0115-KDIT1.4011.150.2025.1.AS

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

dłowe Szanowna Pani, stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszł ego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 17 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(...) 2008 r. wraz z mężem A.A (dalej: Wnioskodawcy, a w projekcie umowy Ugody: Klient) zawarła Pani z X umowę kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego (CHF) (dalej: Umowa). Kredyt był przeznaczony na refinansowanie kredytu hipotecznego udzielonego przez Y. na zakup lokalu mieszkalnego wraz z wydzielonym w bryle budynku miejscem garażowym (dwie osobne księgi wieczyste: na mieszkanie i na garaż, jedna umowa kredytowa bez wyodrębnienia kwot zakupu mieszkania i garażu). Udzielona w Umowie z dnia (...) 2008 r. kwota kredytu wyniosła 245.895 zł. Kwota kredytu wyrażona w walucie waloryzacji na koniec 14 marca 2008 r. według kursu kupna waluty z tabeli kursowej X wynosiła równowartość 111.613,18 CHF (kwota zobowiązania w CHF, jak wskazano w Umowie, miała jedynie charakter informacyjny). W związku z uznaniem, że umowa kredytowa zawiera niedozwolone klauzule umowne i jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, 7 stycznia 2020 r. wystąpiła Pani z mężem z powództwem do Sądu Okręgowego w (...) o stwierdzenie jej nieważności. W trakcie procesu sądowego Z. (dalej: Bank), będący następcą prawnym X, 16 lutego 2024 r. wystąpił przeciwko Pani i Pani mężowi z powództwem do Sądu Okręgowego w (...) w sprawie zwrotu wypłaconego przez bank kapitału w związku z zawartą umową kredytu hipotecznego z (...) 2008 r. W trakcie trwającego sporu Pani i mąż otrzymali od Banku propozycję ugody (dalej: Ugoda), której celem jest: • polubowne rozstrzygnięcie sporu między stronami w zakresie wzajemnie przysługujących Stronom roszczeń, które są przedmiotem sporu w postępowaniu z powództwa Pani i męża oraz z powództwa Banku, • uchylenie niepewności co do roszczeń Stron związanych z zawarciem i wykonaniem Umowy przez przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym dokonanie wzajemnych rozliczeń, a w konsekwencji tego zakończenie Umowy oraz zawisłych przed Sądem sporów z powództwa Pani i męża oraz z powództwa Banku w sposób definitywny i bez żadnych dalszych roszczeń którejkolwiek ze Stron. Zgodnie z treścią projektu Ugody: 1. Strony potwierdzają, iż Klientowi przysługują następujące roszczenia w stosunku do Banku wynikające ze świadczeń spełnionych w wykonaniu Umowy z (...) 2008 r.: a. 278.302,71 zł - tytułem rat kapitałowo-odsetkowych, b. 122,33 zł - tytułem Ubezpieczenia od Niskiego Wkładu Własnego, c. 13.713,38 zł - tytułem składek na poczet ubezpieczenia, d. 58.993,40 zł - tytułem odsetek ustawowych za opóźnienie, tym samym Klientowi przysługują w stosunku do Banku roszczenia o zapłatę w wysokości 351.131,82 zł (dalej: Roszczenie Klienta). Jednocześnie wskazano, iż kwota odsetek ustawowych za opóźnienie wskazana w pkt 1d może ulec zmianie. Wskazana we wniosku kwota odsetek ustawowych stanowi górną granicę i wynika ona z

roszczenia o potrąceniu, które zostało złożone Z przez Wnioskodawców 7 listopada 2023 r. 2. Strony potwierdzają, iż w związku z wykonaniem Umowy z (...) 2008 r. Bankowi przysługuje w stosunku do Wnioskodawców roszczenie o zapłatę w kwocie 245.895,01 zł (dalej: Roszczenie Banku). 3. Strony niniejszym dokonują potrącenia Roszczenia Klienta w wysokości 351.131,82 zł z Roszczeniem Banku w wysokości 245.895,01 zł, wobec czego wierzytelności te umarzają się nawzajem do wysokości niższej z tych wierzytelności, a więc do wysokości 245.895,01 zł. 4. Na skutek dokonanego potrącenia Bank zobowiązany jest do zapłaty na rzecz Klienta pozostałej kwoty przysługującego mu roszczenia, tj. 105.236,81 zł. 5. Bank dodatkowo w ramach Ugody zobowiązuje się dokonać zwrotu na rzecz Klienta kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 5.400 zł (100% stawki minimalnej), która to kwota nie przekracza maksymalnych kosztów zastępstwa procesowego możliwych do zasądzenia na podstawie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2023 poz. 1935, t.j. z dnia 20 września 2023 r.). Wskazana kwota stanowi górną granicę odpowiedzialności Banku i wyczerpuje w całości roszczenia Wnioskodawców z tego tytułu. 6. W związku z zawarciem i wykonaniem Ugody Strony zgodnie oświadczają, że nie będą występować w przyszłości względem siebie z żadnymi roszczeniami wywodzonymi z treści postanowień Umowy (tj. umowy z 03.04.2008 r.), w tym związanymi z zawarciem lub wykonaniem Umowy, a Ugoda w całości wyczerpuje ich wszelkie roszczenia, w tym dochodzone przez Klienta indywidualnie przeciwko Bankowi przed sądem w sprawie o unieważnienie Umowy oraz z powództwa Banku w sprawie o zapłatę kapitału. 7. W celu uniknięcia wątpliwości każda ze Stron zrzeka się wszelkich roszczeń, jakie może mieć względem drugiej Strony w związku z powstałymi kosztami sądowymi w sprawie z powództwa Klienta i w sprawie z powództwa Banku, w tym kosztami zastępstwa procesowego, ponad kwoty uzgodnione w Ugodzie. Każda ze Stron zobowiązuje się nie dochodzić kosztów ponad uzgodnione w niniejszej Ugodzie od drugiej Strony, nawet w przypadku ich zasądzenia przez Sąd na rzecz którejkolwiek ze Stron. Proponowana Ugoda dotyczy Umowy kredytu z (...) 2008 r., która została zawarta pomiędzy X a B.A i A.A, tj. Wnioskodawcami. Kredyt z (...) 2008 r. został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. W związku z zaciągniętym kredytem na kredytowanej nieruchomości, tj. lokalu mieszkalnym nr 1 położonym przy ul. A1 w N oraz garażu (KW nr (...) i (...) prowadzone przez Sąd Rejonowy w (...), Wydział Ksiąg Wieczystych) została ustanowiona hipoteka łączna kaucyjna do kwoty 368.842,50 zł. Zaciągnięty kredyt został przeznaczony na: • refinansowanie kredytu hipotecznego udzielonego przez Y. z dnia (...) 2007 r. w kwocie 242.500 zł, • pokrycie składki ubezpieczenia kredytu od poważnego zachorowania w kwocie 3.395 zł. Lokal mieszkalny wraz z garażem, objęty wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, został nabyty umową ustanowienia odrębnej własności lokali i sprzedaży dokonaną w formie aktu notarialnego z (...) 2007 r. Miejsce położenia nieruchomości: N, ul. A1. 2Przedmiotowa nieruchomość (lokal mieszkalny o powierzchni 44,40 m, do którego 2przynależy piwnica o powierzchni 3,50 m i lokal niemieszkalny, tj. garaż o powierzchni 214,50 m) stanowi współwłasność Wnioskodawców w częściach ułamkowych, po 50% udziału i została nabyta za łączną kwotę 200.000 zł (w akcie notarialnym nie wyodrębniono kwot składających się na cenę nabycia lokalu mieszkalnego i cenę nabycia garażu). W momencie nabycia nieruchomości Pani i mąż nie byli małżeństwem. Związek małżeński zawarła Pani (...) 2007 r. W księgach wieczystych KW (...) i (...) prowadzonych dla ww. nieruchomości zostało ujawnione Pani nazwisko, po zawarciu związku małżeńskiego z A.A. Pani i mąż są jedynymi współwłaścicielami ww. nieruchomości, a udziały w tych nieruchomościach nigdy nie były przedmiotem darowizny. Refinansowany kredyt hipoteczny udzielony Pani oraz mężowi przez X został przeznaczony na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego (...) 2007 r. w Y. Stronami tej umowy kredytowej była Pani (C. C), A.A (Pani mąż od (...) 2007 r.) oraz D i E.A (rodzice A.A). Przedmiotem umowy kredytu hipotecznego z (...) 2007 r. było nabycie nieruchomości objętej wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Przystąpienie do umowy kredytowej D i E.A miało jedynie na celu zapewnienie zdolności kredytowej, a tym samym umożliwienie Pani oraz mężowi nabycia lokalu mieszkalnego i garażu objętego wnioskiem o udzielenie interpretacji indywidualnej. Rodzice Pani męża nigdy nie dokonywali spłat kredytu hipotecznego zaciągniętego w X., ani też spłat rat refinansowanego kredytu hipotecznego, który został zaciągnięty przez Panią i męża w Y. We wrześniu 2010 r. założyła Pani jednoosobową działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu (...). Usługi te były świadczone w wynajmowanym, dla potrzeb tej działalności, lokalu usługowym, przez cały okres trwania działalności gospodarczej. Adres zakupionej przez Panią i męża nieruchomości, objętej wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej, był jedynie adresem rejestrowym, służącym także do odbioru korespondencji związanej z tą działalnością. Z końcem grudnia 2012 r. działalność gospodarcza została zamknięta, a Pani jako przedsiębiorca została tym samym wykreślona z rejestru CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej). Lokal mieszkalny oraz garaż objęty wnioskiem o udzielenie interpretacji indywidualnej zostały nabyte wyłącznie w celu realizacji osobistych potrzeb mieszkaniowych Pani i męża. Lokal ten nigdy nie był wynajmowany. Nie był też zamieszkiwany przez rodziców Pani męża. Pani i mąż zamieszkują w tym lokalu do chwili obecnej, a przedmiotową nieruchomość nabyli z zamiarem stałego zamieszkiwania. Pani i mąż posiadają stałą rezydencję podatkową w Polsce i nigdy nie posiadali rezydencji podatkowej w innym kraju niż Polska. Zawarcie ewentualnej Ugody z Bankiem zostanie dokonane, jeśli obie Strony zaakceptują ostateczne warunki tej Ugody, a w szczególności warunki finansowe. Ugoda ta miałaby zostać zawarta poza postępowaniem sądowym i ma na celu polubowne zakończenie zawisłych przed Sądami w (...) i (...) sporów pomiędzy Wnioskodawcami i Bankiem z tytułu wykonywania Umowy z (...) 2008 r. (umowy refinansowanego kredytu hipotecznego). W przeszłości Pani i mąż nie korzystali z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu hipotecznego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz.U. 2024, poz. 102). Wezwaniem z 3 grudnia 2019 r. (wezwanie przedsądowe) Bank został wezwany do zapłaty kwoty 177.290,87 zł tytułem roszczenia o zwrot rat kredytu zapłaconych w wykonaniu Umowy z (...) 2008 r. w okresie od dnia zawarcia umowy do dnia 4 października 2019 r., które to nie zostało spełnione w wyznaczonym terminie 13 grudnia 2019 r. W następstwie czego wierzytelność ta stała się wymagalna od 13 grudnia 2019 r. Pismem z 26 września 2023 r. (odbiór pisma 5 października 2023 r.) Bank wezwał Panią i męża do zapłaty kwoty 245.895,01 zł tytułem rozliczenia roszczeń wynikających z bezskuteczności (nieważności) Umowy z (...) 2008 r. (zwrot spełnionego przez Bank świadczenia, którym była wypłata kredytu w kwocie 245.895,01 zł). Pismem z 20 października 2023 r. (nadanie 23 października 2023 r.) w odpowiedzi na wezwanie Banku do zwrotu wypłaconego kapitału złożyła Pani z mężem oświadczenie, że korzystają z prawa zatrzymania kwoty otrzymanej od banku w wykonaniu nieważnej umowy kredytu do czasu zaoferowania przez bank zwrotu wszystkich kwot, które zapłaciła Pani z mężem do tej pory na rzecz banku w związku z ww. umową kredytu. 6 listopada 2023 r. wierzytelność Banku tytułem zwrotu kwoty wypłaconego kredytu hipotecznego w kwocie 245.895,01 zł waloryzowanego kursem CHF stała się wymagalna. 7 listopada 2023 r. Pani i mąż złożyli Bankowi oświadczenie o potrąceniu wierzytelności tytułem roszczenia o zwrot kwoty wypłaconej w wykonaniu Umowy z (...) 2008 r. o kredyt hipoteczny waloryzowany kursem CHF z ich wierzytelnościami. 1 grudnia 2023 r. Bank złożył pozew przeciwko Pani i mężowi domagając się zwrotu kwoty wypłaconego kredytu hipotecznego w wyniku spełnionego świadczenia przez Bank na podstawie Umowy z (...) 2008 r. Pytania 1) Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego i projektu Ugody, do Roszczenia Klienta dochodzonego powództwem w sprawie o unieważnienie Umowy kredytu hipotecznego refinansowanego z (...) 2008 r. (postępowanie zainicjonowane przed sądem przez Wnioskodawców) i Roszczenia Banku dochodzonego powództwem w sprawie o zwrot wypłaconego kapitału (postępowanie zainicjonowane przed sądem przez Bank), które to ulegają wzajemnemu potrąceniu do wysokości niższej z tych wierzytelności, będą miały zastosowanie przepisy zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe zmienione rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. (Dz.U.2024, poz. 1912), w przypadku zawarcia przez Wnioskodawców i Z ugody w okresie od 1 stycznia 2025 r. do 31 grudnia 2026 r.? 2) Czy w przypadku zawarcia przez Wnioskodawców Ugody z Bankiem opodatkowaniu podatkiem od osób fizycznych będzie podlegać kwota stanowiąca różnicę wynikającą z potrącenia Roszczenia Klienta z Roszczeniem Banku? 3) Czy w przypadku zwrotu Wnioskodawcom przez Bank części kosztów zastępstwa procesowego otrzymana kwota w ramach zawartej Ugody będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych? Pani stanowisko w sprawie Ad 1 i 2 Pani zdaniem, w świetle przedstawionego zdarzenia i projektu Ugody, nie będą miały zastosowania przepisy zawarte w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, bowiem zgodnie z brzmieniem § 1.1 pkt 1 zaniechanie poboru podatku dochodowego dotyczy kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, zaś projekt Ugody dotyczy wzajemnego rozliczenia Roszczenia Banku oraz Roszczenia Wnioskodawców przez potrącenie. A zatem każda ze stron będąca jednocześnie wierzycielem i dłużnikiem dokona potrącenia swojej wierzytelności z wierzytelnością drugiej strony, do wysokości niższej wierzytelności. W przedstawionym stanie faktycznym potrącenie nastąpi do wysokości Roszczenia Banku, a Bank będzie zobowiązany również do zwrotu Wnioskodawcom w wyniku wzajemnego potrącenia wierzytelności kwoty 105.236,81 zł, która wraz z potrąconą wierzytelnością Wnioskodawców stanowi w całości Roszczenia Klienta wobec Banku. Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 z późn. zm.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Z uwagi na istniejące w Umowie kredytowej z (...) 2008 r. zapisy mające charakter klauzul niedozwolonych Pani i mąż wystąpili do sądu o unieważnienie tej umowy. W związku z zarzutem bezskuteczności (nieważności) umowy Bank wezwał do zapłaty kwoty 245.895,01 zł (kapitału) tytułem zwrotu wartości spełnionych przez Bank świadczeń, którym była wypłata kredytu w kwocie 245.895,01 zł. W odpowiedzi na to wezwanie Pani i mąż złożyli oświadczenie o skorzystaniu z prawa zatrzymania otrzymanej od Banku kwoty oraz oświadczenie o potrąceniu wierzytelności Banku (tj. wierzytelności tytułem roszczenia Banku o zwrot kwoty wypłaconej w wyniku wykonania Umowy z (...) 2008 r. o kredyt hipoteczny waloryzowany kursem CHF) z wierzytelnościami Pani i męża. Wskutek złożonego oświadczenia o potrąceniu wierzytelność Banku umarza się w całości, natomiast wierzytelność pozostała w części nieumorzona. Instytucja potrącenia wierzytelności została uregulowana w art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. 2024 poz. 1061), zgodnie z którym, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym (art. 498 § 1 Kc). Wskutek dokonanego potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej (§ 2 wyżej przywołanego przepisu). Przełożenie omawianej regulacji w kontekście toczących się sporów sądowych o: • unieważnienie zawartej Umowy refinansowanego kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem franka szwajcarskiego z (...) 2008 r., i • zwrot Bankowi kwoty 245.895,01 w wyniku zawarcia ww. Umowy dotyczy sytuacji, kiedy to bank i kredytobiorcy (Wnioskodawcy) są względem siebie zarówno dłużnikami jak i wierzycielami. W praktyce oznacza to, że bank w przypadku unieważnienia umowy zobowiązany jest do zwrotu wszystkich środków wpłaconych przez kredytobiorców, natomiast kredytobiorcy muszą zwrócić bankowi kwotę kapitału (kwotę kredytu), którą otrzymali. Potrącenie powoduje rozliczenie wzajemnych roszczeń między kredytobiorcami a bankiem w sposób, który uwzględnia nieważność umowy kredytu. Mając na uwadze brzmienie art. 498 § 1 Kc potrącenie będzie możliwe w sytuacji, gdy: • dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, • każda ze stron może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelnością drugiej strony, pod warunkiem, że przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, • obie wierzytelności są wymagalne, • obie wierzytelności mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Zgodnie jednak z utrwalonym w orzecznictwie i doktrynie poglądem przyjmuje się, że potrącenie będzie również możliwe, gdy: • wierzytelności są wzajemne i jednorodzajowe, • wierzytelność przedstawiana do potrącenia (aktywna) jest wymagalna, • wierzytelność potrącana (pasywna) jest zaskarżalna, a powyższe przesłanki muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że do skuteczności złożenia oświadczenia o potrąceniu wystarczy, aby wymagalna była wierzytelność potrącającego (wierzytelność aktywna), zaś w stosunku do wierzytelności potrącanej (wierzytelności pasywnej) zachodziła możność jej zaspokojenia. Stanowisko to zostało przedstawione w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 5 marca 2019 r., sygn. akt Il CSK 41/18. Dzięki instytucji potrącenia strony nie muszą dokonać wzajemnego uiszczenia wierzytelności w pełnej wysokości, a jedynie strona, której wierzytelność została zredukowana do niższej kwoty, zobowiązana jest do uregulowania należnej drugiej stronie pozostałej kwoty (czyli części nieumorzonej). W prawie cywilnym potrącenie polega na umorzeniu dwóch przeciwstawnych wierzytelności do wysokości niższej wierzytelności. Nie jest ono tożsame z pojęciem umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego. Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego oznacza bowiem zgodę banku na zaprzestanie spłaty rat kapitałowo-odsetkowych, a zatem polega na zwolnieniu kredytobiorcy z obowiązku spłaty zadłużenia w całości lub części. Dokonując oceny prawnej skutków zawarcia Ugody na tle przepisów prawa podatkowego należy odnieść się również do treści art. 917 Kc, zgodnie z którym przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. Odwołując się do przywołanej wyżej definicji ugody należy mieć na uwadze, iż ugoda zawierana jest w sytuacji, gdy pomiędzy stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór co do rozliczeń wynikających z tego stosunku, zaś celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu przez wzajemne ustępstwa stron. W przedstawionym stanie faktycznym Ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, jej celem jest zakończenie toczących się sporów pomiędzy Wnioskodawcami a Bankiem oraz uchylenie niepewności co do rozliczeń wynikających z zawartej Umowy refinansowanego kredytu hipotecznego. W związku z proponowaną Ugodą Bank dokona potrącenia Roszczenia Klienta z Roszczeniem Banku, wobec czego wierzytelności te zostaną umorzone do wysokości niższej z tych wierzytelności. W konsekwencji dokonanego rozliczenia stron po stronie Wnioskodawców nie powstanie przysporzenie majątkowe w postaci umorzonego długu. Odnosząc się do kwestii zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., którym zostały objęte niektóre dochody (przychody) związane z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, w tym wierzytelności z tytułu kredytu refinansowanego w przypadku zastąpienia kredytu hipotecznego kredytem refinansowanym, w części odpowiadającej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, należy zważyć, iż w przypadku potrącenia po stronie Wnioskodawców nie powstanie dochód (przychód) w postaci umorzonej przez Bank wierzytelności. Bank nie zwolni z długu Wnioskodawców z tytułu zaciągniętego kredytu na cele mieszkaniowe, a zatem do projektowanej Ugody nie będą miały zastosowanie przepisy rozporządzenia. W praktyce potrącenie, jak już wspomniano, oznacza wzajemne rozliczenie stron będących jednocześnie wierzycielami i dłużnikami wobec siebie. Wierzytelności jednej i drugiej strony kompensują się. Kompensata pozwala na wygaszenie wzajemnych zobowiązań (długów) przez zaliczenie jednej wierzytelności na poczet drugiej. W przypadku, gdy obie wierzytelności mają tą samą wartość, to wierzytelności umarzane są w całości. Natomiast gdy ich wartość jest różna, wierzytelności umarzane są do wysokości niższej z nich, a nierozliczona część zobowiązania podlega zapłacie. Zawarcie Ugody pomiędzy Wnioskodawcami a Bankiem oraz dokonane potrącenie zostanie wykonane na podstawie zawartej między stronami umowy. Stosowanie potrącenia umownego jest możliwe na zasadzie swobody zawierania umów. Na podstawie projektowanej Ugody, w wyniku dokonanego potracenia, po stronie Wnioskodawców pozostanie nierozliczona część Roszczenia Klienta w kwocie 105.236,81 zł, którą to Bank zobowiązuje się zwrócić Wnioskodawcom na rachunek bankowy. W istocie otrzymana kwota będzie mieć charakter świadczenia zwrotnego. Nie będzie stanowić przysporzenia majątkowego. Zgodnie bowiem z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Przychodem w myśl art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2025, poz. 163), z zastrzeżeniem art. 14- 15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, jednak przychód ten w kategorii przychodu podatkowego powinien mieć charakter przysporzenia majątkowego. W kontekście umorzenia wierzytelności z tytułu zaciągniętego przez kredytobiorcę/kredytobiorców kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe, umorzony dług traktowany jako wzbogacenie się dłużnika, a kwota umorzonego zobowiązania jest przychodem. Dłużnik, którego nie obejmują przesłanki zastosowania zwolnienia z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego. W tej sytuacji umorzenie długu oznacza, że dłużnik zachowa pewną sumę pieniędzy (nie będzie zobowiązany do zwrotu długu), a więc uzyska przysporzenie majątkowe, które w takim rozumieniu stanowi przychód. W przypadku zawarcia przez Strony Ugody, w wyniku dokonanego potrącenia, Bank będzie zobowiązany do zwrotu na rzecz Wnioskodawców nieumorzonej części wierzytelności, stanowiącej Roszczenie Klienta. W ocenie Wnioskodawców zwrot otrzymanej kwoty w całości będzie podlegał zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych bowiem otrzymana kwota będzie stanowić zwrot nieskompensowanej wierzytelności Wnioskodawców z Roszczeniem Banku. Ad 3. Bank w ramach zawartej z Wnioskodawcami Ugody zobowiązuje się również do zapłaty na rzecz Wnioskodawców kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 5.400 zł. Kwota ta stanowi górną granicę odpowiedzialności Banku i zgodnie z postanowieniem Stron Ugody wyczerpuje w całości Roszczenia Klienta (Wnioskodawców) z tego tytułu. Zwrot kosztów zastępstwa procesowego przez Bank nie będzie stanowił przysporzenia majątkowego, bowiem faktycznie poniesione przez Wnioskodawców koszty z tego tytułu były wyższe niż kwota, którą na podstawie zawartej Ugody Wnioskodawcy mają otrzymać od Banku z tego tytułu. Zwrot kosztów zastępstwa procesowego nie będzie zatem stanowić przychodu dla Wnioskodawców, wobec czego koszty te nie będą opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a więc nie będą stanowiły przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”. W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu

umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). W opisie sprawy wskazała Pani, że w wyniku ugody Strony dokonają potrącenia wzajemnych roszczenia. Na skutek dokonanego potrącenia Bank zobowiązany będzie do zapłaty na Pani rzecz pozostałej kwoty Pani roszczenia. Zasady i skutki dokonywania kompensaty (potrącenia) reguluje przepis art. 498 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061). Zgodnie z tym przepisem: Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Potrącenie wierzytelności jest jedną z form wygaśnięcia zobowiązania w wyniku wykonania świadczenia przez umorzenie wzajemnych wierzytelności między stronami. Wygaśnięcie zobowiązania przez potrącenie, czyli kompensata wierzytelności, następuje wówczas, jeżeli jedna strona jest w stosunku do drugiej dłużnikiem i jednocześnie wierzycielem, tj. ma zarówno wierzytelność, jak i zobowiązanie względem tej drugiej strony. Potrącenie, mimo że dotyczy świadczeń tego samego rodzaju (z reguły pieniężnych), prowadzi do zaliczenia jednej wierzytelności na poczet drugiej. Dochodzi w ten sposób do zaspokojenia wierzyciela i osiągnięcia tym samym celu zobowiązania. Na skutek potrącenia wierzytelności obydwu stron umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej. Instytucja potrącenia jest substytutem świadczenia, dzięki któremu dłużnik płaci swój dług i zwalnia się z zobowiązania. W momencie potrącenia następuje faktyczne spełnienie świadczenia. Potrącenie jest więc formą wykonania zobowiązania, do którego, w myśl art. 503 Kodeksu cywilnego, stosuje się przepisy o zaliczeniu zapłaty. Wprawdzie przez potrącenie strony nie otrzymują efektywnie należnych im świadczeń, ale wskutek zaliczenia wierzytelności jednej z nich na poczet wierzytelności drugiej każda ze stron zostaje zwolniona ze swego długu, co pozwala uznać ich długi za spłacone. Tym samym potrącenie jako sposób wygaszenia stosunku zobowiązaniowego uznaje się za równoważny spełnieniu świadczenia (zapłacie). W sytuacji, gdy dojdzie do umorzenia należności poprzez potrącenie wierzytelności, u stron nie wystąpi przychód podatkowy. Przychód podatkowy wystąpiłby wówczas, gdy doszłoby do częściowej kompensaty wierzytelności, a wierzyciel zwolniłby dłużnika z pozostałej części długu. Mając na uwadze powyższe, w przypadku dokonania przez bank zwrotu na Pani rzecz pozostałej kwoty roszczenia otrzyma Pani z powrotem zwrot zapłaconych Bankowi kwot. Nie ma zatem podstaw, aby zwróconą przez bank kwotę uznać za przychód podlegający opodatkowaniu. Dla celów podatkowych zwrot taki będzie obojętny podatkowo. Tym samym nie będzie Pani miała obowiązku rozliczenia tych środków dla celów podatkowych. Prawidłowo wskazała Pani także, że w Pani sprawie nie będzie miało zastosowania rozporządzenie Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. W odniesieniu natomiast do zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, stosownie do art. 98 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.): Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu prowadzącego postępowanie. Z kolei w myśl art. 98 § 3 tej ustawy: Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony. Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego: Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy. Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu (w tym zastępstwa procesowego) mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez stronę. Zwrot kosztów zastępstwa procesowego przez Bank na Pani rzecz, w ramach zawartej Ugody, nie spowoduje powstania u Pani przychodu, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w związku z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych). Środki te nie będą stanowiły przysporzenia po Pani stronie i nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w związku z dokonanym zwrotem ww. kosztów nie nastąpi realne przysporzenie majątkowe. Kwota ta będzie stanowiła jedynie zwrot poniesionych wcześniej przez Panią wydatków – nie będzie więc przychodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego będzie obojętna podatkowo.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji. Ta interpretacja dotyczy wyłącznie Pani sytuacji podatkowoprawnej i nie wywiera skutków prawnych dla Pani małżonka. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.