Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
łowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego
stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
7 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 7 marca 2025 r. o wydanie
interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 24 kwietnia 2025 r. (wpływ)
oraz 15 maja 2025 r. (wpływ) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1. Zainteresowana będąca stroną postępowania:
A.A
ul. (...)
2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
B.A
ul. (...)
Opis stanu faktycznego
W dniu (...) 1993 r., na podstawie umowy sprzedaży i zwolnienia nieruchomości spod
obciążenia, Zainteresowani wraz z dwoma zaprzyjaźnionymi małżeństwami nabyli działkę
nr 1/1 o powierzchni 1,0662 ha, a także udziały w działce drogowej nr 1/2 o powierzchni
0,1041 ha. Wszyscy nabywcy posiadali równe udziały we współwłasności nieruchomości, a
każda z par pozostawała w ustroju wspólności ustawowej małżeńskiej.
W latach 2004–2007 dwa spośród małżeństw uległy rozpadowi. Podział ich majątku nie
obejmował jednak udziałów w przedmiotowej nieruchomości, wskutek czego formalnie
współwłasność działki pozostawała niezmieniona. Małżeństwo Zainteresowanych, w
przeciwieństwie do pozostałych, przetrwało, a ich sytuacja prawna względem
nieruchomości nie uległa zmianie.
W dniu (...) 2023 r., współwłaściciele podjęli decyzję o ostatecznym zniesieniu
współwłasności i zawarli stosowną umowę, na mocy której dokonano podziału
nieruchomości. W wyniku tego procesu powstały trzy działki o jednakowej powierzchni
0,3474 ha oraz działka drogowa o powierzchni 0,0225 ha, która pozostała
współwłasnością wszystkich dotychczasowych właścicieli. Podział przedstawiał się
następująco:
1. Działka nr 1/3 – przyznana pierwszemu współwłaścicielowi i jego ówczesnemu
współmałżonkowi, w równych udziałach (łącznie do całej działki).
2. Działka nr 1/4 – przyznana Zainteresowanym, w całości na ich wyłączną własność.
3. Działka nr 1/5 – przyznana trzeciemu współwłaścicielowi i jego ówczesnemu
współmałżonkowi, w równych udziałach (łącznie do całej działki).
4. Działka nr 1/6 (drogowa) – w której wszyscy dawni współwłaściciele otrzymali równe
udziały, tj. po 1/6 każdy, co łącznie daje Zainteresowanym 1/3 udziałów w stosunku do
całości.
W wyniku podziału Zainteresowani stali się wyłącznymi właścicielami działki nr 1/4 oraz
zachowali udział (1/3) w działce drogowej nr 1/6.
Podział ten miał charakter ekwiwalentny, co oznacza, że każda ze stron otrzymała majątek
o wartości odpowiadającej wcześniejszemu udziałowi. Żadna ze stron nie nabyła
nieruchomości o wartości przekraczającej wartość przysługujących im udziałów we
współwłasności nieruchomości objętej zniesieniem współwłasności. Zniesienie
współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat.
W styczniu 2025 r. Zainteresowani zawarli umowę sprzedaży w formie aktu notarialnego,
na mocy której dokonali zbycia działki nr 1/4.
Uzupełnienie wniosku
W uzupełnieniu wniosku odpowiedzieli Państwo na następujące pytania:
1. Czy w Państwa małżeństwie przez cały okres trwania małżeństwa obowiązuje ustrój
wspólności majątkowej małżeńskiej? Jeśli nie – to kiedy nie obowiązywał?
ODPOWIEDŹ: Tak, przez cały okres trwania małżeństwa obowiązuje ustrój wspólności
majątkowej małżeńskiej.
2. Czy „działkę nr 1/1 o powierzchni 1,0662 ha, a także udziały w działce drogowej nr 1/2”
nabyli Państwo do wspólności małżeńskiej?
ODPOWIEDŹ: Tak, udział we współwłasności działki nr 1/1 o powierzchni 1,0662 ha
oraz udziały w działce drogowej nr 1/2 o powierzchni 0,1041 ha zostały nabyte do
majątku wspólnego małżonków.
3. W związku ze stwierdzeniem zawartym w opisie sprawy: „W dniu (...) 1993 r., na
podstawie umowy sprzedaży i zwolnienia nieruchomości spod obciążenia,
Zainteresowani wraz z dwoma zaprzyjaźnionymi małżeństwami nabyli działkę nr 1/1 o
powierzchni 1,0662 ha, a także udziały w działce drogowej nr 1/2 (...)”.Proszę, żeby
Pani wskazała:
a) Jakiej wielkości udziały (...) 1993 r. w ww. działkach nabyli Państwo, a jakie pozostali
współwłaściciele?
ODPOWIEDŹ: Każde z trzech małżeństw, w tym Zainteresowani, nabyło:
· po 1/3 udziału w działce nr 1/1,
· po 1/6 udziału w działce drogowej nr 1/2.
b) Czy działki 1/1 i 1/2 stanowiły jedną nieruchomość, tj. były objęte jedną księgą
wieczystą?
ODPOWIEDŹ: Tak, pierwotnie obie działki były objęte jedną księgą wieczystą (KW nr
(...)).
Dopiero na mocy aktu notarialnego z dnia (...) 1993 r. strony umowy wniosły do Sądu
Rejonowego Wydział Ksiąg Wieczystych w (...) o sprostowanie w KW nr (...) numeracji
nieruchomości i wydzielenie z tej księgi działki nr 1/1 i urządzenie dla niej jako
nieruchomości nowej księgi wieczystej, a także o wydzielenie z tej księgi działki nr 1/2 i
urządzenie dla niej nowej księgi wieczystej.
c) Czy działki 1/1 i 1/2 stanowiły dwie odrębne nieruchomości, tj. były objęte dwiema
odrębnymi księgami wieczystymi? Jeżeli działki 1/1 i 1/2 objęte były dwiema odrębnymi
księgami wieczystymi, to na czym polegało zniesienie współwłasności ww. działek?
ODPOWIEDŹ: Na początku obie działki były wpisane do tej samej księgi wieczystej (KW
nr (...)). Jednakże w wyniku aktu notarialnego z dnia (...) 1993 r. strony umowy wniosły
o:
· wyodrębnienie działki nr 1/1 i założenia dla niej nowej księgi wieczystej, a prawa
własności zostały wpisane na rzecz trzech małżeństw po 1/3 udziału,
· wyodrębnienia działki nr 1/2 i założenia dla niej odrębnej księgi wieczystej, a prawa
własności zostały wpisane z odpowiednim podziałem współwłasności (po 1/6 udziału).
Zniesienie współwłasności dotyczyło wyłącznie działki nr 1/1. Dnia (...) 2023 r., zawarto
umowę zniesienia współwłasności, której rezultatem był fizyczny i prawny podział
działki nr 1/1 na:
· działki nr 1/3, 1/4, 1/5 (po 0,3474 ha każda) przyznano odrębnie każdemu ze
współwłaścicieli (współmałżonkom lub byłym współmałżonkom) – co stanowiło
ekwiwalent ich wcześniejszego udziału w działce nr 1/1.
· działkę nr 1/6 (droga, 0,0225 ha) – pozostała we współwłasności po 1/6 udziału na
osobę, czyli Zainteresowani zachowali łącznie 1/3 udziału.
W wyniku podziału Zainteresowani stali się wyłącznymi właścicielami działki nr 1/4
oraz zachowali udział (1/3) w działce drogowej nr 1/6.
Zniesienie współwłasności polegało zatem na: fizycznym podziale nieruchomości,
przypisaniu każdemu z dotychczasowych współwłaścicieli samodzielnej własności
określonej działki (lub udziałów w drodze), przy zachowaniu proporcji udziałowych i
bez konieczności spłat lub dopłat.
4. Czy Zainteresowana będąca stroną postępowania prowadzi zarejestrowaną działalność
gospodarczą? Jeśli tak – to w jakim zakresie?
ODPOWIEDŹ: Nie, Zainteresowana będąca stroną postępowania nie prowadzi
zarejestrowanej działalności gospodarczej.
5. Czy Zainteresowany niebędący stroną postępowania prowadzi zarejestrowaną
działalność gospodarczą? Jeśli tak – to w jakim zakresie?
ODPOWIEDŹ: Nie, Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie prowadzi
zarejestrowanej działalności gospodarczej.
6. Czy dokonana przez Państwa w styczniu 2025 roku sprzedaż działki nr 1/4 nie nastąpiła
w wykonywaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych?
ODPOWIEDŹ: Nie, sprzedaż działki nr 1/4 nie nastąpiła w wyniku działalności
gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych.
7. Czy posiadają Państwo inne nieruchomości – jakie? Czy udostępniali/udostępniają
Państwo te nieruchomości innym osobom na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub
innej umowy o podobnym charakterze?
ODPOWIEDŹ: Nie, Zainteresowana będąca stroną postępowania oraz Zainteresowany
niebędący stroną postępowania nie posiadają innych nieruchomości.
8. Czy w przeszłości dokonywali Państwo sprzedaży innych nieruchomości oprócz
wskazanej we wniosku? Jeżeli tak – to proszę, żeby Pani podała ilu nieruchomości
dotyczyły transakcje, kiedy zostały dokonane i w jaki sposób był opodatkowany
przychód z ich sprzedaży?
ODPOWIEDŹ: Tak, Zainteresowana będąca stroną postępowania oraz Zainteresowany
niebędący stroną postępowania w przeszłości dokonywali sprzedaży nieruchomości
mieszkalnych. Przedmiotowe nieruchomości to dwa mieszkania w X, zaś środki
uzyskane ze sprzedaży były przeznaczone na realizację własnych celów
mieszkaniowych. W związku z tym Zainteresowana będąca stroną postępowania oraz
Zainteresowany niebędący stroną postępowania, zgodnie z obowiązującymi w
ówczesnym stanie prawnym przepisami, nie byli zobowiązani do odprowadzenia
podatku dochodowego z tytułu ww. sprzedaży. Obydwa zdarzenia miały miejsce w
latach 2000-2005.
Pytanie
Czy zbycie nieruchomości przez Zainteresowanych stanowi przychód, o którym mowa w
przepisach art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f.?
Państwa stanowisko w sprawie
W ocenie Zainteresowanych, zbycie przedmiotowej nieruchomości nie będzie stanowić
przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f., gdyż jej nabycie nastąpiło
w dniu (...) 1993 r., a tym samym upłynął pięcioletni okres, liczony od końca roku
kalendarzowego, w którym doszło do nabycia.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że na podstawie art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f.,
opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z
wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na
podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., jednym ze źródeł przychodów jest odpłatne zbycie,
z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz
prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało
dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych
określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w
którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku,
licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te
odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) u.p.d.o.f., formułuje generalną
zasadę, że odpłatne zbycie (nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej)
nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem pięciu lat, licząc od
końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi
obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli
odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie
pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, nie jest
źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f., a kwota uzyskana z tego
tytułu w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału
w nieruchomości, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem
dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu przychodu ma moment i
sposób nabycia tej nieruchomości.
Przenosząc powyższe na grunt opisywanej sprawy w pierwszej kolejności Zainteresowani
zwracają uwagę, iż w dniu (...) 1993 r., na podstawie umowy sprzedaży i zwolnienia
nieruchomości spod obciążenia, nabyli udział do nieruchomości. Następnie, na mocy aktu
notarialnego z dnia (...) 2023 r., dokonano zniesienia współwłasności tej nieruchomości
poprzez ustanowienie odrębnej własności działek, w tym działki nr 1/4, bez dokonywania
dopłat w zakresie wyrównania przysporzeń, nakładów ani innych rozliczeń.
Działka nr 1/4 została następnie sprzedana przez Zainteresowanych w styczniu 2025 r.
W wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości, wartość otrzymanych działek
(majątku) nie przekroczyła wartości przysługującej udziału w całości nieruchomości, jaki
przysługiwał Zainteresowanym przed zniesieniem współwłasności. Ponadto, zbycie nie
nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej.
W następnej kolejności należy zaznaczyć, iż współwłasność jest instytucją prawa cywilnego
polegającą na tym, że własność tej samej rzeczy przysługuje niepodzielnie kilku osobom
(art. 195 Kodeksu cywilnego). W myśl art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2024 r. poz.
1061 ze zm.), każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.
Zgodnie z regulacjami zawartymi w art. 211 i 212 Kodeksu cywilnego, zniesienie
współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się
podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty
pozostałych, bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i
podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.
Powyższe przepisy wskazują, że w wyniku zniesienia współwłasności dochodzi do nowego
ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności.
Co istotne, zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy, o ile uzyskana własność
pozostaje w granicach pierwotnego udziału przysługującego współwłaścicielowi w rzeczy
wspólnej. Natomiast w sytuacji, gdy w wyniku tej czynności dochodzi do zwiększenia
udziału danej osoby, uznaje się to za nabycie, ponieważ prowadzi to do powiększenia jej
majątku osobistego.
W analizowanej sytuacji, ponieważ zniesienie współwłasności nie skutkowało
zwiększeniem majątku Zainteresowanych, momentem nabycia przedmiotowej
nieruchomości pozostaje dzień zawarcia umowy sprzedaży i zwolnienia nieruchomości
spod obciążenia, tj. 1 października 1993 r.
Analogiczne stanowisko w interpretacji indywidualnej z dnia 21 czerwca 2018 r., nr 0115-
KDIT2-3.4011.152.2018.3.MJ, zaprezentował Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej
wskazując że: „(...), zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy wyłącznie
wówczas, jeżeli nabyta na własność rzecz mieści się w ramach udziału jaki przypadał
byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej”.
Pogląd Zainteresowanych znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych, m.in.
− nr 0112-KDIL3-2.4011.113.2019.2.MKA z dnia 25 kwietnia 2019 r.;
− nr 0115-KDIT3.4011.254.2020.1.AW z dnia 27 kwietnia 2020 r.;
− nr 0115-KDIT1.4011.739.2024.1.DB z dnia 14 stycznia 2025 r.
Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że ponieważ okres 5 lat liczony od końca
roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, upłynął 31 grudnia 1998 r., sprzedaż
działki nr 1/4 dokonana w styczniu 2025 r. nie stanowi przychodu z odpłatnego zbycia, o
którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a u.p.d.o.f. W konsekwencji, transakcja ta nie
podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z
wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od
których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c omawianej ustawy, źródłem przychodu jest odpłatne
zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego
oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i
zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw
majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą nienastępujące w
wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału
w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc
od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, stanowi
źródło przychodu podlegające opodatkowaniu i rodzi obowiązek podatkowy w postaci
zapłaty podatku dochodowego.
Zatem, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz
ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym
nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10
ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota
uzyskana z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz
ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w
nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww.
ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem
dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.
We wniosku wskazali Państwo, że:
· (...) 1993 r., na podstawie umowy sprzedaży i zwolnienia nieruchomości spod
obciążenia, nabyli Państwo wraz z dwoma zaprzyjaźnionymi małżeństwami działkę nr 1
/1 o powierzchni 1,0662 ha. Każde z trzech małżeństw, w tym Państwo, nabyli po 1/3
udziału w działce nr 1/1. Wszyscy nabywcy posiadali równe udziały we współwłasności
nieruchomości, a każda z par pozostawała w ustroju wspólności ustawowej
małżeńskiej.
· (...) 2023 r., zawarto umowę zniesienia współwłasności, której rezultatem był fizyczny i
prawny podział działki nr 1/1 na:
– działki nr 1/3, 1/4, 1/5 (po 0,3474 ha każda) przyznano odrębnie każdemu ze
współwłaścicieli (współmałżonkom lub byłym współmałżonkom) – co stanowiło
ekwiwalent ich wcześniejszego udziału w działce nr 1/1.
– działkę nr 1/6 (droga, 0,0225 ha) – pozostała we współwłasności po 1/6 udziału na
osobę, czyli Zainteresowani zachowali łącznie 1/3 udziału.
· Podział ten miał charakter ekwiwalentny, co oznacza, że każda ze stron otrzymała
majątek o wartości odpowiadającej wcześniejszemu udziałowi. Żadna ze stron nie
nabyła nieruchomości o wartości przekraczającej wartość przysługujących im udziałów
we współwłasności nieruchomości objętej zniesieniem współwłasności.
· Zniesienie współwłasności odbyło się bez spłat i dopłat.
· W styczniu 2025 r. zawarli Państwo umowę sprzedaży w formie aktu notarialnego, na
mocy której dokonali zbycia działki nr 1/4.
Zauważyć należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje
pojęcia nabycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy. Należy zatem wskazać, że
nabyciem w rozumieniu tego przepisu jest każda czynność, na mocy której na osobę
fizyczną – nabywcę – przechodzi własność nieruchomości, bez względu na to, czy nabycie
następuje w sposób odpłatny czy nieodpłatny. Natomiast moment przeniesienia prawa
własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego.
Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024
r., poz. 1061 ze zm.):
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa
zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej
przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że
strony inaczej postanowiły.
Celem postępowania o zniesienie współwłasności, w rozumieniu przepisów ustawy
Kodeks cywilny, jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi
przedmiot współwłasności.
Stosownie do art. 195 Kodeksu cywilnego:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom
(współwłasność).
Z kolei art. 196 § 1 i § 2 ww. Kodeksu stanowi, że:
§ 1. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo
współwłasnością łączną.
§ 2. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona
wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego
działu.
Zgodnie zaś z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to
może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże
w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego
przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.
Natomiast zgodnie z art. 211 ww. Kodeksu:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło
przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy
lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą
istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
Art. 212 Kodeksu cywilnego stanowi, że:
§ 1. Jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość
poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy
podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami
gruntowymi.
§ 2. Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do
okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo
sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
§ 3. Jeżeli ustalone zostały dopłaty lub spłaty, sąd oznaczy termin i sposób ich
uiszczenia, wysokość i termin uiszczenia odsetek, a w razie potrzeby także sposób
ich zabezpieczenia. W razie rozłożenia dopłat i spłat na raty terminy ich uiszczenia
nie mogą łącznie przekraczać lat dziesięciu. W wypadkach zasługujących na
szczególne uwzględnienie sąd na wniosek dłużnika może odroczyć termin zapłaty rat
już wymagalnych.
Z zawartej w powyższym przepisie definicji wynika, że współwłasność charakteryzuje się
trzema podstawowymi cechami: jednością przedmiotu, wielością podmiotów oraz
niepodzielnością wspólnego prawa.
Jedność przedmiotu oznacza, że w stosunku współwłasności przedmiotem prawa
własności przysługującego kilku osobom jest jedna rzecz ruchoma lub nieruchomość. Jeśli
rzecz wchodzi w skład zbioru rzeczy, stanowiącego pewną funkcjonalną całość, to
współwłasność dotyczy każdej pojedynczej rzeczy wchodzącej w skład takiego zbioru, nie
zaś zbioru.
Istotną cechą charakteryzującą współwłasność jest wielość podmiotów prawa własności
jednej rzeczy. Chodzi tu o co najmniej dwie lub więcej osób, które pomimo łączącego je
stosunku współwłasności są nadal odrębnymi podmiotami prawa.
We współwłasności prawo własności przysługuje, jak wynika z brzmienia cytowanego
przepisu, niepodzielnie kilku osobom. Żaden ze współwłaścicieli nie ma więc wyłącznego
prawa do fizycznie wydzielonej części rzeczy, a każdemu z nich przysługuje jednakowe
prawo do całej rzeczy, ograniczone jedynie takim samym prawem pozostałych
współwłaścicieli.
Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy
w drodze zniesienia współwłasności jest nabyciem tych rzeczy.
Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu
Administracyjnego, nabyciem rzeczy, w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze
współwłaścicieli w wyniku zniesienia współwłasności, jeśli:
· podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub
· wartość rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym.
Tak więc, co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko
wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość
po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi
przysługiwał. Zatem, jeżeli przy zniesieniu współwłasności wystąpiło przysporzenie
majątku ponad posiadany udział przed zniesieniem współwłasności, oznacza to, że dla
części nieruchomości – nabytej w drodze zniesienia współwłasności – datą nabycia, o
której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.
We wniosku wskazali Państwo, że w wyniku zniesienia współwłasności każda ze stron
otrzymała majątek o wartości odpowiadającej wcześniejszemu udziałowi. Żadna ze stron
nie nabyła nieruchomości o wartości przekraczającej wartość przysługujących im udziałów
we współwłasności nieruchomości objętej zniesieniem współwłasności.
Skoro – jak Państwo wskazali – wartość nabytej przez Państwa działki nr 1/4 oraz 1/3
udziału w działce 1/6 powstałych w wyniku zniesienia współwłasności, nie przekraczała
wartości udziału we współwłasności działki 1/1, który pierwotnie przysługiwał Państwu na
podstawie umowy sprzedaży, uznać należy, że – czynność zniesienia współwłasności nie
stanowiła dla Państwa nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wobec powyższego, dla celów podatku dochodowego, bieg terminu pięcioletniego dla
nieruchomości (działki nr 1/4), nabytej w wyniku zniesienia współwłasności należy liczyć
od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie na podstawie umowy
sprzedaży. W Państwa przypadku będzie to 1993 r.
W konsekwencji, odpłatne zbycie w styczniu 2025 r. nieruchomości (działki nr 1/4) opisanej
we wniosku nie stanowi źródła przychodu w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, ponieważ, zbycie nastąpiło po upływie 5 lat od końca
roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu
prawnego, obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy
rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie
ze stanem faktycznym i zdarzeniem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W
związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we
wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
W odniesieniu do powołanych przez Państwa interpretacji stwierdzam, że zapadły one w
indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego tę interpretację.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie
zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji
ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem
czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5
ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w
decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
przez Zainteresowanego, który
jest stroną postępowania
Pani A.A (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji
podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa
z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.
U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej
(art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres
Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP
(art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do
zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz
powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r
Ordynacji podatkowej.