0114-KDIP3-2.4011.876.2022.4.BM

📋 Podsumowanie interpretacji

Interpretacja dotyczy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych sprzedaży udziałów w nieruchomościach przez podatniczkę. W 2009 roku podatniczka oraz jej mąż nabyli nieruchomości do majątku wspólnego. W 2017 roku nieruchomości zostały przekazane do majątku osobistego podatniczki w drodze darowizny. W 2021 roku podatniczka dokonała darowizny części udziału w nieruchomości na rzecz męża. Planowana na 2023 rok sprzedaż udziałów w nieruchomościach nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym, ponieważ od daty nabycia nieruchomości do majątku wspólnego w 2009 roku minęło ponad 5 lat.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy w razie sprzedaży udziałów w ww. nieruchomościach zobowiązana Pani będzie do zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży tychże nieruchomości na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 . o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.)?

Stanowisko urzędu

["Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.", "W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2, nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.", "Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycie", należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 155 § 1 ww. Kodeksu, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.", "Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).", "Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nabytych przez współmałżonka, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.", "Mając na uwadze powyższe, datą nabycia przedmiotowej nieruchomości przez Panią jest data nabycia do majątku wspólnego małżonków, tj. 3 lipca 2009 r. Zatem, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy upłynął 31 grudnia 2015 r.", "Dokonana darowizna między małżonkami pozostającymi we wspólności majątkowej małżeńskiej, przenosząca składnik majątkowy z majątku wspólnego do majątku osobistego, nie stanowi ponownego nabycia prawa do tego składnika przez obdarowanego małżonka.", "Zatem, planowane przez Panią odpłatne zbycie nieruchomości nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem odpłatne zbycie będzie miało miejsce po upływie 5 lat od daty nabycia ww. nieruchomości.", "W konsekwencji, na Pani nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia przedmiotowej nieruchomości."]

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 września 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży nieruchomości.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 24 października 2022 r. (data wpływu 27 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Pani i Pani mąż K. P. pozostajecie w związku małżeńskim i w ustroju majątkowym ustawowej wspólności majątkowej (umów majątkowych małżeńskich Pani z mężem nie zawieraliście).

Pani wraz z mężem byliście właścicielami na zasadzie wspólności ustawowej małżeńskiej nieruchomości gruntowej nr (`(...)`) położonej w (`(...)`), gmina (`(...)`), powiat (`(...)`), o powierzchni 0,4048 ha, dla której Sąd Rejonowy (`(...)`) w (`(...)`) z siedzibą w (`(...)`) prowadzi księgę wieczystą nr (`(...)`), oraz współwłaścicielami w udziale wynoszącym 1/34 części stanowiącej drogę dojazdową działki gruntu (`(...)`) położonej w (`(...)`), powiat (`(...)`), o pow. 2,3967 ha, dla której Sąd Rejonowy (`(...)`) z siedzibą w (`(...)`) prowadzi księgę wieczystą nr (`(...)`).

Pani z mężem nabyliście wyżej wskazane nieruchomości do majątku objętego małżeńską wspólnością ustawową na podstawie umowy z dnia 3 lipca 2009 r. sporządzonej przed notariuszem (`(...)`), Rep A. nr (`(...)`) oraz na podstawie umowy przeniesienia z dnia 31 sierpnia 2009 r. Rep A. (`(...)`).

W dniu 14 listopada 2017 r., zawarliście przed notariuszem (`(...)`) umowę darowizny rep. A nr (`(...)`), mocą której darowaliście wyżej wskazane nieruchomości do Pani majątku osobistego.

Następnie, w dniu 26 kwietnia 2021 r. zawarła Pani z mężem przed notariuszem (`(...)`) umowę darowizny rep. A nr (`(...)`), mocą której Pani darowała swojemu mężowi K.P. do jego majątku osobistego udział wynoszący 1/2 części w działce gruntu nr (`(...)`) położonej w (`(...)`), gmina (`(...)`), powiat (`(...)`), o pow. 0.4048 ha, dla której Sąd Rejonowy (`(...)`) z siedzibą w (`(...)`) prowadzi księgę wieczystą nr (`(...)`) oraz z przysługującego jej udziału - udział 1/68 części w działce gruntu nr (`(...)`) położonej w (`(...)`), powiat (`(...)`), o pow. 2.3967 ha. dla której Sąd Rejonowy (`(...)`) z siedzibą w (`(...)`) prowadzi księgę wieczystą nr (`(...)`).

Obecnie, Pani wraz z mężem nosicie się z zamiarem sprzedaży całości udziałów we wyżej wskazanych nieruchomościach.

Pani i Pani mąż pozostajecie w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej (umów małżeńskich Pani z mężem nie zawieraliście).

Pytanie:

Do zdarzenia przyszłego, jakim będzie sprzedaż przez Panią przysługujących jej udziałów w nieruchomościach 1/2 części w działce gruntu nr (`(...)`) położonej w (`(...)`) gmina (`(...)`) powiat (`(...)`) o pow. 0.4048 ha, dla której Sąd Rejonowy (`(...)`) z siedzibą w (`(...)`) prowadzi księgę wieczystą nr (`(...)`) oraz udziału 1/68 części w działce gruntu nr (`(...)`) położonej w (`(...)`), powiat (`(...)`.), o pow. 2.3967 ha, dla której Sąd Rejonowy (`(...)`) z siedzibą w (`(...)`) prowadzi księgę wieczystą nr (`(...)`), przyporządkowuje Pani pytanie:

- Czy w razie sprzedaży udziałów w ww. nieruchomościach zobowiązana Pani będzie do zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży tychże nieruchomości na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy z dnia 26 lipca 1991 . o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.)?

Pani stanowisko w sprawie

Sprzedaż przez Panią udziału 1/2 w nieruchomościach stanowiących działkę gruntu nr (`(...)`) położonej w (`(...)`), gmina (`(...)`), powiat (`(...)`), o pow. 0,4048 ha, dla której Sąd Rejonowy (`(...)`) z siedzibą w (`(...)`) prowadzi księgę wieczystą nr (`(...)`) oraz z przysługującego jej udziału 1/68 części w działce gruntu nr (`(...)`) położonej w (`(...)`), gmina (`(...)`), powiat ((`(...)`), o pow. 2,3967 ha, dla której Sąd Rejonowy (`(...)`) z siedzibą w (`(...)`) prowadzi księgę wieczystą nr (`(...)`), nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie zostanie zakwalifikowana jako źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako że nastąpi po upływie 5 lat od chwili nabycia przedmiotowych nieruchomości przez Panią.

Kwestie wskazywane we wniosku były już przedmiotem badania doktryny prawa: (Siemieniako J., Nabycie przez małżonka nieruchomości i praw majątkowych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, Przegląd Podatkowy 2018/1/26-36), która wskazuje jasno, że nabycie w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej także: u.p.d.o.f.) nie może być rozumiane w znaczeniu cywilnym i nie oznacza tego samego, co ten sam termin oznacza w stosunkach regulowanych prawem cywilnym, jak też w innych ustawach podatkowych.

Właściwe zastosowanie przepisu wymaga poszukiwania rozumienia tego pojęcia na gruncie konkretnych okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu specyfiki prawa podatkowego i z zastosowaniem obowiązujących w tej dziedzinie prawa zasad wykładni.

Wykładnia pojęcia nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. w odniesieniu do składników majątku stanowiących wspólność majątkową małżeńską powinna uwzględniać przede wszystkim cel tego przepisu oraz istotę ustrojów majątkowych małżeńskich.

Nie ma podstaw, aby pod pojęciem nabycia rozumieć zmiany ustrojów małżeńskich, śmierć małżonka czy podział majątku wspólnego w sytuacji, w której małżonkowie pozostawali w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej i zdarzenia te traktować jako ponowne nabycie praw przez jednego z małżonków w części "po drugim małżonku".

Nie można przyjąć, że jeżeli małżonkowie nabywają do majątku wspólnego jakiś składnik majątkowy, to mają udział w tym składniku w określonych częściach.

Każdy z małżonków z chwilą nabycia składnika majątkowego nabywa go w całości.

Tak samo włączenie do majątku małżonków, w drodze umowy rozszerzającej ustawową wspólność majątkową, nieruchomości stanowiącej majątek odrębny jednego małżonka – nie jest nabyciem tej nieruchomości przez drugiego małżonka w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f.

Stanowisko to wspiera także orzecznictwo, chociażby Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale z dnia 15 maja 2017 r. (sygn. akt II FPS 2/17) wskazał, że:

„Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000 r. Nr 14. poz. 176 ze zm.) nabytych przez współmałżonka (w tamtej sprawie w wyniku dziedziczenia - przyp. K.A.D.), datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków”.

„Uchwała ta została wprawdzie podjęta w odmiennym stanie faktycznym (dziedziczenia po zmarłym małżonku), jednak wyrażona w niej zasada prawna co do daty nabycia nieruchomości wchodzącej w skład wspólności małżeńskiej ma walor uniwersalny. Podobnie NSA wskazał w innej sprawie stwierdzając, że małżonek, który otrzymuje całą nieruchomość w wyniku podziału majątku wspólnego, pozostaje właścicielem całej nieruchomości, nabytej już wcześniej, toteż zniesienie wspólności małżeńskiej nie ma wpływu na określenie daty nabycia nieruchomości bądź udziału w tej nieruchomości dla ustalenia przychodu podatkowego ze źródła, jakim jest odpłatne jej zbycie” - podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 20 października 2017 r. (sygn. akt II FSK 2674/15).

W zakresie skutków podatkowych zbycia nieruchomości wypowiedział się też Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) w interpretacji indywidualnej (znak: 0115-KDIT2.4011.482.2020.1.MD) wydanej w dniu 1 września 2020 r.

Organ skarbowy stwierdził tam, „(`(...)`) że za datę nabycia przez Wnioskodawczynię nieruchomości zabudowanej budynkiem, należy przyjąć datę nabycia gruntu do ustawowej wspólności majątkowej małżonków, tj. 1 czerwca 2006 r. Zatem, 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych upłynął z dniem 31 grudnia 2011 r. W konsekwencji, odpłatne zbycie ww. nieruchomości w dniu 20 marca 2020 r., nie stanowi dla Wnioskodawczyni źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zbycie to nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca 2006 r., w którym nastąpiło jej nabycie do majątku wspólnego małżonków. Na Wnioskodawczyni nie ciąży więc obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tego tytułu”.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku z kolei, w wyroku z dnia 31 stycznia 2018 r. (sygn. I SA/Gd 1674/17) stwierdził, że nabycie nieruchomości ma miejsce tylko raz. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku – w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości. Sąd przypomniał, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej, przewidzianej w art. 31 k.r.o., nie ma możliwości określenia, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a nawet nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie.

Sąd zauważył, że skoro ze względu na wspólność majątkową nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości i przyjmuje się, że małżonkowie nabyli prawo majątkowe wspólnie w całości, to nie można liczyć terminu nabycia, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c powołanej ustawy, od daty ustania ustawowej majątkowej wspólności małżeńskiej bądź od daty, będącego następstwem zniesienia wspólności - podziału majątku.

Zniesienie wspólności małżeńskiej lub przepływy majątkowe między małżonkami nie mają zatem wpływu na określenie daty nabycia nieruchomości bądź udziału w tej nieruchomości dla ustalenia przychodu podatkowego ze źródła, jakim jest odpłatne jej zbycie. Innymi słowy za datę nabycia nieruchomości w rozumieniu powołanego przepisu należy uznać datę jej nabycia do majątku wspólnego. Powyższe oznacza, że nieruchomość została nabyta przez wnioskodawcę tylko raz – do majątku wspólnego, a nie dwuetapowo.

W tym duchu pozostaje zresztą cała linia orzecznicza, przywołując chociażby wyrok WSA z dnia 12 lutego 2020 r. (II FSK 933/18) gdzie wskazano wprost, że „przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie powinien swoim zakresem obejmować takich zdarzeń jak darowizny dokonywane pomiędzy małżonkami, czy rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej." Sąd wskazał, że powyższe czynności w istocie nie stanowią obrotu nieruchomościami, a mają tylko charakter organizacyjny, kształtujący i porządkujący małżeński ustrój majątkowy.

W ocenie sądu konsekwencje podatkowe darowizny z majątku odrębnego do majątku wspólnego winny być identyczne, jak w przypadku umownego rozszerzenia wspólności majątkowej małżeńskiej w trybie art. 48 KRO (tak samo: Wyrok NSA z 2019-04-02 II FSK 822/17, wyrok NSA z 2018-03-08 II FSK 2098/17, wyrok NSA z 2017-08-09 II FSK 1937/15, wyrok NSA z 2017-03-22 II FSK 456/15 i wiele innych) a „jakkolwiek darowizna polegająca na przesunięciu składników majątkowych z majątku wspólnego obojga małżonków do majątku osobistego jednego z nich jest czynnością prawną rozporządzającą nieodpłatną, to jednak nie powoduje nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nieruchomości przez małżonka, do którego majątku wspólnego przedmioty te wcześniej już przynależały (Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2018-01-19 II FSK 3629/15 (numer 1721234).

Z tego też względu uznać należy, że planowana w 2023 r. sprzedaż przedmiotowych nieruchomości przez Panią jako poczyniona po upływie roku podatkowego 2014 nie będzie opodatkowana podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem od dnia nabycia przez Panią przedmiotowych nieruchomości (31 sierpnia 2009 r.), z upływem roku podatkowego 2014 upłynęło 5 lat.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pani przedstawiła we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że nienastępujące w wykonaniu działalności gospodarczej odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Przy czym, jak wynika z art. 10 ust. 6 ww. ustawy:

W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.

Aby ustalić, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż przez Panią nieruchomości podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy jej odpłatne zbycie nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Z treści wniosku wynika, że:

- 31 sierpnia 2009 r. nabyła Pani wraz z mężem do majątku wspólnego, nieruchomość gruntową o nr (`(...)`) oraz udział wynoszący 1/34 części stanowiący drogę dojazdową działki gruntu nr (`(...)`),

- 14 listopada 2017 r. zawarła Pani z mężem umowę darowizny, w wyniku której ww. nieruchomości zostały przekazane do Pani majątku osobistego,

- 26 kwietnia 2021 r. darowała Pani swojemu mężowi do jego majątku osobistego udział wynoszący 1/2 części w działce gruntu nr (`(...)`) – udział 1/68 części w działce gruntu nr (`(...)`),

- zamierza Pani w 2023 roku sprzedać całość udziałów w wyżej wskazanych nieruchomościach.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycie”, należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360).

W szczególności do art. 155 § 1 ww. Kodeksu, który stanowi:

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zatem, pojęcie „nabycie” należy rozumieć szeroko, tzn. że nabycie nieruchomości lub praw majątkowych następuje z chwilą uzyskania prawa własności, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego. Tym samym, poprzez „nabycie” należy rozumieć każde zwiększenie aktywów podatnika.

Zgodnie z art. 888 § 1 ww. Kodeksu:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.

Podstawową cechą umowy darowizny jest bezpłatne świadczenie darczyńcy na rzecz obdarowanego kosztem jego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego (świadczenie musi wzbogacić obdarowanego) i zobowiązanie darczyńcy musi być zamierzone jako nieodpłatne.

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności).

Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Jak wskazuje art. 33 pkt 2 ww. Kodeksu:

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

  1. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

W świetle Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie ma przeszkód, aby małżonkowie zawierali między sobą umowy, na mocy których dokonują transferu przedmiotów albo praw majątkowych pomiędzy majątkami. Małżonkowie mogą zawrzeć umowę przenoszącą jakieś konkretne prawo z majątku osobistego jednego małżonka do majątku osobistego drugiego małżonka, np. własność nieruchomości. Mogą też podpisać umowę, która przeniesienie własność albo inne prawo majątkowe z majątku osobistego do majątku wspólnego. Możliwa jest również umowa przenosząca dane prawo z majątku wspólnego do osobistego. W orzecznictwie dominuje pogląd o dopuszczalności dokonania darowizny z majątku wspólnego do majątku odrębnego. Jego aktualność została potwierdzona uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 1991 r., sygn. akt III CZP 76/90, z tezy której wynika, że: „w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej dopuszczalne jest rozporządzenie przez małżonka przedmiotem wchodzącym w skład majątku wspólnego na rzecz majątku odrębnego drugiego małżonka”.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bez udziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2017 r., sygn. akt II FSK 33/17: „(`(...)`) Jakkolwiek darowizna polegająca na przesunięciu składników majątkowych z majątku wspólnego obojga małżonków do majątku osobistego jednego z nich jest czynnością prawną rozporządzającą nieodpłatną, to jednak nie powoduje nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nieruchomości i innych praw majątkowych przez małżonka, do którego majątku wspólnego przedmioty te wcześniej już przynależały. Art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie powinien swoim zakresem obejmować takich zdarzeń, jak darowizny dokonywane pomiędzy małżonkami, czy rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej, które w istocie nie stanowią obrotu nieruchomościami lub innymi przedmiotami majątkowymi, a mają tylko charakter organizacyjny, kształtujący i porządkujący małżeński ustrój majątkowy, podobnie jak ograniczenie wspólności ustawowej (`(...)`)”.

Z uwagi na okoliczność, że art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera podobne regulacje w zakresie odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych oraz odpłatnego zbycia innych rzeczy, a jedyną różnicą jest okres posiadania po upływie którego przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz innych rzeczy nie powstaje, stwierdzić należy, że argumentacja zawarta w ww. uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego, odnosząca się do majątku dorobkowego małżonków (całego, bezudziałowego majątku), ma zastosowanie również do odpłatnego zbycia rzeczy.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa, przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego oraz uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, stwierdzić należy, że datą nabycia przedmiotowej nieruchomości przez Panią jest data nabycia do majątku wspólnego małżonków, tj. 3 lipca 2009 r. Zatem, pięcioletni termin, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy upłynął 31 grudnia 2015 r.

Dokonana darowizna między małżonkami pozostającymi we wspólności majątkowej małżeńskiej, przenosząca składnik majątkowy z majątku wspólnego do majątku osobistego, nie stanowi ponownego nabycia prawa do tego składnika przez obdarowanego małżonka.

Zatem, planowane przez Panią odpłatne zbycie nieruchomości nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem odpłatne zbycie będzie miało miejsce po upływie 5 lat od daty nabycia ww. nieruchomości.

W konsekwencji, na Pani nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia przedmiotowej nieruchomości.

Wobec powyższego, Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

W odniesieniu do powołanych interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądu – stwierdzić należy, że dotyczą one tylko konkretnych, indywidualnych spraw podatników, w określonych stanach faktycznych czy zdarzeniach przyszłych i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące.

Natomiast organy podatkowe, pomimo że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami innych organów podatkowych czy też wyrokami sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako („PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego.

Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili