0115-KDIT2.4011.141.2025.2.KC
📋 Podsumowanie interpretacji
W dniu 4 marca 2025 r. wpłynął wniosek Pani o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej ulgi prorodzinnej na dzieci. Pani, jako matka samotnie wychowująca córki, argumentowała, że przysługuje jej ulga w wysokości 100% za lata 2021-2024, ponieważ ojciec dzieci nie wykonuje władzy rodzicielskiej. Organ podatkowy uznał stanowisko Pani za nieprawidłowe, wskazując, że ulga przysługuje w wysokości 50% na pełnoletnie dzieci, które osiągnęły dochody przekraczające ustawowe limity. W związku z tym, organ negatywnie rozstrzygnął zapytanie podatnika.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
4 marca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 28 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 kwietnia 2025 r. (wpływ 7 kwietnia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego
Jest Pani matką samotnie wychowującą dzieci (córki – A.C. i B.C.). Córki uzyskują dochody, z których się rozliczają. Z ojcem dzieci jest Pani po rozwodzie od 10 lat (wyrok z (...) 2015 r. Sądu Okręgowego (...), sygn. akt (...), uprawomocnienie wyroku – (...) 2015 r.). Ojciec dzieci ma zasądzone – przez wyżej wskazany sąd – alimenty. W 2021 r. ponownie zwróciła się Pani z pozwem do sądu o podwyższenie alimentów ze skutkiem pozytywnym dla Pani dzieci (Sąd Rejonowy (...) sygn. akt (...) oraz sygn. akt (...) Sądu Okręgowego (...)). Kontakty ojca z dziećmi – jak były małoletnie – były uregulowane. Dzieci na stałe mieszkają z Panią w Pani miejscu zamieszkania (również w okresie, którego dotyczy wniosek, tj. w latach 2021-2024). Ojciec dzieci, poza obowiązkiem alimentacyjnym, nie wykonuje żadnej władzy rodzicielskiej, ani nie wykazuje się jakimkolwiek zainteresowaniem dziećmi. Na Pani spoczywa obowiązek utrzymania dzieci, ponoszenia kosztów związanych z nauką i wykształceniem dzieci. Opiekę oraz pomoc (również finansową) w przypadku choroby dzieci realizuje wyłącznie Pani. Ojciec dzieci poinformował Panią, że będzie odliczał po 50% ulgi za każdą córkę, bo ma takie prawo. W roku 2021 rozliczała się Pani następująco: po 50% ulgi za każdą córkę (nie wie Pani, jak to robił ojciec Pani córek). W roku 2022 rozliczała się Pani następująco: 100% ulgi za każdą córkę (nie wie Pani, jak to robił ojciec Pani córek). W roku 2023 rozliczała się Pani następująco: 100% ulgi za każdą córkę (ojciec Pani córek odliczył sobie po 50% za każdą córkę i Pani zmuszona była zrobić korektę i zwrócić nienależnie odliczoną ulgę wraz z odsetkami). W roku 2024 rozliczała się Pani następująco: po 50% ulgi za każdą córkę (nie wie Pani jak, to robił ojciec Pani córek). W latach 2021-2024 Pani dochody z tytułu umowy o pracę opodatkowane były według skali podatkowej. W tych latach nie prowadziła Pani działalności gospodarczej i takiej nie prowadzi. W stosunku do Pani dzieci nie mają zastosowania przepisy art. 30c i o zryczałtowanym podatku, czy ustawy o podatku tonażowym. Pani córki pracują, dorabiają, pomimo iż nadal uczą się w trybie dziennym. Starsza córka – A.C. jest studentką (...). Młodsza córka – jest studentką (...). W poszczególnych latach Pani córki nie przekroczyły limitów dochodu brutto mogących mieć wpływ na utratę ulgi prorodzinnej. Ojciec Pani córek nigdy nie zadał sobie trudu, nie dopytywał, nie interesowało go to, czy córki pracują, a jeżeli tak, to czy nie przekraczają wyznaczonego limitu dochodu i co się z tym wiąże, czy będzie uprawniony do skorzystania z ulgi prorodzinnej na dzieci. Mając na uwadze powyższe oraz sporadyczne kontakty ojca z dziećmi stoi Pani na stanowisku, że ulga prorodzinna przysługuje Pani w 100%. Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego W latach 2021-2024 Pani stan cywilny to rozwódka. Pani córka A.C. urodziła się (...) 2003 r., a B.C. – (...) 2006 r. W okresie, którego dotyczy wniosek, żadne z Pani dzieci na podstawie orzeczenia sądu nie zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych. W latach 2021-2024 żadne z Pani dzieci nie wstąpiło w związek małżeński. W latach 2021-2024 żadne z Pani dzieci nie posiadało: a) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub b) decyzji przyznająca rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, renty szkoleniowej albo renty socjalnej, albo c) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która ukończyła 16 rok życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów. Pani córka A.C. w roku podatkowym 2021 osiągnęła pełnoletność, tj. (...) 2021 r. W latach 2021-2023 względem małoletniej córki B.C.: a) posiadała Pani władzę rodzicielską; b) ojciec dziecka posiadał względem niej władzę rodzicielską; c) sąd w wyroku nie ustalił kontaktów z dzieckiem po rozwodzie; d) nie została orzeczona przez sąd opieka naprzemienna nad małoletnim dzieckiem w związku z przedstawieniem sądowi porozumienia rodziców zawierającego zasady sprawowania pieczy naprzemiennej, tj. dotyczącego sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej (i kontaktów z dzieckiem) po rozwodzie oraz zgodności tego porozumienia z dobrem dziecka, uwarunkowane istnieniem pozytywnej prognozy, iż oboje rodzice będą współdziałać w sprawach dziecka; e) wspólnie z drugim rodzicem – w powtarzających się okresach o porównywalnym wymiarze czasowym i jakościowym – nie sprawowali Państwo odrębnie wyłącznej opieki i wychowywania dziecka (zgodna współpraca rodziców we wszystkich aspektach wychowawczych), bowiem w tym okresie samotnie wychowywała i sprawowała Pani opiekę nad małoletnim dzieckiem; f) Sąd Okręgowy (...) w wyroku z (...) 2015 r. ustalił, że miejscem pobytu dziecka będzie każdorazowe miejsce zamieszkania matki dziecka; g) świadczenie wychowawcze (tzw. 500+/800+) na dziecko zostało ustalone matce – Pani, na przedłożony w stosownym urzędzie (Urząd Miasta (...), później w ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych)) wniosek, ponieważ dziecko wspólnie z Panią mieszkało i Pani je utrzymywała. Córka B.C. w roku podatkowym 2024 osiągnęła pełnoletność, tj. w dniu (...) 2024 r. W okresie, którego dotyczy wniosek, od momentu uzyskania przez Pani córki pełnoletności: 1) w odniesieniu do córki A.C. urodzonej (...) 2003 r., która w 2021 r. uzyskała pełnoletność, w latach 2021-2024: a) dziecko pozostawało na Pani utrzymaniu, córka mieszkała z Panią; b) ojciec płacił alimenty; c) nie otrzymywała, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego czy renty socjalnej; d) uczyła się: • w 2021 r. w (...) (...); • w latach: 2022-2024 była oraz nadal jest studentką Wydziału (...); e) uzyskała przychód: • w 2021 r. w wysokości: 4.474,35 zł; • w 2022 r. w wysokości 5.302,10 zł; • w 2023 r. w wysokości 6.605,50 zł; • w 2024 r. w wysokości 14.717,10 zł. 2) w odniesieniu do córki B.C. urodzonej (...) 2006 r., która w 2024 r. uzyskała pełnoletność: a) zostawała na Pani utrzymaniu, córka mieszkała z Panią; b) ojciec płacił alimenty; c) nie otrzymywała, zgodnie z odrębnymi przepisami, zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego czy renty socjalnej; d) uczyła się: • w 2021 r. w (...) (...); • w latach: 2022-2024 w (...) (...) oraz od października 2024 r. jest studentką (...); e) odnośnie przychodu: • w 2021 r. nie uzyskała dochodu czy przychodu; • w 2022 r. uzyskała przychód w wysokości 4.116,00 zł; • w 2023 r. uzyskała przychód w wysokości 6.228,95 zł; • w 2024 r. uzyskała przychód w wysokości 10.891,03 zł. W latach 2021-2024 w stosunku do Pani dzieci nie miały zastosowania przepisy: a) art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub zmniejszania podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych odliczeń; b) z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2026 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Nigdy nie doszło do porozumienia między Panią, a byłym mężem, co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej za lata 2021-2024 na dzieci. Pani nigdy nie wyraziła zgody na odliczanie ulgi za pół roku za każdą córkę. Uważała Pani, że jest to niesprawiedliwe oraz bardzo krzywdzące ze strony byłego męża w stosunku do Pani i Państwa dzieci – niewspółmierne zaangażowanie, łożenie, czy ogólnie mówiąc całokształt wysiłku jaki Pani włożyła w sprawowanie opieki. Były mąż oznajmił Pani już w 2016 r. (postawił Panią przed faktem dokonanym), że będzie korzystał z ulgi prorodzinnej w proporcji 50%, tj. za pół roku, za każdą z córek, bo ma takie prawo. Nie było dyskusji w tej kwestii, a Pani dla dobra dzieci nie chciała z nim konfliktu. Na skutek korekty zeznania za 2023 r. odliczała Pani po 50% ulgi prorodzinnej na każdą z córek. Wyjaśnia Pani, że we wniosku omyłkowo wskazała, że w zeznaniu podatkowym za 2021 r. odliczyła za każdą z córek po 50% ulgi prorodzinnej – powinno być, że za 2021 r. odliczyła Pani tylko za jedną córkę ulgę prorodzinną w wysokości 50%, ponieważ córka A.C. w roku podatkowym 2021 r. była już pełnoletnia i przekroczyła limit dochodów uprawniający Panią do skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uściślając, za rok podatkowy 2021, rozliczyła się Pani jako samotna matka z jednym dzieckiem i w 2021 r. Pani przychód wyniósł: 112.247,22 zł, koszty uzyskania przychodu: 3.000 zł, a dochód: 109.247,22 zł.
Pytanie
Czy przysługuje Pani ulga prorodzinna, o której mowa w art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na jedną córkę za 2021 r. i na dwie córki za lata 2022- 2024, w pełnej wysokości, tj. za całe 12 miesięcy (100%)? Pani stanowisko w sprawie W Pani ocenie, mając na uwadze powyższe oraz sporadyczne kontakty ojca z dziećmi, ulga prorodzinna przysługuje w 100% Pani.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stanowi on, że: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: • w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.: Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym: 1) wykonywał władzę rodzicielską; 2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało; 3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. • w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.: Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym: 1) wykonywał władzę rodzicielską; 2) pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało; 3) sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Na mocy art. 27f ust. 2 ww. ustawy: • w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych do 31 grudnia 2021 r.: Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do: 1) jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika: a) pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,
b) niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a; 2) dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko; 3) trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota: a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko, b) 166,67 zł na trzecie dziecko, c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko. • w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.: Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do: 1) jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika: a) pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł, b) niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4c i 4g, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a; 2) dwojga małoletnich dzieci – kwota 92,67 zł na każde dziecko; 3) trojga i więcej małoletnich dzieci – kwota: a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko, b) 166,67 zł na trzecie dziecko, c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko. W myśl art. 27f ust. 2a ww. ustawy: • w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych do 31 grudnia 2021 r.: Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a. • w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.: Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2. Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka. Zgodnie z art. 27f ust. 2c ww. ustawy: Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko: 1) na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych; 2) wstąpiło w związek małżeński. Na mocy art. 27f ust. 2d omawianej ustawy: Za podatnika pozostającego w związku małżeńskim, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz ust. 10 i 11, nie uważa się: 1) osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów; 2) osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności. Stosownie do art. 27f ust. 2e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2023 r.: Limity dochodów określone w ust. 2 pkt 1 nie dotyczą podatnika i jego małżonka, którzy wykonywali władzę, pełnili funkcję albo sprawowali opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego dziecka, posiadającego orzeczenie albo decyzję, o których mowa w art. 26 ust. 7d. Zgodnie z art. 26 ust. 7d omawianej ustawy: Warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek: 1) orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub 2) decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo 3) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów. Z art. 27f ust. 3 ww. ustawy wynika, że: W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. Na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.): Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Z art. 26 ww. Kodeksu wynika, że: § 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. § 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy. W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów – imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności: 1) odpis aktu urodzenia dziecka; 2) zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka; 3) odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą; 4) zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły. Zgodnie z art. 27f ust. 6 ww. ustawy: • w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.: Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4 pkt 2 i 3, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. • w brzmieniu mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.: Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do podatników utrzymujących pełnoletnie dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4c pkt 2 i 3, z uwzględnieniem art. 6 ust. 4e i 8, w związku z wykonywaniem przez tych podatników ciążącego na nich obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., stanowi, że: Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci: 1) małoletnie, 2) bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, 3) do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej - podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie. Wedle art. 6 ust. 4c przywołanej ustawy, mającego zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.: Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci: 1) małoletnie, 2) pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną, 3) pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie - podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym. Art. 6 ust. 4e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mający zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2022 r. stanowi, że: Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym: 1) dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub 2) przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152 - w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2023 r. poz. 2194), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego. Zgodnie z art. 6 ust. 8 komentowanej ustawy: Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko: 1) stosuje przepisy: a) art. 30c lub b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy - w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń; 2) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. W myśl art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.: Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych. Jak stanowi art. 27f ust. 7 omawianej ustawy: • w brzmieniu do 31 grudnia 2021 r.: Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6. • w brzmieniu od 1 stycznia 2022 r.: Przepis art. 6 ust. 8 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6. Przystępując do analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania. Z literalnego brzmienia art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej. Wobec tego, zasadnym jest odniesienie się do ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.). Z art. 92 ww. ustawy wynika, że: Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską. Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy: Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom. Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy: Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw. W myśl art. 97 § 1 przytoczonego Kodeksu: Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. Podkreślić należy, że samo posiadanie władzy rodzicielskiej jest niewystarczające do zastosowania przedmiotowej preferencji. Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować. W konsekwencji, samo płacenie alimentów na dziecko oraz sporadyczne spotkania z małoletnim dzieckiem nie są rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Ponadto, z brzmienia art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że kwotę obliczoną zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rodzice mogą odliczyć od podatku: a) w dowolnej proporcji przez nich ustalonej, b) w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy: • zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub • gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny. Prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, o której mowa w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przysługuje również na dzieci pełnoletnie, które otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną oraz pełnoletnie, które się uczą lub studiują do ukończenia 25. roku życia z uwzględnieniem limitu dochodu, który mogą osiągnąć. Dochody osiągane przez pełnoletnie uczące się dzieci w 2021 r. – stosownie do art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie mogły przekroczyć 3.089 zł. W 2022 r. maksymalna kwota dopuszczalnych dochodów pełnoletnich dzieci – na podstawie art. 6 ust. 4e omawianej ustawy – wyniosła 16.061,28 zł. Z kolei, w rozliczeniu za 2023 r. limit dochodów osiąganych przez pełnoletnie dzieci – zgodnie z art. 6 ust. 4e omawianej ustawy – wynosił 19.061,28 zł. Natomiast, w 2024 r. dochody osiągane przez pełnoletnie uczące się dzieci – stosownie do art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy – nie mogły przekroczyć kwoty 21.371,52 zł. Warunkiem zastosowania przez podatnika ulgi na pełnoletnie dzieci jest utrzymywanie ich w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej. Obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, że: Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Istotą tak określonego obowiązku jest to, że jedna strona ma prawo dostarczania tak wskazanych środków, a druga osoba ma obowiązek je dostarczyć. Dostarczanie środków utrzymania to zaspokajanie normalnych, bieżących potrzeb uprawnionego w postaci: pożywienia, ubrania, mieszkania, opału, niezbędnych przedmiotów umożliwiających przebywanie w środowisku i w rodzinie, leków, itp. Dostarczanie środków wychowania obejmuje natomiast powinność starań o zdrowie uprawnionego, o jego rozwój fizyczny i umysłowy, stworzenie możliwości zdobycia wykształcenia, zapewnienie dostępu do dóbr kultury, itp. Art. 133 § 1 powołanego Kodeksu stanowi natomiast, że: Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Co ważne, jeżeli oboje rodzice utrzymują pełnoletnie dziecko, tzn. wypełniają swoje obowiązki alimentacyjne, wówczas decyzję o sposobie podziału przysługującej kwoty ustawodawca pozostawił rodzicom, zaznaczając, że kwota ulgi na dziecko dotyczy łącznie ich obojga i mogą oni odliczyć ją w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy wypełniają swoje obowiązki alimentacyjne, ulga przysługuje każdemu z rodziców w częściach równych. Ponadto, z literalnego brzmienia art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego małoletniego dziecka – kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4 w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r. oraz w art. 6 ust. 4c i 4g w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a – tj. 112 000 zł. W opisie zdarzenia w szczególności wskazała Pani, że posiada dwie córki: A.C. urodzoną (...) 2003 r. oraz B.C. urodzoną (...) 2006 r. W latach 2021-2024, tj. w okresie, kiedy Pani córki były małoletnie, do momentu uzyskania przez nie pełnoletności (A.C. do (...) 2021 r., B.C. do (...) 2024 r.) – zarówno posiadała, jak i wykonywała Pani władzę rodzicielską względem dzieci. Ojciec dzieci również posiadał władzę rodzicielską. Poza obowiązkiem alimentacyjnym ojciec dzieci nie wykonywał żadnej władzy rodzicielskiej, ani nie wykazywał się jakimkolwiek zainteresowaniem dziećmi. Nie sprawowali Państwo odrębnie wyłącznej opieki i wychowywania dzieci, bowiem w tym okresie samotnie wychowywała i sprawowała Pani opiekę nad nimi. Po rozwodzie w 2015 r. nie została orzeczona przez sąd opieka naprzemienna nad małoletnimi dziećmi. Sąd ustalił, że miejscem pobytu dzieci będzie każdorazowe Pani miejsce zamieszkania. Nigdy nie doszło do porozumienia między Panią, a byłym mężem, co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej za lata 2021-2024 na dzieci. Pani nigdy nie wyraziła zgody na odliczanie przez byłego męża ulgi za pół roku na każdą córkę. Za rok podatkowy 2021 rozliczyła się Pani jako samotna matka, a Pani dochód wyniósł 109.247,22 zł (czyli nie przekroczył 112.000 zł). Z wniosku wynika również, że Pani obie córki w latach 2021-2024 uczyły się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej i uzyskiwały dochody. Przy czym, tylko w 2021 r. dochody Pani córki – A.C., po uzyskaniu przez nią pełnoletności, wyniosły 4.474,35 zł – zatem przekroczyły ustawowy limit 3.089 zł. Ponadto, Pani pełnoletnie dzieci nie otrzymywały zasiłku (dodatku) pielęgnacyjnego lub renty socjalnej. Wobec powyższego, przyjmując za Panią, że była Pani osobą samotnie wychowującą dzieci – samotnie wychowywała i sprawowała Pani opiekę nad małoletnimi córkami, a ich ojciec nie wykonywał względem nich żadnej władzy rodzicielskiej, to stwierdzić należy, że wyłącznie Pani przysługuje prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, wynikającej z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w pełnej wysokości w okresie, kiedy były one małoletnie. Oznacza to, że w stosunku do córki A.C., która (...) 2021 r. uzyskała pełnoletność, to za okres od stycznia do kwietnia 2021 r. przysługuje Pani prawo do tej ulgi w pełnej wysokości. Natomiast w stosunku do córki B. C., która (...) 2024 r. uzyskała pełnoletność, to prawo odliczenia ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości przysługuje Pani za lata 2021-2023 i za styczeń 2024 r. Podstawowym bowiem warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej, który w latach objętych wnioskiem – zgodnie z Pani twierdzeniem – został spełniony wyłącznie przez Panią. Jak wyżej wyjaśniłem, warunkiem zastosowania przez podatnika ulgi na pełnoletnie dzieci jest m.in. utrzymywanie ich w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego. Skoro zarówno Pani, jak i Pani były mąż, w analizowanym okresie wykonywali – względem pełnoletnich córek – obowiązek alimentacyjny, to przysługuje Pani prawo do odliczenia 50% kwoty ulgi prorodzinnej na pełnoletnie uczące się dzieci. Nigdy – jak Pani wskazuje – nie doszło do porozumienia między Panią, a byłym mężem, co do sposobu podziału ulgi prorodzinnej za lata 2021-2024 na dzieci. Oznacza to, że w stosunku do pełnoletniej córki A.C. za lata 2022-2024 przysługuje Pani prawo do odliczenia 50% kwoty tej ulgi. W 2021 r. – po uzyskaniu przez córkę A.C. pełnoletności – jej dochody przekroczyły ustawowy limit, wobec tego wystąpiła negatywna przesłanka umożliwiająca skorzystanie za ten okres z ulgi prorodzinnej. Natomiast w stosunku do córki B.C., która (...) 2024 r. uzyskała pełnoletność, przysługuje Pani prawo do odliczenia 50% kwoty ulgi prorodzinnej od lutego 2024 r. do grudnia 2024 r.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Podkreślenia wymaga, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku, nie prowadzi postępowania dowodowego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Jeżeli zatem, przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie różnił się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie rzeczywiście zaistniałego stanu faktycznego. Należy też zauważyć, że to na podatniku spoczywa obowiązek udowodnienia w toku ewentualnego postępowania podatkowego okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili