabytego przez Wnioskodawczynię w wyniku tej czynności będzie taka sama lub mniejsza jak przed zniesieniem współwłasności (nie nastąpi przyrost majątku w wyniku opisanej we wniosku czynności), to w takiej sytuacji nie powstanie po jej stronie obowiązek podatkowy w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. Jak już bowiem wyżej podkreślono, obowiązek podatkowy powstaje wówczas, gdy w wyniku zniesienia współwłasności następuje nabycie rzeczy lub prawa o wartości wyższej niż wartość udziału przysługująca przed zniesieniem współwłasności. W wyniku opisanych działań nie nastąpi przyrost wartości nabytych nieruchomości w stosunku do wartości posiadanego uprzednio udziału w tych nieruchomościach, na Wnioskodawczyni nie będzie więc ciążył obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.

Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U., poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w`(...)` za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.).

Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.