0115-KDIT1.4011.129.2025.2.MK

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 lutego 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 10 grudnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 8 kwietnia 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Wnioskodawca aktem notarialnym, Repertorium (...), nabywa budynek mieszkalny dwulokalowy w zabudowie szeregowej przy ul. A1 w X. W lokalu mieszkalnym pojawiła się wilgoć i zagrzybienie oraz wady fizyczne i nieprawidłowości na nieruchomości. Wnioskodawca zdecydował się wnieść pozew do sądu o zapłatę przeciwko (...). z siedzibą w (...). W tym celu Sąd Okręgowy w (...), XII Wydział Cywilny, ul. (...) powołał biegłego do określenia przyczyn pojawienia się w lokalu mieszkalnym powodów wilgoci i zagrzybienia, w tym prawidłowości wykonania izolacji poziomej oraz grubości warstwy termicznej posadzek, ukształtowania progu na wjeździe do garażu, szczelności stolarki okiennej i bramy garażowej, prawidłowości rynny i izolacji termicznej garażu oraz zgodności prac w powyższym zakresie z projektem budowlanym i zasadami sztuki budowlanej. Roszczenia cywilnoprawne dotyczyły naprawienia szkody z tytułu wad fizycznych, zarówno dotychczas ujawnionych, jak również wad fizycznych, które zostaną ujawnione w przyszłości. Sąd Okręgowy w (...), XII Wydział Cywilny zawarł ugodę (...) 2024 r. zobowiązując (...). do zapłaty na rzecz Wnioskodawcy kwoty 175.000 zł tytułem naprawienia szkody. Uzupełnienie wniosku Lokal nie jest składnikiem majątku związanego z działalnością gospodarczą, Wnioskodawca nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej. Ugoda sądowa z (...) 2024 roku dotyczy naprawienia szkody będącej wynikiem wad fizycznych lokalu, budynek mieszkalny dwulokalowy w zabudowie szeregowej przy ul. A1 w X. Ugoda dotyczy roszczeń z tytułu odpowiedzialności odszkodowawczej (art. 361 Kodeksu Cywilnego). Kwota uzyskana na podstawie ugody ma naprawiać szkody w zakresie wad fizycznych, zarówno dotychczas ujawnionych, jak również wad fizycznych, które zostaną ujawnione w przyszłości. Stwierdzono ponad wszelką wątpliwość: miejscowy rozwój grzybów pleśniowych na części przegrody na parterze, tj. w pomieszczeniu gospodarczym (w łączniku pomiędzy przedpokojem i garażem); miejscowy rozwój grzybów pleśniowych na łączeniu ściany z bramą garażową, na nadprożu nad bramą garażową i w dolnej części ścian przy bramie garażowej przy wjeździe do garażu budynku; występowanie miejscowych (lokalnych) mostków termicznych (cieplnych) na łączeniu ściany z bramą garażową; brak wykonanej izolacji poziomej przeciwwodnej podłogi na gruncie, w całym lokalu mieszkalnym i w garażu; miejscowe zacieki i krystalizację soli budowlanych na spodniej powierzchni ościeży bramy garażowej pod tarasem; brak wykonanej izolacji termicznej (brak ocieplenia) ściany wewnętrznej pomiędzy garażem i pomieszczeniu gospodarczym (łącznikiem). Były to rzeczywiście poniesione przez Panią straty. Były to utracone korzyści, zmniejszające wartość rynkową nieruchomości.

Pytanie

Czy środki finansowe uzyskane na mocy ugody sądowej tytułem naprawienia szkody będącej wynikiem wad fizycznych lokalu, szczegółowo opisanych w opiniach biegłego sądowego (...), w kwocie 175.000 złotych, od (...). z siedzibą w (...), można kwalifikować do dochodów zwolnionych na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pani stanowisko w sprawie Pani zdaniem otrzymana kwota w wysokości 175.000 zł na podstawie ugody sądowej z (...) 2024 r. mieści się w uregulowaniu przepisu art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w świetle powyższego przepisu korzysta ze zwolnienia od opodatkowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Na mocy art. 10 ust. 1 pkt 9 tej ustawy źródłami przychodów są inne źródła. W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Sformułowanie „w szczególności” dowodzi, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł należy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku. W art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca sformułował katalog zwolnień podatkowych. Przepisy te, jako stanowiące odstępstwo od zasady równości opodatkowania, powinny być w pierwszej kolejności interpretowane według reguł wykładni językowej, gramatycznej. Wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle.

I tak stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320), z wyjątkiem: a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę, b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym, d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji, e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą, f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c, g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe. Zastosowanie zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymaga zatem łącznego spełnienia następujących warunków: · otrzymane świadczenie musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem, · odszkodowanie lub zadośćuczynienie musi być przyznane na podstawie: ustawy, przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, układów zbiorowych pracy lub innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy Kodeks pracy, · wysokość bądź zasady ustalania odszkodowania lub zadośćuczynienia muszą wprost wynikać z ww. aktów, · nie mogą zachodzić wyłączenia, o jakich mowa w lit. a-g art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyłączenia wprowadzone przez ustawodawcę przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g obejmują odszkodowania i zadośćuczynienia, które zostały otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, nawet w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z ww. aktów. W przedmiotowej sprawie wysokość lub zasady ustalania odszkodowania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co powoduje, że odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu. Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień: a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Każde odszkodowanie ma za zadanie wyrównanie szkody w majątku, utraconych korzyści lub szkody poczynionej na osobie (zadośćuczynienie). Odszkodowanie stanowi zawsze przychód, gdyż otrzymujący je powiększa w ten sposób swój majątek. Odszkodowanie w żadnym wypadku nie ma charakteru restytucyjnego, bowiem niczego nie przywraca, a jedynie wynagradza stratę lub krzywdę. Warunkiem otrzymania każdego odszkodowania jest zdarzenie, w wyniku którego dana osoba doznała określonego uszczerbku. Nikt nie otrzyma odszkodowania, jeśli wcześniej nie zaszła przesłanka powodująca możliwość ubiegania się o nie. Zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Odszkodowanie uzyskane za szkodę poniesioną w związku z utraconymi korzyściami podlega zatem opodatkowaniu podatkiem dochodowym (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 lutego 2013 r., sygn. akt II FSK 1278/11; dostępny: http:// orzeczenia.nsa.gov.pl; dalej: „CBOSA”). Najistotniejszy podział szkody wynika z brzmienia art. 361 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej: „k.c.”), w myśl którego szkoda polega albo na stracie, którą poniósł poszkodowany (damnum emergens), albo pozbawieniu poszkodowanego korzyści, które mógłby uzyskać, gdyby mu szkody nie wyrządzono (lucrum cessans). W świetle zatem przepisu art. 361 § 2 k.c. osoba poszkodowana może oczekiwać naprawienia pełnej szkody doznanej w wyniku zdarzenia, za które odpowiada strona zobowiązana, naprawienie szkody obejmuje bowiem nie tylko poniesione przez nią straty (damnum emergens), ale również utracone korzyści (lucrum cessans), które by uzyskała, gdyby druga strona nie podjęła bezprawnego działania albo gdyby nie powstrzymała się od czynności, do której była zobowiązana. Pojęcia straty i utraconych korzyści nie zostały zdefiniowane w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ich interpretacja wymaga więc odwołania się do ich znaczenia językowego, określanego przez orzecznictwo oraz doktrynę. „Przez doznaną stratę należy rozumieć każdy uszczerbek w majątku osoby poszkodowanej, zarówno polegający na zmniejszeniu aktywów, czyli jego uszczuplenie o określone pozycje majątkowe, ale również na powiększeniu pasywów, czyli powstanie zadłużenia w majątku osoby poszkodowanej albo też dalsze pogłębienie stanu jej zadłużenia. (...) Uszczuplenie majątku osoby uprawnionej może polegać tylko na doprowadzeniu do utraty konkretnych praw wchodzących w jego skład, nie może natomiast przejawiać się w pozbawieniu osoby uprawnionej możliwości nabycia prawa, które nie należy do takiej osoby, nie jest tym samym częścią jej majątku” (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 5 grudnia 2013 r., sygn. akt I ACa 724/13, Lex nr 1416416). Za stratę uważa się zatem każde pogorszenie się sytuacji majątkowej (zmniejszenie aktywów lub zwiększenie pasywów) poszkodowanego, w wyniku czego poszkodowany staje się uboższy niż był przed doznaniem szkody. Zaznaczyć należy, że musi to być rzeczywisty uszczerbek w majątku należącym do poszkodowanego, spowodowany zniszczeniem, utratą lub uszkodzeniem określonych składników majątkowych albo obniżeniem ich wartości, a także powstanie nowych zobowiązań albo ich zwiększenie. Z kolei szkoda związana z utraconymi korzyściami (lucrum cessans) polega na tym, że majątek poszkodowanego nie wzrósł tak, jakby się stało, gdyby nie nastąpiło zdarzenie, z którym połączona jest czyjaś odpowiedzialność. Wskutek doznania tego rodzaju uszczerbku poszkodowany nie staje się bogatszy o to, czego bez wyrządzenia mu szkody mógł oczekiwać w przyszłości. Przyjmuje się także, że szkodą w przypadku utraconych korzyści jest szkoda, którą określa to, co nie weszło do majątku poszkodowanego na skutek zdarzenia wyrządzającego tę szkodę, a inaczej mówiąc, to co weszłoby do majątku poszkodowanego, gdyby zdarzenie wyrządzające szkodę nie nastąpiło. Bardzo różne mogą być przy tym postaci szkody polegającej na utraconych korzyściach (zob. Agnieszka Rzetecka-Gil: Kodeks cywilny. Zobowiązania – część ogólna, LEX 2011; zob. też wyrok WSA w Łodzi z 18 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 1302/10, CBOSA). Zatem utracone korzyści obejmują nie tylko spodziewany zysk, zaliczyć do nich należy bowiem inne wypadki niepowiększenia się zasobów osoby uprawnionej o nowe prawa majątkowe, na uzyskanie których, z wysokim stopniem prawdopodobieństwa, taka osoba mogła liczyć, gdyby strona przeciwna nie podjęła bezprawnego działania albo gdyby wywiązała się względem osoby uprawnionej z obowiązku zaniechania podjętych czynności. Nie może ulegać wątpliwości, że bezprawne zaniechanie podjęcia przez stronę zobowiązaną działania, w wyniku którego majątek strony uprawnionej zostałby powiększony o nowe prawa majątkowe, stanowi źródło szkody majątkowej doznanej przez osobę uprawnioną, która polega na utracie spodziewanych korzyści, nie może natomiast polegać na uszczupleniu majątku należącego do takiej osoby, nie może tym samym stanowić straty w rozumieniu art. 361 § 2 k.c. (zob. wyroki Sądu Apelacyjnego w Warszawie: z 5 grudnia 2013 r., sygn. akt I ACa 724/13, Lex nr 1416416; z 4 lipca 2013 r., sygn. akt I ACa 197/13, z 25 lutego 2015 r., sygn. akt I ACa 1570/13, dostępne w internetowej bazie orzeczeń Sądu Apelacyjnego w Warszawie). Szkoda rozpatrywana jest jako uszczerbek o charakterze majątkowym, który może mieć postać dwojaką. Może obejmować stratę, jakiej doznaje mienie poszkodowanego – wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy, niż był dotychczas, tzw. szkoda rzeczywista, ponadto może obejmować utratę korzyści, jakiej poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Odszkodowanie natomiast ma przywrócić sytuację majątkową poszkodowanego do takiej, w jakiej znajdowałby się, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Funkcja odszkodowania polega na wyrównaniu, a nie na polepszeniu pozycji majątkowej poszkodowanego. Mając na uwadze powyższe, wynikająca z ugody sądowej kwota odszkodowania stanowi przychód w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który to przychód korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111).

Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.