0115-KDIT1.4011.264.2025.1.JG

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

łowe Szanowni Państwo, stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe. Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej 21 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 19 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący skutków podatkowych zawarcia ugody z bankiem. Treść wniosku wspólnego jest następująca: Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowana będąca stroną postępowania: A.C.; 2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania: B.C., ul. (...). Opis stanu faktycznego Zainteresowana będąca stroną postępowania wraz z mężem - Zainteresowanym niebędącym stroną postępowania (dalej: „Wnioskodawcy” lub „Kredytobiorcy”) w dniu 30 września 2005 r. zawarli umowę o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych z X Spółka Akcyjna (...) (aktualnie Y Spółka Akcyjna; dalej: „Bank") na zakup lokalu mieszkalnego na cele prywatne. W dniu zawarcia umowy kredytu z Bankiem, przez cały okres spłaty kredytu, a także aktualnie Kredytobiorcy pozostają w ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej. Na warunkach określonych w ww. umowie waloryzowanej walutą CHF Bank zobowiązał się postawić do dyspozycji Kredytobiorców kredyt w kwocie 431.071,04 zł. Następnie, na mocy aneksu nr 1 do ww. umowy kredytowej podpisanego 19 grudnia 2016 r., na wniosek Kredytobiorców kwota kredytu została podwyższona do wysokości 531.071,04 zł (tj. o 100.000 zł). Celem podwyższenia kwoty kredytu było refinansowanie nakładów własnych poniesionych przez Kredytobiorców na zakup nieruchomości. Przedmiotem zmienionej ww. aneksem umowy kredytowej z Bankiem było finansowanie przedpłat na poczet budowy i nabycia od dewelopera lokalu mieszkalnego oraz udziału w garażu wielostanowiskowym - miejsce postojowe oraz komórka lokatorska położonego w A. i refinansowanie nakładów własnych poniesionych na zakup przedmiotowej nieruchomości. Kwota wniesionych środków własnych przez Kredytobiorców, zgodnie z umową kredytową, wynosiła 107.767,76 zł. W ramach zabezpieczenia udzielonego kredytu nieruchomość została obciążona hipoteką łączną kaucyjną do kwoty 796.606,56 zł (numery ksiąg wieczystych: (...)). Na mocy ww. umowy Bank wypłacił Kredytobiorcom kwotę 530.514,65 zł, co według przeliczenia Banku zgodnego z kursem kupna z tabeli Banku stanowiło równowartość 215.782,19 CHF. W okresie od 4 października 2005 r. do 23 października 2015 r. Kredytobiorcy spłacili na poczet Banku kapitał w wysokości 827.681,81 zł, odsetki w wysokości 211.730,17 zł, odsetki karne w wysokości 0,50 zł (razem kapitał + odsetki: 1.039.412,48 zł). Pozostałe koszty kredytu poniesione przez Kredytobiorców to prowizja w wysokości 5.310,71 zł oraz prowizja tytułem ubezpieczenia kredytu w wysokości 1.062,14 zł (razem pozostałe koszty kredytu: 6.372,85 zł). Powyższe spłaty zostały udokumentowane zaświadczeniem wystawionym przez Bank - kredytodawcę z dnia 22 maja 2024 roku. W 2015 r. kredyt został całkowicie spłacony przez Kredytobiorców, a hipoteka łączna kaucyjna obciążająca nieruchomości będące prawnym zabezpieczeniem kredytu wykreślona z ksiąg wieczystych. W dniu 8 lipca 2024 r. Kredytobiorcy złożyli do Sądu Okręgowego (...) pozew indywidualny dotyczący przedmiotowej umowy kredytowej, przedmiotem którego były roszczenia Kredytobiorców względem Banku związane z zawarciem i wykonaniem ww. umowy kredytowej, tj. roszczenia o zapłatę z żądaniem zwrotu na rzecz Kredytobiorców kwoty 515.270,68 zł w związku z nieważnością umowy kredytu wynikającą z zawarcia i stosowania w niej przez Bank postanowień niedozwolonych oraz żądaniem ustalenia nieważności umowy kredytu. Dochodzona w toku tego postępowania sądowego należność stanowiła różnicę pomiędzy kwotą wpłaconą przez kredytobiorców na rzecz banku w wykonaniu nieważnej umowy kredytu, tj. łącznie 1.045.785,33 zł (w tym 1.039.412,48 zł tytułem rat kapitałowo-odsetkowych i odsetek karnych oraz 6.372,85 zł tytułem pozostałych kosztów, tj. prowizji za udzielenie kredytu i prowizji za ubezpieczenie kredytu), a kwotą udzielonego i wypłaconego kredytobiorcom kapitału kredytu, tj. 530.514,65 zł. Pismem z dnia 30 października 2024 r. Bank dostarczył Kredytobiorcom odpowiedź na pozew Kredytobiorców, w której oświadczył, że nie uznaje on powództwa Kredytobiorców wraz z pozwem wzajemnym o zwrot przez Kredytobiorców na rzecz Banku kapitału w wysokości 530.514,65 zł. W trakcie postępowania sądowego Bank wystąpił z propozycją zawarcia ugody pozasądowej, która zakończyłaby spór dotyczący kwestionowanej umowy kredytu. W dniu 19 listopada 2024 r. Kredytobiorcy zawarli z Bankiem ugodę (dalej: „Ugoda”), w oparciu o którą zakończono spór dotyczący skuteczności poszczególnych postanowień umownych i całej umowy kredytowej (oraz jej ważności). W preambule Ugody wskazano, że Kredytobiorcy są świadomi, że mają oni prawo do podniesienia przeciwko Bankowi roszczeń w związku z zawarciem, wykonywaniem lub treścią umowy kredytowej, w szczególności mogą oni dochodzić roszczeń o: 1) uznanie za bezskuteczne (na podstawie art. 385¹ i nast. Kodeksu Cywilnego) postanowień umowy, w tym tych, które dotyczą: zasad ustalania kursu waluty, zasad waloryzacji do waluty obcej (tzw. klauzula ryzyka walutowego) oraz zmiany oprocentowania, 2) stwierdzenia bezskuteczności lub nieważności całej umowy kredytowej lub 3) zapłatę z ww. tytułów. W preambule Ugody wskazano, że Kredytobiorcy są świadomi, że gdyby podnieśli którekolwiek ze wskazanych roszczeń mogłoby to skutkować dla nich pozytywnym orzeczeniem sądowym. Jednocześnie strony potwierdziły w treści Ugody, że w przypadku stwierdzenia przez Sąd nieważności (trwałej bezskuteczności) umowy kredytowej, każdej z nich przysługiwałyby odrębne roszczenia: 1) Kredytobiorcom przysługiwałoby w stosunku do Banku roszczenie o zapłatę kwoty stanowiącej sumę zapłaconych rat kapitałowo-odsetkowych oraz innych świadczeń pieniężnych, w tym opłat wynikających z umowy kredytowej powiększonej o odsetki ustawowe za opóźnienie od daty wskazanej w wezwaniu do zapłaty lub daty doręczenia do Banku pozwu Kredytobiorców; 2) Bankowi przysługiwałoby w stosunku do Kredytobiorców roszczenie o zapłatę nominalnej kwoty wypłaconego kapitału kredytu powiększonej o odsetki ustawowe za opóźnienie od dnia wezwania do zapłaty. Bank w preambule Ugody podtrzymał stanowisko, że umowa kredytowa jest w całości skuteczna i ważna. Strony w Ugodzie wskazały, że ich zamiarem jest: 1) polubowne zakończenie sporu lub zapobiegnięcie sporowi o ważność i skuteczność umowy kredytowej oraz jej poszczególnych elementów, a także 2) uchylenie stanu niepewności co do roszczeń wynikających z umowy kredytu związanych z zawarciem i wykonaniem umowy kredytu przez przyjęte w Ugodzie rozwiązania. W związku z zawarciem Ugody obie strony zgodziły się, że nie będą dochodzić w przyszłości roszczeń związanych z zawarciem i wykonaniem umowy kredytowej oraz zobowiązały się do zakończenia istniejących sporów sądowych, przedmiotem których są roszczenia wynikające z przedmiotowej umowy. Strony oświadczyły, że nie będą występować w przyszłości względem siebie z żadnymi roszczeniami wywodzonymi z treści postanowień umowy kredytowej, a w szczególności z roszczeniami, które dotyczyłyby lub byłyby związane z: 1) zasadami ustalania kursu walut, 2) zasadami waloryzacji do waluty obcej (tzw. klauzula ryzyka walutowego), 3) zmianami oprocentowania. Na mocy zawartej Ugody dokonano zmiany w umowie kredytu w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności. Bank w celu zakończenia wszelkich sporów zobowiązał się ugodowo zwrócić Kredytobiorcom kwotę 425.000 zł. Ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia stron. Wobec powyższego dobrowolnie Kredytobiorcy zgodzili się cofnąć złożony przez nich pozew w tej sprawie ze zrzeczeniem się roszczenia. Strony ponadto zgodnie oświadczyły w treści Ugody, że koszty procesu, w tym koszty sądowe w sprawie sądowej, której przedmiotem jest umowa kredytowa lub roszczenia z niej wynikające albo roszczenia będące skutkiem nieważności (bezskuteczności postanowień umowy kredytowej), na mocy Ugody znoszą się wzajemnie. Jednocześnie w treści Ugody Bank zawarł oświadczenie, z którego wynika, że w konsekwencji dokonania przez Bank ww. zwrotu kwoty kredytu Kredytobiorcom nie powstanie po ich stronie przychód do opodatkowania, a w związku z tym na Banku nie ciąży obowiązek przygotowania informacji PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-11 dla kwoty zwrotu. Bank zadeklarował ponadto w treści Ugody, że wystąpił do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie stanu faktycznego powstałego w wyniku zawartej Ugody co do tego, czy po stronie Kredytobiorców powstaje przychód w związku ze zwrotem wskazanym w Ugodzie, a tym samym na Banku nie ciąży wyżej wskazany obowiązek informacyjny. W treści Ugody Bank wskazał ponadto, że otrzymał interpretację indywidualną w tej sprawie i zamieścił o niej komunikat na stronie internetowej banku. Kredytobiorcy nie mają natomiast faktycznych informacji o sygnaturze czy treści ww. interpretacji indywidualnej. Dnia 28 listopada 2024 r. strony podpisały dodatkowo aneks do Ugody (dalej: „Aneks do Ugody”), który wszedł w życie z dniem jego podpisania, w którym Bank zobowiązał się – w terminie 30 dni od dnia doręczenia pisma Kredytobiorców zawierającego cofnięcie pozwu ze zrzeczeniem się roszczenia z potwierdzeniem nadania do sądu lub prezentatą sądu – cofnąć pozew wzajemny w tej sprawie ze zrzeczeniem się roszczenia. Na mocy Aneksu do Ugody strony zobowiązały się ponadto w związku z cofnięciem swoich pozwów nie wnosić o zasądzenie na ich rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, a ewentualnie już złożone wnioski w tym zakresie wycofać. Zwrot kwoty 452.000 zł na mocy Ugody wpłynął na rachunek Kredytobiorców w listopadzie 2024 r. Pytania: Czy świadczenie, które Kredytobiorcy uzyskali w wyniku zawarcia Ugody z Bankiem, mającej na celu uzyskanie zwrotu części kwot nienależnie wpłaconych z tytułu nieważnej umowy o kredyt frankowy, stanowi dla Kredytobiorców przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych? Państwa stanowisko w sprawie W ocenie Wnioskodawców, otrzymane na mocy Ugody z Bankiem świadczenie (zwrot) nie stanowi przychodu Wnioskodawców, a co za tym idzie, nie są oni zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty 452.000 zł, jaką otrzymali od Banku w wyniku zawarcia Ugody. Co do zasady opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 9 ust. 1 ustawy o PIT). Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów (art. 9 ust. 1a ustawy o PIT). Natomiast dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów (art. 9 ust. 2 ustawy o PIT). Źródłami przychodów są: • stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta: • działalność wykonywana osobiście; • pozarolnicza działalność gospodarcza; • działy specjalne produkcji rolnej; • najem, podnajem. dzierżawa, poddzierżawca oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą; • kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c; • odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: – nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości. – spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, – prawa wieczystego użytkowania gruntów, – innych rzeczy – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany, • działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną; • niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da; • inne źródła (art. 10 ust. 1 ustawy o PIT). W ocenie Wnioskodawców, w przedmiotowej sprawie w sytuacji, w której otrzymają oni na mocy zawartej Ugody od Banku zwrot kwoty kredytu, nie powstanie po ich stronie przychód możliwy do zakwalifikowania do którejkolwiek z powyżej wskazanych grup przychodów generujących powstanie po stronie Kredytobiorców obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. W sytuacji objętej wnioskiem otrzymany przez Kredytobiorców na mocy zawartej z Bankiem Ugody zwrot nie stanowi, w ocenie Wnioskodawców, przychodów ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ustawy o PIT). Za przychody z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 2, uważa się natomiast: • przychody z osobiście wykonywanej działalności artystycznej, literackiej, naukowej, trenerskiej, oświatowej i publicystycznej, w tym z tytułu udziału w konkursach z dziedziny nauki, kultury i sztuki oraz dziennikarstwa, przychody z tytułu udziału w badaniach i eksperymentach prowadzonych przez podmioty tworzące system szkolnictwa wyższego i nauki, jak również przychody z uprawiania sportu, stypendia sportowe przyznawane na podstawie odrębnych przepisów oraz przychody sędziów z tytułu prowadzenia zawodów sportowych; • przychody z działalności duchownych, osiągane z innego tytułu niż umowa o pracę; • przychody z działalności polskich arbitrów uczestniczących w procesach arbitrażowych z partnerami zagranicznymi; • przychody otrzymywane przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, bez względu na sposób powoływania tych osób, nie wyłączając odszkodowania za utracony zarobek, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7; • przychody osób, którym organ władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, sąd lub prokurator, na podstawie właściwych przepisów, zlecił wykonanie określonych czynności, a zwłaszcza przychody biegłych w postępowaniu sądowym, dochodzeniowym i administracyjnym oraz płatników, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 2 pkt 10, i inkasentów należności publicznoprawnych, a także przychody z tytułu udziału w komisjach powoływanych przez organy władzy lub administracji państwowej albo samorządowej, z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 9; • przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych; • przychody otrzymywane przez członków Rady Mediów Narodowych; • przychody z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło, uzyskiwane wyłącznie od: – osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, osoby prawnej i jej jednostki organizacyjnej oraz jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, – właściciela (posiadacza) nieruchomości, w której lokale są wynajmowane, lub działającego w jego imieniu zarządcy albo administratora - jeżeli podatnik wykonuje te usługi wyłącznie dla potrzeb związanych z tą nieruchomością, – przedsiębiorstwa w spadku – z wyjątkiem przychodów uzyskanych na podstawie umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej oraz przychodów, o których mowa w pkt 9: • przychody uzyskane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej – z wyjątkiem przychodów, o których mowa w pkt 7 (art. 13 ustawy o PIT). W sytuacji objętej wnioskiem otrzymany przez Kredytobiorców na mocy zawartej z Bankiem Ugody zwrot nie stanowi, w ocenie Wnioskodawców, przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Jednocześnie nie stanowi on także przychodu z działalności gospodarczej, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, za które uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług (art. 14 ust. 1 ustawy o PIT). Objęty wnioskiem zwrot otrzymany przez Kredytobiorców na mocy zawartej z Bankiem Ugody nie może także, w ocenie Wnioskodawców, zostać uznany za przychody z działów specjalnych produkcji rolnej (art. 15 ust. 1 ustawy o PIT), czy przychody z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 ustawy o PIT). Nie będzie on stanowić także przychodu z praw majątkowych, za który uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw (art. 18 ust. 1 ustawy o PIT), czy przychodu ze sprzedaży nieruchomości, praw majątkowych i innych rzeczy (art. 19 ust. 1 ustawy o PIT). W tym kontekście należy zaznaczyć, że odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o PIT tzw. przychody z „innych źródeł”, za które uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12- 14 i art. 17 (art. 20 ust. 1 ustawy o PIT). Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Objęty wnioskiem zwrot otrzymany przez Kredytobiorców na mocy zawartej z Bankiem Ugody nie może także, w ocenie Wnioskodawców, zostać uznany za przychody z innych źródeł. Dodatkowo, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Warto w tym miejscu wskazać także, że ustawa o PIT nie zawiera definicji świadczeń nieodpłatnych. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (np. wyrok NSA z 19 grudnia 2019 r., sygn. akt II FSK 301/18). Zgodnie z powyższym za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego. Tym samym, w rozumieniu ustawy o PIT, przychód powstaje w sytuacji, w której podatnik uzyskuje określone przysporzenie majątkowe - czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów. W ocenie Wnioskodawców, w przedmiotowej sprawie żadna z powyższych przesłanek nie zachodzi, a co za tym idzie, w sytuacji, w której otrzymają oni na mocy zawartej Ugody od Banku zwrot kwoty kredytu, nie powstanie po ich stronie przychód w myśl przepisów ustawy o PIT. W tym miejscu wskazać należy bowiem, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.; dalej: „ustawa prawo bankowe”). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy prawo bankowe przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Stosownie natomiast do art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.: dalej: „Kodeks cywilny”) przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. W oparciu o definicję ugody zawartą w Kodeksie cywilnym uznać należy, że: 1) ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór co do roszczeń wynikających z tego stosunku; 2) celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu; 3) strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Biorąc pod uwagę powyższe należy uznać, że nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. Na takie rozumienie ugody wskazuje m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 25 listopada 2024 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.764.2024.1.KF: Stosownie natomiast do art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 z późn. zm.): Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. W oparciu o tak skonstruowaną definicję ugody, a także odwołując się do przywoływanej już wcześniej definicji przychodu podatkowego zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT uznać należy, że wypłata ustalonej w ugodzie kwoty stanowiącej w swojej istocie zwrot kwot wpłaconych wcześniej na mocy umowy kredytowej przez Kredytobiorców na rzecz Banku nie może wywierać skutków podatkowych po stronie Kredytobiorców, gdyż nie stanowi w ogóle przychodu podatkowego w myśl przywołanych powyżej przepisów. Istotą planowanej ugody pozasądowej z perspektywy Kredytobiorców było rozliczenie zawartej umowy kredytowej w taki sposób, jakby strony zawarły od samego początku umowę kredytu złotowego. Z treści Ugody wynika, że strony uzgadniają, że kredyt został spłacony w całości i dodatkowo Bank zobowiązuje się do zapłaty na rzecz kredytobiorców nadpłaconej kwoty. Kredytobiorcy pragną podkreślić, że zwrócona im przez Bank na mocy Ugody kwota, tj. 452.000 zł jest niższa niż kwota wypłaconego im przez Bank na mocy pierwotnej umowy kredytowej kapitału kredytu (była to kwota 530.514,65 zł), a także znacznie niższa niż łączny koszt kredytu (rat kapitałowo-odsetkowych i pozostałych kosztów) poniesiony przez Kredytobiorców (1.045.785,33 zł). Zatem skoro otrzymana przez Kredytobiorców na mocy Ugody od Banku kwota stanowi w swojej istocie zwrot kwoty, jaką Kredytobiorcy wnieśli na poczet spłaty kredytu hipotecznego, jej otrzymanie od Banku nie spowoduje po stronie Kredytobiorców dodatkowego przysporzenia majątkowego. Wypłata ta będzie dla nich neutralna podatkowo. Tym samym jej uzyskanie nie będzie skutkowało po stronie Kredytobiorców obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego. Powyższe potwierdza m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 sierpnia 2024 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.570.2024.3.DJ: Zatem w analizowanej sprawie po Państwa stronie z tytułu otrzymania Kwoty zwrotu, o której mowa we wniosku nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego. W związku z zawarciem ugody otrzymają Państwo zwrot środków pieniężnych, jakie Państwo wpłacili na rzecz Banku na poczet kapitału oraz odsetek, spłacając raty kapitału. A zatem otrzymają Państwo środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Państwa własnych środków. Kwota, zwrócona przez Bank otrzymana na podstawie ugody z Bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w Państwa majątku. Wypłata ta będzie dla Państwa neutralna podatkowo. W konsekwencji, otrzymanie przez Państwa środków pieniężnych, które Bank ma wypłacić Państwu w związku z planowaną ugodą (tj. Kwoty zwrotu, o której mowa we wniosku) nie będzie stanowiło dla Państwa przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Analogicznie wypowiedział się także m.in. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 19 lutego 2025 r., sygn. 0115-KDIT1.4011.792.2024.2.DB: Wobec tego, skoro w związku z zawarciem ugody Bank zwrócił na Państwa rzecz część Państwa świadczeń poniesionych na rzecz Banku w ramach Umowy kredytowej to należy uznać, że zwrot ten nie stanowi dla Państwa przychodu. Czynność ta nie spowodowała uzyskania przez Państwa przysporzenia majątkowego, wzrostu Państwa majątku. Otrzymana przez Państwa kwota 11 315 zł stanowi zwrot pieniędzy, które nienależnie wpłacili Państwo wcześniej do banku. W konsekwencji pieniądze te nie są dla Państwa przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ich uzyskanie nie skutkuje po Państwa stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu. Tożsame wnioski wynikają m.in. z interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 stycznia 2025 r. sygn. 0115-KDIT1.4011.688.2024.2.ASZ: Z opisu stanu faktycznego wynika, że zawarli Państwo ugodę z Bankiem. Celem ugody było zakończenie sporu dotyczącego niedozwolonych klauzul zawartych w umowie kredytu. Na mocy ugody doszło do uchylenia stanu niepewności co do roszczeń wynikających z umowy kredytu, między innymi poprzez zmianę Umowy kredytu w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej. Warunki Ugody spowodowały wygaśnięcie wszelkich wzajemnych roszczeń stron z tytułu umowy kredytu. W konsekwencji Bank zobowiązał się do wypłaty na Państwa rzecz kwoty dodatkowej. Skoro kwota dodatkowa, którą otrzymali Państwo od banku w wyniku zawartej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez Państwa podczas spłaty kredytu hipotecznego to jej otrzymanie nie powoduje po Państwa stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie są przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie skutkuje po Państwa stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego. Podsumowując, w ocenie Wnioskodawców otrzymane na mocy Ugody z Bankiem świadczenie (zwrot) nie stanowi przychodu Wnioskodawców, a co za tym idzie, nie są oni zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty 452.000 zł, jaką otrzymali od Banku w wyniku zawarcia Ugody.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią: Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19 , art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną, jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy źródłem przychodów są inne źródła. Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł. Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Skoro zatem – jak Państwo wskazali – kwota 452.000 zł jest częściowym zwrotem wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych (mieści się w kwocie spłaconych bankowi rat) to kwota ta nie stanowi przychodu po Państwa stronie. W analizowanej sprawie po Państwa stronie nie doszło do powstania przysporzenia majątkowego. W związku z zawarciem ugody otrzymali Państwo zwrot środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy przekazali Państwo na rzecz banku w ramach spłaty rat udzielonego Państwu kredytu. A zatem otrzymali Państwo środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Państwa własnych środków. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowodowała więc faktycznego przyrostu w Państwa majątku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli Państwo skorzystać, jeśli zastosują się do interpretacji. • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. • Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania Pani A.C. (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.