0112-KDIL2-1.4011.136.2025.2.KP

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca, będący osobą fizyczną z nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w Polsce, złożył wniosek o interpretację indywidualną w sprawie skutków podatkowych umorzenia części kredytu hipotecznego oraz zwrotu nadpłaconej kwoty przez bank. Organ podatkowy potwierdził, że umorzenie zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego, które zostało zaciągnięte na cele mieszkaniowe, może korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego, z wyjątkiem części przypadającej na ubezpieczenie. Natomiast zwrot kwoty przez bank nie stanowi przychodu podatkowego dla Wnioskodawcy. W związku z tym, organ pozytywnie rozstrzygnął zapytanie podatnika, uznając, że umorzenie części kredytu będzie korzystać z zaniechania poboru podatku, a zwrot nie będzie opodatkowany.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy Wnioskodawca może skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od kwoty zwolnienia z długu (umorzenia), wskazanej w § 1 ust. 4 Ugody? Czy zwrot na rzecz Kredytobiorcy kwoty wskazanej w § 1 ust. 6 Ugody stanowi dla Wnioskodawcy przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym?

Stanowisko urzędu

Organ potwierdził, że umorzenie kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe korzysta z zaniechania poboru podatku dochodowego. Organ stwierdził, że zwrot nadpłaconej kwoty przez bank nie stanowi przychodu podatkowego.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

dłowe Szanowny Panie, stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowego od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 6 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 17 kwietnia 2025 r. (wpływ 23 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Wnioskodawca – osoba fizyczna – ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy). W dniu (...) 2024 r. Wnioskodawca zawarł z (...) Ugodę nr (...) do Umowy nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) waloryzowany kursem CHF (Ugoda). Umowę kredytu hipotecznego zawarto w dniu (...) 2007 r. Kredyt hipoteczny został zaciągnięty i przeznaczony w całości na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2024.226t. j., dalej jako ustawa PDOF ). W roku 2007 Bank wypłacił na rzecz Wnioskodawcy kwotę (...) PLN, co stanowiło równowartość (...) CHF. Na skutek powzięcia wiadomości o zawarciu w umowie kredytu hipotecznego klauzul niedozwolonych, Wnioskodawca zdecydował się złożyć w roku 2021 pozew przeciwko (...) o unieważnienie umowy w całości ew. unieważnienie klauzul niedozwolonych i kontynuowania umowy kredytu jako kredyt w PLN. W celu polubownego rozstrzygnięcia sporu, strony ((...) oraz Wnioskodawca) zawarły ww. Ugodę, w której ustalono, m.in. że: 1) Na dzień zawarcia Ugody zadłużenie Kredytobiorcy (tu Wnioskodawcy) z tytułu niespłaconego kapitału kredytu wynosi (...) PLN. Odsetki naliczone za okres od ostatniej spłaty rat do daty podpisania Ugody wynoszą (...) PLN. 2) Strony zmieniają walutę zadłużenia na PLN i uzgadniają, że zadłużenie z tytułu salda kredytu oraz odsetek na dzień zawarcia Ugody wynosi łącznie (...) PLN - § 1 ust. 3 Ugody. 3) „Bank zwalnia Kredytobiorcę/ów z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy/ów z tytułu kredytu) w kwocie (...) PLN ustalonej przez Strony i wskazanej w ust. 3 powyżej, a Kredytobiorca/y dokonane zwolnienie z długu przyjmuje/ą." - § 1 ust. 4 Ugody. 4) „Bank dodatkowo zwróci na rzecz Kredytobiorcy/ów ustaloną przez Strony kwotę (...) PLN - § 1 ust. 6 Ugody. Nadto, w § 1 ust. 16 Ugody zawarto następujący zapis: „Kredytobiorca/y przyjmuje/ą do wiadomości, że w wyniku zwolnienia z długu (umorzenia), w odniesieniu do kwoty wskazanej w § 1 ust. 4 Ugody, po jego/ich stronie powstaje przychód, a w związku z tym Bank ma obowiązek informacyjny (musi wystawić informację PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-11 zgodnie z właściwymi przepisami prawa). Jednocześnie Kredytobiorca/y przyjmuje /ą do wiadomości, że aby do osiągniętego przychodu zastosowanie miała regulacja rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe niezbędne jest spełnienie przez Kredytobiorcę/ów warunków kreślonych w tym rozporządzeniu. W tym celu Kredytobiorca /y potwierdza/ją oświadczeniem, że Kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku kilku kredytów, że zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego lub więcej niż jednego gospodarstwa domowego (o których mowa w Rozporządzeniu) oraz że nie skorzystał/li z

zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu żadnego innego kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.” W związku z powyższym, Wnioskodawca złożył Bankowi stosowne oświadczenia w odniesieniu do umowy kredytu hipotecznego dla osób fizycznych waloryzowanego kursem CHF (którego dotyczy Ugoda), w tym, że: i. kredyt hipoteczny został zaciągnięty na wydatki o których mowa w art. 21 ust 25 pkt 1 ustawy PDOF w całości, ii. kredyt hipoteczny został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego w rozumieniu § 1 ust. 5 i ust. 6 Rozporządzenia. iii. Kredytobiorca nie skorzystał dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na inną inwestycję mieszkaniową niż będącą przedmiotem Ugody. Z kolei w § 1 ust. 17 i 18 Ugody zawarto następujące postanowienia: „Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w wyniku zwrotu, w odniesieniu do kwoty wskazanej w § 1 ust. 6 Ugody, po jego stronie nie powstaje przychód podatkowy, a w związku z tym na Banku nie ciąży obowiązek informacyjny, tj. obowiązek przygotowania informacji PIT-11 dla kwoty zwrotu. Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, iż Bank wystąpił do Dyrektora Krajowej Informacji skarbowej o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej w zakresie stanu faktycznego powstałego w wyniku zawartej Ugody, co do tego czy po stronie Kredytobiorcy powstaje przychód w związku ze zwrotem wskazanym w § 1 ust. 6 Ugody, a tym samym na Banku nie ciąży wyżej wskazany obowiązek informacyjny. Bank otrzymał interpretację indywidualną i zamieścił o niej komunikat na stronie internetowej (...)”. (...) zamieścił na swojej stronie internetowej następującą informację: „Ugody dotyczące kredytów lub pożyczek zasadniczo mają skutki podatkowe. W wyniku zwolnienia z długu (umorzenia) po stronie kredytobiorcy lub pożyczkobiorcy powstaje przychód do opodatkowania. Jeśli kwoty umorzenia nie obejmuje ulga podatkowa, to jako bank mamy obowiązek wystawić informację PIT-11 o przychodzie z tytułu ugody. Zgodnie z prawem musimy przygotować ją za zakończony rok kalendarzowy. Natomiast na podstawie odpowiedniej ugody możemy również zwrócić kredytobiorcy lub pożyczkobiorcy część kwot, które wcześniej wpłacił na spłatę rat kapitałowo-odsetkowych. Zgodnie z interpretacją podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w takiej sytuacji bank nie musi wystawiać informacji PIT-11 z tytułu zwrotu. Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej takie zwroty nie są przychodem podatkowym, więc nie wiążą się z obowiązkiem informacyjnym”. (...). (...) nie udostępnił Wnioskodawcy treści otrzymanej przez Bank interpretacji indywidualnej niemniej ww. informację Wnioskodawca poczytuje za zgodną ze stanem faktycznym. Wnioskodawca otrzymał kwotę, o której mowa w § 1 ust. 6 Ugody, na rachunek bankowy, w dniu (...) 2024 r. W okresie od (...) 2008 r. do (...) 2024 r. Wnioskodawca spłacił Bankowi odsetki i kapitał w wysokości (...) PLN oraz (...) CHF, co po przeliczeniu CHF na walutę polską według kursu przyjętego w Ugodzie daje w sumie kwotę (...) PLN. Powyższe wartości nie zawierają dodatkowych kosztów takich jak prowizja, ubezpieczenie, etc. Rozliczenie kredytu w ramach zawartej Ugody (umorzenie oraz zwrot kwoty) skutkuje całkowitą spłatą kredytu i wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia Stron. Treść Ugody zobowiązuje Wnioskodawcę do cofnięcia pozwu indywidualnego dotyczącego umowy o kredyt hipoteczny, wytoczonego przeciwko Bankowi, co też Wnioskodawca uczynił w dniu (...) 2024 r. W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan co następuje. Wnioskodawca był jedynym kredytobiorcą kredytu. Kredyt był zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nabywanej nieruchomości. W treści zawartej Ugody bank wskazał, iż na kwotę zadłużenia, która podlega umorzeniu, składa się kwota kapitału oraz odsetek. Jednakże, w związku z wystawieniem przez (...) informacji PIT-11 na kwotę (...) PLN jako przychodu z innych źródeł (art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) Wnioskodawca poprosił bank o wyjaśnienie wysokości tego przychodu. W piśmie (...) z dnia (...) 2025 r. wyjaśniono Wnioskodawcy, że ww. kwota umorzenia odnosiła się proporcjonalnie do kosztu ubezpieczenia, której nie obejmuje ulga podatkowa. Zatem należy stwierdzić, że na umorzoną wartość zadłużenia składają się kapitał, odsetki oraz wyliczona przez bank kwota (...) PLN odnosząca się do ubezpieczenia. Informację, iż w kwocie umorzenia zawarty jest również koszt ubezpieczenia, Wnioskodawca powziął dopiero po otrzymaniu ww. pisma wyjaśniającego z banku. Wnioskodawca rozumie zatem, że kwota umorzenia, o której mowa w § 1 ust. 4 Ugody, podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego, z wyjątkiem części przypadającej na ubezpieczenie. Nieruchomość, na którą zaciągnięto kredyt, położona jest w Polsce.

Pytanie

  1. Czy Wnioskodawca może skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od kwoty zwolnienia z długu (umorzenia), wskazanej w § 1 ust. 4 Ugody? 2) Czy zwrot na rzecz Kredytobiorcy kwoty wskazanej w § 1 ust. 6 Ugody stanowi dla Wnioskodawcy przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym Pana stanowisko w sprawie W Pana ocenie, w odniesieniu do pytania nr 1, Wnioskodawca może skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od kwoty zwolnienia z długu (umorzenia), wskazanej w § 1 ust. 4 Ugody. W Pana ocenie, w odniesieniu do pytania nr 2, zwrócenie przez Bank na rzecz Kredytobiorcy kwoty wskazanej w § 1 ust. 6 Ugody nie stanowi dla Wnioskodawcy przychodu podatkowego podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Uzasadnienie Ad 1. Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy PDOF, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21. 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Z kolei art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku dochodowym stanowi, iż przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11. art. 19. art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. W literaturze przedmiotu oraz orzecznictwie wykształcił się pogląd, iż pojęcie przychodu wiąże się niewątpliwie z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku, która ma charakter definitywny, bezzwrotny. Owo przysporzenie może wiązać się z uzyskaniem lub postawieniem do dyspozycji kwot, wartości pieniężnych czy

    świadczeń nieodpłatnych. O przysporzeniu można mówić także wówczas, gdy podatnik zaoszczędzi wydatku, tj. zwolniony jest ze świadczenia, które w innych okolicznościach musiałby spełnić kosztem swego majątku. Zasadniczo zwolnienie z długu (umorzenie zadłużenia) stanowi dla podatnika przysporzenie gdyby nie wyłączenia zawarte w art. 9 ust. 1 ustawy PDOF dot. przypadków zaniechania poboru podatku dochodowego. Kredyt otrzymany przez Wnioskodawcę wypełnia przesłanki zawarte w § 3 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U.2024.102 t.j. - dalej jako „Rozporządzenie"). Zgodnie z § 1 ust. 1 pkt 1) Rozporządzenia, zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:

    1. umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy: a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej oraz b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
    2. otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania. Ponieważ Wnioskodawca spełnia przesłanki do skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego na podstawie ww. przepisów, kwota zwolnienia z długu (umorzenia zadłużenia z tytułu kredytu) nie będzie opodatkowana podatkiem dochodowym. W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał jednak, że otrzymał z banku informację, iż w kwocie umorzenia zawarty jest również koszt ubezpieczenia. Wnioskodawca rozumie zatem, że kwota umorzenia, o której mowa w § 1 ust. 4 Ugody, podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego, z wyjątkiem części przypadającej na ubezpieczenie. Uzasadnienie Ad. 2 Wywody z części Ad 1. odnoszące się do przedmiotu opodatkowania oraz istoty przychodu pozostają i tu niezmienne. Niemniej ocena, czy kwota zwrotu na rzecz Kredytobiorcy, wskazana w § 1 ust. 6 Ugody, stanowi przysporzenie majątkowe a tym samym przychód podatkowy, nie może być oderwana od okoliczności jej wypłaty Bank co prawda nie wskazał bezpośrednio w Ugodzie na jakiej podstawie zobowiązany jest do zwrotu na rzecz Kredytobiorcy kwoty (...) PLN, niemniej na charakter takiego zwrotu wskazuje w informacji zamieszczonej na stronie (...): „Natomiast na podstawie odpowiedniej ugody możemy również zwrócić kredytobiorcy lub pożyczkobiorcy część kwot, które wcześniej wpłacił na spłatę rat kapitałowo-odsetkowych. Zgodnie z interpretacją podatkową Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w takiej sytuacji bank nie musi wystawiać informacji PIT-11 z tytułu zwrotu. Zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej takie zwroty nie są przychodem podatkowym, więc nie wiążą się z obowiązkiem informacyjnym.” (...). Sam zwrot niewątpliwie związany jest z umorzeniem i rozliczeniem kredytu. Warto podkreślić, że zawarcie Ugody było następstwem pozwu Kredytobiorcy przeciwko Bankowi i żądanie w pierwszej kolejności uznania umowy kredytu hipotecznego za nieważną przez wzgląd na stosowanie przez Bank klauzul abuzywnych, co mogłoby skutkować

    obowiązkiem Banku do całkowitego zwrotu kwot wpłaconych przez Kredytobiorcę. Zastosowanie przez Bank klauzul abuzywnych pozwalało Bankowi na dowolność ustalania kursu CHF, przez co Kredytobiorca dokonał na rzecz Banku spłat w łącznej wysokości (...) PLN (plus dodatkowe koszty). Zwrot kwoty wymienionej w § 1 ust. 6 Ugody stanowi jedynie część kosztu, jaki Wnioskodawca poniósł w związku z wykonaniem umowy kredytu hipotecznego i nie stanowi dodatkowej korzyści a jedynie prowadzi do końcowego rozliczenia umowy. Tym samym, w ocenie Wnioskodawcy, kwota zwrócona przez Bank w ramach Ugody nie stanowi przychodu podatkowego dla Wnioskodawcy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163): Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. W myśl art. 9 ust. 1a ww. ustawy: Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29- 30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów ze wszystkich źródeł przychodów. Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy: Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia

powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła. W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy: Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17. Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe. Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności od kredytu hipotecznego, zaciągniętego przez Pana, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy: Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa. Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.): Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie). Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym miejscu wskazuję na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.). Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów: 1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot: 1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy: a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej; 2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania. 2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują: 1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału); 2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje; 3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń. 3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego. 4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego. 5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: 1) jednego gospodarstwa domowego albo 2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843). 6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi. 7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b. Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że: Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został: 1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz 2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz 3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że: Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia (...) 2026 r. Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na: a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem, b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie, c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego, d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego, e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego - położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej. Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego. Zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia. Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z analizowanej sprawy wynika, że w 2007 r. zawarł Pan umowę kredytu hipotecznego. Kredyt hipoteczny został zaciągnięty i przeznaczony w całości na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Kredyt hipoteczny został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej w celu zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego. Kredyt został zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości. Nie korzystał Pan dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na inną inwestycję mieszkaniową niż będącą przedmiotem Ugody. W uzupełnieniu sprawy doprecyzował Pan, że na umorzoną wartość zadłużenia składają się kapitał, odsetki oraz wyliczona przez bank kwota (...) PLN odnosząca się do ubezpieczenia. Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że umorzenie przez Bank części kwoty kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Pana w 2007 r., stanowić będzie dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 tej ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Jednakże, do uzyskanego przez Pana przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego do kwoty umorzonej wierzytelności w części, w jakiej kwota kredytu zaciągnięta przez Pana na cele mieszkaniowe pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu hipotecznego, zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Będzie Pan bowiem spełniał wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania w odniesieniu do tej części umorzonego kredyt. Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego. Odnosząc się natomiast do kwestii umorzenia przez Bank zadłużenia z tytułu ubezpieczenia wyjaśniam, że z literalnego brzmienia cytowanego wcześniej § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia wynika, że kwotami wierzytelności, które mogą korzystać z zaniechania są kwoty kapitału, odsetek, prowizji i opłat niezbędnych do zawarcia kredytu mieszkaniowego, zaś „koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń” nie mogą z tego zaniechania skorzystać. Podsumowując, zaniechanie nie obejmuje kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części w jakiej kwota kredytu przeznaczona na finansowanie ubezpieczenia pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu. Zatem od tej części umorzonej kwoty, w jakiej zgodnie z powyższymi wyjaśnieniami stanowi ona dla Pana przychód, powinien Pan zapłacić podatek dochodowy. Odnosząc się natomiast do skutków podatkowych zwrotu ustalonej w ugodzie kwoty wyjaśniam, że z definicji przychodu zawartej w art. 11 ust. 1, wywieść można, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego. O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych – co już wcześniej zauważono – można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe. Prezentując stan faktyczny wskazał Pan, że, bank wypłacił Panu kwotę (...) zł tytułem zwrotu nadpłaconego kredytu oraz, że jest to kwota niższa od kwoty faktycznie spłaconej bankowi w ramach spłaty kredytu. W opisie sprawy wskazał Pan, że bank wypłacił na Pana rzecz kwotę (...) PLN. Spłacił Pan bankowi odsetki i kapitał w wysokości (...) PLN oraz (...) CHF, co po przeliczeniu CHF na walutę polską według kursu przyjętego w Ugodzie daje w sumie kwotę (...) PLN. Powyższe wartości nie zawierają dodatkowych kosztów takich jak prowizja, ubezpieczenie, etc. W ramach ugody bank zwrócił na Pana rzecz kwotę (...) zł. Zatem w analizowanej sprawie po Pana stronie nie dojdzie do powstania przysporzenia majątkowego. W związku z zawarciem ugody otrzymał Pan zwrot środków pieniężnych, które wcześniej na mocy umowy przekazał Pan na rzecz banku w ramach spłaty części rat udzielonego kredytu mieszkaniowego. A zatem otrzymał Pan środki będące ekwiwalentem wydatków, które były uprzednio poniesione z Pana własnych środków. Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem nie spowoduje więc faktycznego przyrostu w Pana majątku. Wypłata ta będzie dla Pana neutralna podatkowo. W konsekwencji, zwrot przez bank wskazanej we wniosku kwoty nie stanowi dla Pana przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem nie ma Pan obowiązku zapłaty podatku od zwróconej przez bank kwoty.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili