Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
13 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła
go Pani pismem z 29 kwietnia 2025 r. (data wpływu 29 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na
wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
A.A. i B.B. byli małżeństwem, pozostawali w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej.
Mieli dwie córki – C.C. i D.D. W majątku wspólnym posiadali dom, który nabyli w drodze
darowizny do majątku wspólnego w dniu 4 listopada 1996 r. W dniu 9 lutego 2024 r.
zmarła A.A. W dniu 22 października 2024 r. zmarł B.B.. Żadne z nich nie pozostawiło
testamentu. Na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 16 stycznia 2025 r.
spadek po A.A. nabyli z dobrodziejstwem inwentarza po 1/3 części – B.B., D.D. i C.C. Na
podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 16 stycznia 2025 r. spadek po B.B.
nabyły z dobrodziejstwem inwentarza po 1/2 części – D.D. i C.C. D.D. i C.C. zamierzają
wspólnie sprzedać w 2025 r. odziedziczony po rodzicach dom.
W uzupełnieniu wniosku wskazała Pani, iż:
Pani rodzice przez cały okres trwania małżeństwa posiadali ustrój ustawowej wspólności
majątkowej małżeńskiej;
Pani rodzice nigdy nie zawarli umowy majątkowej małżeńskiej, w tym dotyczącej
wskazanej we wniosku nieruchomości;
sprzedaż nie nastąpi w ramach działalności gospodarczej.
Pytanie
Czy jeżeli, wraz z siostrą wspólnie sprzeda Pani w 2025 r. odziedziczony po rodzicach dom,
to czy będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku od dochodu ze sprzedaży
odziedziczonej nieruchomości po ojcu – B.B. w wysokości 1/12, którą to on część nabył po
śmierci żony w 2024 r.? Nie ma podatku od dochodu ze sprzedaży nieruchomości, jeżeli
minęło pięć lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub
wybudowanie nieruchomości przez spadkodawcę. Czy chodzi jednak o jednego
spadkodawcę czy również jego poprzedników?
Pani stanowisko w sprawie
W Pani opinii, po sprzedaży domu odziedziczonego po rodzicach w 2025 r. nie będzie Pani
musiała zapłacić podatku od dochodu ze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości po ojcu
– B.B. w wysokości 1/12 (każda z osób), którą to on część (1/3) nabył po śmierci żony.
Zgodnie bowiem z orzecznictwem WSA – w przypadku dziedziczenia łańcuchowego, tzn.
tak jak w tym przypadku – nie ma w ogóle mowy o podatku dochodowym.
Regulacja tych przepisów była już przedmiotem rozstrzygnięć sądów administracyjnych –
w wyroku WSA w Warszawie z dnia 17 lipca 2024 r., sygn. akt III SA/Wa 1066/24, wyroku
WSA w Warszawie z dnia 9 marca 2023 r., sygn. akt III SA/Wa 42/23, wyroku NSA z dnia 24
maja 2016 r., sygn. akt II FSK 1014/14, a w pewnym zakresie także uchwale NSA z 17
listopada 2014 r., sygn. akt II FPS 3/14, a także w wyroku Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego w Łodzi z dnia 19 listopada 2024 r. sygn. I SA/Łd 607/24.
Sąd orzekając w ostatnim z przytoczonych orzeczeń wskazał, że „norma art. 10 ust. 5
została wprowadzona do porządku prawnego mocą ustawy z dnia 23 października 2018 r.
o zmianie ustawy o podatku dochodowymi od osób fizycznych, ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159;
zw. dalej ustawą zmieniającą). Przepisy te stosuje się do dochodów (przychodów)
uzyskanych od 1 stycznia 2019 r. Zmiana obejmuje zatem wszystkich, którzy dokonają
zbycia nieruchomości po 31 grudnia 2018 r., bez względu na datę odziedziczenia
nieruchomości (tak trafnie NSA II FSK 1826/20). Norma art. 10 ust. 5 pdf – obowiązująca
od 1 stycznia 2019 r. i zmieniająca regulacje w zakresie praw majątkowych nabytych w
drodze spadku – jest implementacją korzystnych dla podatników kierunków wykładni art.
10 ust. 1 pkt 8 wynikających z uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja
2017 r., II FPS 2/17, podjętej w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2007 r. O
zasadności powyższego świadczy też argumentacja przedstawiona w uzasadnieniu
projektu ustawy zmieniającej, wskazująca cele, których osiągnięciu służyć ma owa
nowelizacja prawa podatkowego w zakresie podatków dochodowych. Głównym celem
było doprowadzenie do neutralności systemu podatkowego, czyli sytuacji, w której
przejrzysty, prosty i przyjazny system podatkowy przyczyni się do pewności prawa po
stronie podatników.
Wprowadzone zmiany dotyczące spadkobierców miały, jak podkreślają sądy we
wskazanych wcześniej orzeczeniach – na celu pełniejszą realizację na gruncie podatku
sukcesji praw spadkodawcy związanych z odziedziczoną nieruchomością. W tym zakresie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku o sygn. III SA/Wa 42/23, wskazał,
że wykładnia językowa art. 10 ust. 5 pdf jest niezgodna z zasadą dostatecznej określoności
przepisów prawa podatkowego, ponieważ przepis zwalniający z opodatkowania
spadkobierców nabywających nieruchomość w drodze spadku nie uwzględnia sytuacji, w
których zgodnie z celem przepisu, tj. ochroną rodziny, brak opodatkowania również
powinien być przewidziany. Powyższy wniosek zdaniem Sądu przemawia za przyjęciem
celowościowej wykładni art. 10 ust. 5 pdf, zgodnie z którą pojęcia „w przypadku
odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych,
określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tymi przepisie, liczy się od
końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej
nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę”, należy odczytywać
w ten sposób, że okres 5 lat powinien być liczony od końca roku kalendarzowego, w
którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa
majątkowego przez wszystkich spadkodawców, do których uprzednio należał
przedmiotowy majątek. Taka sytuacja w praktyce dotyczy przede wszystkim sukcesji w
ramach rodziny i powinna odpowiadać celom założonymi przez ustawodawcę w
nowelizacji z 2018 r.
Wprowadzenie zmian odnoszących się do spadkobierców zbywających nieruchomości lub
określone prawa majątkowe nabyte w spadku ukierunkowane było na pełniejszą realizację
na gruncie podatku pdf (ustawy o pdf) sukcesji praw spadkodawcy związanych z
odziedziczoną nieruchomością. Zatem w świetle art. 10 ust. 5 pdf 5-letni okres, o którym
mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) – c) pdf, liczony będzie od daty nabycia przez
spadkodawcę. Ustawowa realizacja celu wskazanego w projekcie ustawy nie budzi
wątpliwości.
W ocenie Sądu, analiza literalna brzmienia art. 10 ust. 5 pdf powinna być zestawiona z
celem ustawowym zwolnienia oraz z wykładnią historyczną analogicznego przepisu w
postaci art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) pdf. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) pdf, zbycie
nieruchomości nabytej w drodze spadkobrania skutkowało brakiem opodatkowania
dochodu uzyskanego z takiego zbycia na gruncie ustawy o pdf. Obecnie zgodnie z art. 10
ust. 5 pdf, spadkobierca do 5-letniego okresu od nabycia lub wybudowania
nieruchomości, których upływ skutkuje brakiem opodatkowania zbycia przedmiotowej
nieruchomości może doliczyć okres od jej nabycia lub wybudowania przez spadkodawcę.
W art. 10 ust. 5 pdf ustawodawca nie wprowadził – co wymaga podkreślenia –
ograniczenia do jednego powiązania z bezpośrednim spadkobiorcą. Wobec tego przyjąć
należy, że stosownie do tego przepisu okres 5-ciu lat liczy się od końca roku
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie (lub wybudowanie) tej nieruchomości przez
spadkodawcę – lege non distinguente – spadkodawcę, czyli także spadkodawcę
spadkodawcy.”
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z
wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od
których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Źródła przychodów
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz
sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) omawianej ustawy:
Źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego
oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i
zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw
majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę,
zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw
określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w
ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym
samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz
ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym
nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności
gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym, kwota uzyskana ze sprzedaży
nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega
opodatkowaniu.
Zatem, przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w
nieruchomości nie powstanie w podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli
spełnione są łącznie dwa warunki:
- odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej
(nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz
- zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym
nastąpiło jej nabycie.
Z opisu sprawy wynika, że Pani rodzice 22 października 1996 r. nabyli, w drodze
darowizny, nieruchomość (dom) do majątku wspólnego małżonków. Rodzice przez cały
okres trwania małżeństwa posiadali ustrój ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej
i nigdy nie zawarli umowy majątkowej małżeńskiej, w tym dotyczącej wskazanej we
wniosku nieruchomości. Zatem, za datę nabycia przez Pani rodziców nieruchomości
(domu) należy przyjąć 1996 r.
Nabycie nieruchomości w spadku
Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z
2018 r. poz. 2159), do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10
ust. 5.
W myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw
majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym
przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub
wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez
spadkodawcę.
Do wyliczenia pięcioletniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie
sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest
zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę,
który sprzedaje nieruchomość (udział w nieruchomości), ale także okres posiadania
nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź
nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia
nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie
podlega opodatkowaniu.
Należy również wskazać, że dla celów stosowania art. 10 ust. 5 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 8
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, momentem nabycia nieruchomości
przez spadkodawcę, który tę nieruchomość nabył również w drodze spadku, jest moment
nabycia tej nieruchomości zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks
cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.). Zatem, za moment nabycia nieruchomości
lub praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych uważa się nabycie nieruchomości lub praw przez spadkodawcę, nie zaś przez
jego spadkodawców.
Zatem ustalenie daty nabycia nieruchomości i ww. praw majątkowych ma istotne
znaczenie dla określenia skutków podatkowych ich odpłatnego zbycia.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycie w
drodze spadku”. Należy zauważyć, że w orzecznictwie sądów administracyjnych pod
pojęciem „nabycie w drodze spadku”, użytym w ustawie o podatku dochodowym od osób
fizycznych, należy rozumieć nabycie w drodze dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu,
polecenia testamentowego.
Tym samym stwierdzam, że pojęcie „nabycia w drodze spadku” użyte w art. 10 ust. 5
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje zarówno nabycie
nieruchomości w drodze dziedziczenia ustawowego i testamentowego, jak i nabycie
nieruchomości w wyniku zwolnienia się z obowiązku wypłaty zachowku przez
przeniesienie własności nieruchomości na rzecz osoby pominiętej w testamencie oraz
nabycie nieruchomości na podstawie rozporządzenia testamentowego w drodze zapisu
zwykłego i windykacyjnego.
Dodatkowo wyjaśniam, że we wszystkich wymienionych uprzednio przypadkach,
nieruchomości będące przedmiotem nabycia muszą stanowić część masy spadkowej.
Moment nabycia spadku przez spadkobiercę należy ocenić zgodnie z przepisami ustawy
Kodeks cywilny.
W świetle art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną
lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Z kolei, art. 924 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Stosownie do art. 925 powołanej ustawy Kodeks cywilny:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Jak stanowi art. 926 § 1 Kodeksu cywilnego:
Powołanie do spadku wynika z ustawy albo z testamentu.
Według treści art. 931 § 1 Kodeksu cywilnego:
W pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy oraz
jego małżonek; dziedziczą oni w częściach równych. Jednakże część przypadająca
małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku.
Stosownie do art. 1025 § 1 ww. Kodeksu:
Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez
spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych
sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.
W myśl art. 1035 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego
oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w
częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.
Natomiast z art. 195 tego Kodeksu wynika, że:
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom
(współwłasność).
W świetle art. 196 Kodeksu cywilnego:
§ 1 Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo
współwłasnością łączną.
§ 2 Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona
wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego
działu.
Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają
się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci)
spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.
Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia
dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego
otwarcia.
Stosunki majątkowe pomiędzy małżonkami
W związku z tym, że nieruchomość będąca przedmiotem spadku – stanowiła majątek
wspólny małżonków (Pani rodziców) odnieść należy się także do przepisów ustawy z dnia
25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.), w
której zostały uregulowane stosunki majątkowe między małżonkami.
Zgodnie z art. 31 § 1 powołanego Kodeksu:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy
wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe
nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek
wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do
majątku osobistego każdego z małżonków.
Przedmiotami majątkowymi, w rozumieniu tego przepisu, są wszelkie prawa majątkowe,
zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne
(np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie
przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez
jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna.
Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych
udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą
żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje
pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy
majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa
rzeczowe czy wierzytelności.
Z kolei z art. 35 ww. Kodeksu wynika:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać
podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się
do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w
majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku
co do zasady, z chwilą ustania wspólności ustawowej, wspólność dotychczas
bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od
tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od
tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.
W świetle natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany
został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta
charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych
udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą
żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i
opiekuńczego). Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku
wspólnego.
Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością
ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości, oznacza nabycie przez
każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. W
konsekwencji, małżonek w momencie śmierci drugiego z nich nie może ponownie nabyć
udziału w tej nieruchomości.
Kwestia określenia momentu nabycia nieruchomości i praw majątkowych była
przedmiotem uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn.
akt II FPS 2/17, w której sąd stwierdził, że:
„Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego
zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c)
ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z
2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku
dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest
dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku
wspólnego małżonków”.
W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia
nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej
przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie
ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o
którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków
pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co
wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność
bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi
prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w
jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.
Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową,
nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia
nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od
daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych
odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie
tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego
poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o
określonej wielkości.
Skutki podatkowe sprzedaży udziału w nieruchomości nabytej w spadku
Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy należy stwierdzić, że zważywszy na tak
ukształtowaną sytuację prawną małżonków, nabycie nieruchomości (domu) do majątku
objętego małżeńską wspólnością ustawową, oznacza nabycie przez każdego z małżonków
tych praw w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Wskutek tego, małżonek w
momencie śmierci drugiego z nich, nie mógł ponownie nabyć udziału w tych prawach.
Przystępując do oceny skutków podatkowych planowanej w 2025 r. sprzedaży przez Panią
udziałów w nieruchomości (domu), nabytych w drodze spadku po Pani zmarłych rodzicach
(spadku po matce i spadku po ojcu), w pierwszej kolejności zauważyć należy, że uprzednio
uprawnionymi do tej nieruchomości, na zasadzie wspólności ustawowej byli Pani zmarli
rodzice. Z uwagi na panujący w małżeństwie Pani rodziców ustrój małżeńskiej wspólności
majątkowej nie można wyodrębnić udziałów, które Pani matka oraz ojciec posiadali w
chwili nabycia przedmiotowej nieruchomości. Z tego względu, w związku ze śmiercią Pani
matki, Pani ojciec nie mógł ponownie nabyć udziału w tej nieruchomości drodze
dziedziczenia. Stąd, nabycie przez Pani ojca prawa własności przedmiotowej
nieruchomości nastąpiło 4 listopada 1996 r., tj. do majątku wspólnego małżonków.
Zatem, datą nabycia przez Panią udziału w nieruchomości (zarówno w 1/3 części po
matce, jak i w 1/2 części po ojcu), o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest data 4 listopada 1996 r., tj. dzień
nabycia tej nieruchomości do majątku wspólnego małżeńskiego Pani rodziców. Tym
samym, w odniesieniu do udziałów w nieruchomości, które nabyła Pani w ramach spadku
po rodzicach, pięcioletni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5
ww. ustawy, liczony jest od końca 1996 r. Oznacza to, że odpłatne zbycie przez Panią
udziałów w przedmiotowej nieruchomości nabytych w spadku po rodzicach,
nienastępujące w wykonywaniu działalności gospodarczej, nie będzie stanowiło dla Pani
źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od
osób fizycznych i nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego w
związku z tą sprzedażą.
Zauważyć jednak należy, iż z treści art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych jednoznacznie wynika, że w przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze
spadku nieruchomości, okres pięciu lat, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym
nastąpiło nabycie (lub wybudowanie) tej nieruchomości przez spadkodawcę, a nie przez
jego spadkodawców.
Wobec powyższego, Organ potwierdza brak obowiązku zapłaty podatku dochodowego od
dochodu ze sprzedaży udziałów w nieruchomości, które nabyła Pani w spadku po
rodzicach, jednakże z przyczyn innych niż wskazane przez Panią, a w konsekwencji Pani
stanowisko, z uwagi na błędną argumentację, należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego,
który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie
podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego.
Wydając interpretacje opieram się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia
przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzę postępowania dowodowego.
Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997
r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą
postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie
jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę
ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek
udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on
dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli zatem, przedstawione we wniosku zdarzenie
przyszłe będzie różniło się od występującego w rzeczywistości, wówczas wydana
interpretacja nie będzie Pani chroniła w zakresie zaistniałego stanu faktycznego.
Odnosząc się do powołanych wyroków sądów wskazać należy, że tutejszy Organ
przeanalizował rozstrzygnięcia w nich zawarte, jednakże dotyczą one tylko konkretnych,
indywidualnych spraw, w określonym stanie faktycznym i tylko w tych sprawach
rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, zatem nie mogą przesądzać o niniejszym
rozstrzygnięciu. Natomiast organy podatkowe, mimo że w ocenie indywidualnych spraw
podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów
podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie
stanowią materialnego prawa podatkowego.
Końcowo wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w
indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja
podatkowa niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków
prawnych dla innych osób (Pani siostry).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy
z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna
(tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem
czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w
decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z
dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.
U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej
(art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres
Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP
(art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do
zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz
powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji
podatkowej.