Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
5 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 31 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych zamiany nieruchomości. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jako rodzina:
‒ zstępni po zmarłym K. L. (ojciec Pana i M. L., mąż M. L.), M. L. (córka K. L.), Pan (syn K. L.),
‒ M. L. (żona zmarłego),
‒ L. L. (brat zmarłego oraz syn H. L., zmarłej w lipcu 2016 r.)
dysponujecie nieruchomościami nabytymi w drogach spadków po zmarłym w grudniu 2015 r. K. L. oraz zmarłej w lipcu 2016 r. H. L., także drogą umowy dożywocia po H. L.
Po zmarłych dziedziczenie nastąpiło zgodnie z ustawą, bez testamentów, a jedynym składnikiem majątku nabytym w inny sposób, jest lokal mieszkalny po H. L.
Stan prawny nieruchomości:
- gospodarstwo rolne o powierzchni 1,81 ha – w spadku po K. L. 1/18 udziału nabyła M. L., 4/18 udziału Pan, 4/18 M. L., a w spadku po H. L. 9/18 udziału nabył jej syn – L. L.
Wartość wyceny nieruchomości: 265 000 zł;
- gospodarstwo rolne o powierzchni 0,51 ha – w spadku po H. L. 1/2 udziału nabył L. L., 1/4 udziału Pan i 1/4 udziału M. L.
Wartość szacunkowa nieruchomości: 40 000 zł;
- lokal mieszkalny - nabyty w drodze umowy dożywocia po zmarłej H. L. w 2016 r., który to lokal nabył L. L. z żoną (współwłasność małżeńska).
Wartość wyceny nieruchomości: 522 000 zł.
Ze względu na skomplikowaną sytuację i wzajemne współwłasności chcielibyście zgodnie zamienić udziały w nieruchomościach, w taki sposób, żeby zaspokoić potrzeby poszczególnych członków rodziny.
Chcielibyście - umową zamiany - zamienić udziały M. L. i Pana we wszystkich nieruchomościach rolnych, na mieszkanie którego jest właścicielem L. L. Ponieważ M. L. oraz Pan posiadacie równe części gruntów rolnych, stalibyście się proporcjonalnymi właścicielami mieszkania (po 1/2). Z perspektywy L. L. – on nabyłby udziały M. L. i Pana obu gospodarstw rolnych. L. L. zostałby współwłaścicielem z M. L. (swoją bratową, która wciąż posiadałaby 1/18 udziału w nieruchomości) jednej z nieruchomości, a drugiej zostałby jedynym właścicielem.
Z zamianą wiąże się różnica wartości zamienianych udziałów, którą rodzina chciałaby zgodnie zrealizować bez dopłat pieniężnych. Tak więc, M. L. i Pan nabyliby udział o większej wartości niż wartość, którą nabędzie L. L. L. L. nabędzie wartość mniejszą niż posiadana, jednak zgodnie z ustaleniami rodzinnymi, nie będziecie rościć od siebie dopłat z żadnej ze stron.
Tak więc, M. L. zamieni udziały w nieruchomościach rolnych o wartości 68 888 zł 89 gr (wartość udziałów) na 1/2 udziału w lokalu mieszkalnym o wartości 261 000 zł (wartość udziałów), tj. wartość większa o 192 111 zł 11 gr.
Pan zamieni udziały w nieruchomościach rolnych o wartości 68 888 zł 89 gr (wartość udziałów) na 1/2 udziału w lokalu mieszkalnym o wartości 261 000 zł (wartość udziałów), tj. wartość większa o 192 111 zł 11 gr.
L. L. zamieni udział w lokalu mieszkalnym o wartości 522 000 zł (wartość udziałów, cały lokal) na udziały w nieruchomościach rolnych o wartości 137 777 zł 88 gr (wartość udziałów), tj. wartość mniejsza o 384 222 zł 22 gr.
Pana zapytanie wiąże się z opodatkowaniem umowy zamiany oraz stanu prawnego, który nastąpiłby po takiej umowie.
Pytania
1. Od jakiej wartości nieruchomości liczony będzie podatek od czynności cywilnoprawnych? Jaka będzie jego podstawa oraz wysokość?
2. Czy taka zamiana dla Pana wiąże się z opodatkowaniem podatkiem dochodowym, a jeżeli tak, to jaka byłaby podstawa opodatkowania?
3. Czy różnica wartości udziałów w nieruchomościach (wartość udziałów nabywanych w drodze umowy zamiany, tj. 192 111 zł 11 gr) podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, a jeżeli tak, to jaka byłaby podstawa opodatkowania oraz wysokość podatku?
4. Czy zamiana wiąże się dla Pana z opodatkowaniem podatkiem od spadków i darowizn, a jeżeli tak, to jaka byłaby podstawa opodatkowania oraz wysokość podatku?
5. Czy różnica w wartości udziałów w nieruchomościach (wartość udziałów nabywanych w drodze umowy zamiany, tj. 192 111 zł 11 gr) podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a jeżeli tak, to jaka byłaby podstawa oraz wysokość podatku?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest udzielenie odpowiedzi na pytania oznaczone nr 2 i 3, tj. w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast w zakresie pytania oznaczonego nr 1, tj. dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych oraz w zakresie pytań oznaczonych nr 4 i 5, tj. dotyczących podatku od spadków i darowizn, wydano odrębne rozstrzygnięcia.
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie - w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych - zamiana i różnica w wartości udziałów w nieruchomościach nie wiąże się z opodatkowaniem podatkiem dochodowym.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy
‒ jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
W świetle powyższego, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości lub ww. praw majątkowych następuje przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie i nie zostaje dokonane w wykonywaniu działalności gospodarczej stanowi źródło przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stosownie do art. 10 ust. 5 ww. ustawy:
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Z opisu sprawy wynika, że po zmarłym w grudniu 2015 r. K. L. nabył Pan 4/18 udziału w gospodarstwie rolnym o powierzchni 1,81 ha oraz po zmarłej w lipcu 2016 r. H. L. 1/4 udziału w gospodarstwie rolnym o powierzchni 0,51 ha. Współwłaścicielami ww. nieruchmości rolnych są L. L. i M. L. Chcielibyście - umową zamiany - zamienić udziały M. L. i Pana we wszystkich nieruchomościach rolnych, na mieszkanie którego właścicielem jest L. L. Ponieważ M. L. oraz Pan posiadacie równe części gruntów rolnych, stalibyście się proporcjonalnymi właścicielami mieszkania (po 1/2). Z perspektywy L. L. – on nabyłby udziały M. L. i Pana obu gospodarstw rolnych. L. L. zostałby współwłaścicielem z M. L. (swoją bratową, która wciąż posiadałaby 1/18 udziału w nieruchomości) jednej z nieruchomości, a drugiej zostałby jedynym właścicielem. Z zamianą wiąże się różnica wartości zamienianych udziałów, którą rodzina chciałaby zgodnie zrealizować bez dopłat pieniężnych. Tak więc, M. L. i Pan nabyliby udział o większej wartości niż wartość, którą nabędzie L. L.
Wyjaśnienia wymaga, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji pojęcia „spadek” ani też „nabycie w drodze spadku”, dlatego też zasadnym jest odwoływanie się do regulacji zawartych w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
Księga IV ww. ustawy reguluje przejście majątku, a więc praw i obowiązków majątkowych zmarłego, na inne osoby fizyczne i prawne.
Zgodnie z art. 922 § 1 ww. ustawy:
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
Z kolei, art. 924 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.
Stosownie do art. 925 powołanej ustawy:
Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej.
Wobec tego, że zamierza Pan zbyć udziały w gospodarstwach rolnych na podstawie umowy zamiany wyjaśnienia wymaga, że użyte w cytowanym przepisie art. 10 ust. 1 pkt 8 cytowanej ustawy pojęcie „odpłatne zbycie” oznacza przeniesienie prawa własności lub innych praw rzeczowych w zamian za korzyść majątkową. Aby dana czynność miała charakter odpłatnej, nie musi jej jednak towarzyszyć świadczenie pieniężne i przepływ gotówkowy.
Forma bezpośredniej wymiany towarów, jaką jest uregulowana w art. 603 ustawy Kodeks cywilny umowa zamiany również stanowi ich odpłatne zbycie.
W myśl art. 603 ustawy Kodeks cywilny:
Przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy.
Zgodnie z art. 604 ww. ustawy:
Do zamiany stosuje się odpowiednio przepisy o sprzedaży.
Wobec powyższego, zamiana nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, a także określonych praw rzeczowych stanowi źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, jeżeli ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie. Jeżeli natomiast zamiana nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i określonych praw rzeczowych następuje po upływie tego okresu, przychód z ich zamiany nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Mając na uwadze przedstawione przepisy prawa oraz opis zdarzenia stwierdzić należy, że okres pięciu lat, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy, niewątpliwie minął.
Tym samym, planowana zamiana udziałów w nieruchomościach nabytych w przez Pana drodze spadku nie będzie stanowić dla Pana źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Bez znaczenia pozostaje różnica w wartości otrzymanych udziałów w nieruchomości wynikających z umowy zamiany.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA), albo
‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), za pośrednictwerm systemu teleinformatycznego e-Urząd Skarbowy na stronie: https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/ (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA) będąc użytkownikiem/wyznaczając użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).