INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2020 r., poz. 1325, ze zm.) – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 15 października 2020 r. (data wpływu – 10 listopada 2020 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zniesienia współwłasności Nieruchomości obciążonej hipoteką – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 10 listopada 2020 r. wpłynął do Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zniesienia współwłasności Nieruchomości obciążonej hipoteką.
We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca 26 maja 2014 r. nabył wraz z partnerką (obecnie: Była Partnerka), z którą pozostawał w tamtym czasie w związku nieformalnym (konkubinat) – na rynku pierwotnym mieszkanie o powierzchni 45,44 m2 ze stanowiskiem postojowym w garażu podziemnym, komórką lokatorską, udziałem w nieruchomości wspólnej oraz udziałem w prawie własności nieruchomości, na której stoi budynek (Nieruchomość).
Zgodnie z aktem notarialnym, Wnioskodawca i Była Partnerka nabyli ww. Nieruchomość za łączną kwotę 278.000 zł brutto (mieszkanie, miejsce postojowe i komórka lokatorska) w równych udziałach po 1/2 każdy.
W dniu 02 stycznia 2014 r. Wnioskodawca i Była Partnerka podpisali z bankiem umowę o kredyt hipoteczny na tę Nieruchomość oraz pożyczkę hipoteczną pokrywającą wszystkie koszty około kredytowe i ubezpieczenia wymagane przez bank.
Kredyt i pożyczka zostały zaciągnięte na okres 30 lat bez wkładu własnego. Zobowiązanie jest solidarne.
Wartość kredytu wyniosła 275.000 zł (3.000 zł zostało wpłacone przy podpisywaniu umowy przedwstępnej ze środków własnych kupujących). Wartość pożyczki wyniosła 10.072,13 zł co daje łączną kwotę 285.072,13 zł.
Nieruchomość jest obciążona hipoteką umowną na rzecz banku jako zabezpieczenie z tytułu udzielonego kredytu i pożyczki w kwocie 479.392,88 zł ustanowioną na zakupionej nieruchomości (mieszkanie) oraz 5.229,74 zł ustanowioną na zakupionym łącznie z mieszkaniem miejscem postojowym.
Chronologiczny ciąg zdarzeń:
- 11 grudnia 2013 r. – umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego,
- 2 stycznia 2014 r. – umowa kredytu hipotecznego,
- 26 maja 2014 r. – zakup nieruchomości w formie aktu notarialnego.
Rynkowa wartość nieruchomości wraz z wyposażeniem mieszkania, miejscem postojowym i komórką lokatorską obecnie wynosi ok 350,000 zł i nadal jest poniżej wartości ustanowionej hipoteki z tytułu kredytu hipotecznego i pożyczki.
W 2019 r. Wnioskodawca wraz z Byłą Partnerką podjęli decyzję o rozstaniu. W związku z tym, Wnioskodawca i Była Partnerka planują w 2020 r. dokonać odpłatnego zniesienia współwłasności Nieruchomości, w ten sposób, że Nieruchomość stanie się własnością Wnioskodawcy.
Czynność zostanie potwierdzona umową sprzedaży zawartą w formie aktu notarialnego.
Równocześnie, ze zniesieniem współwłasności Wnioskodawca zobowiąże się do spłaty kredytu hipotecznego i pożyczki hipotecznej (zwolnienie Byłej Partnerki z pozostałej części kredytu oraz pożyczki i hipoteki poprzez przejęcie długu). Na dzień 01 września 2020 r. pozostała do spłaty łącznie kwota (kredyt + pożyczka) ok. 250 000 zł.
Wnioskodawca, w ramach ceny Nieruchomości zapłaci również Byłej Partnerce różnicę jaka wynikać będzie w wartości nieruchomości w dniu sprzedaży pomniejszonej o kwotę zobowiązania wobec banku kredytującego i pomnożoną przez wielkość udziału licząc w następujący sposób:
350.000 zł – 250.000 zł x 1/2 = 50.000 zł.
Nabywcą całej Nieruchomości zostanie Wnioskodawca.
Zniesienie współwłasności zostanie dokonane po ustaleniu z bankiem kredytującym wszystkich warunków sprzedaży, tak aby skutecznym stało się przejęcie całego kredytu wraz z pożyczką przez Wnioskodawcę oraz zwolnienie z długu Byłej Partnerki.
Wnioskodawca i Była Partnerka należą do III grupy podatkowej, upłynęło również 5 lat od końca roku, w którym nieruchomość została zakupiona.
W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:
Czy w związku z odpłatnym zniesieniem współwłasności Nieruchomości, poprzez przejęcie długu wraz z dopłatą różnicy wartości nieruchomości na rzecz Byłej Partnerki obliczoną w przedstawiony sposób oraz w sytuacji gdy kwota hipoteki przypadająca na nabyty udział w Nieruchomości od Byłej Partnerki, będzie w dalszym ciągu wyższa od wartości Nieruchomości, to podstawa opodatkowania wyniesie zero i nie powstanie obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn po stronie Wnioskodawcy, który stanie się wyłącznym właścicielem Nieruchomości?
Zdaniem Wnioskodawcy, zamiar odpłatnego zbycia nieruchomości w zamian za przejęcie długu od współwłaściciela nieruchomości z obowiązkiem uzupełnienia dopłatą pieniężną różnicy pomiędzy wartością nieruchomości a przejmowanym długiem należy traktować jako sprzedaż nieruchomości, co nie będzie skutkować powstaniem obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn przez Wnioskodawcę, który stanie się wyłącznym właścicielem Nieruchomości.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2019 r., poz. 1813, ze zm.) – podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:
- dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego,
- darowizny, polecenia darczyńcy,
- zasiedzenia,
- nieodpłatnego zniesienia współwłasności,
- zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu,
- nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.
Podatkowi podlega również nabycie praw do wkładu oszczędnościowego na podstawie dyspozycji wkładem na wypadek śmierci oraz nabycie jednostek uczestnictwa na podstawie dyspozycji uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego albo specjalistycznego funduszu inwestycyjnego otwartego na wypadek jego śmierci (art. 1 ust. 2 ww. ustawy).
Ponadto stosownie do treści art. 2 cytowanej ustawy, nabycie własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą podlega podatkowi, jeżeli w chwili otwarcia spadku lub zawarcia umowy darowizny nabywca był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn określony w art. 1 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn jest katalogiem zamkniętym. Wobec tego jedynie wymienione w nim tytuły nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych stanowią przypadki podlegające opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych z innych tytułów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.
Z przedstawionego zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca 26 maja 2014 r. wraz z partnerką, z którą pozostawał w związku nieformalnym, nabył na rynku pierwotnym mieszkanie o powierzchni 45,44 m2. Zgodnie z aktem notarialnym, Wnioskodawca i Partnerka nabyli ww. Nieruchomość za łączną kwotę 278.000 zł brutto w równych udziałach po 1/2 każdy. W dniu 02 stycznia 2014 r. Wnioskodawca i Partnerka podpisali z bankiem umowę o kredyt hipoteczny na tę Nieruchomość oraz pożyczkę hipoteczną pokrywającą wszystkie koszty około kredytowe i ubezpieczenia wymagane przez bank. Kredyt i pożyczka zostały zaciągnięte na okres 30 lat bez wkładu własnego. Zobowiązanie jest solidarne. Łączna wartość kredytu i pożyczki wyniosła 285.072,13 zł. Nieruchomość obciążona jest hipoteką umowną na rzecz banku jako zabezpieczenie z tytułu udzielonego kredytu i pożyczki w kwocie 479.392,88 zł ustanowioną na zakupionej nieruchomości. Rynkowa wartość nieruchomości wraz z wyposażeniem mieszkania obecnie wynosi ok 350,000 zł i nadal jest poniżej wartości ustanowionej hipoteki z tytułu kredytu hipotecznego i pożyczki. W 2019 r. Wnioskodawca wraz z Partnerką podjęli decyzję o rozstaniu. W związku z tym, Wnioskodawca i Partnerka planują w 2020 r. dokonać odpłatnego zniesienia współwłasności Nieruchomości, w ten sposób, że Nieruchomość stanie się własnością Wnioskodawcy. Czynność zostanie potwierdzona umową sprzedaży zawartą w formie aktu notarialnego. Ze zniesieniem współwłasności Wnioskodawca zobowiąże się do spłaty pozostałej części kredytu hipotecznego i pożyczki hipotecznej. Wnioskodawca w ramach ceny Nieruchomości, zapłaci również Byłej Partnerce różnicę jaka wynikać będzie w wartości nieruchomości w dniu sprzedaży, pomniejszonej o kwotę zobowiązania wobec banku kredytującego i pomnożoną przez wielkość udziału. Nabywcą całej Nieruchomości zostanie Wnioskodawca.
Z powołanych powyżej przepisów wynika, że podatkowi od spadków i darowizn podlega m.in. nieodpłatne zniesienie współwłasności. Natomiast w przypadku wystąpienia jakiejkolwiek spłaty (dopłaty), tj. odpłatnego zniesienia współwłasności obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn nie powstanie. Czynność taka nie została bowiem wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn określającym przedmiot opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 217 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483, ze zm.) nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy. Oznacza to, że jeżeli określona czynność nie została wskazana w ustawie (w tym wypadku w ustawie o podatku od spadków i darowizn), to jej dokonanie nie może powodować powstania obowiązku podatkowego. Takie właśnie odpłatne zniesienie współwłasności, tj. dokonane ze spłatą (dopłatą) pomiędzy Wnioskodawcą a jego byłą Partnerką ma miejsce w przedstawionym opisie analizowanej sprawy.
Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że zniesienie współwłasności, o którym mowa we wniosku będzie miało charakter odpłatny, bowiem Wnioskodawca zamierza dokonać spłaty (dopłaty), w wysokości 50.000 zł na rzecz byłej Partnerki (drugiego współwłaściciela nieruchomości), jaka wyniknie z różnicy wartości nieruchomości pomniejszonej o kwotę zobowiązania wobec banku i pomnożoną przez wielkość udziału.
Jak wskazano powyżej odpłatne zniesienie współwłasności nie zostało wymienione w katalogu zawartym w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. W katalogu tym, nie została również wymieniona czynność sprzedaży nieruchomości, która w ocenie Wnioskodawcy będzie miała miejsce w przedmiotowej sprawie.
Zatem jeżeli określona czynność nie została wskazana w ustawie (w tym wypadku w ustawie o podatku od spadków i darowizn), to jej dokonanie nie może powodować powstania obowiązku podatkowego.
Tym samym, zamiar odpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości w zamian za przejęcie długu oraz dopłatę pieniężną wynikłej różnicy na rzecz byłej Partnerki nie będzie skutkować powstaniem obowiązku zapłaty podatku od spadków i darowizn przez Wnioskodawcę, który stanie się wyłącznym właścicielem Nieruchomości, bowiem czynność odpłatnego zniesienia współwłasności nie podlega regulacjom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Regulacją tej ustawy nie podlega również umowa sprzedaży.
Wobec powyższego, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe, jednakże z innych powodów aniżeli Wnioskodawca zawarł we własnym stanowisku.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
- z zastosowaniem art. 119a;
- w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
- z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).
Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2019 r., poz. 2325, ze zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP:/KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy). W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.
Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.