0112-KDIL2-1.4011.203.2025.1.MB

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie, stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego

Małżonkowie TF i EF w dniu (...) września 2006 r. zawarli z Bankiem umowę kredytu mieszkaniowego na kwotę (...) zł z przeznaczeniem na zakup nieruchomości gruntowej położonej w (...) oraz budowę domu jednorodzinnego na zakupionej działce. Następnie aneksem nr 1 z (...) września 2008 r., doszło do podwyższenia kwoty kredytu i jego przewalutowania na kredyt nominowany do waluty CHF stanowiący równowartość (...) CHF. Kredyt został wypłacony w 4 transzach w łącznej wysokości (...) zł. Tytułem zabezpieczenia kredytu na kredytowanej nieruchomości ustanowiono hipotekę kaucyjną do kwoty (...) zł. Pomiędzy małżonkami obowiązuje ustrój majątkowej wspólności majątkowej, który istniał również w momencie zawierania czynności prawnych z bankiem. Małżonkowie byli solidarnie odpowiedzialni za spłatę zaciągniętego zobowiązania. Powodowie dokonali nadpłaty kredytu, ponieważ w okresie od (...) października 2006 r. do (...) lutego 2022 r. spłacili na rzecz banku kwotę (...) zł oraz kwotę (...) CHF (co zgodnie ze średnim kursem na dzień zawarcia ugody sądowej tj. (...) października 2024 r. stanowiło kwotę (...) zł). Ponadto od (...) kwietnia 2022 r. do (...) grudnia 2022 r. spłacili kwotę (...) zł, od (...) stycznia 2023 r. do (...) grudnia 2023 r. kwotę (...) zł, zaś od (...) stycznia 2024 r. do (...) września 2024 r. kwotę (...) zł. Łącznie Kredytobiorcy spłacili kredyt do września 2024 r. w łącznej kwocie (...) zł podczas gdy bank wypłacił im kwotę (...) zł. Zatem do września 2024 r. nadpłata ich kredytu wyniosła (...) zł. Z uwagi na powzięcie wiedzy o tym, że zawarta umowa może zawierać niedozwolone (1)klauzule umowne (w rozumieniu art. 385 Kodeksu cywilnego), Kredytobiorcy zdecydowali wnieść pozew o ustalenie nieważności czynności prawnej i zapłatę. Na skutek przeprowadzonych negocjacji z pozwanym bankiem w dniu (...) października 2024 r. doszło do zawarcia ugody sądowej w ramach postępowania o sygn. akt (...), na mocy której bank dokonał przewalutowania kredytu i po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską, pozostałe do spłaty zadłużenie Kredytobiorców wobec banku z tytułu Umowy, na dzień zawarcia ugody wynosiło 0,00 złotych. Jednocześnie bank zwolnił Kredytobiorców z długu w kwocie (...) zł, co wynikało z dokonania przeliczenia kwoty zadłużenia przed zawarciem ugody wynoszącego (...) CHF po kursie (...) zł. W związku z zawartą ugodą bank, w terminie 14 dni od daty podpisania ugody, zobowiązał się do wypłaty Kredytobiorcom kwoty dodatkowej w wysokości (...) PLN. W ugodzie nie zawarto jednak wprost sformułowania, aby kwota ta stanowiła nadpłatę kredytu, przy czym fakt ten nie budzi wątpliwości, ponieważ wynika już z samego porównania kwot wypłaconych przez bank i spłaconych przez Kredytobiorców. Trudno również uznać, aby bank wyraził zgodę na zwrot kwoty dodatkowej, gdyby do nadpłaty kredytu nie doszło. Na mocy zawartej ugody Kredytobiorcy przyjęli do wiadomości, że w związku z wypłatą ww. kwoty powstaje po ich stronie przychód, a na banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenia informacji PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-11). Niemniej jednak mając na uwadze fakt, że kwota dodatkowa stanowi w rzeczywistości częściowy zwrot nadpłaconego kredytu, który był spłacany z dochodów małżonków, to kwota ta nie powinna stanowić przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym. Pytania 1) Czy kwota dodatkowa (...) zł - stanowiąca częściowy zwrot spłaconych przez Kredytobiorców rat, wynikająca z tytułu ugody dot. kredytu frankowego otrzymanego na potrzeby mieszkaniowe - podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych? 2) Czy w przypadku uznania, że wypłacana przez bank kwota, o której mowa w pytaniu 1 (tj. kwota dodatkowa stanowiąca częściowy zwrot spłaconych przez Kredytobiorców rat) nie podlega opodatkowaniu, to w sytuacji wystawienia przez Bank PIT-11 na tę kwotę, można pominąć ją w rocznym zeznaniu podatkowym (z uwagi na fakt, że kwota ta nie stanowi dla Kredytobiorców przychodu)? Pana stanowisko w sprawie W Pana ocenie, wypłacana kwota dodatkowa, stanowiąca częściowy zwrot pobranych od Kredytobiorcy rat, nie może być uznana za przysporzenie majątkowe, a co za tym idzie, nie można zaliczyć jej do żadnej kategorii przychodów, które wynikają z art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z tytułu otrzymanej kwoty Kredytobiorcy nie osiągnęli przychodu, a jedynie otrzymali zwrot nienależnie pobranych pieniędzy w wyniku stosowania przez bank nieuczciwych zasad tzw. klauzul niedozwolonych, o zwrot których Kredytobiorcy wystąpili w ramach procesu sądowego. W związku z tym, w przedmiotowej sprawie, mamy do czynienia ze zwrotem nienależnie pobranych przez bank rat kapitałowo-odsetkowych. Dla celów podatkowych zwrot taki jest obojętny podatkowo. W przypadku zwrotu świadczenia klient otrzymuje z powrotem swój kapitał - zwrot zapłaconych bankowi kwot, które co miesiąc w ratach kapitałowo-odsetkowych przekazywał na rzecz banku. Skoro nie wystąpił przychód do opodatkowania, to w opisanej sprawie nie będą miały zastosowania żadne zwolnienia od podatku dochodowego, wynikające z art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ani przepisy dotyczące zaniechania poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Zwrot nienależnie pobranych środków przez bank zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie stanowił po stronie Kredytobiorców przychodu. W związku z tym, Kredytobiorcy nie będą zobowiązani do zapłacenia podatku od osób fizycznych od tej kwoty. Kwota zwrócona przez bank w wyniku zawarcia umowy ugody dotycząca kredytu frankowego, nie jest dochodem, lecz zwrotem niesłusznie zapłaconych rat, które były płacone z opodatkowanych dochodów i pozostanie ona obojętna podatkowo. Przywołania: Podobna sytuacja opisana jest w piśmie z dnia 26 stycznia 2024 r. Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (0113-KDIPT2-2.4011.852.2023.2.DA) - skutki podatkowe zwrotu nadpłaconej kwoty kredytu hipotecznego (Interpretacja Indywidualna - stanowisko prawidłowe).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei jest definiowany przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Za przychody należy zatem uznać otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy. Z definicji przychodu można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) – mają definitywny, a nie zwrotny charakter. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też w wyniku określonego zdarzenia, które powoduje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Odrębnym źródłem przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”. W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że katalog przychodów z innych źródeł ma otwarty charakter – nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, które można przypisać do tego źródła. Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Wobec powyższego, skoro kwota dodatkowa, którą otrzymał Pan od banku w wyniku zawartej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez Pana podczas spłaty kredytu to jej otrzymanie nie powoduje po Pana stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji pieniądze te nie są Pana przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ich uzyskanie nie skutkuje po Pana stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego. Zatem z uwagi na fakt, że otrzymana kwota nie stanowi Pana przychodu, nie musi Pan jej wykazywać w zeznaniu rocznym.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Zgodnie ze wskazaniem we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Pan jest wnioskodawcą w niniejszej sprawie. Tym samym wystąpił Pan o interpretację przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dlatego niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź na pytania w niej zawarte tylko w odniesieniu do Pana osoby. Nie wywiera ona skutku prawnego dla Pana żony. Wydając interpretacje indywidualne organ nie odnosi się do kwot i nie dokonuje wyliczeń. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek określenia podstawy opodatkowania, a prawidłowość takiego wyliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy w postępowaniu podatkowym. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pan sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.