0112-KDIL2-2.4011.266.2025.2.IM

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 19 marca 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 18 marca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 15 kwietnia 2025 r. (wpływ 15 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego W 2022 roku wygenerował Pan stratę po sprzedaży jednostek uczestnictwa w TFI (...). Jednostki tego funduszu sprzedawał Pan w kilku transzach. Od Transzy sprzedanej z zyskiem bank automatycznie oprowadził podatek 19%. Od transz, w których jednostki były sprzedane poniżej ich kosztu nabycia, podatku nie odprowadzono, gdyż wygenerowały straty. W roku 2022 banki, jak i biura maklerskie nie wystawiały PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-8C, dlatego straty na ww. operacjach nie uwzględnił Pan w żadnej deklaracji podatkowej. Wysokość tej straty podatnik może łatwo wyliczyć samodzielnie poprzez pomnożenie ilości sprzedawanych jednostek uczestnictwa w funduszu kapitałowym przez różnicę między ceną sprzedaży oraz zakupu tych jednostek. W świetle przepisów obowiązujących od roku 2024 (DZ. U. 2025.163 (podatek dochodowy od osób fizycznych w szczególności art. 9, pkt 6 ) dopuszcza się kompensowanie przychodów i kosztów związanych z obrotem: akcjami, jednostkami uczestnictwa w funduszach kapitałowych itp. A ew. straty można wykorzystać do obniżenia dochodu w „najbliższych, kolejno następujących po sobie 5 latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty”. Uzupełnienie Czy wskazana przez Pana strata „ze sprzedaży jednostek uczestnictwa TFI (...)” oznacza stratę powstałą z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w innych sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych? Strata ze sprzedaży jednostek uczestnictwa TFI (...) oznacza stratę powstałą w wyniku sprzedania jednostek uczestnictwa funduszu po cenach niższych niż je Pan nabył. Czyli, najsamprzód Inwestor (Wnioskodawca) zakupił jednostki uczestnictwa TFI po określonym kursie (wpłacił pieniądze do TFI), następnie Inwestor sprzedał te jednostki, a fundusz zgodnie ze swoimi zasadami odkupił je od inwestora po bieżącym kursie – który był niższy niż ten z dnia nabycia. W ten sposób Inwestor odzyskał część wpłaconych pieniędzy, realizując stratę na jednostkach TFI. Pytania 1. Czy podatnik w deklaracji PIT-38, składanej za rok 2024 ma prawo uwzględnić stratę wygenerowaną przez sprzedaż jednostek uczestnictwa w funduszu kapitałowym? Stratę, która powstała w roku 2022, czyli nie dawniej niż 5 lat podatkowych? 2. Czy podatnik ma prawo uwzględnić ww. stratę w deklaracjach za kolejne lata następujące po roku 2024? 3. Czy podatnik ma prawo złożyć korektę do zeznania za rok 2023, w której uwzględni ww. stratę poniesioną w roku 2022? Pana stanowisko w sprawie W Pana ocenie – na podstawie obowiązujących przepisów oraz dostępnych interpretacji podatkowych uważa Pan, że w deklaracji PIT-38 za rok 2024 i kolejne może obniżyć dochód powstały z obrotu papierami wartościowymi, uwzględniając straty z lat ubiegłych wygenerowane na obrocie jednostkami uczestnictwa w funduszach kapitałowych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W myśl art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Stosownie natomiast do art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, podatnik może: 1) obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty, albo 2) obniżyć jednorazowo dochód uzyskany z tego źródła w jednym z najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu lat podatkowych o kwotę nieprzekraczającą 5 000 000 zł, nieodliczona kwota podlega rozliczeniu w pozostałych latach tego pięcioletniego okresu, z tym że kwota obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% wysokości tej straty. Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił – w pkt 7 tego przepisu – źródło: „kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c”. Źródło to nie jest jednorodne. Obejmuje przychody z kapitałów pieniężnych wymienione w art. 17 ust. 1 ustawy oraz przychody z praw majątkowych, w tym z ich odpłatnego zbycia, do których odnosi się art. 18 ustawy. W myśl art. 17 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c. Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2023 r.: Od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a od dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych. Jak wynika z art. 30a ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2023 r.: Dochodu, o którym mowa w ust. 1 pkt 5 – nie pomniejsza się o straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych oraz inne straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych, poniesione w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Zasady odliczania strat reguluje powołany wcześniej art. 9 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z art. 9 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2023 r.: Przepis ust. 3 ma zastosowanie do strat z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce, udziałów w spółdzielni, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych na rynku regulowanym w ramach krótkiej sprzedaży i odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, a także z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni, w zamian za wkład niepieniężny. Natomiast w myśl art. 9 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2024 r.: Przepis ust. 3 ma zastosowanie do strat: 1) z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) w spółce, udziałów w spółdzielni, papierów wartościowych, w tym z odpłatnego zbycia papierów wartościowych na rynku regulowanym w ramach krótkiej sprzedaży; 2) z odpłatnego zbycia pochodnych instrumentów finansowych; 3) z realizacji praw wynikających z papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych; 4) z tytułu objęcia udziałów (akcji) w spółce albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny; 5) z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Z opisu sprawy wynika, że w 2022 roku wygenerował Pan stratę po sprzedaży jednostek uczestnictwa w TFI. Jednostki tego funduszu sprzedawał Pan w kilku transzach. Od Transzy sprzedanej z zyskiem bank automatycznie oprowadził podatek 19%. Od transz, w których jednostki były sprzedane poniżej ich kosztu nabycia, podatku nie odprowadzono, gdyż wygenerowały straty. W roku 2022 banki, jak i biura maklerskie nie wystawiały PIT- 8C, dlatego straty na ww. operacjach nie uwzględnił Pan w żadnej deklaracji podatkowej. Strata ze sprzedaży jednostek uczestnictwa TFI oznacza stratę powstałą w wyniku sprzedania (odkupienia przez TFI) jednostek uczestnictwa funduszu po cenach niższych niż je Pan nabył. Ustawą z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 1059, dalej ustawa nowelizująca) w art. 4 wprowadzono zmiany w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych: Zgodnie z art. 23 w ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, z wykupu przez emitenta obligacji, a także z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 3e, w części niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów. Stosownie do art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, ze świadczeń otrzymanych z dochodów funduszu kapitałowego, jeżeli statut przewiduje wypłaty z tych dochodów jego uczestnikom bez umarzania, odkupywania, wykupywania albo unicestwiania w inny sposób tytułów uczestnictwa w takim funduszu. W myśl art. 30b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Od dochodów uzyskanych: 1) z odpłatnego zbycia papierów wartościowych lub pochodnych instrumentów finansowych oraz z realizacji praw z nich wynikających, 2) z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), 3) z odpłatnego zbycia udziałów w spółdzielni, 4) z tytułu objęcia udziałów (akcji) albo wkładów w spółdzielni w zamian za wkład niepieniężny, 5) z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych – podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu. Zgodnie z art. 30b ust. 2 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Dochodem, o którym mowa w ust. 1, jest różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych a kosztami uzyskania przychodów, określonymi na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38. Stosownie do art. 30b ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli odpłatne zbycie udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni, papierów wartościowych i pochodnych instrumentów finansowych oraz realizacja praw z nich wynikających, a także umorzenie, odkupienie, wykupienie albo unicestwienie w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej. Z art. 30b ust. 6 ustawy o podatku dochodowym wynika, że: Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 1, wykazać uzyskane w roku podatkowym dochody, o których mowa w ust. 1 i 1a, i obliczyć należny podatek dochodowy. Przepis art. 30b ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że : Jeżeli nie jest możliwa identyfikacja umarzanych, odkupywanych, wykupywanych albo unicestwianych w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, przy ustalaniu dochodu przyjmuje się, że każdorazowo przychód został osiągnięty z tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych nabytych najwcześniej (FIFO). Przepis ten stosuje się odrębnie do każdego rachunku inwestycyjnego. Zgodnie z art. 29 ustawy nowelizującej: ust. 1 Przepisy art. 3 ust. 2b pkt 5a, art. 9 ust. 6, art. 17 ust. 1 pkt 3a, art. 21 ust. 1 pkt 105, art. 22 ust. 1m, art. 23 ust. 1 pkt 38, art. 24 ust. 24, art. 30a ust. 1, 2a, 4 i 6, art. 30b ust. 1, 2, 4 i 6-7a, art. 41 ust. 4d i 10, art. 42 ust. 8 oraz art. 45 ust. 3c ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2024 r. ust. 2 Przepisy art. 26 ust. 7e, art. 27f ust. 2e oraz art. 45cd ust. 1 i 6 ustawy zmienianej w art. 4, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz art. 12 ust. 13 i art. 21c ust. 1 ustawy zmienianej w art. 8, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, mają zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2023 r. Na podstawie art. 35 pkt 5 ustawy nowelizującej: Ustawa nowelizująca weszła w życie z dniem 1 lipca 2023 r., z wyjątkiem art. 4 pkt 1-7 i 10-14, art. 5 pkt 2 oraz art. 29 ust. 1 i 3, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2024 r. Zgodnie z art. 39 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej są obowiązane przesłać podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania, imienne informacje o wysokości dochodu, o którym mowa w art. 30b ust. 2, sporządzone według ustalonego wzoru. Stosownie do postanowień art. 5a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych – oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Na podstawie wprowadzonych zmian legislacyjnych od 1 stycznia 2024 roku płatnik nie pobiera już podatku od wypłaty dokonywanej na rzecz inwestora z tytułu umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych. Dochód ze sprzedaży jednostek uczestnictwa w funduszach kapitałowych będzie bowiem opodatkowany na podstawie art. 30b ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Od 1 stycznia 2024 roku zyski te nadal są objęte 19-procentowym podatkiem, zmienił się jednak sposób rozliczenia oraz podmiot odpowiedzialny za obliczenie podatku. Do końca roku 2023 to fundusz był płatnikiem podatku, co oznaczało, że obliczał i odprowadzał podatek, a inwestorzy (wpłacający) nie musieli składać żadnych zeznań podatkowych. Inwestor otrzymywał na konto kwotę już pomniejszoną o pobrany przez fundusz podatek. Od 2024 roku inwestorzy muszą sami wykazać dochody z tytułu zysków w funduszach inwestycyjnych w rocznym rozliczeniu PIT-38, które złożą po raz pierwszy w 2025 roku za rok 2024. Po zmianach 2024 fundusze wypłacają inwestorom 100% zysku (kwotę brutto), a inwestorzy są odpowiedzialni za samodzielne obliczenie i zapłatę podatku. Po analizie Pana sprawy na tle wyżej przytoczonych przepisów stwierdzam, że przepis art. 9 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych enumeratywnie wylicza straty ze źródeł kapitałowych, podlegające odliczeniu od dochodu z tego źródła przychodów i nie uwzględnia strat pochodzących z tytułu udziału w funduszach kapitałowych powstałych przed 1 stycznia 2024 r. W konsekwencji, nie posiada Pan uprawnienia do odliczenia straty z tytułu udziału w funduszach kapitałowych powstałych w 2022 r. od dochodu uzyskanego w 2023 r., 2024 i kolejnych lat. Podsumowanie: 1. Nie ma Pan możliwości w deklaracji PIT-38, składanej za rok 2024 uwzględnić straty wygenerowanej w 2022 roku przez sprzedaż jednostek uczestnictwa w funduszu kapitałowym. 2. Nie ma Pan możliwości uwzględnić ww. straty w deklaracjach za kolejne lata następujące po roku 2024. 3. Nie ma Pan możliwości złożenia korekty do zeznania za rok 2023, w której uwzględni Pan ww. stratę poniesioną w roku 2022.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.