Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
27 listopada 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 26 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji
indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 9 marca 2025 r. (wpływ 9 marca 2025 r.) oraz
pismem z 12 marca 2025 r. (wpływ 12 marca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść
wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Przedstawiła Pani następujące informacje:
1. Akt Notarialny Repetytorium A Nr (...) na rok 2019 – testament BB (Pani ojca) do całego
spadku powołał AA PESEL (...) (Panią). Odpis skrócony aktu zgonu (...) – osoba zmarła
BB. Data zgonu 12 stycznia 2021 r. (...) (szpital) PESEL ojca to (...).
2. Sąd Rejonowy w (...) Wydział Cywilny – wniosek o otwarcie i ogłoszenie testamentu (...)
19 lutego 2021 r.
3. Sąd Rejonowy w (...) sygn. sprawy (...) z 7 października 2021 r. – wezwanie na pierwszą
rozprawę postępowania spadkowego.
4. Sąd Rejonowy w (...) Wydział cywilny z dnia 10 listopada 2021 r. (...) - potwierdzenie
nabycia spadku. Nabyła Pani spadek w całości z dobrodziejstwem inwentarza.
5. SD-Z2 zgłoszenie nabycia spadku przez Panią w Urzędzie Skarbowym w (...) w dniu 24
lutego 2022 r.
6. Wezwanie do zapłaty zachowku w kwocie 153 000,00 zł (sto pięćdziesiąt trzy tysiące
złotych) CC (Pani macosze).
7. Dostarczenie Pani kopii cesji wierzytelności z 11 kwietnia 2022 r. pomiędzy CC (Pani
macochą) legitymująca się dowodem osobistym serii i numer (...), a DD zam. (...)
legitymującym się dowodem osobistym numer (...).
8. Ponownie wezwano do zapłaty zachowku.
9. Dnia 25 kwietnia 2024 r. doręczenie pozwu o zapłatę zachowku na rzecz DD z Sądu
Okręgowego w (...) ul. (...) – sygnatura akt (...).
10. Postanowienie Sądu Okręgowego w (...) (...) sygnatura akt (...) z dnia 11 września 2024 r.
po posiedzeniu niejawnym skierowano ww. Strony do mediacji.
11. Odbyły się dwa spotkania mediacyjne – protokół z mediacji sygnatura akt (...) Strony
zawarły ugodę.
12. Roszczenie o zachowek zostało zaspokojone poprzez przeniesienie przez pozwaną
(Panią) przysługującego Pani udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny
numer (...), położony przy ulicy (...) w (...) na powoda DD, które zostało objęte aktem
notarialnym Rep. A numer (...) EE – notariusza (i mediatora) w (...) z dnia 15 listopada
2024 r.
13. DD w wyniku przeniesienia własności, o której mowa dokonał spłaty Pani w kwocie 50
000, 00 zł (pięćdziesiąt tysięcy złotych).
14. Pani ojciec BB wiele lat budował dom w (...). Zameldował się w nim w 2003 r. Wcześniej
mieszkał w mieszkaniu w (...) na ul. (...). Lokal kupił w 2006 r. (23 marca 2006 r.).
Uzupełnienie
W wyniku mediacji dot. pozwu o zapłatę zachowku, którego była Pani Pozwaną, 15
listopada 2024 r. miało miejsce ostatnie ugodowe spotkanie. Notariusz poinformował
Panią, że powinna Pani udać się do Urzędu Skarbowego w celu ustalenia jaki podatek
powinna Pani zapłacić od czynności. Po czym udała się Pani do Urzędu Skarbowego w (...)
w celu otrzymania odpowiedzi, jednak Urząd poprosił Panią o wystąpienie o interpretację
indywidualną w zakresie podatku od spadku i darowizn oraz podatku dochodowego od
osób fizycznych do Państwa Instytucji. Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej
wniosła Pani wraz z podwójną opłatą uwzględniającą dwie możliwe podstawy podatkowe.
Spłatę w wysokości 50 tyś. zł otrzymała Pani od Pana DD tytułem różnicy wartości między
połową udziału w nieruchomości, którą nabyła Pani w spadku po ojcu, a wskazaną
wysokością zachowku podczas mediacji dotyczących pozwu o zapłatę zachowku.
Otrzymana spłata wynikała z różnicy jaka powstała pomiędzy wartością przekazanego
Powodowi udziału do nieruchomości, a wysokością roszczenia o zachowek.
Spłatę otrzymała Pani przed upływem okresu 5 lat od nabycia przez Panią udziału w
nieruchomości po zmarłym ojcu.
Pytania
1. Czy otrzymana spłata wynikającą z różnicy jaka powstała pomiędzy wartością
przekazanego Powodowi udziału do nieruchomości, a wysokością roszczenia o
zachowek podlega opodatkowaniu ze względu na czynność przed upływem okresu 5
lat od nabycia przez Panią udziału w nieruchomości po zmarłym ojcu?
2. Czy otrzymaną różnicę wynikającą z przekazania na rzecz Powoda udziału do
nieruchomości, którą nabyła Pani w spadku po ojcu, tytułem spłaty zachowku, a
wysokością roszczenia o zachowek traktuje się jako dochód, od którego jest
obowiązek zapłacenia podatku dochodowego?
Przedmiotem tej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 2 dotyczące podatku
dochodowego od osób fizycznych. Odpowiedź na pytanie Nr 1 w zakresie podatku od
spadków i darowizn zostanie udzielona odrębnie.
Pani stanowisko w sprawie
Przekazanie na rzecz Powoda udziału do nieruchomości, którą nabyła Pani w spadku po
ojcu, tytułem spłaty zachowku wraz z otrzymaniem zapłaty różnicy nie jest dochodem.
Zapłata różnicy przez Powoda na rzecz Pozwanej była dobrowolna podczas mediacji.
Można traktować ją jako darowiznę.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części
nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób
fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z
wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od
których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od
osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z
wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień
przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru
podatku.
Katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od
osób fizycznych zawiera art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego
oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i
zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw
majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy -
przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w
przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę,
zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw
określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku
kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w
ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu.
Zatem, przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części, udziału w
nieruchomości bądź praw majątkowych określonych w lit. a-c nie powstanie w podatku
dochodowym od osób fizycznych, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:
odpłatne zbycie nieruchomości lub praw majątkowych nie następuje w
wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności
gospodarczej) oraz
zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w
którym nastąpiło jej nabycie.
Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości
oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w
którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania
działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8
ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży
nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega
opodatkowaniu.
Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w
nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o
podatku dochodowym od osób fizycznych, decydujące znaczenie w kwestii
opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich
nabycia.
Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw
majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym
przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub
wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez
spadkodawcę.
Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli
nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy
zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością
gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed
upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub
wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży
nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie
tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który
dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych)
spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub
wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do
momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę
upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.
Wobec powyższego, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz
udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-
c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące
znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma
forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.
Powzięła Pani wątpliwość czy otrzymanie spłaty wynikającej z różnicy wartości między
połową udziału w nieruchomości, którą nabyła Pani w spadku po ojcu, a wskazaną
wysokością zachowku będzie podlegało opodatkowaniu.
Z treści wniosku wynika, że Pani ojciec zmarł 12 stycznia 2021 r. W testamencie powołał
Panią do całego spadku. Nabyła Pani spadek w całości z dobrodziejstwem inwentarza.
Otrzymała Pani wezwanie do zapłaty zachowku w kwocie 153 000,00 zł Pani CC (Pani
macosze). Następnie otrzymała Pani kopię cesji wierzytelności z 11 kwietnia 2022 r.
pomiędzy CC (Pani macochą), a DD. Sąd po posiedzeniu niejawnym skierował ww. Strony
do mediacji. Odbyły się dwa spotkania mediacyjne – Strony zawarły ugodę. Roszczenie o
zachowek zostało zaspokojone 15 listopada 2024 r. poprzez przeniesienie przez Panią
przysługującego Pani udziału w nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny numer (...),
położonego przy ulicy (...) w (...) na powoda DD. DD w wyniku przeniesienia własności, o
której mowa dokonał spłaty Pani w kwocie 50 000, 00 zł. Pani ojciec ww. mieszkanie w
kupił w 2006 r.
W odniesieniu do powyższego wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od
osób fizycznych nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciem nabycia w drodze spadku,
dlatego w tym wypadku należy posiłkować się normami prawa cywilnego.
Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024r.
poz. 1061):
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną
lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Stosownie zaś do art. 991 Kodeksu cywilnego:
§ 1 Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do
spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo
jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni - dwie trzecie wartości udziału spadkowego,
który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach -
połowa wartości tego udziału (zachowek).
§ 2 Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci
uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku,
bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę
sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia.
Zatem, zstępnemu, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do
spadku z ustawy należy się połowa wartości udziału spadkowego, który by im przypadał
przy dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego zachowku ma
prawo wystąpić przeciwko spadkobiercy o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia
zachowku.
W myśl natomiast art. 509 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego:
Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią
(przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo
właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie
związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.
Według art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego:
Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do
przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis
szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.
Pojęcie „nabycia w drodze spadku” użyte w art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym
od osób fizycznych obejmuje zarówno nabycie nieruchomości w drodze dziedziczenia
ustawowego i testamentowego, jak i nabycie nieruchomości w wyniku zwolnienia się z
obowiązku wypłaty zachowku przez przeniesienie własności nieruchomości na rzecz
osoby pominiętej w testamencie.
Natomiast termin „odpłatne zbycie” użyty w przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych oznacza każde przeniesienie prawa własności
nieruchomości lub praw majątkowych w zamian za korzyść majątkową. Termin odpłatne
zbycie obejmuje zatem szeroki zakres umów. W myśl art. 155 Kodeksu cywilnego – umowa
sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa
zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi
własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej
postanowiły.
Tym samym określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia
własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży czy zamiany, lecz ma zastosowanie do
wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do
całej rzeczy lub udziału. Pod pojęciem „odpłatnego zbycia” należy rozumieć zatem każde
zdarzenie i każdą czynność prawną, w wyniku których dochodzi do przeniesienia prawa
własności nieruchomości lub praw (lub udziału w nich) za wynagrodzeniem. Terminem
przeciwstawnym do zbycia odpłatnego jest zbycie nieodpłatne, to jest takie, gdy za zbytą
rzecz lub prawo zbywca nie otrzymuje świadczenia wzajemnego, przenosząc ich własność
pod tytułem darmym.
Należy podkreślić, że „płatność” nie musi mieć charakteru pieniężnego w postaci
konkretnego przepływu gotówkowego. Płatność może oznaczać również uzyskanie
świadczenia wzajemnego w postaci zapłaty w naturze (otrzymanie w zamian innych rzeczy
lub praw), działania, zaniechania lub znoszenia. Innymi słowy, pod pojęciem płatności nie
należy rozumieć wyłącznie zapłaty ceny w pieniądzu (zwiększenie aktywów zbywcy) –
płatnością może być również zwolnienie z długu, czy potrącenie wzajemnych,
wymagalnych wierzytelności (zmniejszenie pasywów zbywcy).
Zgodnie z obowiązującymi przepisami zobowiązanym z tytułu zachowku jest
spadkobierca, w stosunku do osoby mającej prawo do spadku z mocy ustawy, a której
przysługuje roszczenie o zachowek względem wyznaczonych przez spadkodawcę
spadkobierców. Uprawniony do zachowku otrzymuje pieniężną rekompensatę. Korzyść ta
stanowi równowartość części udziału spadkowego, który przypadałby uprawnionemu,
gdyby dziedziczył z ustawy.
W myśl art. 453 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne
świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady,
dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży.
Z powyższego wynika, że w przypadku spełnienia przez dłużnika za zgodą wierzyciela
świadczenia, w zamian za co zostaje on zwolniony z długu, czynność ta ma charakter
odpłatny, gdyż dłużnik za swoje świadczenie zostaje zwolniony z ciążącego na nim długu.
Zatem przeniesienie na wierzyciela własności rzeczy lub prawa w zamian za zwolnienie z
długu stanowi odpłatne zbycie tej rzeczy lub prawa, nie następuje bowiem pod tytułem
darmym.
W związku z powyższym należy stwierdzić, że w niniejszej sprawie, w zamian za
przeniesienie na swojego wierzyciela udziału w nieruchomości – lokalu mieszkalnym,
nabytego w ramach spadkobrania po ojcu w dniu 12 stycznia 2021 r., otrzymała Pani
świadczenie wzajemne polegające na zwolnieniu z ciążącego na Pani długu z tytułu
wypłaty zachowku.
Innymi słowy, dokonała Pani zbycia udziału w nieruchomości w zamian za zwolnienie z
długu.
Zwolnienie z długu ma więc w niniejszej sytuacji dla Pani określoną wartość majątkową,
gdyż w jego wyniku przestała Pani być zobowiązana wobec swojego wierzyciela do zapłaty
określonej kwoty pieniężnej. Ponadto, otrzymała Pani także spłatę, która wynikała z
różnicy jaka powstała pomiędzy wartością przekazanego udziału w nieruchomości, a
wysokością roszczenia o zachowek.
Zatem, wartość długu, z której została Pani zwolniona w zamian za przeniesienie udziału w
nieruchomości –lokalu mieszkalnym, jest dla Pani - wraz z otrzymaną spłatą wynikającą z
różnicy wartości między połową udziału w nieruchomości, którą nabyła Pani w spadku po
ojcu, a wskazaną wysokością zachowku - wynagrodzeniem za przeniesienie własności
udziału w tej nieruchomości.
Wobec tego, czynność przeniesienia prawa do udziału w nieruchomości, celem zwolnienia
się z obowiązku zapłaty długu z tytułu zachowku, stanowi dla Pani formę odpłatnego
zbycia udziału w nieruchomości nabytego w spadku.
W konsekwencji, w związku z zawarciem umowy przeniesienia przysługującego Pani
udziału w nieruchomości, który to udział został nabyty przez Panią w drodze
spadkobrania, stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych, okres pięciu lat, należy liczyć od końca roku, w którym
nastąpiło nabycie tej nieruchomości przez spadkodawcę, tj. Pani ojca.
Skoro Pani ojciec kupił ww. nieruchomość 23 marca 2006 r., to pięcioletni okres liczony od
końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przez spadkodawcę niewątpliwie
upłynął.
Zatem, zbycie udziału w nieruchomości, który został nabyty przez Panią w drodze
spadkobrania, wraz z otrzymaniem spłaty wynikającej z różnicy wartości między połową
udziału w nieruchomości, którą nabyła Pani w spadku po ojcu, a wskazaną wysokością
zachowku, nie stanowi źródła przychodu w związku z art. 10 ust. 1 pkt 8 oraz art. 10 ust. 5
ww. ustawy.
Nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu
przeniesienia prawa do udziału w nieruchomości wraz z otrzymaniem spłaty wynikającej z
różnicy wartości między połową udziału w nieruchomości, którą nabyła Pani w spadku po
ojcu, a wskazaną wysokością zachowku, celem zwolnienia się z obowiązku zapłaty długu z
tytułu zachowku.
Zatem Pani stanowisko w tej części jest prawidłowe.
Natomiast, nie sposób zgodzić się z Pani stanowiskiem, że spłatę wynikającą z różnicy
wartości między połową udziału w nieruchomości, którą nabyła Pani w spadku po ojcu, a
wskazaną wysokością zachowku, można traktować jako darowiznę.
Z art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny wynika, że:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na
rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz
obdarowanego kosztem jego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest
dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego)
i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone, jako nieodpłatne.
Zgodnie z ww. powołanym przepisem Kodeku cywilnego, darowizna polega na
bezpłatnym, nie ekwiwalentnym świadczeniu darczyńcy kosztem jego majątku i nie wiąże
się z uzyskaniem jakiegokolwiek dobra albo innego świadczenia w związku z przekazaną
kwotą pieniędzy.
Bezpłatność świadczenia oznacza, że nie może ono mieć odpowiednika w świadczeniu
drugiej strony umowy, albowiem umowa darowizny jest umową jednostronnie
zobowiązującą, a podstawę świadczenia stanowi causa donandi, czyli chęć dokonania
przysporzenia majątkowego. Nie ma znaczenia dla oceny charakteru prawnego umowy
darowizny konkretny, zindywidualizowany motyw dokonanego nieodpłatnie
przysporzenia. Przyczyna prawna jest bowiem stypizowana i identyczna dla wszystkich
wchodzących w grę przypadków. Motywy indywidualne dokonywanego przysporzenia
bywają natomiast mocno zróżnicowane: czysto altruistyczne, wynikające z powinności
natury moralnej, czy wreszcie uzasadnione określonymi racjami gospodarczymi. Tak więc
świadczenie darczyńcy jest bezpłatne wtedy, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się
do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Nieodpłatność ta
oznacza, że darczyńca nie może uzyskać jakiegokolwiek ekwiwalentu w zamian za
dokonaną darowiznę ani w chwili jej dokonywania ani też w przyszłości.
Z treści wniosku wynika, że spłatę w wysokości 50 tyś. zł otrzymała Pani od Pana DD
tytułem różnicy wartości między połową udziału w nieruchomości, którą nabyła Pani w
spadku po ojcu, a wskazaną wysokością zachowku podczas mediacji dotyczących pozwu o
zapłatę zachowku.
Otrzymana spłata wynikała z różnicy jaka powstała pomiędzy wartością przekazanego
Powodowi udziału do nieruchomości, a wysokością roszczenia o zachowek.
Otrzymana kwota nie może być traktowana jako darowizna ze względu na niespełnioną
przesłankę nieekwiwalentności, bowiem kwota ta stanowiła różnicę jaka powstała
pomiędzy wartością przekazanego Panu DD udziału w nieruchomości, a wysokością
roszczenia o zachowek. Nie otrzymała Pani ww. kwoty pod tytułem darmym.
Zatem Pani stanowisko w tej części jest nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który
obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Ponadto, zaznaczam, że nie odniosłem się do podanej kwoty, bowiem nie mam
możliwości potwierdzenia prawidłowości wyliczeń przedstawionych w przedmiotowym
wniosku z uwagi na fakt, że przepis art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa nakłada na
Organ podatkowy obowiązek udzielenia interpretacji co do zakresu i sposobu
zastosowania przepisów prawa podatkowego. Z uwagi na powyższe nie mogę odnieść się
do kwoty wskazanej przez Panią we wniosku.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz.
111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie
zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem
czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w
decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z
dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.
U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej
(art. 53 § 1 PPSA):
w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na
adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS
/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do
zastosowania przepisu prawa materialnego.
Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji
podatkowej.