W dniu 28 marca 2025 r. podatniczka złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej skutków podatkowych umowy kredytowej zaciągniętej w 2008 r. na zakup mieszkania dla jej córki. Kredyt hipoteczny, zaciągnięty na kwotę 161 789,39 CHF, był spłacany w złotówkach, a jego celem było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych córki. W wyniku postępowania sądowego dotyczącego klauzul abuzywnych w umowie kredytowej, bank zaproponował ugodę, w ramach której umorzy kwotę kredytu oraz zwróci nadpłatę w wysokości 82 520,18 PLN. Organ podatkowy potwierdził, że umorzenie kredytu będzie korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., a zwrot nadpłaty nie będzie stanowił przychodu podlegającego opodatkowaniu. W związku z tym, organ pozytywnie rozstrzygnął zapytanie podatniczki, uznając, że nie będzie ona zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowna Pani, stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
28 marca 2025 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:
W dniu ... września 2008 r. Pani wraz ze swoją córką ... zawarła umowę kredytową z bankiem ... (dalej: „Bank”) „...” na zakup dla Pani córki pierwszego mieszkania na kwotę 161 789,39 CHF, na okres 30 lat. Zgodnie z zapisami umowy kredytowej jest to kredyt denominowany, wypłacony w złotówkach, którego saldo wyrażone jest we franku szwajcarskim. Ostatecznie Bank wypłacił Pani i Pani córce kwotę zaciągniętego kredytu w złotówkach w jednej transzy w wysokości 365 546,95 PLN. Przez cały okres trwania kredytu był on i nadal jest spłacany w złotówkach. Kredyt „...” został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów. Ww. kredyt hipoteczny jest kredytem mieszkaniowym, zaciągniętym na cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163). Zgodnie z zawartą umową kredytową wszyscy kredytobiorcy (tj. Pani i Pani córka) odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie, a więc do pełnej wysokości. Wyżej wymieniony kredyt dotyczy nieruchomości zlokalizowanej w ... przy ul. ..., dla której prowadzona jest księga wieczysta o nr ... przez Sąd Rejonowy ... w ... i dla ww. nieruchomości ustanowiono zabezpieczenie hipoteczne w związku z zaciągniętym kredytem. Ww. kredyt zaciągnęła Pani wraz ze swoją córką, a akt notarialny jest tylko na Pani córkę, która jest jedyną właścicielką mieszkania, które objęte jest ww. kredytem, i posiada ona prawo odrębnej własności ww. lokalu mieszkalnego na podstawie aktu notarialnego Repertorium A nr ..., zawartego w dniu 16 października 2008 r. Celem inwestycji mieszkaniowej, na którą zaciągnięty został przedmiotowy kredyt było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych tylko dla Pani córki. Pani nie mieszkała w kredytowanej nieruchomości, została Pani dołączona do kredytu, ponieważ Pani córka sama nie miała wystarczającej zdolności kredytowej. W kredytowanym mieszkaniu mieszkała Pani córka do 2023 r., obecnie mieszka ona w mieszkaniu swojego partnera, a od września 2023 r. jej mieszkanie jest wynajmowane (od wynajmu Pani córka odprowadza podatek). Akt notarialny zakupu mieszkania został zawarty w dniu 16 października 2008 r. na kwotę 336 800 PLN. W dniu ... października 2008 r. Pani wraz ze swoją córką zawarła aneks do umowy kredytowej, w którym zmieniony został paragraf mówiący o przeznaczeniu kredytu, tj. z: „nabycie lokalu mieszkalnego” na „nabycie lokalu mieszkalnego oraz jego remont”. Bank zmienił również paragraf mówiący o kwocie transakcji nabycia lokalu z „338 000 PLN” na „336 800 PLN”, ponieważ w umowie kredytowej wpisał wyższą kwotę zakupu mieszkania niż w podpisanym później akcie notarialnym. Ostatecznie Bank wypłacił Pani i Pani córce kwotę 365 546,95 PLN, zamiast 336 800 PLN, co z kolei wynikało z kursu CHF w dniu wypłaty kredytu. Bank zobligował Panią i Pani córkę do zawarcia aneksu (w dniu ... października 2008 r.), aby skorygować te kwoty i dlatego też zmienił przeznaczenie kredytu na „nabycie lokalu mieszkalnego oraz jego remont”, aby uzasadnić wyższą kwotę wypłaty. Przedmiotowy kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Kredyt w całości został przeznaczony na cele wskazane w aneksie do umowy kredytowej zawartym w dniu ... października 2008 r., tj. na nabycie lokalu mieszkalnego oraz jego remont.
W styczniu 2022 r. Pani wraz ze swoją córką złożyła pozew do Sądu o nieważność umowy, ponieważ zawiera ona klauzule abuzywne. Do dnia dzisiejszego (stan na marzec 2025 r.) zostało spłacone już 448 067, 13 PLN do Banku (kredyt w 2008 r. był wypłacony w kwocie 365 546,95 PLN), czyli kwota kredytu jest już nadpłacona na 82 520,18 PLN. W dniu 18 lipca 2024 r. odbyła się pierwsza rozprawa w Sądzie Pierwszej Instancji, jednak rozprawa została odroczona do marca 2025 r. W dniu 18 marca 2025 r. odbyła się druga rozprawa w Sądzie Pierwszej Instancji, na której Bank przedstawił Pani i Pani córce propozycję ugody, w której proponuje uznanie kredytu za całkowicie spłacony plus zwrot 82 520,18 PLN nadpłaconego kredytu. Na dzień dzisiejszy nie są Pani znane szczegóły ugody, ze strony Banku są to na razie tylko propozycje kwotowe, wzoru ugody jeszcze Pani nie dostała. Wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej jest niezbędne do podjęcia dalszych działań w sprawie. Umorzenie przez Bank kwoty kredytu będzie dotyczyło wszystkich współkredytobiorców (czyli Pani i Pani córki) i będzie skutkowało wygaśnięciem zobowiązania wobec Banku w całości, po stronie każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług. W ramach ugody z Bankiem nie nastąpi „przewalutowanie” zaciągniętego kredytu, Bank (w ramach ugody) uznaje kredyt za całkowicie spłacony plus zwraca Pani i Pani córce kwotę 82 520,18 PLN nadpłaconego kredytu i odsetek (stan na marzec 2025 r.). Nie jest Pani wiadome czy kwota ta zostanie podzielona i wypłacona w równych częściach Pani i Pani córce, na tym etapie nie dostała Pani tak szczegółowych wyliczeń, zna Pani tylko tą ogólną kwotę nadpłaconego kredytu, którą Bank chce zwrócić. Kwota, którą Bank wypłaci po podpisaniu ugody, jest zwrotem przez Bank kwot, które w wyniku ugody uznano za nadpłatę ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu. Przedmiotowa kwota nie stanowi przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu zaciągniętego w 2008 r., nie jest również wynagrodzeniem za odstąpienie przez Panią od dochodzenia roszczeń wobec Banku na drodze sądowej. W przeszłości nie korzystała Pani ani Pani córka z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie i zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 592 ze zm.). Pani Sędzia bardzo nakłania Panią i Pani córkę do podpisania ugody przed Sądem. Zastanawia się Pani nad zawarciem ugody, ale wcześniej, chciałaby Pani mieć informację w sprawie ewentualnego podatku do zapłaty, w przypadku jej zawarcia. Ponadto wskazała Pani, że do całkowitej spłaty kredytu pozostało jeszcze 13 lat (umowa kredytowa wygasa w 2038 r.). Zawierając ugodę z Bankiem, dalsze spłaty (13 lat) zostają Pani umorzone. Pytania Czy przysługuje Pani zwolnienie z podatku dochodowego od osób fizycznych od kwoty umorzonej na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe? Bank chce również zwrócić kwotę 82 520,18 PLN nadpłaconego kredytu (stan na marzec 2025 r.) - czy od tej kwoty będzie Pani zobowiązana zapłacić podatek dochodowy od osób fizycznych od uzyskanego przychodu na podstawie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych? Pani stanowisko w sprawie Ad 1 W Pani ocenie, zawierając ugodę z Bankiem, dalsze 13 lat spłacania kredytu zostanie Pani umorzone i będzie stanowić przychód, w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowanych do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie do uzyskanego przez Panią przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego, o którym mowa we wniosku, zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Wobec powyższego, nie będzie Pani zobowiązana płacić podatku dochodowego od osób fizycznych. Ad 2 Pani zdaniem, nadpłata którą Bank chce zwrócić w wyniku zaproponowanej ugody w kwocie 82 520,18 PLN (stan na marzec 2025 r.) jest dla Pani neutralna podatkowo, bowiem wypłacona kwota nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu, jest jedynie zwrotem nadpłaty ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu. W wyniku tego zwrotu Pani - jako podatnik, nie osiągnie konkretnego przysporzenia majątkowego, a więc zwrot ten nie spowoduje powstania u Pani przychodu w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu tym podatkiem podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym.
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Reguły dotyczące opodatkowania Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą: · dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz · dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników). W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29- 30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów. Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić, w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Źródła przychodów Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Źródłami przychodów są: inne źródła. Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Skutki podatkowe otrzymania kwoty stanowiącej zwrot uiszczonych kwot na rzecz Banku w związku z zaciągniętym kredytem Powzięła Pani wątpliwość, czy zwrócona Pani przez Bank kwota, stanowiąca nadpłatę z tytułu rozliczenia kredytu zaciągniętego w 2008 r., będzie stanowić przychód, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że 18 marca 2025 r. odbyła się rozprawa sądowa, na której Bank przedstawił Pani i Pani córce propozycję ugody, w której proponuje uznanie kredytu za całkowicie spłacony plus zwrot nadpłaconego kredytu i odsetek w wysokości 82 520,18 PLN (stan na marzec 2025 r.). Nie jest Pani wiadome czy kwota ta zostanie podzielona i wypłacona w równych częściach Pani i Pani córce, na tym etapie nie dostała Pani tak szczegółowych wyliczeń, zna Pani tylko tą ogólną kwotę nadpłaconego kredytu, którą Bank chce zwrócić. Kwota, którą Bank wypłaci po podpisaniu ugody, jest zwrotem przez Bank kwot, które w wyniku ugody uznano za nadpłatę ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu. Przedmiotowa kwota nie stanowi przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu zaciągniętego w 2008 r., nie jest również wynagrodzeniem za odstąpienie przez Panią od dochodzenia roszczeń wobec Banku na drodze sądowej. Wobec powyższego, kwota nadpłaconego kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2008 r., którą zwróci Pani Bank w związku z zawarciem ugody, nie będzie stanowić dla Pani przychodu. Czynność ta nie spowoduje uzyskania przez Panią przysporzenia majątkowego, wzrostu Pani majątku. Otrzymana przez Panią ww. kwota – jak Pani wskazała − jest zwrotem przez Bank kwot, które w wyniku ugody uznano za nadpłatę ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu. Przedmiotowa kwota nie stanowi przysporzenia ponad kwoty uiszczane tytułem spłaty kredytu zaciągniętego w 2008 r., nie jest również wynagrodzeniem za odstąpienie przez Panią od dochodzenia roszczeń wobec Banku na drodze sądowej. Zatem kwota zwrócona Pani przez Bank stanowiąca nadpłatę nie będzie Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jej uzyskanie, nie będzie skutkować po Pani stronie powstaniem obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych. Umorzenie wierzytelności Należy w tym miejscu wyjaśnić, że umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa. Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.): Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Istota zwolnienia z długu sprowadza się do tego, że skoro wierzytelność jest prawem wierzyciela, nie ma przeszkód, aby wierzyciel zrzekł się tego prawa, tj. by umorzył zobowiązanie bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Zwolnienie z długu należy do czynności prawnych rozporządzających, bowiem skutkuje ono wygaśnięciem zobowiązania. Samo zrzeczenie się wierzyciela aktem jednostronnym nie wystarcza do zwolnienia z długu. Dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, zawartego układu, czy też poprzez oświadczenie, umowę). Wierzytelność będzie umorzona wówczas, gdy wierzyciel uzyska wiadomość od dłużnika, że przyjął on (dłużnik) zwolnienie z długu. Konsekwencją rozporządzeniowego charakteru umowy o zwolnienie jest przysporzenie po stronie dłużnika, które następuje przez zmniejszenie pasywów jego majątku. Skoro zatem dłużnik godzi się na zawarcie zwolnienia z długu to osiąga on przychód, bowiem uzyskuje on przysporzenie. Wobec tego na skuteczne zwolnienie z długu, w myśl art. 508 Kodeksu cywilnego, składają się dwa elementy: 1) oświadczenie woli wierzyciela o umorzeniu zobowiązania, 2) akceptacja tego oświadczenia przez dłużnika. Przy czym wskazuje się, że zwolnienie z długu może odnosić się do wierzytelności istniejących. Dopuszczalne jest także zwolnienie z długu przyszłego. Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie). Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Poprawność powyższego stanowiska potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10, w którym Sąd wskazał, że „gdy dochodzi do umorzenia wierzytelności przez kredytodawcę nie jest istotne, czy u podstaw uzyskanego nieodpłatnego świadczenia leży umowa o zwolnienie z długu, czy też decyzja wierzyciela o rezygnacji z dochodzenia należności. Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie takich zdarzeń dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia. Po jego stronie powstaje tym samym przychód stanowiący równowartość umorzonej kwoty zobowiązania, którego nie musi już świadczyć na rzecz wierzyciela. Faktyczna rezygnacja wierzyciela z dochodzenia należności prowadzi więc do powstania przychodu, podobnie jak w przypadku zawarcia umowy o zwolnienie z długu, albowiem w każdym z tych przypadków po stronie dłużnika ustaje obowiązek spełnienia świadczenia. Należy bowiem zauważyć, że pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”. Skoro zatem, w wyniku ugody z Bankiem nastąpi zwolnienie Pani z długu (umorzenie Pani zadłużenia z tytułu kredytu), tj. wszelkich wierzytelności Banku wynikających z umowy kredytu i Pani to zwolnienie z długu przyjmie, to wskutek zmniejszenia Pani zobowiązań wobec Banku (umorzenia zadłużenia w zakresie pozostałego do spłaty salda kredytu), po Pani stronie nastąpi przysporzenie majątkowe. Tym samym stwierdzam, że kwota wierzytelności z tytułu zaciągniętego ... września 2008 r. kredytu hipotecznego, która zostanie Pani umorzona przez Bank, będzie stanowić dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zaniechanie poboru podatku Zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 102 ze zm.): 1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot: 1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy: a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej; 2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania. 2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują: 1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału); 2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje; 3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. 3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego. 4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. 5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: 1) jednego gospodarstwa domowego albo 2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843). 6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi. 7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b. Z kolei § 3 ww. rozporządzenia zmieniony rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 1912), które weszło w życie 24 grudnia 2024 r. stanowi, że: 1. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został: 1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz 2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz 3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. 2. Za kredyt mieszkaniowy uważa się również pożyczkę, o ile spełnia warunki określone w ust. 1. Z kolei § 4 ww. rozporządzenia zmieniony ww. rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. stanowi, że: Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. W myśl natomiast § 4a ww. rozporządzenia dodanego rozporządzeniem zmieniającym z dnia 20 grudnia 2024 r.: Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, w przypadku pożyczek, o których mowa w § 3 ust. 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2025 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazanego w § 3 ww. rozporządzenia: Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na: a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego, d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego - położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego. Wobec powyższego, ww. zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r. osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ww. rozporządzenia). Kwota ww. wierzytelności może przy tym obejmować kapitał, odsetki, a także prowizje oraz poniesione opłaty niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Pani skutki podatkowe z tytułu umorzenia wierzytelności Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, w § 3 pkt 3 odsyła do art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. katalogu wydatków mieszkaniowych. W świetle przepisów określających katalog wydatków sfinansowanych z kredytu mieszkaniowego objętych zaniechaniem poboru podatku dochodowego, nabycie lokalu mieszkalnego spełnia ww. przesłankę. Jak wskazała Pani we wniosku, zaciągnięty ... września 2008 r. przez Panią i Pani córkę kredyt hipoteczny został przeznaczony na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. na zakup dla Pani córki lokalu mieszkalnego, do którego przysługuje jej prawo odrębnej własności lokalu mieszkalnego. Kredytowany lokal był przez Pani córkę wykorzystywany na cele mieszkaniowe. Pani córka mieszkała w tym mieszkaniu, następnie od września 2023 r. lokal jest wynajmowany. W konsekwencji, stwierdzam, że kwota wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego ... września 2008 r., która zostanie Pani umorzona przez Bank na podstawie ugody zawartej do końca 2026 r., będzie stanowić dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W stosunku do tego przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Panią i Pani córkę ... września 2008 r. na finansowanie zakupu lokal mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych Pani córki, zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. W konsekwencji, od przychodu, który uzyska Pani do końca 2026 r. w związku z umorzeniem wierzytelności z tytułu ww. kredytu hipotecznego, nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji. Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. Ponadto, wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja
podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. drugiego współkredytobiorcy – Pani córki). Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili