0115-KDST2-1.4011.113.2025.3.JPO
📋 Podsumowanie interpretacji
Wnioskodawca, posiadający ograniczony obowiązek podatkowy w Polsce, zaciągnął kredyt hipoteczny na cele mieszkaniowe oraz na spłatę innego kredytu. W wyniku ugody z bankiem umorzono część zadłużenia oraz przyznano zwrot 10 000 PLN, co wnioskodawca uznał za brak przychodu. Organ podatkowy potwierdził brak przychodu w związku z kwotą 10 000 PLN, jednak nie zgodził się na zaniechanie poboru podatku od umorzonej części kredytu, uznając ją za przychód. W związku z tym, organ pozytywnie rozstrzygnął w części dotyczącej zwrotu 10 000 PLN, a negatywnie w kwestii umorzenia kredytu.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
26 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 24 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 31 marca 2025 r. (data wpływu) oraz 5 maja 2025 r. (data wpływu 6 maja 2025 r.). Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Wnioskodawca posiada ograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 2a ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2024.226 t. j. z dnia 21 lutego 2024 r.). Wnioskodawca wraz z A.A zaciągnęli kredyt nr (...) indeksowany kursem CHF w Banku X z siedzibą w (...) (w 2010 r. bank został połączony z Bankiem Y), czyli w podmiocie, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym i który był uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, dnia (...) 2007 roku celem pokrycia części kosztów wykończenia nieruchomości mieszkalnej położonej w C przy ul. D1 oraz na spłatę Kredytu mieszkaniowego Y. umowa nr (...) z dnia (...) 2004 r. Dla kredytowanej nieruchomości Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą KW nr (...). Kredyt był związany z realizacją własnych potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy. Aneksem z dnia 29 sierpnia 2008 r. Strony postanowiły zwiększyć kwotę Kredytu o kwotę w wysokości 8 000,00 złotych polskich (słownie: osiem tysięcy złotych polskich). W związku z tym zmianie uległy następujące zapisy Umowy Kredytu: na końcu § 1. ust. 1 dodane zostaje zdanie o następującym brzmieniu: „Na wniosek Kredytobiorcy kwota przyznanego Kredytu została podwyższona o kwotę w wysokości 8 000,00 złotych polskich (słownie: osiem tysięcy złotych polskich).” na końcu § 1. ust. 2 dodane zostaje zdanie o następującym brzmieniu: „Kwota, o którą Kredyt został podwyższony Aneksem z dnia 29.08.2008 r. przeznaczona jest na cele konsumpcyjne Kredytobiorcy." Aneksem z dnia 6 maja 2008 r. Strony postanowiły zwiększyć kwotę Kredytu o kwotę w wysokości 11 000,00 złotych polskich (słownie: jedenaście tysięcy złotych polskich). W związku z tym zmianie ulegają następujące zapisy Umowy Kredytu: na końcu § 1. ust. 1 dodane zostaje zdanie o następującym brzmieniu: „Na wniosek Kredytobiorcy kwota przyznanego Kredytu została podwyższona o kwotę w wysokości 11 000,00 złotych polskich, (słownie: jedenaście tysięcy złotych polskich).” na końcu § 1. ust. 2 dodane zostaje zdanie o następującym brzmieniu: „Kwota, o którą Kredyt został podwyższony Aneksem z dnia 6 maja 2008 r. przeznaczona jest na cele konsumpcyjne Kredytobiorcy." Należy zaznaczyć, iż użyte w aneksach sformułowanie cele konsumpcyjne nie oddaje w pełni powodu wystąpienia powyższych aneksów. Kwota Kredytu została zwiększona w celu zakupu mebli i ten cel spełniła. Prawnym zabezpieczeniem spłaty Kredytu jest Hipoteka kaucyjna w złotych polskich do kwoty stanowiącej 170% kwoty kredytu. Wnioskodawca pracuje i rozlicza się w UK, natomiast żona Wnioskodawcy mieszka w Polsce. Kredyt był zaciągnięty na jedną nieruchomość. W przedmiotowej nieruchomości nigdy nie była zarejestrowana ani prowadzona działalność gospodarcza. Lokal mieszkalny nie jest przedmiotem wynajmu prywatnego, nigdy nie pełnił również roli wirtualnego
biura. Wnioskodawca posiada wspólność majątkową wraz ze swą małżonką. Wnioskodawca nabył kredytem miejsce postojowe w hali garażowej, która jest częścią budynku. Kredyt mieszkaniowy Y. umowa nr (...) z dnia (...) 2004 r. był związany z realizacją własnych potrzeb mieszkaniowych Wnioskodawcy. Wnioskodawca zgłosił się do Banku o udzielenie informacji o powyższym kredycie, lecz jego dyspozycja nie została pomyślnie zrealizowana. Wnioskodawca (...) 2024 roku podpisał ugodę sądową do umowy kredytu nr (...) z Bankiem Y. Wnioskodawca zaakceptował następujące warunki: 1. W wykonaniu umowy, Bank wypłacił na rzecz Klienta kwotę 137 000,02 PLN. Na dzień sporządzenia Ugody, Klient zapłacił na rzecz Banku kwotę 89 361,47 PLN i 19 018,72 CHF. Klient potwierdza, że Bank wypłacił kwotę, o której mowa w zdaniu pierwszym oraz że kwoty wskazane w zdaniu drugim zostały zapłacone w wykonaniu Umowy, uznaje uprawnienie Banku do otrzymania tych kwot i nie zgłasza żadnych roszczeń względem tych kwot, bez uszczerbku dla rozliczenia, o którym mowa w [§ 3 ust. 4] poniżej. 2. Zgodnie z informacją zawartą w księgach rachunkowych Banku, na dzień sporządzenia Ugody aktualne zadłużenie Klienta wobec Banku na podstawie Umowy wyrażone jest w CHF i wynosi łącznie 30 405,38 CHF („Aktualne Zadłużenie”), na którą to kwotę składają się: a. kapitał kredytu pozostający do spłaty: 30 364,77 CHF, b. odsetki umowne od kapitału kredytu: 40,61 CHF, c. pozostałe odsetki, opłaty i koszty: 0 CHF. 3. Wartość Aktualnego Zadłużenia w PLN, po przeliczeniu go według średniego kursu CHF Narodowego Banku Polskiego opublikowanego w dniu 5 grudnia 2024 r. w wysokości 4,5827 PLN, wynosi łącznie: 139 338,74 PLN. 4. W ramach pełnego i ostatecznego rozliczenia roszczeń stron wynikających z Umowy lub w związku z nią, Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Klienta kwoty 10 000,00 PLN w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia zawarcia Ugody, na rachunek bankowy Klienta A i B.A prowadzonego przez Bank (...) o numerze [...]. 6. Z chwilą zawarcia Ugody: a. Bank w całości zwalnia Klienta z długu (tj. umarza Aktualne Zadłużenie Klienta) oraz zrzeka się wszelkich dalej idących roszczeń wynikających z Umowy lub w związku z nią, b. Klient oświadcza i zgadza się, że przyjmuje to zwolnienie z długu. [...] 1. W związku z zawarciem Ugody, Strony zgodnie wnoszą o umorzenie Postępowania z powództwa Klienta. 2. Bank poniesie koszty związane z Postępowaniem z powództwa Klienta w toku postępowania prowadzonego przed Sadem Okręgowym w (...), I Wydziale Cywilnym (...) w łącznej wysokości 11 300 zł. Wskazana powyżej kwota obejmuje koszty zastępstwa procesowego Klienta w wysokości do jednokrotności stawki minimalnej określonej w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wysokości 10 800 zł oraz połowę opłaty sądowej od pozwu w wysokości 500 zł. W celu uniknięcia wątpliwości, każda ze Stron zrzeka się wszelkich roszczeń, jakie może mieć względem drugiej Strony w związku z kosztami Postępowania z powództwa Klienta, w tym kosztami zastępstwa procesowego, ponad koszty uzgodnione w zdaniu pierwszym. Każda ze Stron zobowiązuje się nie dochodzić kosztów ponad wysokość określoną w zdaniu pierwszym od drugiej Strony, nawet w przypadku zasądzenia ich na rzecz którejkolwiek ze Stron przez Sąd. Bank nie będzie dochodził kosztów postępowania, a ewentualnie zasądzone na jego rzecz kwoty zwróci Kredytobiorcy w terminie 7 dni od ich zasądzenia. 3. Zwrot wskazanych kwot w § 4 ust. 2, tj. kosztów zastępstwa procesowego oraz połowy opłaty sądowej od pozwu nastąpi w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia zawarcia Ugody na rachunek bankowy Klienta A i B.A prowadzonego przez Bank (...). o numerze [...]. Wnioskodawca nigdy wcześniej nie korzystał z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia jakichkolwiek zobowiązań. Uzupełnienie wniosku Zgodnie z umową kredytową Wnioskodawca wraz z żoną odpowiadają solidarnie za spłatę kredytu. Miejsce postojowe znajduje się w hali garażowej wewnątrz budynku, w którym znajduje się lokal mieszkalny. Miejsce postojowe w hali garażowej nie stanowi odrębnej własności i nie może być przedmiotem odrębnej od lokalu mieszkalnego sprzedaży. Lokal mieszkalny oraz miejsce postojowe w hali garażowej zostały objęte jedną księgą wieczystą. W akcie notarialnym zakupu lokalu mieszkalnego wraz z miejscem w hali garażowej, nie wyodrębniono osobno ceny za miejsce postojowe. Kwoty wynikające z aneksów do umowy zawierają się w umorzonej Wnioskodawcy przez Bank kwocie wyszczególnionej w pkt 3 podpisanej ugody, tj. w kwocie 139 338,74 PLN. Zgodnie z ugodą kwota 10 000,00 PLN jest zwrotem środków nienależnie wpłaconych przez Wnioskodawcę do banku tytułem kredytu lub odsetek od kredytu; nie jest środkami otrzymanymi w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania; nie jest odszkodowaniem, jakie wypłacił Wnioskodawcy bank; nie jest zadośćuczynieniem ze strony banku na rzecz Wnioskodawcy; nie jest wynagrodzeniem za odstąpienie od dochodzenia roszczeń wobec banku na drodze sądowej; nie jest wypłatą z innego tytułu. Bank nie wystawił Wnioskodawcy PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-11 w związku z otrzymaną kwotą 10 000,00 PLN, natomiast wystawił PIT-11 w związku z kwotą 11 300,00 PLN stanowiącą zgodnie z ugodą poniesione przez Wnioskodawcę koszty związane z Postępowaniem z powództwa w toku postępowania prowadzonego przed Sądem Okręgowym w (...), I Wydziale Cywilnym (...). Kwota 11 300,00 PLN obejmuje koszty zastępstwa procesowego Klienta w wysokości do jednokrotności stawki minimalnej określonej w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych w wysokości 10 800 zł oraz połowę opłaty sądowej od pozwu w wysokości 500 zł. Ponadto, w piśmie z 5 maja 2025 r. (data wpływu 6 maja 2025 r.) Wnioskodawca doprecyzował, że kwota 10 000,00 PLN jest zwrotem środków nienależnie wpłaconych przez Wnioskodawcę do banku tytułem rat kapitałowo-odsetkowych kredytu. Wnioskodawca nie zna proporcji kapitału i odsetek, stąd też posłużył się określeniem „tytułem kredytu lub odsetek od kredytu”. Wnioskodawca wskazał także, że miejsce postojowe jest związane z lokalem mieszkalnym położonym w C przy ul. D1. W odniesieniu do kredytu mieszkaniowego „Y. umowa nr (...)” z dnia (...).2004 r. Wnioskodawca doprecyzował, że: a) zabezpieczeniem kredytu była hipoteka ustanowiona na nieruchomości położonej przy ul. D1 w C oraz cesja ubezpieczenia na Bank; b) kredyt został udzielony na zakup nieruchomości położonej na ul. D1 w C; c) kredyt mieszkaniowy dotyczył lokalu mieszkalnego położonego na ul. D1 w C, o pow. 38,10 m., KW nr. (...); d) kredyt został rzeczywiście przeznaczony w całości na zakup nieruchomości przy ul. D1 w C i wszystkie wypłacone przez bank transze „szły” na poczet zakupu mieszkania, bez wykończenia. W odniesieniu do kredytu (...) z (...) 2007 r. indeksowanego kursem CHF Wnioskodawca wskazał, że: a) kredyt ten jest kredytem refinansowym; b) kredyt ten został zabezpieczony w postaci hipoteki kaucyjnej w złotych polskich do kwoty stanowiącej 170% kwoty kredytu; hipoteka została wpisana w Księdze Wieczystej prowadzonej dla nieruchomości położonej w C przy ul. D1, KW nr (...); c) zgodnie z umową kredyt został udzielony na pokrycie części kosztów wykończenia nieruchomości mieszkalnej położonej w C przy ul. D1 oraz na spłatę Kredytu mieszkaniowego Y. umowa nr (...) z dnia (...).2004 r. Aneksy do umowy kredytowej wprowadziły również cel konsumpcyjny (sformułowanie cel konsumpcyjny nie oddaje w pełni powodu wystąpienia aneksów; kwota Kredytu została zwiększona w celu zakupu mebli i ten cel spełniła); d) kredyt został rzeczywiście przeznaczony na spłatę kredytu mieszkaniowego „Y. umowa nr (...)” z dnia (...).2004 r., pokrycie części kosztów wykończenia kuchni, łazienki i przedpokoju nieruchomości mieszkalnej położonej w C przy ul. D1 oraz zakup mebli; e) wydatki zostały poniesione na remont lokalu mieszkalnego; sformułowanie zawarte w opisie sprawy „koszty wykończenia nieruchomości mieszkalnej położonej w C przy ul. D1” oznacza remont podłogi, zabudowę kuchni oraz zabudowę meblową, taką jak szafa typu komandor; Wnioskodawca niestety nie posiada już żadnych rachunków z tamtego okresu. Pytania 1) Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe uregulowanego w § 1, § 2 oraz § 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w związku z art. 22 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa w związku z podpisaną ugodą? 2) Czy kwota 10 000,00 PLN zapłacona przez Bank na rzecz Wnioskodawcy stanowi przychód podatkowy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.)? Pana stanowisko w sprawie Ad 1) Zdaniem Wnioskodawcy, spełnia on wszystkie przesłanki do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2024.226 t. j. z dnia 21 lutego 2024 r.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku. Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła. Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12- 14 i art. 17. Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. W pierwszej kolejności wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 2439 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym, umorzoną kwotę kapitału na podstawie ugody należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia do 31 grudnia 2022 r. – została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592). Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe: 1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot: 1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy: a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej; 2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania. 2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują: 1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału); 2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje; 3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. 3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego. 4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. 5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: 1. jednego gospodarstwa domowego albo 2. więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043). 6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi. 7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit.b. W myśl § 3 rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe: Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został: 1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz 2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz 3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na: nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego, budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego – położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Należy wskazać, że w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zrezygnowano z wymogu zaciągnięcia kredytu na „własne” cele mieszkaniowe ze względu na fakt, że zabezpieczone hipotecznie kredyty na cele mieszkaniowe zaciągane były niejednokrotnie przez osoby blisko ze sobą spokrewnione (np. rodzice na rzecz dzieci, w tym w charakterze współkredytobiorców, bez zamiaru zamieszkiwania razem z dziećmi). Również w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. nie został określony czas realizacji celu mieszkaniowego. Określając kredyt mieszkaniowy objęty zaniechaniem, rozporządzenie odwołuje się do wydatków, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym zaniechanie nie powinno przysługiwać osobom, które zaciągnęły kredyt/kredyty na wiele odrębnych lokali czy też zaspokajających potrzeby różnych gospodarstw domowych. Z powyższego wynika bowiem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż przysługuje mu prawo do skorzystania ze zwolnienia od całości umorzonej przez bank kwoty. Ad 2.) Tak jak zawarte zostało w Ad 1 podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. 2024.226 t. j. z dnia 21 lutego 2024 r.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku. W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła. Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12- 14 i art. 17. Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić zatem w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Na podmiotach dokonujących świadczeń z innych źródeł ciążą natomiast obowiązki informacyjne wynikające z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl tego przepisu: Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega co do zasady, każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. W konsekwencji, zwrot przez bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego nie będzie stanowił dla Wnioskodawcy przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem Wnioskodawca nie ma obowiązku zapłaty podatku od kwoty zwróconej przez bank. W analogicznych stanach faktycznych interpretacje, które uzyskiwali podatnicy indywidualnie w zakresie zwrotów są korzystne, tutaj przykład Interpretacja indywidualna dyrektora KIS z 1 sierpnia 2024 r., nr O112-KDIL2- 1.4011.535.2024.3.DJ. W powyższej Dyrektor KIS wskazał następujący ku temu argument: Dlatego stwierdzam, że zwrot przez bank części kwoty uiszczonej tytułem spłaty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego (tj. będącej przedmiotem Pani zapytania kwoty dodatkowej) nie będzie stanowił dla Pani przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie będzie Pani miała obowiązku zapłaty podatku od wypłaconej Pani przez bank ww. kwoty dodatkowej. Jeżeli chodzi o zwroty, to wskazanie, że taki zwrot zawsze powinien być zwolniony z PIT znajdziemy w interpretacji indywidualnej z dnia 16 lutego 2024 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP3- 2.4011.1078.2023.2.AC. Jest to interpretacja wydana na rzecz banku (w zakresie obowiązku informacyjnego w podatku dochodowym od zwrotów). W opisanym stanie faktycznym bank zwrócił się do Dyrektora KIS z dwoma pytaniami: 1. Czy prawidłowe jest Państwa stanowisko, zgodnie z którym w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym, dokonanie pomniejszenia kwoty pierwotnego zobowiązania kredytowego walutowego i jego spłat o kwotę wyliczonego nowego zobowiązania kredytowego Złotowego i jego spłat zgodnie z zawartą Ugodą i tym samym ustalenie kwoty zwrotu nienależnie wpłaconego zobowiązania kredytowego, nie stanowi przychodu podatkowego po stronie Kredytobiorcy i nie będzie skutkować obowiązkiem sporządzenia przez Państwa informacji, o której mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o PIT? oraz wyraził następujące stanowisko: AD 1. W Państwa ocenie, dokonanie pomniejszenia kwoty pierwotnego zobowiązania kredytowego walutowego i jego spłat o kwotę wyliczonego nowego zobowiązania kredytowego Złotowego i jego spłat zgodnie z zawartą Ugodą i tym samym ustalenie kwoty zwrotu nienależnie wpłaconego zobowiązania kredytowego, nie stanowi przychodu podatkowego po stronie Kredytobiorcy i nie będzie skutkować obowiązkiem sporządzenia przez Państwa informacji, o której mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o PIT. A w drugim pytaniu: 2. Czy prawidłowe jest Państwa stanowisko, zgodnie z którym w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym, dokonanie umorzenia wierzytelności kredytowej w ramach zawartej Ugody i złożeniu przez Kredytobiorcę oświadczenia, iż spełnia warunki do skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego, nie będzie skutkowało obowiązkiem sporządzenia przez Państwa informacji, o której mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o PIT? AD 2. W Państwa ocenie, dokonanie umorzenia wierzytelności kredytowej w ramach zawartej Ugody opisanej w stanie faktycznym i złożeniu przez Kredytobiorcę oświadczenia, iż spełnia warunki do skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego, nie będzie skutkowało obowiązkiem sporządzenia przez Państwa informacji, o której mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o PIT. Należy podkreślić, że nie jest prawem Banku oceniać, czy dana wypłata będzie stanowić przychód podatkowy podatnika czy nie. Uprawnienia do takiej oceny mają jedynie organy skarbowe, w szczególności tutejszy organ (w ramach kontroli abstrakcyjnej stosowania prawa). W obecnym stanie prawnym powstała rozbieżność, w której niektóre banki uważają zwróconą kwotę za przychód podatnika, a inne, powołując się na uzyskane interpretacje indywidualne – już nie. W tym kontekście należy w szczególności podkreślić fundamentalną rolę gwarancyjną ustawy zasadniczej: Art. 32. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej 1. Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. 3. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny. O ile pierwszy ustęp ogranicza się do władz publicznych, o tyle drugi ma charakter szerszy. Wskazać należy, iż uznaniowe zakwalifikowanie zwrotów z tytułu ugód bankowych, po wcześniejszym stosowaniu klauzul abuzywnych przez te instytucje należy uznać za złamanie zasady równości w życiu gospodarczym. W sytuacji, w której spójna linia interpretacyjna potwierdza brak podatku dochodowego od otrzymywanych w toku ugód zwrotów, działanie jednego banku wbrew tej linii należy uznać za dyskryminujące, niezgodne z obowiązującym prawem oraz krzywdzące dla tych podatników, będących klientami tego konkretnego banku. Przy czym, zdaniem Wnioskodawcy, określenia, którymi posługuje się bank w treści ugody, różne w zależności od poszczególnego banku, nie powinny mieć znaczenia na interpretację skutków podatkowych ugody. Niezależnie czy zwrot na rzecz klienta określamy mianem zwrotu, korekty, zwrotu nadpłaty, zwrotu kapitału, wypłaty dodatkowej czy wynagrodzenia albo zwrotu nienależnie pobranych kwot, to różnice są głównie na gruncie semantycznym, natomiast bez wpływu na sens i prawno- podatkowy kontekst wydarzenia podatkowego, jakim jest zawarcie ugody. Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż kwota zapłacona nie będzie stanowiła przychodu podatkowego w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy: Źródłami przychodów są: 4. inne źródła. Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł. Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy Zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – które to umorzenie miało miejsce od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2024 r. – została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.). Zgodnie z § 1 ust. 1 tego rozporządzenia: Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot: 1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy: a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej; 2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania. Na gruncie § 1 ust. 2 rozporządzenia: Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują: 1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału); 2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje; 3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. Na gruncie § 1 ust. 3 rozporządzenia: W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego. Stosownie do § 1 ust. 4 rozporządzenia: W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. Według § 1 ust. 5 rozporządzenia: Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: 1) jednego gospodarstwa domowego albo 2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843). Z § 3 rozporządzenia wynika, że: Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został: 1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz 2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz 3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl § 4 ww. rozporządzenia: Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2 ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. Art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że: Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na: a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego, d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego - położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z § 3 rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z opisu stanu faktycznego wynika, że zaciągnął Pan wraz z żoną kredyt nr (...) indeksowany kursem CHF w Banku X celem pokrycia części kosztów wykończenia nieruchomości mieszkalnej położonej w C przy ul. D1 (remont podłogi, zabudowę kuchni oraz zabudowę meblową, taką jak szafa typu komandor) oraz na spłatę Kredytu mieszkaniowego Y. umowa nr (...) (udzielonego na zakup nieruchomości położonej na ul. D1 w C). Kredyt był związany z realizacją Pana własnych potrzeb mieszkaniowych. Następnie aneksami do umowy kwota Kredytu została zwiększona o kwoty: 8 000 zł oraz 11 000 zł i przeznaczona na cele konsumpcyjne – jak Pan wskazał – w celu zakupu mebli. W dniu (...) 2024 r. podpisał Pan ugodę sądową do umowy kredytu nr (...) z Bankiem Y, na mocy której Bank w całości zwalnia Klienta z długu, tj. umarza aktualne zadłużenie Klienta, przy czym wyjaśnił Pan, że kwoty wynikające z ww. aneksów do umowy zawierają się w umorzonej przez Bank kwocie oraz Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz Klienta kwoty 10 000 zł w terminie 14 dni kalendarzowych od dnia zawarcia Ugody. Nigdy wcześniej nie korzystał Pan z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia jakichkolwiek zobowiązań. Zaznaczyć należy, że zakupu mebli nie można uznać za wydatek, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ww. ustawy. W przepisie tym nie ma mowy o wydatkach na wyposażenie lokalu mieszkalnego, lecz o jego zakupie/remoncie. Tym samym, w myśl § 1 ust. 3 cytowanego rozporządzenia, podwyższenie kwoty kredytu hipotecznego na podstawie opisanych aneksów jest zaciągnięciem tego kredytu w części na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji może Pan skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. jedynie do części umorzonej wierzytelności kredytu hipotecznego, tj. przeznaczonej na pokrycie części kosztów wykończenia nieruchomości mieszkalnej (remont podłogi, zabudowę kuchni oraz zabudowę meblową, taką jak szafa typu komandor) oraz na spłatę kredytu mieszkaniowego w części, jaka dotyczyła zakupu opisanego lokalu mieszkalnego, a nie do całości zadłużenia kredytowego. W przedstawionych okolicznościach ww. zaniechanie nie będzie miało zastosowania w części, w jakiej kredyt dotyczył zakupu mebli. Tym samym umorzenie wierzytelności kredytowej w części odnoszącej się do sfinansowania zakupu mebli jest Pana przychodem podatkowym na podstawie art. 11 ust. 1 ustawy, od którego jest Pan zobowiązany zapłacić podatek dochodowy. Jak już wcześniej wskazano, zakupu mebli nie można uznać za wydatek, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W świetle powyższego Pana stanowisko, zgodnie z którym przysługuje Panu prawo do skorzystania ze zwolnienia od całości umorzonej przez bank kwoty uznano za nieprawidłowe. Odpowiadając na Pana wątpliwości zawarte w drugim pytaniu, skoro otrzymana od banku w wyniku zawartej ugody kwota 10 000 zł stanowi zwrot środków nienależnie wpłaconych przez Pana do banku tytułem rat kapitałowo-odsetkowych kredytu, to jej otrzymanie nie powoduje po Pana stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. Tym samym, w związku z wypłatą przez bank kwoty zwrotu wynikającej z opisanej ugody, po Pana stronie nie powstaje przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji nie wystąpi również obowiązek zapłaty podatku z tego tytułu. Zatem w tym zakresie Pana stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Wskazać należy, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy jedynie Pana indywidualnej sprawy, tym samym nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. Pana żony). Należy zastrzec, że interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście sformułowanych pytań interpretacyjnych, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii opisanych we wniosku. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność. Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis stanu faktycznego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili