0115-KDIT2.4011.516.2022.2.MD

📋 Podsumowanie interpretacji

Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, Pan jest rozwodnikiem, który posiada pełną władzę rodzicielską nad dwiema córkami. Mimo aktywnego uczestnictwa w wychowywaniu córek i sprawowania nad nimi opieki w określone dni tygodnia, nie można uznać Pana za osobę samotnie wychowującą dzieci w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wychowywanie dzieci odbywa się bowiem wspólnie z matkami, które również mają pełną władzę rodzicielską i aktywnie biorą udział w procesie wychowawczym. W związku z tym, nie przysługuje Panu prawo do preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2021 r., ani nie ma podstaw do złożenia korekty rocznego rozliczenia podatkowego za ten rok. Uprawnienie to nie będzie Panu przysługiwać także w latach następnych, chyba że nastąpi zmiana stanu faktycznego lub przepisów prawa podatkowego w tym zakresie.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego i obowiązującego w 2021 r. stanu prawnego spełnia Pan warunki, zawarte w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidziane dla osoby samotnie wychowującej dziecko, a w konsekwencji czy przysługuje Panu prawo do preferencyjnego rozliczania się z podatku od osób fizycznych za 2021 r. i lata następne, do chwili zmiany stanu faktycznego lub zmian w prawie podatkowym, jako osobie samotnie wychowującej dziecko? Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego i obowiązującego w 2021 r. stanu prawnego spełnia Pan warunki, zawarte w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidziane dla osoby samotnie wychowującej dziecko, a w konsekwencji czy przysługuje Panu prawo do złożenia korekty rocznego rozliczenia podatkowego za 2021 r. i do preferencyjnego rozliczania się z podatku dochodowego od osób fizycznych za 2021 r. jako osobie samotnie wychowującej dzieci?

Stanowisko urzędu

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe. Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawo do preferencyjnego rozliczania się z podatku dochodowego przysługuje osobie samotnie wychowującej dziecko. Oznacza to, że osoba taka musi faktycznie wychowywać dziecko samotnie, bez udziału drugiego rodzica. W Pana przypadku, zarówno Pan jak i matki córek wychowywaliście i wychowujecie córki, co oznacza, że nie można uznać Pana za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu ustawy. Wobec tego nie przysługuje Panu uprawnienie do preferencyjnego rozliczania się z podatku dochodowego od osób fizycznych za 2021 r. oraz nie przysługuje Panu prawo do złożenia korekty rocznego rozliczenia podatkowego za ten rok. Uprawnienie to nie będzie Panu przysługiwać także za lata następne, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 4 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości rozliczania się jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 października 2022 r. (data wpływu 17 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Pan, mieszkając w A., jest osobą rozwiedzioną, zgodnie z wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia (`(...)`) grudnia 2008 r. Jest Pan osobą samotną, ojcem dwóch córek: 16-letniej A. F., urodzonej (`(...)`) kwietnia 2006 r. i 10-letniej M. urodzonej (`(...)`) kwietnia 2012 r. ze związku nieformalnego. Po rozwodzie i rozstaniu się z matką drugiej córki, sąd dał Panu prawo do współdecydowaniu o najważniejszych sprawach córek. Oboje rodzice posiadają pełną władzę rodzicielską. Dzieci mieszkają u matek.

Pana kontakty z córkami są w każdym tygodniu. Na kontakty weekendowe odbiera Pan córki od matek w piątek – młodszą odwozi Pan do matki w niedziele o godzinie 21, a starszą do szkoły w B. w poniedziałek rano. W kolejnym tygodniu widzenia z córkami realizuje Pan w środę i odwożąc młodszą do matki na godzinę 20, a starszą w czwartek do szkoły.

Uczestniczy Pan w edukacji córek poprzez odrabianie lekcji, udział w wywiadówkach, kontakt z wychowawcami i kontrolę poprzez e-dziennik. Poprzez aktywność fizyczną dba Pan o rozwój fizyczny i duchowy córek i współfinansuje po połowie opłaty za ich kursy i zajęcia pozalekcyjne. Ze starszą z córek robi Pan zakupy, związane z jej potrzebami odnośnie ubioru (matka wysyła do Pana córkę starszą na miesięczne wakacje tylko w ubraniu, które ma na sobie).

Troszczy się Pan o rozwijanie u córek zainteresowań szkolnych i pozaszkolnych (kursy tańca młodszej córki, wyjazdy na targi itd.). Starsza córka jest w okresie dojrzewania, a młodsza wchodzi w wiek nastoletni, dlatego dokłada Pan wszelkich starań, aby ich rozwój, mimo wychowywania w niepełnej rodzinie, przebiegał prawidłowo. Spędza Pan z córkami, poza ww. terminami, połowę Świąt Wielkiejnocy i Bożego Narodzenia, połowę ferii zimowych (pierwszy tydzień) i jeden miesiąc wakacji letnich. Zarówno w ferie jak i wakacje letnie zapewnia Pan córkom wypoczynek, poprzez wyjazdy zimą na narty, a latem – wakacje zagraniczne.

Jest Pan osobą samotną, osiągającą od 1990 r. po dzień dzisiejszy przychody z tytułu umowy o pracę, opodatkowane zgodnie z ustawą z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwanej dalej w skrócie „u.p.d.o.f.”.

Nie mają w stosunku do Pana zastosowania przepisy art. 6 ust. 8 ww. ustawy, dotyczące podlegania przepisom art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym oraz ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego przemysłów komplementarnych.

Dzieci nie osiągają żadnych przychodów.

Orzeczenie sądu o rozwodzie uprawomocniło się (`(...)`) grudnia 2008 r.

W stosunku do Pana córek nie mają zastosowania przepisy art. 6 ust. 8 ww. ustawy, dotyczące podlegania przepisom art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym oraz ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W okresie, którego dotyczy wniosek, wykonywał Pan/wykonuje władzę rodzicielską wobec małoletnich córek, o których jest mowa we wniosku.

Gdy dzieci nie są z Panem, matki córek wykonywały/wykonują względem nich władzę rodzicielską, tj. wykonywały/wykonują obowiązki, dzięki którym dzieci wychowywane były/są w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności sprawowały/sprawują faktyczną pieczę nad dziećmi i ich majątkiem, zajmowały/zajmują się wychowaniem dzieci, uczestniczyły/uczestniczą w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowanie dzieci (tym samym, zapewniały/zapewniają i zabezpieczały/zabezpieczają wszystkie ich potrzeby od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne).

Kiedy córki są u Pana, Pan wykonywał/wykonuje względem nich władzę rodzicielską, tj. wykonywał/wykonuje obowiązki dzięki którym dzieci wychowywane były/są w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, a w szczególności sprawował Pan/sprawuje faktyczną pieczę nad dziećmi i ich majątkiem, zajmował/zajmuje się Pan wychowaniem dzieci, uczestniczył/uczestniczy Pan w podejmowaniu istotnych decyzji dotyczących zdrowia, rozwoju oraz wychowania dzieci (tym samym, zapewniał/zapewnia Pan i zabezpieczał/zabezpiecza wszystkie ich potrzeby od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne, emocjonalne).

Pytania

1. Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego i obowiązującego w 2021 r. stanu prawnego spełnia Pan warunki, zawarte w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidziane dla osoby samotnie wychowującej dziecko, a w konsekwencji czy przysługuje Panu prawo do preferencyjnego rozliczania się z podatku od osób fizycznych za 2021 r. i lata następne, do chwili zmiany stanu faktycznego lub zmian w prawie podatkowym, jako osobie samotnie wychowującej dziecko?

2. Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego i obowiązującego w 2021 r. stanu prawnego spełnia Pan warunki, zawarte w art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przewidziane dla osoby samotnie wychowującej dziecko, a w konsekwencji czy przysługuje Panu prawo do złożenia korekty rocznego rozliczenia podatkowego za 2021 r. i do preferencyjnego rozliczania się z podatku dochodowego od osób fizycznych za 2021 r. jako osobie samotnie wychowującej dzieci?

Pana stanowisko

Pana zadaniem, zgodnie z opisem powyżej, wykonuje Pan wszystkie obowiązki rodzicielskie naprzemiennie, troszcząc się o rozwój intelektualny, emocjonalny i fizyczny dzieci, spełnia Pan i przysługuje Panu prawo do preferencyjnego rozliczania się z podatku dochodowego od osób fizycznych za 2021 r. i lata następne, do chwili zmiany stanu faktycznego lub zmiany w prawie podatkowym, jak osoby samodzielnie wychowującej dzieci oraz do złożenia korekty rocznego rozliczenia podatkowego za 2021 r.

Niemniej jednak, chcąc upewnić się, czy prawidłowo interpretuje Pan przepisy zawarte w art. 6 ust. 4 u.p.d.o.f., zwraca się Pan z uprzejmą prośbą o wydanie interpretacji indywidualnej w Pana sprawie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Od dochodów rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

  1. małoletnie,

  2. bez względu na ich wiek, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

  3. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym i nauce lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub uzyskały przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148, w łącznej wysokości przekraczającej kwotę stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 oraz stawki podatku, określonej w pierwszym przedziale skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, z wyjątkiem renty rodzinnej

‒ podatek może być określony, z zastrzeżeniem ust. 8, na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym, w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, z tym że do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w tej ustawie.

W myśl art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2022 r. poz. 1265):

Od dochodów jednego rodzica lub opiekuna prawnego, podlegającego obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1, będącego panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem, osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osobą, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności, jeżeli ten rodzic lub opiekun w roku podatkowym samotnie wychowuje dzieci:

  1. małoletnie,

  2. pełnoletnie, które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,

  3. pełnoletnie do ukończenia 25. roku życia, uczące się w szkołach, o których mowa w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, obowiązujących w Rzeczypospolitej Polskiej oraz w innym państwie

‒ podatek może być określony zgodnie z ust. 4d na wniosek wyrażony w rocznym zeznaniu podatkowym.

Na podstawie art. 6 ust. 4d wskazanej ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4c, podatek jest określany w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dzieci, z uwzględnieniem art. 7, przy czym do sumy tych dochodów nie wlicza się dochodów (przychodów) opodatkowanych w sposób zryczałtowany na zasadach określonych w niniejszej ustawie.

Według art. 6 ust. 4e cytowanej ustawy, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:

Przepisu ust. 4c pkt 3 nie stosuje się, jeżeli dziecko, o którym mowa w tym przepisie, uzyskało w roku podatkowym:

  1. dochody, z wyjątkiem renty rodzinnej, podlegające opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b lub

  2. przychody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 i 152

‒ w łącznej wysokości przekraczającej dwunastokrotność kwoty renty socjalnej określonej w ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. z 2022 r. poz. 240), w wysokości obowiązującej w grudniu roku podatkowego.

Stosownie do art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dodanego przez art. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 4d, nie ma zastosowania do osoby, która wychowuje wspólnie z drugim rodzicem albo opiekunem prawnym co najmniej jedno dziecko, w tym również gdy dziecko jest pod opieką naprzemienną, w związku z którą obydwojgu rodzicom zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2019 r. poz. 2407 oraz z 2021 r. poz. 1162, 1981 i 2270).

W świetle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Na mocy art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Z art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 2 lit. d ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105), wynika, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

  1. stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

  1. podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wyjaśnić przy tym należy, że na gruncie art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.

Art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, stanowi, że:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4d, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków, osoba samotnie wychowująca dziecko lub jej dziecko:

  1. stosuje przepisy:

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

‒ w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

  1. podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Natomiast art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw stanowi, że:

przepisy art. 6 ust. 4c–4h, 8 (…) ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, (…) stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r.

Z powyższego wynika, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad obliczania podatku dochodowego dla osób samotnie wychowujących dzieci od spełnienia łącznie następujących warunków:

‒ posiadania przez rodzica statusu osoby samotnie wychowującej dziecko (dzieci),

‒ wychowywania przez rodzica samotnie w roku podatkowym dzieci (dziecka),

‒ nie uzyskiwania przez rodzica i dziecko (dzieci) przychodów/dochodów, do których zastosowanie mają przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

‒ nie podlegania przez rodzica i dziecko (dzieci) opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Należy jednak wskazać, że przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie może być odczytywany w ten sposób, że każda osoba mająca dzieci i znajdująca się w stanie wolnym, określonym w tym przepisie, jest osobą samotnie wychowującą dziecko.

Z istoty pojęcia „osoby samotnie wychowującej dziecko” wynika, że jest to osoba, która w określonej sytuacji, w określonym czasie zupełnie sama (bez udziału drugiej osoby) zajmuje się wychowywaniem dziecka, stale troszczy się o jego byt materialny i rozwój emocjonalny.

Przepis art. 6 ust. 4 i ust. 4c ustawy wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców. Jest to więc taka osoba, która stale troszczy się o byt materialny i rozwój emocjonalny dziecka, bez udziału (wsparcia) drugiej osoby.

Natomiast, kiedy każdy rodzic jest zaangażowany w proces wychowawczy dziecka oznacza, że w roku podatkowym dziecko wychowywane jest wspólnie przez oboje rodziców, a nie samotnie przez któregokolwiek z nich.

Przy wychowywaniu dziecka należy wziąć pod uwagę całokształt działań i czynności wykonywanych przez każdego z rodziców, w tym także tych o charakterze niewymiernym jak kształtowanie osobowości, światopoglądu, systemu wartości, postaw emocjonalnych. W sytuacji, gdy każdy z rodziców aktywnie oraz w porównywalnym stopniu uczestniczy w wychowywaniu dziecka – co przejawia się między innymi dzieleniem się wszelkimi obowiązkami związanymi z procesem wychowawczym dziecka, niezależnie od tego u kogo pod czyją w danym momencie roku podatkowego opieką dziecko przebywa – nie można mówić o samotnym wychowywaniu dziecka przez któregokolwiek z rodziców.

Przyjęcie odmiennej wykładni stałoby w sprzeczności z uzasadnieniem wprowadzenia tej ulgi, z którego jednoznacznie wynika, że ustawodawca kierował ją tylko do osób, które samotnie troszczą się o codzienne zaspokojenie potrzeb dzieci, posiadając ściśle określony status cywilny.

Ustawodawca w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawarł definicji pojęcia „wychowywać”, należy odwołać się zatem do jego definicji słownikowych. „Wychowywać” w słownikowym rozumieniu oznacza: zapewniając byt doprowadzić do osiągnięcia pełnego rozwoju psychicznego i fizycznego. Wychowywanie polega na stałym troszczeniu się o byt materialny dziecka oraz o jego rozwój emocjonalny. Wychowanie dziecka można określić jako kształtowanie osobowości dziecka poprzez kształtowanie jego samodzielności, obowiązkowości, rozwijanie predyspozycji intelektualnych i umiejętności praktycznych, kształtowanie światopoglądu, systemu wartości oraz postaw emocjonalnych.

Zatem prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie przysługiwało jedynie temu z rodziców, czy opiekunów prawnych, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym.

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dziecko. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

W tym miejscu należy jednoznacznie podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie.

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, wymaga spełnienia warunków określonych w przepisach je konstytuujących. Tak więc, przepisy regulujące prawo do preferencyjnego rozliczenia powinny być interpretowane ściśle; niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Przystępując do oceny możliwości rozliczania się przez Pana w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dziecko – mając na uwadze przytoczone powyżej regulacje prawne oraz opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego – stwierdzić należy, że skoro zarówno Pan jak i matki córek wychowywaliście i wychowujecie córki, to nie sposób uznać Pana za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tym konkretnym przypadku fakt współdziałania Pana i matek dzieci w wychowywaniu córek nie oznacza, że proces wychowawczy dzieci prowadzony jest tylko przez Pana.

Nie sposób bowiem uznać, że w przedstawionym przez Pana stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym – w sytuacji, gdy Pan i matki dzieci posiadają nieograniczoną władzę rodzicielską – zachodzą dwa odrębne procesy wychowania, tj. osobny samotny proces przeprowadza ojciec, gdy dziecko u niego zamieszkuje, a zupełnie inny proces wychowywania zachodzi podczas, gdy dziecko przebywa ze swoją matką. Wychowania dziecka nie da się „podzielić”, bowiem jest to ciągły i długotrwały rozwój, na który w tym przypadku składa się wspólna praca obojga rodziców.

Zauważyć również należy, że podczas sprawowania opieki przez rodziców stanu wolnego (podobnie jak rodziców pozostających w związku małżeńskim) zawsze, w którymś momencie tygodnia, miesiąca, czy roku, jeden z rodziców pozostaje sam na sam z dzieckiem – nie oznacza to jednak, że rodzice ci samotnie wychowują dziecko.

Zatem nie kwestionując zaangażowania Pana w proces wychowawczy dzieci nie można uznać Pana za osobę samotnie wychowującą dziecko. Wobec tego nie przysługuje Panu uprawnienie do preferencyjnego rozliczania się z podatku dochodowego od osób fizycznych za 2021 r. oraz nie przysługuje Panu prawo do złożenia korekty rocznego rozliczenia podatkowego za ten rok.

Uprawnienie do omawianego preferencyjnego rozliczania się nie będzie Panu przysługiwać także za lata następne, jeżeli nie zmieni się stan faktyczny lub nie ulegną zmianie przepisy prawa podatkowego w tym zakresie.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie zdarzenia podanego we wniosku nie prowadzi postępowania dowodowego, które w przedmiotowej sprawie umożliwiłoby pełną ocenę spełnienia przez Pana wszystkich przesłanek uprawniających do zastosowania rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy – Ordynacja podatkowa jest bowiem sam przepis prawa. W przypadku jednak, gdyby przytoczony we wniosku opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego różnił się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, to wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili