0112-KDSL1-1.4011.103.2025.2.DS
📋 Podsumowanie interpretacji
W dniu 8 lutego 2025 r. wpłynął wniosek podatnika dotyczący skutków podatkowych nabycia nieruchomości w kontekście podatku dochodowego od osób fizycznych. Wnioskodawca, będący współużytkownikiem wieczystym nieruchomości gruntowych, zamierzał zrealizować roszczenie o sprzedaż tych nieruchomości przez Gminę. Organ podatkowy potwierdził, że nabycie nieruchomości miało miejsce w dniu nabycia prawa użytkowania wieczystego oraz własności budynków, tj. 1 listopada 2020 r., a pięcioletni termin do opodatkowania należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło to nabycie. Organ pozytywnie rozstrzygnął zapytanie podatnika, uznając jego stanowisko za prawidłowe.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie, stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 7 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 14 marca 2025 r. (wpływ 14 marca 2025 r.) . Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Niniejszy wniosek dotyczy określenia na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej „ustawą PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)”, momentu nabycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy, zwanych dalej również łącznie „nieruchomościami”, w przypadku gdy udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych wraz z prawem własności budynków i urządzeń nabyty był do majątku objętego wspólnością majątkową, a jeden z małżonków po ustaniu tej wspólności odnośnie tych składników majątku, zamierza zrealizować przysługujące mu roszczenie sprzedaży przez Gminę oddanych w jego użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych na podstawie art. 198g ust. 1 lub na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.). Wnioskodawca jest współużytkownikiem wieczystym w udziale 375/1000 części nieruchomości gruntowych stanowiących własność Gminy, oznaczonych jako: · działka ewidencyjna nr 1, · działka ewidencyjna nr 2, · działka ewidencyjna nr 3. oraz współwłaścicielem, w takich samych udziałach, znajdujących się na nich, stanowiących odrębne przedmioty własności budynków niemieszkalnych oraz urządzeń, nabytych przez Wnioskodawcę na podstawie notarialnej umowy przeniesienia prawa własności nieruchomości oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, zawartej w dniu (...) listopada 2020 r. do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską, na cele prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej, a następnie darowanych przez małżonków Wnioskodawcy z przeznaczeniem do jego majątku osobistego umową darowizny zawartą w formie aktu notarialnego w dniu (...) września 2022 r. W dniu (...) lipca 2024 r. Wnioskodawca, jako współużytkownik wieczysty ww. nieruchomości gruntowych, wystąpił wraz z pozostałymi współużytkownikami wieczystymi do Gminy z żądaniem sprzedaży ich prawa własności na podstawie roszczenia wynikającego z art. 198g ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Gmina, pismem z dnia (...) sierpnia 2024 r., poinformowała Wnioskodawcę o wszczęciu postępowania wyjaśniającego, mającego na celu ustalenie możliwości zbycia prawa własności działki nr 1, w trybie roszczenia o sprzedaż na rzecz jej użytkownika wieczystego. Jednocześnie, pismami z dnia (...) sierpnia 2024 r., Gmina odmówiła realizacji żądania sprzedaży nieruchomości gruntowych nr 3 oraz nr 2, w oparciu o procedurę określoną w art. 198g-198I ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, wskazując, że w wyniku przeprowadzonej wizji lokalnej uznano te nieruchomości za niezabudowane (wobec braku obiektów odpowiadających pojęciu budynku).
Wnioskodawca został ponadto poinformowany, że dalsze procedowanie sprzedaży tych nieruchomości gruntowych na rzecz ich użytkowników wieczystych możliwe jest w trybie art. 32 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Ponadto pismem z 14 marca 2025 r. odpowiedział Pan na następujące pytania zawarte w wezwaniu organu do uzupełnienia wniosku: 1) czy posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2025 r. poz. 163)? Odpowiedź: Wnioskodawca posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. 2) w jakim celu nabył Pan wraz z żoną (...) listopada 2020 r. nieruchomości, o których mowa we wniosku? Odpowiedź: Wnioskodawca wraz z małżonką nabył nieruchomości w dniu (...) listopada 2020 r. w celach inwestycyjnych, celem ich wynajmu w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej Wnioskodawcy. 3) jakie dokładnie nieruchomości są przedmiotem wniosku, tj. należy wskazać jakie budynki niemieszkalne i urządzenia są posadowione na wskazanych działkach? Odpowiedź: Przedmiotem wniosku są następujące nieruchomości: · działka ewidencyjna nr 1, zabudowana stanowiącymi odrębne nieruchomości budynkami zakładu produkcyjnego, o funkcji administracyjnej, produkcyjnej oraz magazynowej: budynkiem produkcyjnym głównym o kubaturze (...) m³, budynkiem produkcyjnym lakierni o kubaturze (...) m³, budynkiem kotłowni i magazynem surowców o kubaturze (...) m³, budynkiem magazynu materiałów i warsztatu o kubaturze (...) m³, budynkiem stacji trafo o kubaturze (...) m³, budynkiem portierni o kubaturze (...) m³, budynkiem portierni nowej o kubaturze (...) m³, budynkiem magazynu z blachy falistej o kubaturze (...) m³, budynkiem warsztatu-przybudówki o kubaturze (...)m³, budynkiem bunkrem magazynem materiałów łatwopalnych o kubaturze 120 m³ oraz urządzeń stanowiących odrębny przedmiot własności: zbiornika przeciwpożarowegoo pojemności (...) m³, zbiornika spirytusowego o pojemności (...) m³, dróg i placów o powierzchni (...) m² oraz ogrodzenia o długości (...) mb, · działka ewidencyjna nr 2, obręb 0005, utwardzona płytami betonowymi, · działka ewidencyjna nr 3, na której znajdują się blaszane budynki garażowe oraz wiata, obszar działki częściowo utwardzony płytami betonowymi. 4) jak faktycznie były/są wykorzystywane nieruchomości, o których mowa we wniosku przez cały okres ich użytkowania/posiadania przez Pana, a uprzednio przez małżonków? Odpowiedź: W okresie od nabycia w dniu (...) listopada 2020 r. do dnia (...) grudnia 2024 r. nieruchomości były wynajmowane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej. Od dnia (...) stycznia 2025 r. są wynajmowane prywatnie. Nieruchomości, o których mowa we wniosku przez cały okres ich użytkowania/posiadania przez Wnioskodawcę, a uprzednio przez małżonków, były i są faktycznie wykorzystywane przez ich najemcę na cel prowadzenia zakładu produkcyjnego w zakresie usług produkcji mydła i detergentów, środków myjących i czyszczących, wyrobów kosmetycznych i toaletowych (...) wraz z zapleczem biurowo-administracyjnym. 5) czy prowadzi Pan działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie obrotu nieruchomościami, jeśli nie to jaką? Czy sprzedaż części nieruchomości będących przedmiotem wniosku nastąpi w ramach wykonywania tej działalności? A jeśli tak, to czy przed sprzedażą nieruchomości zostaną wycofane z prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej? Odpowiedź: Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych związaną z wynajmem i zarządzaniem nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Nieruchomości gruntowe oddane w użytkowanie wieczyste Wnioskodawcy zostały wycofane z prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej od dnia (...). 01.2025 r. Zamierzone przez Wnioskodawcę kupno od Gminy udziału 375/1000 części w prawie własności oddanej w jego użytkowanie wieczyste w udziale 375/1000 części nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka ewidencyjna nr 1, nastąpi w wyniku realizacji zgłoszonego wobec Gminy żądania sprzedaży określonego w art. 198g ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.) do majątku prywatnego Wnioskodawcy. Zamierzone przez Wnioskodawcę kupno od Gminy udziału 375/1000 części w prawie własności oddanej w jego użytkowanie wieczyste w udziale 375/1000 części nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka ewidencyjna nr 2, nastąpi po złożeniu Gminie wniosku w oparciu o art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.) do majątku prywatnego Wnioskodawcy. Zamierzone przez Wnioskodawcę kupno od Gminy udziału 375/1000 części w prawie własności oddanej w jego użytkowanie wieczyste w udziale 375/1000 części nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka ewidencyjna nr 3, nastąpi po złożeniu Gminie wniosku w oparciu o art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.) do majątku prywatnego Wnioskodawcy. Zamierzona sprzedaż udziałów w prawie własności nieruchomości będących przedmiotem wniosku, nie nastąpi w ramach wykonywania działalności gospodarczej Wnioskodawcy. 6) kiedy zamierza Pan zbyć nieruchomości, o których mowa we wniosku, dla których w sformułowanym we wniosku pytaniu, chce Pan ustalić pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? Odpowiedź: Zamierzona sprzedaż udziałów w nieruchomościach będzie miała miejsce najprawdopodobniej po upływie 3-6 lat od sprzedaży przez Gminę udziałów w prawie własności nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste Wnioskodawcy jako osoby fizycznej będącej już ich dotychczasowym współużytkownikiem wieczystym na podstawie art. 198g ust. 1 i art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.). Zakres wniosku i kluczowe
Pytanie
Z punktu widzenia Wnioskodawcy, istotne znaczenie ma objęte wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej pytanie dotyczące zdarzenia przyszłego – czy, w świetle przywołanych we wniosku przepisów i w opisanym stanie faktycznym, sprzedaż przez Gminę w oparciu o art. 198g ust. 1 lub art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.) udziałów w prawie własności nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste na rzecz Wnioskodawcy jako osoby fizycznej będącej już (w tym samym udziale) dotychczasowym współużytkownikiem wieczystym tych nieruchomości, stanowić będzie nabycie przez Wnioskodawcę nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. W ocenie Wnioskodawcy, w świetle przywołanych we wniosku przepisów i w opisanym tam stanie faktycznym, sprzedaż przez Gminę udziałów w nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste na rzecz osoby fizycznej będącej w tym udziale dotychczasowym współużytkownikiem wieczystym tej nieruchomości w oparciu o art.
198g ust. 1 lub art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.), stanowić będzie tylko zmianę formy prawnej faktycznego prawa do tych nieruchomości, a nabycie tych nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u. p.d.o.f., nastąpiło w dniu (...) listopada 2020 r., t.j. w momencie nabycia przez Wnioskodawcę i jego żonę udziału w prawie użytkowania wieczystego tych gruntów oraz własności posadowionych na nich budynków i urządzeń. Pytanie Jak należy określić na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej „ustawą PIT”, moment nabycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy, zwanych dalej łącznie „nieruchomością”, w przypadku gdy udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych wraz z prawem własności budynków i urządzeń nabyty był do majątku objętego wspólnością majątkową, a jeden z małżonków po ustaniu tej wspólności odnośnie tych składników majątku, zamierza zrealizować przysługujące mu wobec gminy roszczenie dotyczące sprzedaży przez gminę oddanych w jego użytkowanie wieczyste tych nieruchomości gruntowych na podstawie art. 198g ust. 1 lub na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.), a co za tym idzie czy dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.), datą nabycia wskazanych we wniosku nieruchomości w rozumieniu tego przepisu w wypadku zrealizowania przez Wnioskodawcę przysługujące mu wobec gminy roszczenie dotyczące sprzedaży przez gminę oddanych w jego użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych na podstawie art. 198g ust. 1 lub na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z póżn. zm.), będzie dzień nabycia prawa użytkowania wieczystego tych nieruchomości oraz własności znajdujących się na nich budynków i urządzeń do majątku wspólnego małżonków (t.j. dzień (...) listopada 2020 r.), a pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy PIT należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych nieruchomości do majątku wspólnego małżonków? Pana stanowisko w sprawie Niniejszy wniosek dotyczy określenia na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej „ustawą PIT”, momentu nabycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy, zwanych dalej łącznie „nieruchomością”, w przypadku gdy udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych wraz z prawem własności budynków i urządzeń nabyty był do majątku objętego wspólnością majątkową, a jeden z małżonków po ustaniu tej wspólności odnośnie tych składników majątku, zamierza zrealizować przysługujące mu roszczenia o sprzedaż przez gminę oddanych w jego użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych na podstawie art. 198g ust. 1 lub na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.). Określenie momentu nabycia nieruchomości jest istotne dla stwierdzenia powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości. Zgodnie bowiem z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2025.163 t.j.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, d) innych rzeczy, – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany. Zatem z powyższego wynika, że w przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma data nabycia tej nieruchomości i forma prawna jej nabycia. Ustawa PIT nie precyzuje pojęcia „nabycie”. Nie wskazuje również, czy ma to być nabycie odpłatne czy nieodpłatne. Nie określa, na podstawie jakiej czynności prawnej, bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości. Zatem pojęcie to interpretuje się szeroko, tzn. że nabycie, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy PIT, następuje z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości. Kwestia określenia momentu nabycia zbywanej nieruchomości nabytej przez współmałżonka do majątku wspólnego małżonków częściowo została rozstrzygnięta przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwałą z 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17. Zgodnie z sentencją powołanej wyżej uchwały „dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”. W związku z powyższą uchwałą, w dniu 6 lutego 2018 r. Minister Finansów wydał interpretację ogólną w sprawie określenia momentu nabycia nieruchomości należącej do majątku wspólnego małżonków, w przypadku uzyskania przychodów z tytułu odpłatnego zbycia tej nieruchomości. Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego, jak i interpretacja ogólna dotyczyły jednak wyłącznie przypadku, gdy zbycie nieruchomości nastąpiło po śmierci jednego z małżonków, a nieruchomość nabyta była do majątku objętego wspólnością majątkową. W praktyce pojawiły się wątpliwości, czy podobnie należy interpretować pojęcie „nabycia”, gdy nieruchomość nabyta została do majątku wspólnego małżonków, a następnie na skutek ustania wspólności z innych przyczyn, niż śmierć współmałżonka, stała się własnością jednego z małżonków. Orzecznictwo sądów administracyjnych rozciągnęło tezy zawarte w uchwale II FPS 2/17 również na tego typu przypadki. Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z 17 kwietnia 2018 r., sygn. akt II FSK 781/16 podniósł, że w orzecznictwie sądów administracyjnych, wskazuje się na ugruntowany pogląd, zgodnie z którym nie ma możliwości określenia w jakiej części nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej. Podobne stanowisko zostało przytoczone w uchwale składu siedmiu sędziów NSA z 15 maja 2017 r., II FPS 2/17 gdzie stwierdzono, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 k.r.i.o. nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. Nie jest więc możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Uzasadnieniem takiego stanowiska jest fakt, że wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Wspólność ta jest więc wspólnością masy majątkowej, to znaczy obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich, jak własność i inne prawa rzeczowe lub obligacyjne, w tym wierzytelności. Pomimo tego, że w małżeństwie, w którym obowiązuje ustrój wspólności majątkowej ustawowej, występują trzy masy majątkowe: majątek wspólny małżonków oraz dwa majątki osobiste każdego z małżonków to majątki te stanowią jedną całość gospodarczą. Ich podział następuje jednak dopiero po ustaniu wspólności. Wobec powyższego akceptacja stanowiska Sądu oznaczałaby, że obowiązek podatkowy wobec skarżącego powstał dwukrotnie. Ponownie powstać by miał w momencie nabycia nieruchomości, w której z uwagi na ustrój majątkowy niemożliwe było wcześniej określenie jego udziału. Obowiązek podatkowy nie mógł zatem powstać. Pierwszy raz w chwili zakupu nieruchomości wraz żoną, z którą łączyła go wspólność majątkowa oraz drugi raz w wyniku podziału majątku. Niewłaściwe zatem jest wskazanie przez Sąd administracyjny pierwszej instancji, że datą nabycia nieruchomości jest data wydania orzeczenia o podziale majątku, a nie data rzeczywistego jej nabycia przez małżonków. Podobne rozstrzygnięcie Naczelny Sąd Administracyjny podjął m.in. w wyroku z 19 grudnia 2018 r., sygn. akt II FSK 3541/16, z 12 czerwca 2018 r., sygn. akt II FSK 1615/16 oraz z 24 sierpnia 2017 r., sygn. akt II FSK 2012/15. Ponadto, od 1 stycznia 2019 r. w ustawie PIT obowiązuje przepis art. 10 ust. 6, zgodnie z którym, w przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Uwzględniając dominującą linię orzeczniczą w zakresie omawianego zagadnienia, która w szczególności odwołuje się do uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 maja 2017 r. sygn. akt II FPS 2/17, stwierdzić należy, że jeżeli zbycie nieruchomości nastąpiło po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, a nieruchomość nabyta została do majątku objętego tą wspólnością majątkową, to pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a-c ustawy PIT należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej nieruchomości do majątku wspólnego małżonków. Powyższe uwzględnia szczególny charakter wspólności majątkowej małżeńskiej, z której wynika, że małżonkowie mają prawo do całej nieruchomości objętej wspólnością majątkową i nie można określić przypadających na każdego z małżonków udziałów w tej wspólności w czasie jej trwania. Stąd dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych uznaje się, że w przypadku ustania wspólności majątkowej małżeńskiej nie następuje nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy PIT, przez małżonka, któremu przypadła ta nieruchomość, jeżeli nieruchomość objęta była wspólnością majątkową. Interpretacja taka uzasadniona jest również obowiązującym od 1 stycznia 2019 r. przepisem art. 10 ust. 6 ustawy PIT. W niniejszej sprawie należy zatem w dalszej kolejności rozstrzygnąć, jaki wpływ na gruncie przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej „ustawą PIT”, dla określenia momentu nabycia nieruchomości lub praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy, będzie miała zamierzona realizacja przez Wnioskodawcę prawa do żądania sprzedaży przez gminę prawa własności nieruchomości gruntowych na jego rzecz jako ich użytkownika wieczystego na podstawie art. 198g ust. 1 lub na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.) i czy czynność ta stanowić będzie nabycie nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ponieważ przywołana ustawa o podatku dochodowym nie zawiera definicji nieruchomości, jak również nie reguluje kwestii prawa użytkowania wieczystego, w związku z tym należy odnieść się do przepisów prawa cywilnego. I tak, zgodnie z art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego, nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności - sytuację taką przewidują przepisy o użytkowaniu wieczystym. Pojęcie użytkowania wieczystego zawarte zostało w art. 232 § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym. Natomiast w myśl art. 235 Kodeksu cywilnego: § 1. Budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. § 2. Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym. Z treści tych przepisów wynika, że użytkowanie wieczyste dotyczy gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, gminy lub związku międzygminnego, oddanych w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym lub prawnym oraz że odrębną własność stanowią budynki wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gminy przez wieczystego użytkownika. Dalej należy zauważyć, że grunty stanowiące własność Skarbu Państwa, gminy lub związku międzygminnego, oddane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym mogą być sprzedane osobom fizycznym będącym dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi. Zasady i tryb takiej sprzedaży reguluje m.in. art. 198g ust. 1 i art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.). Moment sprzedaży w oparciu o art. 198g ust. 1 lub art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z póżn. zm.) nieruchomości gruntowej stanowiącej własność Skarbu Państwa, gminy lub związku międzygminnego, oddanego w użytkowanie wieczyste na rzecz osób fizycznych będących dotychczasowymi użytkownikami wieczystymi tych nieruchomości stanowi tylko przekształcenie prawa użytkowania wieczystego przysługującego takiej osobie w prawo własności, czyli stanowi jedynie zmianę formy prawnej faktycznego prawa do nieruchomości. Nabycie prawa do tej nieruchomości następuje bowiem w dniu zawarcia umowy o ustanowieniu prawa wieczystego użytkowania lub nabycia tego prawa wraz z odrębnym prawem własności budynków i urządzeń na tym gruncie się znajdujących. Z tą bowiem chwilą nabywca takiej nieruchomości uzyskuje prawo korzystania z gruntu z wyłączeniem innych osób jak właściciel. Podkreślić należy, że użytkowanie wieczyste to specyficzne dla polskiego prawa cywilnego prawo podmiotowe dotyczące nieruchomości gruntowej, jeden z trzech rodzajów praw rzeczowych, obok własności i praw rzeczowych ograniczonych. Jest formą pośrednią pomiędzy własnością, a prawami rzeczowymi ograniczonymi, z tym że bardziej zbliżone jest do własności. Użytkownik ma prawa zbliżone do właściciela. Korzysta z gruntu z wyłączeniem innych osób. Może prawem swobodnie rozporządzać, czyli je zbyć, obciążać, czy zapisać. Reasumując, w świetle przywołanych uregulowań prawnych w opisanym we wniosku stanie faktycznym należy stwierdzić, że sprzedaż przez gminę nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste na rzecz osoby fizycznej będącej dotychczasowym użytkownikiem wieczystym tej nieruchomości w oparciu o art. 198g ust. 1 lub art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 z późn. zm.), stanowić będzie tylko zmianę formy prawnej faktycznego prawa do tej nieruchomości. Nabycie przez Wnioskodawcę nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o. f nastąpiło w dniu (...) listopada 2020 r. w momencie nabycia prawa użytkowania wieczystego gruntów oraz własności posadowionych na nich budynków i urządzeń. Zgodnie z powyższym dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.), datą nabycia wskazanych we wniosku nieruchomości w rozumieniu tego przepisu będzie dzień nabycia tych nieruchomości (dzień nabycia prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz własności znajdujących się na nich budynków i urządzeń) do majątku wspólnego małżonków t.j. dzień (...) listopada 2020 roku, a pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy PIT należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych nieruchomości do majątku wspólnego małżonków.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Źródłem przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Z kolei w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy: Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2: a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, c) prawa wieczystego użytkowania gruntów, d) innych rzeczy, – jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw
majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany. Podkreślić należy, że przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, skutkuje powstaniem przychodu. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu. Zatem przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki: - odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz - zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie lub wybudowanie. Jednakże z art. 10 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy wynika, że przepisu ust. 1 pkt 8 nie stosuje się do odpłatnego zbycia składników majątku, o których mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1, z zastrzeżeniem ust. 3, nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat. W art. 14 ust. 2 ww. ustawy, wymienione zostały szczególne kategorie przychodów, które w przypadku uzyskania ich przez podatnika, stanowią przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Takimi przychodami są m.in. przychody uzyskane z odpłatnego zbycia środków trwałych, co wynika z treści art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy. W myśl przepisu art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy: Przychodem z działalności gospodarczej są również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku będących środkami trwałymi albo wartościami niematerialnymi i prawnymi, podlegającymi ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą lub przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej, z zastrzeżeniem ust. 2c; przy określaniu wysokości przychodów przepisy ust. 1 i art. 19 stosuje się odpowiednio. Zatem, regulacją art. 14 ust. 2 pkt 1 lit. a ww. ustawy, objęty został przychód z odpłatnego zbycia tych składników majątku, które spełniają ustawową definicję środka trwałego, podlegającego ujęciu w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, niezależnie od tego, czy podatnik wprowadził, czy też nie wprowadził te składniki do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jak również od tego, czy zaliczał do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne dokonywane od ich wartości początkowej. Jednocześnie zgodnie z art. 14 ust. 2c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Do przychodów, o których mowa w ust. 2 pkt 1, nie zalicza się przychodów z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą oraz przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej: budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie. Przepis art. 30e stosuje się odpowiednio. Z treści przytoczonych przepisów wynika, że przychodami z działalności gospodarczej są zarówno przychody z odpłatnego zbycia wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą składników majątku (z wyjątkiem nieruchomości mieszkalnych wymienionych w art. 14 ust. 2c ww. ustawy) używanych aktualnie w działalności, jak i przychody uzyskane z odpłatnego zbycia tych składników majątku, które zostały z działalności gospodarczej z różnych względów wycofane. Jeżeli jednak między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia upłynęło 6 lat, to przychód z odpłatnego zbycia tych składników majątku nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej. Z przytoczonych przepisów wynika, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw może stanowić przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) lub z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy. Ponieważ jako zakres wniosku w opisie zdarzenia przyszłego, pytaniu oraz stanowisku własnym wskazał Pan na wątpliwość związaną z określeniem terminu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku gdy udział w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych wraz z prawem własności budynków i urządzeń nabyty był do majątku objętego wspólnością majątkową, a po ustaniu tej wspólności odnośnie tych składników majątku zamierza Pan zrealizować przysługujące wobec gminy roszczenie dotyczące sprzedaży przez nią oddanych w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych, a w konsekwencji ich sprzedaż po upływie 3-6 lat od tej daty – tutejszy organ odniósł się do regulacji art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych uzyskanego z tego tytułu dochodu ma moment i sposób ich nabycia. Wyjaśnić należy, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również na podstawie jakiej czynności prawnej bądź zdarzenia prawnego, może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych. Zatem, pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw. Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika. W przedmiotowej sprawie wskazać także należy na przepis art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że: W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Biorąc pod uwagę kwestię nabycia nieruchomości lub praw majątkowych do wspólności majątkowej małżeńskiej, należy odnieść się również do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.), w której zostały uregulowane stosunki majątkowe między małżonkami. Jak stanowi art. 31 § 1 przytoczonej ustawy: Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków. Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej i obejmuje cały zbiór praw majątkowych, takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale. Na podstawie pierwszego zdania art. 47 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Zatem stwierdzić należy, że małżonkowie poprzez zawarcie stosownej umowy (np. rozszerzającej lub ograniczającej wspólność ustawową bądź ustanawiającej rozdzielność majątkową) mogą ustanawiać ustrój majątkowy w sposób odmienny od przewidzianego w przepisach o wspólności ustawowej. Umowy takie w zakresie, w jakim ustanawiają zasadę kształtującą ustrój majątkowy, działają na przyszłość i mają charakter organizacyjny. Przepis art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):, stanowi, że: Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. W myśl art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego: Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. W podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176, z późn. zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków. W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości i praw majątkowych przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości lub praw majątkowych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku. Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia – nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości. Argumenty zawarte w wyżej wskazanej uchwale są aktualne także w sytuacji, gdy przeniesienie praw do nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego małżonków nastąpi w drodze darowizny do majątku osobistego jednego z małżonków. Z kolei zgodnie z art. 46 § 1 ustawy Kodeks cywilny: Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Kwestie dotyczące prawa wieczystego użytkowania uregulowane zostały również w ustawie Kodeks cywilny. Przepis art. 232 § 1 tej ustawy stanowi, że: Grunty stanowiące własność Skarbu Państwa a położone w granicach administracyjnych miast oraz grunty Skarbu Państwa położone poza tymi granicami, lecz włączone do planu zagospodarowania przestrzennego miasta i przekazane do realizacji zadań jego gospodarki, a także grunty stanowiące własność jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mogą być oddawane w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym, i osobom prawnym. W świetle art. 233 ww. ustawy: W granicach, określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, użytkownik może korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. W myśl art. 234 Kodeksu cywilnego: Do oddania gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności nieruchomości. Przepis art. 237 Kodeksu cywilnego określa natomiast, że: Do przeniesienia użytkowania wieczystego stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności nieruchomości. Użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym, którego przedmiotem, zgodnie z art. 232 § 1 Kodeksu cywilnego może być grunt stanowiący własność Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków. Jest to prawo na rzeczy cudzej, jednak zakres i sposób określenia treści tego prawa zbliża je bardziej do prawa własności niż praw rzeczowych ograniczonych. Ponadto, na podstawie wyraźnych odesłań w art. 234 i art. 237 Kodeksu cywilnego do ww. prawa stosuje się odpowiednio przepisy o własności nieruchomości. Granice prawa użytkowania wieczystego są wyznaczane przez ustawy, zasady współżycia społecznego oraz umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Uprawnienie do wyłącznego korzystania z gruntu przez użytkownika wieczystego gruntu jest skuteczne wobec osób trzecich, a także właściciela gruntu, chyba że umowa o której mowa wyżej zawiera odrębne uregulowania dotyczące uprawnień właściciela. Użytkowanie wieczyste jest prawem zbywalnym, podlega dziedziczeniu oraz egzekucji. Użytkownik wieczysty może więc rozporządzać swoim prawem zarówno w drodze czynności prawnej inter vivos, jak i mortis causa. Nie można być natomiast jednocześnie właścicielem i użytkownikiem wieczystym gruntu, ponieważ nabycie prawa własności przez użytkownika wieczystego gruntu prowadzi do wygaśnięcia użytkowania wieczystego. W myśl art. 235 § 1 ww. ustawy: Budynki i inne urządzenia wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gruncie należącym do jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków przez wieczystego użytkownika stanowią jego własność. To samo dotyczy budynków i innych urządzeń, które wieczysty użytkownik nabył zgodnie z właściwymi przepisami przy zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste. Stosownie natomiast do art. 235 § 2 Kodeksu cywilnego: Przysługująca wieczystemu użytkownikowi własność budynków i urządzeń na użytkowanym gruncie jest prawem związanym z użytkowaniem wieczystym. Z treści tych przepisów wynika, że użytkowanie wieczyste dotyczy gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa, gminy lub związku międzygminnego, oddanych w użytkowanie wieczyste osobom fizycznym lub prawnym, oraz że odrębną własność stanowią budynki wzniesione na gruncie Skarbu Państwa lub gminy przez wieczystego użytkownika. W myśl art. 27 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 ze zm.): Sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste i przeniesienie tego prawa w drodze umowy wymaga wpisu w księdze wieczystej. Stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami: Nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3. Sprzedaż nieruchomości gruntowej na rzecz jej użytkownika wieczystego nie może nastąpić przed upływem 10 lat od dnia zawarcia umowy o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste. W myśl art. 32 ust. 1a ww. ustawy: Nieruchomość gruntowa stanowiąca własność Skarbu Państwa może być sprzedana użytkownikowi wieczystemu za zgodą wojewody. Zgody wojewody nie wymaga sprzedaż na rzecz użytkownika wieczystego nieruchomości, o których mowa w art. 51 ust. 2 i art. 57 ust. 1. Przepis art. 198g ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami stanowi, że: Użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowej w terminie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 26 maja 2023 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym, ustawy o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa, ustawy o gospodarce nieruchomościami, ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1463) może wystąpić z żądaniem sprzedaży tej nieruchomości na jego rzecz. Natomiast, w świetle art. 198g ust. 2 ww. ustawy: Żądanie sprzedaży, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje: 1) jeżeli nieruchomość została oddana w użytkowanie wieczyste po dniu 31 grudnia 1997 r.; 2) jeżeli użytkownik wieczysty nie wykonał zobowiązania określonego w umowie o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste; 3) w odniesieniu do gruntów położonych na terenie portów i przystani morskich w rozumieniu art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o portach i przystaniach morskich (Dz.U. z 2023 r. poz. 1796); 4) jeżeli grunt jest wykorzystywany na prowadzenie rodzinnego ogrodu działkowego w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 13 grudnia 2013 r. o rodzinnych ogrodach działkowych; 5) w odniesieniu do nieruchomości gruntowej niezabudowanej. Zgodnie z ugruntowanym poglądem, przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nie jest zdarzeniem prawnopodatkowym, które należy utożsamiać z nabyciem, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego faktycznego władztwa nad nieruchomością. Nabycie prawa do nieruchomości następuje w chwili zawarcia umowy o ustanowieniu (nabyciu) prawa wieczystego użytkowania. Mając na uwadze powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że przekształcenie prawa wieczystego użytkowania gruntu w prawo własności nieruchomości nie stanowił nowego nabycia tych nieruchomości. Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że: · Posiada Pan nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. · Na podstawie umowy notarialnej wraz z żoną nabył Pan (...) listopada 2020 r. do majątku objętego wspólnością majątkową małżeńską prawo użytkowania wieczystego w udziale 375/1000 części następujących nieruchomości gruntowych: działki ewidencyjne nr 1, nr 2 oraz nr 3 oraz prawo własności, w takich samych udziałach, znajdujących się na nich, stanowiących odrębne przedmioty własności budynków niemieszkalnych oraz urządzeń. · Wraz z małżonką nabył je Pan w celach inwestycyjnych, tj. celem ich wynajmu w ramach prowadzonej przez Pana jednoosobowej działalności gospodarczej. · Na podstawie umowy darowizny zawartej (...) września 2022 r.w formie aktu notarialnego małżonkowie darowali ww. prawa majątkowe oraz udział w nieruchomościach do Pana majątku osobistego. · W okresie od nabycia w dniu (...) listopada 2020 r. do (...) grudnia 2024 r. nieruchomości były wynajmowane przez Pana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Od (...) stycznia 2025 r. są wynajmowane prywatnie. Nieruchomości, o których mowa we wniosku przez cały okres ich użytkowania/posiadania przez Pana, a uprzednio przez małżonków, były i są faktycznie wykorzystywane przez ich najemcę na cel prowadzenia zakładu produkcyjnego wraz z zapleczem biurowo-administracyjnym. · Prowadzi Pan działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych związaną z wynajmem i zarządzaniem nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi. Nieruchomości gruntowe oddane w użytkowanie wieczyste zostały wycofane z prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej od (...) stycznia 2025 r. · W dniu (...) lipca 2024 r., jako współużytkownik wieczysty ww. nieruchomości gruntowych, wystąpił Pan wraz z pozostałymi współużytkownikami wieczystymi do Gminy z żądaniem sprzedaży ich prawa własności. · Zamierzone przez Pana kupno do majątku prywatnego od Gminy udziału 375/1000 części w prawie własności oddanej w użytkowanie wieczyste w udziale 375/1000 części nieruchomości gruntowej oznaczonej jako działka ewidencyjna nr 1, nastąpi w wyniku realizacji zgłoszonego wobec Gminy żądania sprzedaży określonego w art. 198g ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, a działek ewidencyjnych nr 2 oraz 3, nastąpi po złożeniu Gminie wniosku w oparciu o art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. · Zamierzona sprzedaż udziałów w prawie własności nieruchomości będących przedmiotem wniosku, nie nastąpi w ramach wykonywania przez Pana działalności gospodarczej. · Zamierzona sprzedaż udziałów w nieruchomościach, dla których chce Pan ustalić pięcioletni termin określony w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będzie miała miejsce najprawdopodobniej po upływie 3-6 lat od sprzedaży przez Gminę udziałów w prawie własności nieruchomości gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste Panu jako osoby fizycznej będącej już ich dotychczasowym współużytkownikiem wieczystym na podstawie art. 198g ust. 1 i art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Jak wyraźnie wskazał Pan we wniosku i jego uzupełnieniu, Pana wątpliwości dotyczą ustalenia jak należy określić moment nabycia nieruchomości lub praw majątkowych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku gdy udział w prawie wspóużytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych wraz z prawem własności budynków i urządzeń nabył Pan wraz z żoną (...) listopada 2020 r. do majątku objętego wspólnością majątkową, a następnie (...) września 2022 r. umową darowizny przekazanych Panu do majątku osobistego, w sytuacji, gdy zamierza Pan zrealizować przysługujące wobec Gminy roszczenie o sprzedaż oddanych w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowych na mocy art. 198g ust. 1 lub 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. W odniesieniu do powyższego, na podstawie przywołanych przepisów, stwierdzić należy, że przekształcenie prawa wieczystego użytkowania gruntu w prawo własności nieruchomości nie jest nabyciem tej nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a jedynie zmianą tytułu prawnego władztwa nad nieruchomością, tym samym nie ma wpływu na wyliczenie 5-letniego okresu, o którym mowa w przytoczonym przepisie, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych. W konsekwencji, w opisanym zdarzeniu przyszłym, sprzedaż przez Gminę na Pana rzecz w oparciu o art. 198g ust. 1 lub art. 32 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami udziałów w nieruchomości gruntowej oddanej w użytkowanie wieczyste– stanowić będzie dla Pana tylko zmianę formy prawnej faktycznego prawa do tych nieruchomości. Nabycie udziałów w nieruchomościach gruntowych oddanych w użytkowanie wieczyste, nastąpiło (...) listopada 2020 r., t.j. w dacie nabycia przez Pana i Pana żonę do majątku wspólnego udziałów w prawie użytkowania wieczystego tych gruntów oraz współwłasności posadowionych na nich budynków i urządzeń. Zatem momentem nabycia udziałów w ww. nieruchomościach lub prawach majątkowych, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jest (...) listopada 2020 r., a pięcioletni termin, o którym mowa w tym przepisie należy liczyć od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie do majątku objętego wspólnością majątkową Pana i Pana żony ww. udziałów w prawie użytkowania wieczystego oraz współwłasności budynków niemieszkanych oraz urządzeń.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia · Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji. · Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy opis zdarzenia przyszłego sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność. · Organ informuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pana wniosku (zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem oraz własnym stanowiskiem w sprawie, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. · W odniesieniu do powołanych przez Pana wyroków sądowych należy wskazać, że rozstrzygnięcia w nich zawarte dotyczą tylko konkretnych, indywidualnych spraw i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili