Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
dłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego
zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 kwietnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 8 kwietnia 2025 r. o wydanie interpretacji
indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismami z 13 i 22 maja 2025 r. (wpływ 20 i 22 maja 2025
r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca planuje otrzymać w drodze darowizny działkę budowlaną od rodziców.
Następnie planuje sprzedaż tej działki osobie trzeciej, a uzyskane środki chce przeznaczyć
w części na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup mieszkania, a w części na
budowę domu jednorodzinnego. W związku z tym Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie,
czy sprzedaż darowanej działki i przeznaczenie środków ze sprzedaży na własne cele
mieszkaniowe skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
W pismach stanowiących uzupełnienie wniosku, udzielił Pan następujących odpowiedzi na
zawarte w wezwaniu pytania:
1. Czy posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o
podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.)?
Odpowiedź: Mieszka Pan w Polsce, posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Kiedy (proszę o podanie roku) planuje Pan otrzymać w drodze darowizny działkę
budowlaną od rodziców?
Odpowiedź: 2025 r.
3. Kiedy (proszę o podanie roku) planuje Pan sprzedać otrzymaną w drodze darowizny
działkę budowlaną od rodziców?
Odpowiedź: 2025 r.
4. Czy prowadzi Pan działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych? W przypadku odpowiedzi twierdzącej
proszę wyjaśnić:
- w jakim dokładnie zakresie prowadzi Pan taką działalność (np. w zakresie obrotu
nieruchomościami)?
- czy planowana sprzedaż otrzymanej w drodze darowizny działki budowlanej od
rodziców nastąpi w ramach wykonywania tej działalności?
Odpowiedź: Nie posiada Pan.
5. W odniesieniu do kredytu hipotecznej zaciągniętego na zakup mieszkania, na spłatę
którego zamierza Pan przeznaczyć część środków uzyskanych ze sprzedaży działki
budowlanej otrzymanej w drodze darowizny od rodziców proszę wskazać:
a) kiedy (proszę o wskazanie daty – dd-mm-rrrr) został zaciągnięty ww. kredyt?
Odpowiedź: 24 maja 2021 r.
b) czy został on zaciągnięty w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-
kredytowej, mających siedzibę w Polsce, innym państwie członkowskim Unii
Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru
Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej?
Odpowiedź: W banku w Polsce – (...).
c) czy w umowie kredytowej został określony cel, na jaki został on zaciągnięty, jeżeli
tak, to jaki cel wynika z tej umowy?
Odpowiedź: Kredyt Hipoteczny na mieszkanie + wykończenie.
d) czy jest Pan stroną umowy kredytowej i czy odpowiada Pan za spłatę ww. kredytu
solidarnie, a więc do pełnej wysokości?
Odpowiedź: Tak.
e) czy mieszkanie, na które został zaciągnięty ww. kredyt hipoteczny służy
zaspokojeniu Pana własnych celów mieszkaniowych, tj. czy mieszka Pan w tym
mieszkaniu?
Odpowiedź: Tak, mieszka Pan w tym mieszkaniu.
f) czy część środków uzyskanych ze sprzedaży działki budowlanej otrzymanej w
darowiźnie od rodziców planuje Pan wydatkować na spłatę ww. kredytu
hipotecznego nie później niż w okresie trzech lat od roku podatkowego, w
którym nastąpi odpłatne zbycie ww. działki budowlanej?
Odpowiedź: Tak, część środków planuje Pan przeznaczyć na spłatę kredytu, a resztę
na rozpoczęcie budowy. Chce Pan to wydatkować max do roku czasu.
6. W odniesieniu do planowanej budowy domu jednorodzinnego, proszę wskazać:
a) czy część środków uzyskanych ze sprzedaży działki budowlanej otrzymanej w
darowiźnie od rodziców planuje Pan wydatkować na budowę domu
jednorodzinnego nie później niż w okresie trzech lat od końca roku
podatkowego, w którym nastąpi odpłatne zbycie ww. działki budowlanej?
Odpowiedź: Całość środków chce Pan przeznaczyć na spłatę kredytu hipotecznego,
pozostałą część na budowę domu. Nie później jak do roku czasu.
b) czy w ww. domu jednorodzinnym będzie realizował Pan własne cele
mieszkaniowe, tj. czy będzie mieszkał Pan w tym domu?
Odpowiedź: Tak, będzie Pan tam mieszkał.
7. Czy działka, na której zamierza Pan wybudować dom za część środków otrzymanych
ze sprzedaży działki budowlanej otrzymanej w darowiźnie od rodziców:
a) jest położona w Polsce, innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w
innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w
Konfederacji Szwajcarskiej?
Odpowiedź: Działka jest położona w Polsce.
b) jest działką budowlaną czy rolną? Jeżeli jest to działka rolna, to czy zamierza Pan ją
odrolnić w okresie 3 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpi
odpłatne zbycie działki budowlanej otrzymanej w darowiźnie od rodziców?
Odpowiedź: Jest to działka budowlana.
c) czy obowiązuje dla niej miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego? Jeśli
tak, to czy ww. działka stanowi grunt przeznaczony pod zabudowę?
Odpowiedź: Tak, działka stanowi grunt pod zabudowę, o czym mówi miejscowy plan
zagospodarowania przestrzennego przypisany do tej działki.
d) czy dla ww. działki została/zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy i
zagospodarowania terenu, o której mowa w przepisach o planowaniu i
zagospodarowaniu przestrzennym?
Odpowiedź: Działka posiada już warunki zabudowy.
8. Czy jest Pan właścicielem działki, na której planuje Pan wybudować dom za część
środków otrzymanych ze sprzedaży działki budowlanej otrzymanej w darowiźnie od
rodziców?
· Jeżeli tak, to jaki tytuł prawny przysługuje Panu do działki, na której zamierza Pan
wybudować dom (np. prawo własności, współwłasności, prawo wieczystego
użytkowania gruntów)?
· Jeżeli nie, to proszę o wskazanie kto jest właścicielem ww. działki?
Odpowiedź: Współwłasność z żoną.
9. Czy i kiedy złożył Pan wniosek o pozwolenie na budowę?
Odpowiedź: Nie złożył Pan wniosku o pozwolenie na budowę, zamierza Pan to zrobić
w czerwcu 2025 r.
10. Czy rozpoczął Pan budowę domu? Jeżeli tak, to proszę o wskazanie daty.
Odpowiedź: Nie, nie rozpoczął Pan budowy.
Pytanie
Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie, czy sprzedaż darowanej działki i przeznaczenie
środków ze sprzedaży na własne cele mieszkaniowe skutkuje obowiązkiem zapłaty
podatku dochodowego od osób fizycznych?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, planowana sprzedaż działki otrzymanej w darowiźnie od
rodziców nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób
fizycznych, ponieważ środki uzyskane ze sprzedaży zostaną przeznaczone na własne cele
mieszkaniowe – tj. spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup mieszkania oraz
budowę domu jednorodzinnego.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie
nieruchomości przed upływem 5 lat od nabycia, jednak zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 tej
ustawy – dochód z takiej sprzedaży może być zwolniony z opodatkowania, jeżeli zostanie
przeznaczony na własne cele mieszkaniowe.
W opisanym przypadku, Wnioskodawca spełni warunki do zastosowania zwolnienia,
ponieważ środki ze sprzedaży zostaną przeznaczone zgodnie z przepisami ustawy – na
spłatę kredytu hipotecznego oraz budowę domu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z
wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od
których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego
oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i
zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw
majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępujące w wykonywaniu
działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w
nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, przed
upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub
wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.
Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw
następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło
nabycie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, a tym samym przychód uzyskany z odpłatnego zbycia
nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega
opodatkowaniu.
W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych
następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło
nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło
przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych.
W przypadku nienastępującego w wykonywaniu działalności gospodarczej odpłatnego
zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art.
10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem
dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma zatem ustalenie
momentu oraz sposobu ich nabycia.
Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje
pojęcia „nabycie”, nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie
określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie
nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych.
Wskazać należy, że moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym
określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego.
I tak, stosownie do art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.
U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa
zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej
przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że
strony inaczej postanowiły.
Z kolei w świetle art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na
rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Zgodnie z prawem cywilnym darowizna dochodzi do skutku w drodze umowy
jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest zarówno zobowiązanie darczyńcy do
spełnienia świadczenia pod tytułem darmym na rzecz obdarowanego, czyli do
dokonania rozporządzenia i wydania przedmiotu darowizny, jak i oświadczenie
obdarowanego o przyjęciu darowizny. Jeżeli przedmiotem darowizny jest
nieruchomość, to umowa darowizny pod rygorem nieważności, powinna mieć formę
aktu notarialnego.
Tym samym, zawarcie umowy darowizny nieruchomości powoduje przejście jej
własności na obdarowanego z chwilą zawarcia aktu notarialnego, w którym darczyńca
daruje tę nieruchomość obdarowanemu, a obdarowany darowiznę przyjmuje. Zatem za
datę nabycia nieruchomości należy przyjąć dzień, w którym nastąpiła darowizna.
Z opisu sprawy wynika, że planuje Pan w 2025 r. otrzymać w drodze darowizny od
rodziców działkę budowlaną. Następnie w 2025 r. planuje Pan dokonać sprzedaży tej
działki osobie trzeciej.
Zatem, planowana przez Pana w 2025 r. sprzedaż działki budowlanej, którą Pan otrzyma w
drodze darowizny od rodziców także w 2025 r., będzie stanowić dla Pana źródło
przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób
fizycznych, ponieważ planowane odpłatne zbycie ww. działki budowlanej zostanie
dokonane przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpi
jej nabycie.
Przechodząc więc do skutków podatkowych w zakresie planowanej sprzedaży działki
budowlanej należy wskazać, co następuje:
W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1
pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.
Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:
Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący
różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw
określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d,
powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1
pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.
Jak stanowi art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych
rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie
określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena,
bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub
praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.
Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
W świetle art. 19 ust. 3 ww. ustawy:
Wartość rynkową, o której mowa w ust. 1, rzeczy lub praw majątkowych określa się
na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego
samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia
zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.
Zgodnie z art. 22 ust. 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10
ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny
sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw
majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku
od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa
przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej
wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od
spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia
nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w
drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia
poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe,
w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada
łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary
spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika
długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i
polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił
roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu
odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.
Według art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur
VAT (podatek od towarów i usług) w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów
stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.
Na podstawie art. 30e ust. 4 ww. ustawy:
Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu
podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:
1) dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw
majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek
dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131,
lub
2) dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.
Z kolei, jak stanowi art. 30e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art.
10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.
W myśl natomiast art. 30e ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131
podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45
ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od
następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4,
do dnia zapłaty podatku włącznie.
Stosownie do art. 45 ust. 1a pkt 3 ww. ustawy:
W terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom
skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego
w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia
nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w
art. 30e.
Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1
pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust.
1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy
spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.
Z przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
wynika, że:
Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i
praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada
iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele
mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw
majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie
trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie,
przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został
wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione
na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia
nieruchomości i praw majątkowych.
Dochód zwolniony należy obliczyć według następującego wzoru:
dochód zwolniony = D × W/P
gdzie:
D – dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa,
W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych,
P – przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa.
Cytowany powyżej przepis art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym wiąże
skutki prawne w postaci zwolnienia od opodatkowania z faktem przeznaczenia – w
warunkach określonych w ustawie – uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości
i praw majątkowych przychodu wyłącznie na własne cele mieszkaniowe wymienione w
przepisie art. 21 ust. 25 ww. ustawy.
Należy wyjaśnić, że powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z
tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości (prawa majątkowego), jaka proporcjonalnie
odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w
osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia. W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego
zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego
tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.
Tym samym, aby dochód z tytułu sprzedaży nieruchomości był w całości zwolniony z
podatku dochodowego, cały przychód ze zbytej nieruchomości musi być wydatkowany na
własne cele mieszkaniowe, wymienione w przepisie art. 21 ust. 25 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku
podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie.
Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia
nieruchomości lub praw majątkowych uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z
opodatkowania, wymienione zostały w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych.
Jak stanowi art. 21 ust. 25 pkt 1 i pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:
1) wydatki poniesione na:
a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu
mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a
także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania
wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub
lokalem,
b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału
w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej
lub udziału w takim prawie,
c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie,
prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w
tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego
gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału
w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten
zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku
mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego
budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub
własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie
należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji
Szwajcarskiej;
2) wydatki poniesione na:
a) spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego
przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym
mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1,
b) spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego
przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym
mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w
lit. a,
c) spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu
(pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z
odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu
(pożyczki), o których mowa w lit. a lub b
- w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę
w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do
Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z
zastrzeżeniem ust. 29 i 30.
W świetle art. 21 ust. 25a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wydatki, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, uznaje się za wydatki poniesione na
cele mieszkaniowe, jeżeli przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 131,
nastąpiło nabycie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 25 pkt 1 lit. a-c, w
związku z którymi podatnik ponosił wydatki na nabycie.
Na mocy art. 21 ust. 26 ww. ustawy:
Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d
i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub
współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni
mieszkaniowej lub udział w takich prawach. Przez własne budynek, lokal lub
pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się również
niestanowiące własności lub współwłasności podatnika budynek, lokal lub
pomieszczenie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, podatnik nabędzie
ich własność lub współwłasność albo spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu,
prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich
prawach, jeżeli uprzednio prawo takie mu nie przysługiwało.
Według art. 21 ust. 28 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki, o których mowa w ust. 25, nie uważa się wydatków poniesionych na:
1) nabycie gruntu lub udziału w gruncie, prawa wieczystego użytkowania gruntu lub
udziału w takim prawie, budynku, jego części lub udziału w budynku, lub
2) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę, adaptację lub remont budynku
albo jego części
- przeznaczonych na cele rekreacyjne.
Zgodnie z art. 21 ust. 29 ww. ustawy:
W przypadku gdy kredyt (pożyczka), o którym mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c, stanowi
część kredytu (pożyczki) przeznaczonego na spłatę również innych niż wymienione w
tych przepisach zobowiązań kredytowych (pożyczkowych) podatnika, za wydatki
poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki
przypadające na spłatę kredytu (pożyczki) określonego w ust. 25 pkt 2 lit. a-c oraz
zapłacone odsetki od tej części kredytu (pożyczki), która proporcjonalnie przypada
na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w ust. 25 pkt 2 lit. a-c.
W myśl art. 21 ust. 30 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przepis ust. 1 pkt 131 nie ma zastosowania do tej części wydatków, o których mowa
w ust. 25 pkt 2, które podatnik uwzględnił korzystając z ulg podatkowych, w
rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy opodatkowaniu podatkiem dochodowym
oraz do tej części wydatków, o których mowa w ust. 25 pkt 2, którymi sfinansowane
zostały wydatki określone w ust. 25 pkt 1, uwzględnione przez podatnika
korzystającego z ulg podatkowych, w rozumieniu Ordynacji podatkowej, przy
opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Podkreślam, że korzystanie ze zwolnienia od podatku jest możliwe wyłącznie w sytuacji,
gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę
prawną danej preferencji. W przypadku niewypełnienia warunków określonych w wyżej
cytowanym art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
podatnik traci prawo do ulgi i jest zobowiązany zapłaty podatku dochodowego.
Rozstrzygając zatem o prawie do zwolnienia z opodatkowania należy pamiętać, że zawarty
w art. 21 ust. 25 ustawy katalog wydatków uprawniających do zwolnienia ma charakter
zamknięty i w związku z tym tylko wydatkowanie środków na realizację celów w nim
wskazanych pozwala na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania. Inne wydatki niż
wymienione w tym katalogu nie uprawniają do skorzystania z powyższego zwolnienia.
Ponadto należy zauważyć, że wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od
konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy
uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z
których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na
nim obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego należy
dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie. W
związku z tym, tylko wydatkowanie środków uzyskanych z odpłatnego zbycia
nieruchomości i praw majątkowych – w terminie i na cele wskazane w art. 21 ust. 1 pkt
131, a szczegółowo określone w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych pozwala na zastosowanie przedmiotowego zwolnienia.
Kwestia wydatkowania środków pieniężnych uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości
(udziału w niej) powinna być dla celów podatkowych udokumentowana rzetelnymi i
wiarygodnymi dowodami. Jednakże ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
nie przewiduje ściśle określonego sposobu dokumentowania poniesionego wydatku. W
przypadku korzystania z ulg i zwolnień podatkowych, również wynikających z ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązek udowodnienia, że określony
wydatek został poniesiony przy spełnieniu wszystkich warunków wynikających z przepisów
podatkowych spoczywa na podatniku, który wywodzi z tego określone skutki prawne.
Natomiast organ podatkowy weryfikujący możliwość skorzystania ze zwolnienia,
uprawniony jest żądać od podatników przedłożenia dokumentów, z których będzie
wynikało, kiedy i przez kogo wydatki zostały poniesione. Takimi dokumentami mogą być m.
in. rachunki, faktury VAT, paragony, umowy, akt notarialny, dokumenty potwierdzające
spłatę kredytu, bądź też inne dokumenty, które ten fakt mogą w sposób wiarygodny
potwierdzić.
Należy zauważyć, że z wykładni językowej przytoczonych wyżej przepisów, a w
szczególności z zawartego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy sformułowania: „(...) wolne
od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości (...), jeżeli
począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku
podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej
nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele
mieszkaniowe (...)” wynika, że podstawową okolicznością decydującą o stosowaniu
powyższego zwolnienia jest przeznaczenie w określonym czasie przychodów uzyskanych
ze sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych na własne cele mieszkaniowe. Innymi
słowy ważny jest moment uzyskania przychodu i poniesienia wydatku. Termin do
wydatkowania środków rozpoczyna się bowiem począwszy od dnia sprzedaży a kończy z
upływem trzech lat liczonych od końca roku, w którym miała miejsce sprzedaż
nieruchomości lub praw. Środki przeznaczone na ww. cele mieszkaniowe muszą
bezwzględnie pochodzić ze sprzedaży nieruchomości lub praw.
Ponadto treść art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych
wskazuje, że oprócz czasu, w którym przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości ma
zostać wydatkowany, istotny jest również cel, na który został wydatkowany. Ustawodawca
w art. 21 ust. 25 ww. ustawy zawarł katalog wydatków stanowiących „własne cele
mieszkaniowe” podatnika, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ww. ustawy. Katalog
tych wydatków – jak już wyżej wyjaśniono – ma charakter zamknięty, jest to wyliczenie
enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe w sposób
jednoznaczny wskazał realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie
ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży.
Ze zwolnienia tego wypływa daleko idąca konsekwencja zawarta w stwierdzeniu „własne
cele mieszkaniowe”. Poprzedzenie wyrażenia „cele mieszkaniowe” przymiotnikiem
„własne” świadczy o tym, że ustawodawca przewidując podstawę do zastosowania ww.
zwolnienia i dopisując ten przymiotnik podkreślił, że celem nadrzędnym jest zwolnienie
tylko takiego przychodu, który wydatkowany zostanie na zaspokojenie „własnych celów
mieszkaniowych” rozumianych jako potrzeba zapewnienia sobie dachu nad głową. Tak
więc uregulowane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy zwolnienie od podatku dochodowego w
zamierzeniach ustawodawcy realizować ma cel, jakim jest zaspokojenie własnych potrzeb
mieszkaniowych podatnika, a nie lokata kapitału lub zdobywanie źródła zarobkowania
bądź zapewnienie dachu nad głową innym osobom niż podatnik. Wyraz „mieszkaniowe” w
wyrażeniu „własne cele mieszkaniowe” należy odnosić podmiotowo do zamiaru
zamieszkiwania związanego z różnymi sposobami wydatkowania przychodu, a nie do
wydatkowania przychodu w znaczeniu jedynie przedmiotowym.
Zamiarem ustawodawcy tworzącego zwolnienie przedmiotowe w art. 21 ust. 1 pkt 131
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych było zachęcanie podatników do
nabywania w miejsce zbywanych praw majątkowych czy nieruchomości, innych
nieruchomości lub praw przeznaczonych do zaspokajania ich indywidualnych potrzeb
mieszkaniowych. U podstaw omawianego zwolnienia legło założenie, że nie powinny być
opodatkowane środki wydane na realizację własnego celu mieszkaniowego. Powyższe
wnioski wynikają wprost z brzmienia przepisu normującego powyższe zwolnienie.
Pana wątpliwość budzi kwestia, czy planowana sprzedaż darowanej działki i przeznaczenie
środków z jej sprzedaży na własne cele mieszkaniowe, tj. w części na spłatę kredytu
hipotecznego zaciągniętego w 2021 r. na zakup mieszkania, w którym Pan mieszka, a w
części na budowę domu jednorodzinnego, skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku
dochodowego od osób fizycznych.
W kwestii uznania za wydatki na własne cele mieszkaniowe wydatków poniesionych na
spłatę kredytu, o którym mowa we wniosku, wskazać trzeba, że zgodnie z uprzednio
cytowanym przepisem art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy za wydatki poniesione na własne
cele mieszkaniowe uważa się m.in. spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu
(pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego
zbycia, w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę
w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do
Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, na nabycie
budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego
stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie
gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w
takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a), czy
nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w
takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w
takim prawie (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. b).
Konstrukcja powołanych przepisów oraz ich wykładnia literalna prowadzą do
jednoznacznych rezultatów jeżeli chodzi o kwestię uzależnienia prawa do zwolnienia od
faktu zaciągnięcia określonego kredytu. Zwolnienie w sposób literalny odnosi się do
sytuacji spłaty kredytu, w przypadku którego wynika, że został on zaciągnięty na ściśle
określony cel mieszkaniowy. Ustawodawca wymaga dla takiego kredytu określenia
konkretnego celu.
Przy czym należy podkreślić, że realizacja własnych celów mieszkaniowych powinna
polegać na tym, że w przypadku nabycia lokalu mieszkalnego podatnik będzie w tym
lokalu takie cele realizować, a więc będzie w nim mieszkał. Kredyt na cele mieszkaniowe
musi być również zaciągnięty przez podatnika chcącego skorzystać z ulgi.
Z opisu sprawy wynika, że kredyt hipoteczny zaciągnięty na zakup mieszkania, na spłatę
którego zamierza Pan przeznaczyć część środków uzyskanych ze sprzedaży działki
budowlanej otrzymanej w drodze darowizny od rodziców, został zaciągnięty 24 maja 2021
r. w Banku (...) w Polsce. W umowie kredytowej został określony cel, na jaki został on
zaciągnięty, tj. Kredyt Hipoteczny na mieszkanie + wykończenie. Jest Pan stroną umowy
kredytowej i odpowiada Pan za spłatę ww. kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości.
Mieszkanie, na które został zaciągnięty ww. kredyt hipoteczny służy zaspokojeniu Pana
własnych celów mieszkaniowych – mieszka Pan w tym mieszkaniu. Część środków
uzyskanych ze sprzedaży działki budowlanej otrzymanej w darowiźnie od rodziców
planuje Pan wydatkować na spłatę ww. kredytu hipotecznego nie później jak do roku
czasu.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku i w uzupełnieniu opis sprawy oraz powołane
przepisy prawa, stwierdzam, że skoro część przychodu uzyskanego ze sprzedaży
otrzymanej w drodze darowizny od rodziców działki budowlanej, przeznaczy Pan – w
terminie i na warunkach wskazanych w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 131 i art. 21 ust. 25 ww.
ustawy – na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania, w którym realizuje Pan
własne cele mieszkaniowe, to będzie przysługiwało Panu prawo do skorzystania ze
zwolnienia z zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z ww. przepisem.
Podsumowując, będzie Pan mógł skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1
pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych w związku z planowanym przez Pana przeznaczeniem (tj. w okresie do roku
czasu od momentu odpłatnego zbycia działki budowlanej otrzymanej w darowiźnie od
rodziców) części przychodu z odpłatnego zbycia tej działki budowlanej na spłatę kredytu
hipotecznego zaciągniętego 24 maja 2021 r. na zakup mieszkania, w którym Pan mieszka.
Odnosząc się natomiast do kwestii wydatkowania przez Pana pozostałej części przychodu
uzyskanego ze zbycia działki budowlanej, którą planuje Pan otrzymać w darowiźnie od
rodziców, na rozpoczęcie budowy domu jednorodzinnego wskazuję, że ustawodawca
formułując zwolnienie przedmiotowe w sposób jednoznaczny wskazał realizację celów
mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania
dochodu ze sprzedaży. Takimi celami mogą być m.in. budowa, rozbudowa, nadbudowa,
przebudowa lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu
mieszkalnego (art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych).
Przepisy ustawy o podatku dochodowym nie definiują pojęcia „budowa”, nie określają
również jakiego rodzaju wydatki wchodzą w zakres tego zwolnienia.
W tym miejscu należy więc odnieść się do ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane
(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
Stosownie do art. 3 pkt 6 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o budowie – należy przez to rozumieć wykonywanie
obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę,
nadbudowę obiektu budowlanego.
Budowa realizowana jest na podstawie pozwolenia na budowę, a kończy się z chwilą
zakończenia robót budowlanych (budowy) i uzyskania pozwolenia na użytkowanie obiektu
budowlanego lub upływu terminu po zgłoszeniu zakończenia robót budowlanych przy
braku sprzeciwu organu administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru
budowlanego.
Zgodnie z art. 3 pkt 7 ustawy Prawo budowlane:
Ilekroć w ustawie jest mowa o robotach budowlanych – należy przez to rozumieć
budowę, a także prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub
rozbiórce obiektu budowlanego.
Przy czym, art. 28 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:
Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na
budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31.
Według art. 41 ust. 1 ustawy Prawo budowlane:
Rozpoczęcie budowy następuje z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie
budowy.
Z kolei, według art. 41 ust. 2 cyt. ustawy:
Pracami przygotowawczymi są:
1) wytyczenie geodezyjne obiektów w terenie;
2) wykonanie niwelacji terenu;
3) zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów;
4) wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy.
Jednocześnie podkreślić należy, że na podstawie art. 41 ust. 3 powołanej ustawy:
Prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na terenie objętym
pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem.
Jak wynika z powyższych przepisów prawa, roboty budowlane można rozpocząć jedynie
na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę (z zastrzeżeniem art. 29-31 ustawy Prawo
budowlane), natomiast z chwilą podjęcia prac przygotowawczych następuje rozpoczęcie
budowy, a prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na terenie objętym
pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem – w odniesieniu do robót, w przypadku których
nie jest wymagane pozwolenie na budowę, gdy organ administracji architektoniczno-
budowlanej nie wniesie sprzeciwu.
Przez budowę budynku mieszkalnego w rozumieniu przepisu art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy uznać wykonanie robót
budowlanych dotyczących elementów budynku, które stanowią jego substancję lub są
trwale z tym budynkiem związane, np. wykonanie wszystkich przyłączy i uzbrojeń działki w
media (gaz, woda, kanalizacja, energetyka, instalacja grzewcza).
Odnosząc się do Pana wątpliwości podkreślam, że zgodnie z przywołanym wyżej art. 21
ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych, za wydatki
poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na
budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku
mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego. Użycie w tym przepisie słowa
„własnego” oznacza, że chodzi o budynek (jego budowę, rozbudowę, nadbudowę,
przebudowę lub remont), którego podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem, a
więc chodzi o budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont budynku na
działce, której podatnik jest właścicielem lub współwłaścicielem. Tylko bowiem wówczas
uznać można, że podatnik wydatkował środki na budynek, do którego przysługuje mu
własność lub współwłasność. Wskazać bowiem należy, że zgodnie z art. 48 Kodeksu
cywilnego – budynek trwale związany z gruntem stanowi jego część składową, co oznacza,
że właścicielem zarówno gruntu, jak i budynku wzniesionego na tym gruncie jest zawsze
właściciel gruntu, na którym budynek ten się znajduje. Inaczej mówiąc, zasada, o której
mowa powyżej, oznacza, że wszystko co zostało na gruncie wzniesione staje się – jako
część składowa – własnością właściciela gruntu.
Podkreślić należy, że dla skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt
131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niezbędne jest m.in.
wydatkowanie, począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech
lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychodu z
odpłatnego zbycia nieruchomości, na realizację w wymaganym terminie celów
wskazanych w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. d, a więc na budowę własnego budynku
mieszkalnego, dla której to budowy w ww. terminie, podatnik będzie dysponował
pozwoleniem na budowę.
Jak już powyżej wskazałem, zawarte w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych wyliczenie wydatków mieszkaniowych ma charakter wyczerpujący, w
związku z czym tylko realizacja w wymaganym terminie celów w nim wymienionych
pozwala na zwolnienie z opodatkowania dochodu uzyskanego z odpłatnego zbycia
nieruchomości lub praw majątkowych.
Tak więc zakup robót budowlanych, czy materiałów budowlanych i wykończeniowych
związanych z budową domu mieszkalnego może być uznany za wydatek na cele
mieszkaniowe, jeżeli ich nabycie i wykorzystanie do realizacji własnych celów
mieszkaniowych podatnika nastąpi nie później niż w okresie trzech lat od końca roku
podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości. Samo gromadzenie
materiałów bez ich faktycznego wykorzystania w ustawowym terminie, nie daje prawa
do skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21
ust. 25 pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z wykładni językowej przepisu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych wynika, że dla skorzystania z ww. zwolnienia istotny jest m.in. czas na
wydatkowanie środków uzyskanych z odpłatnego zbycia nieruchomości na realizację
własnych celów mieszkaniowych. Podstawy ku temu daje użyty w przepisie zwrot
„począwszy od dnia odpłatnego zbycia”, który należy uznać za element normy
wyznaczającej termin wydatkowania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.
Termin ten, jak z przepisu wynika, ma charakter terminu przewidzianego, ustalonego
jako końcowy, tj. terminu, który kończy się z upływem trzech lat od końca roku
podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie nieruchomości.
Wskazał Pan, że działka, na której zamierza Pan wybudować dom jednorodzinny, położona
jest w Polsce i stanowi współwłasność Pana i Pana żony. Jest to działka budowlana,
stanowiąca grunt pod zabudowę, o czym stanowi miejscowy plan zagospodarowania
przestrzennego przypisany do niej. Działka ta posiada już warunki zabudowy. Nie złożył
Pan wniosku o pozwolenie na budowę, ale zamierza Pan to zrobić w czerwcu 2025 r. Nie
rozpoczął Pan jeszcze budowy. W wybudowanym domu będzie Pan mieszkał.
Przechodząc zatem na grunt rozpatrywanej sprawy wskazuję, że wydatkowanie przez
Pana części środków pieniężnych (przychodu) uzyskanych z planowanej sprzedaży w
2025 r. nieruchomości (działki budowlanej otrzymanej w darowiźnie od Pana rodziców)
na budowę domu jednorodzinnego – będzie mogło zostać uznane za wydatek na
własne cele mieszkaniowe, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż
w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie tej działki,
uzyska Pan pozwolenie na budowę, niezbędne do rozpoczęcia procesu budowlanego
oraz rozpocznie sam proces budowy domu jednorodzinnego.
Podsumowując, wydatki, które Pan poniesie na budowę domu jednorodzinnego będą
mogły stanowić wydatki na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25
pkt 1 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli począwszy od dnia
odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w
którym nastąpiło odpłatne zbycie działki otrzymanej w darowiźnie od rodziców, poza
uzyskaniem przez Pana pozwolenia na budowę domu jednorodzinnego rozpocznie się
sam proces budowy. W takim przypadku wydatki te będą uprawniały Pana do
skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z ust. 25 pkt 1
lit. d ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu
prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zaznaczam także, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o
wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia
zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany
przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym. Wnioskodawca ponosi ryzyko
związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu
zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko
wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji
pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Wnioskodawcę w złożonym
wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu
przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej,
bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie
wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z
dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna
(tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem
czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w
decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z
dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.
U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej
(art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres
Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP
(art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do
zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz
powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji
podatkowej.