0115-KDIT1.4011.267.2025.1.AS

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

łowe

Szanowny Panie, stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 marca 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych zawarcia ugody z bankiem. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego 29 lipca 2008 r. rodzice Wnioskodawcy zawarli z X S.A. umowę kredytu hipotecznego dla osób fizycznych (...) waloryzowanego kursem CHF. Z uwagi na znaczenie tego kredytu dla niniejszej sprawy należy podkreślić, że: • kredyt został udzielony w całości na cele mieszkaniowe, tj. na zakup lokalu mieszkalnego, w którym zamieszkali kredytobiorcy oraz ich syn – obecny Wnioskodawca; • kredyt ten został zabezpieczony hipoteką ustanowioną na lokalu stanowiącym przedmiot finansowania; • został udzielony przez bank krajowy podlegający nadzorowi KNF; • środki z kredytu zostały wykorzystane wyłącznie na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wskazany kredyt dotyczył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej w rozumieniu § 1 ust. 1 pkt 1 lit. a oraz § 1 ust. 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., bowiem służył zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego. W 2023 r. jeden z kredytobiorców (ojciec Wnioskodawcy) zmarł. Wnioskodawca nabył po zmarłym ojcu spadek w części 1/2 na podstawie postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku i wstąpił w ogół praw oraz obowiązków związanych z umową kredytową. (...) 2024 r. została zawarta ugoda sądowa pomiędzy bankiem a kredytobiorczynią (matką Wnioskodawcy) oraz Wnioskodawcą jako spadkobiercą zmarłego kredytobiorcy. Ugoda przewidywała m.in.: • umorzenie przez bank pozostałego zobowiązania z tytułu kredytu mieszkaniowego – obejmującego kapitał oraz odsetki, • uznanie kredytu za spłacony. Zarówno pierwotni kredytobiorcy, jak i Wnioskodawca nigdy wcześniej nie korzystali z prawa do zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umorzonych wierzytelności związanych z kredytem mieszkaniowym.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym kwoty umorzone Wnioskodawcy w drodze ugody z bankiem w 2024 r., zawartej przez spadkobiercę kredytobiorcy, tj. Wnioskodawcę, korzystają z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych? Pana stanowisko w sprawie W ocenie Wnioskodawcy, umorzone przez bank zobowiązanie – objęte przedmiotową ugodą – korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych, ponieważ spełnione zostały wszystkie przesłanki wynikające z przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 102), tj.: 1. Kredyt mieszkaniowy został: • udzielony przed 15 stycznia 2015 r., tj. w dniu 29 lipca 2008 r. – § 3 ust. 1 pkt 1, • udzielony przez bank krajowy, tj. X S.A., którego działalność podlega nadzorowi KNF – § 3 ust. 1 pkt 1,

• zabezpieczony hipoteką na lokalu mieszkalnym – § 3 ust. 1 pkt 2, • przeznaczony w całości na wydatki mieszkaniowe, zgodnie z art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) – § 3 ust. 1 pkt 3. 2. Kredyt dotyczył jednej inwestycji mieszkaniowej, realizowanej na potrzeby jednego gospodarstwa domowego – § 1 ust. 1 pkt 1 lit. a i § 1 ust. 5 pkt 1. 3. Ani Wnioskodawca, ani pierwotni kredytobiorcy nie korzystali wcześniej z tego zwolnienia – § 1 ust. 1 pkt 1 lit. b. 4. Ugoda zawarta została w okresie obowiązywania rozporządzenia, tj. po 1 stycznia 2022 r. – § 4 ust. 5. Ugoda obejmowała umorzenie kapitału oraz odsetek, a więc elementów wierzytelności wskazanych w § 1 ust. 2 pkt 1 i 2. W świetle art. 922 k.c. spadkobierca wstępuje w prawa i obowiązki zmarłego, w tym także wynikające z umowy kredytu i postępowania sądowego. Skoro umorzenie dotyczy zobowiązania kredytowego zaciągniętego na cele mieszkaniowe przez spadkodawcę, a spadkobierca wszedł w jego miejsce i zawarł ugodę, to w ocenie Wnioskodawcy ma on prawo skorzystać z rozporządzenia jako następca prawny kredytobiorcy. Zgodnie z literalnym brzmieniem § 1 ust. 1 rozporządzenia, zaniechanie poboru podatku przysługuje osobie fizycznej, wobec której umorzono wierzytelność z tytułu kredytu mieszkaniowego – co w analizowanym przypadku odnosi się wprost do Wnioskodawcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Źródłami przychodów są inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że: • Pana rodzice w 2008 r. zaciągnęli kredyt hipoteczny na zakup lokalu mieszkalnego; • w związku ze śmiercią ojca stał się Pan stroną umowy kredytowej; • (...) 2024 r. została zawarta ugoda sądowa pomiędzy bankiem a Panem jako spadkobiercą zmarłego kredytobiorcy; • Ugoda przewidywała m.in. umorzenie przez bank pozostałego zobowiązania z tytułu kredytu mieszkaniowego, obejmującego kapitał oraz odsetki, i uznanie kredytu za spłacony. Powziął Pan wątpliwość czy w związku z umorzeniem kredytu hipotecznego będzie Pan mógł skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych. Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym umorzoną kwotę wierzytelności należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednakże zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102): Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku, gdy: a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej. Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że: Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. Natomiast w myśl § 3 komentowanego rozporządzenia: Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został: 1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz 2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz 3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na: a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego, d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego – położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z § 3 przytoczonego rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym do uzyskanego przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania znajduje zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych. Wobec tego nie jest Pan zobowiązany do opodatkowania tego przychodu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu zaistnienia zdarzenia. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji. • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.