0114-KDIP3-1.4011.669.2022.4.MS2

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lipca 2022 r. wpłynął Pani wniosek 29 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ustalenia źródła przychodu z tytułu sprzedaży działek. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 sierpnia 2022 r. (data wpływu 5 września 2022 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

5 sierpnia 1997 r. wraz z ówczesnym mężem – T. B. nabyła Pani (umową sprzedaży w formie aktu notarialnego Rep. A nr (…)) do majątku wspólnego nieruchomość gruntową położoną w (…), gmina (…), oznaczoną jako działki numer 1, 2 oraz 3, o łącznej powierzchni wynoszącej 7,5401 ha, dla których Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą nr (…).

Działka gruntu nr 2 nie została nabyta od Skarbu Państwa a działka numer 3 została nabyta od Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Działki zostały nabyte w celu powiększenia gospodarstwa rolnego i od daty nabycia były wykorzystywane rolniczo przez T. B.

Działki numer 3 oraz 2 o łącznej powierzchni 3,7202 ha na wniosek Pani i Pani ówczesnego małżonka zostały scalone w działkę gruntu numer 4 o powierzchni 3,7168 ha. Następnie jednak, z uwagi na zamiar wybudowania przez Państwa, jako małżonków B. domu na przedmiotowych działkach, wnieśliście Państwo o podział tejże działki (działki nr 4). Decyzją ostateczną z 8 czerwca 2009 r. Wójt Gminy (…) zatwierdził podział nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr 4. W wyniku podziału powstały działki:

1. 5 o powierzchni 2,6482 ha - w północnej części (obszar ok. 1,1742 ha - 43%) znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN, MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego, natomiast w południowej części (obszar ok. 1,5598 ha - 57%) na terenie, dla którego nie ma obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego uchwalonego po 1 stycznia 1995 r. i brak jest wydania decyzji o warunkach zabudowy;

2. 6 o powierzchni 0,1240 ha - znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN, MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego;

3. 7 o powierzchni 0,1559 ha - znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN, MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego;

4. 8 o powierzchni 0,2497 ha - znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN, MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego;

5. 9 o powierzchni 0,1044 ha - znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN, MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego;

6. 10 o powierzchni 0,1050 ha - znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN, MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego;

7. 11 o powierzchni 0,1250 ha - znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN, MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego;

8. 12 o powierzchni 0,1023 ha - znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN; MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego;

9. 13 o powierzchni 0,1023 ha - znajduje się na terenie oznaczonym symbolem D7 MN, MR+R - tereny osadnictwa wiejskiego.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w (…) I Wydział Cywilny z 11 października 2010 r. w sprawie sygn. akt (…) rozwiązano Pani małżeństwo z T. B., wskutek czego istniejąca między Państwem wspólność majątkowa małżeńska ustała powodując powstanie współwłasności ww. nieruchomości w udziałach po 1/2 części każdy. Po rozwiązaniu małżeństwa małżonków B. działki gruntu były wykorzystywane rolniczo przez T. B. (działki 5 - 13 oraz działka 1).

Krótko po rozwodzie wyjechała Pani do Belgii, gdzie pozostaje Pani do dziś, posiadając tam swoje centrum życiowe. Nie angażowała się Pani w żaden sposób w gospodarowanie ww. nieruchomościami. Od 3 lat w Belgii mieszka i pracuje także Pani i Pani byłego małżonka córka.

Od dnia nabycia działek do dnia dzisiejszego na przedmiotowych nieruchomościach dokonywano wyłącznie prac w zakresie utrzymania gruntu. Nie dokonywano żadnych nakładów zwiększających wartość poszczególnych działek, jak uzbrojenie w energię elektryczną, gaz czy wodę. Działki nie są ogrodzone i nie czyniono żadnych nakładów na polepszenie zagospodarowania terenu.

Nie prowadziła Pani i nie prowadzi Pani żadnej działalności gospodarczej ani podobnej w celach zarobkowych, a zatem nie jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług. Wcześniej nie dokonywała Pani sprzedaży żadnych nieruchomości i obecnie nie jest Pani w posiadaniu innych gruntów rolnych.

10 września 2021 r. zawarła Pani wraz z byłym mężem w formie aktu notarialnego (Rep. A nr (…) - Kancelaria Notarialna (…)) przedwstępną umowę sprzedaży przysługujących Wam udziałów (tj. po 1/2 części każdy) w działce oznaczonej numerem 10 położonej w (…), która posiada dostęp do drogi publicznej przez działkę oznaczoną jako działka 6 oraz udziały w działce drogowej oznaczonej jako działka 6 wynoszące po 1,100 części każdy (łącznie 2/100 części). Umowa została zawarta pod warunkiem niewykonania pierwokupu działki przez Gminę (…). Nabywca działki zgłosił się bezpośrednio do T. B. jako znajomy jego znajomego - działka nie była wystawiona na sprzedaż poprzez ogłoszenie (ani w prasie ani w sieci Internet czy też w inny sposób).

W tym samym dniu (10 września 2021 r.) udzieliła Pani T. B. pełnomocnictwa do sprzedaży Pani udziałów w pozostałych działkach za cenę i na warunkach ustalonych przez niego jako pełnomocnika z uwagi na podjętą przez Państwa, jako współwłaścicieli decyzję o zbyciu działek oznaczonych numerami 5 - 13.

Działka oznaczona numerem 1 nadal będzie wykorzystywana rolniczo przez T. B., a działki 5 - 13 niekoniecznie zostaną sprzedane w całości (prawdopodobna jest sprzedaż jedynie kilku z nich).

Pełnomocnictwo nie obejmuje umocowania do dokonywania jakichkolwiek innych czynności w Pani imieniu i jak dotąd żadne czynności nie zostały przez pełnomocnika dokonane. Nie udzielała Pani innych pełnomocnictw.

Przed sprzedażą działek nie podejmowała Pani i nie planuje Pani podejmować ani osobiście ani za pośrednictwem osób trzecich jakichkolwiek czynności wymagających zaangażowania środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości przedmiotowych działek (np. uzyskiwanie decyzji o warunkach zabudowy, pozwoleń, uzbrojenie terenu, doprowadzenie mediów, ogrodzenie terenu bądź inne).

Powodem podjęcia decyzji o sprzedaży działek była przede wszystkim okoliczność, iż Pani wraz z byłym małżonkiem chcielibyście wspomóc finansowo swoje dzieci - przekazać środki pieniężne mieszkającej w Belgii córce, która chciałaby się tam osiedlić i stworzyć swoje centrum życiowe, jednak nie posiada jakiejkolwiek zdolności kredytowej by umożliwić sobie nabycie tam lokalu mieszkalnego, a najem mieszkania generuje horrendalnie wysokie miesięczne koszty oraz uczynić darowiznę na rzecz mieszkającego w Polsce syna (który dopiero założył rodzinę i również potrzebuje wsparcia).

Dodatkowo ewentualnie uzyskane ze sprzedaży działek środki finansowe umożliwiłyby poprawę Pani sytuacji życiowej w Belgii i spłatę zaciągniętych tam zobowiązań oraz ewentualne nabycie lokalu mieszkalnego i rezygnację z wynajmu.

Sprzedaż działek będzie dokonana prywatnie jako wyprzedaż majątku osobistego albowiem mieszka Pani na stałe w Belgii i nie zamierza wracać do Polski, a dodatkowo nigdy nie wykorzystywała Pani działek do jakichkolwiek czynności opodatkowanych.

Od dnia nabycia działek do dnia dzisiejszego na przedmiotowych nieruchomościach dokonywano wyłącznie prac w zakresie utrzymania gruntu - działki nie były i nie są przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani innych.

Nigdy wcześniej nie dokonywała Pani sprzedaży nieruchomości i nie prowadziła Pani w tym zakresie żadnej aktywności.

Aktualnie osobiście nie poszukuje Pani nabywców na sprzedawane działki, nie ogłasza się Pani ani w prasie ani w sieci Internet, jednak z uwagi na okoliczność, iż zamieszkuje Pani za granicą dopuszcza Pani możliwość skorzystania z usług biura nieruchomości, które zastąpiłoby Panią przy czynnościach związanych z formalnościami dotyczącymi sprzedaży i kontaktach z potencjalnymi nabywcami.

Pani były mąż wykorzystuje udział w gruncie należący do Pani na podstawie ustnego uzgodnienia co do możliwości korzystania z gruntu, nie została zawarta żadna pisemna umowa między Panią a Pani byłym mężem.

Pani były mąż wykorzystuje udział w gruncie należący do Pani nieodpłatnie.

Przed rozwiązaniem małżeństwa działki przeznaczone do sprzedaży nr 5 - 13 wykorzystywane były rolniczo przez małżonków L. i T. B., w ramach prowadzonego przez T. B. gospodarstwa rolnego (Pani była zarejestrowana jako domownik i opłacano za Panią składki do KRUS). Ani T. B. ani Pani nie byliście z tego tytułu zarejestrowani jako czynny podatnik VAT (podatek od towarów i usług) (T. B. był rolnikiem ryczałtowym).

Pytania

1. W związku z planowaną sprzedażą działek nr 5 - 13 zwraca się Pani z niniejszym wnioskiem celem ustalenia czy sprzedaż działek będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT?

2. Czy przychody (dochody) ze zbycia wyżej wymienionych działek będą stanowić źródło przychodu (dochodu) w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, czy ewentualnie przychody (dochody ze zbycia wyżej wymienionych działek trzeba będzie traktować jako przychody (dochody) z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i opodatkować na zasadach określonych w art. 24 ust. 2 tejże ustawy?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (pyt. Nr 2). W zakresie pyt. Nr 1 w podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie sprzedaż przyszłych wydzielonych działek nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, albowiem od momentu nabycia przez Panią przedmiotowych nieruchomości upłynęło lat 5 (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy), a sprzedaż nie jest dokonywana w ramach wykonywania działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy).

Zgodnie z treścią art. 5a pkt 6 ww. ustawy działalność gospodarcza albo pozarolniczą działalność gospodarcza rozumiana jest jako działalność zarobkowa: wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa, polegająca na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, polegająca na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych - prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Celem uznania, że sprzedaż nieruchomości nastąpiła w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych muszą być spełnione łącznie przestanki ciągłości, zorganizowania i zarobkowego charakteru, a których to przesłanek z całą pewnością Pani nie spełnia.

Zorganizowany charakter może mieć charakter formalny bądź faktyczny i oznacza, że podatnik nie tylko wykorzystuje, ale stwarza sobie okoliczności do zarobku na handlu nieruchomościami.

Przez ciągłość działań należy rozumieć z kolei stałość ich wykonywania, powtarzalność, regularność i stabilność. Podkreślenia wymaga iż choć w doktrynie i orzecznictwie pojawiają się wątpliwości czy dla oceny zorganizowanego i ciągłego charakteru działalności istotne są takie czynniki jak zamiar (rozumiany jako świadome nakierowanie na cel) podatnika w zakresie sprzedaży nieruchomości z zyskiem (wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2014 r., sygn. akt II FSK 1512/12; uchwała Izby Finansowej NSA z dnia 21 października 2013 r., sygn. akt II FPS 1/13), to nie ulega wątpliwości, że ważnym czynnikiem dla ustalenia czy przychody z odpłatnego zbycia nieruchomości stanowią wynik działań, którym można przypisać cechy działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych są okoliczności zbycia, a także okoliczność nabycia danej nieruchomości.

Każda transakcja związana ze sprzedażą nieruchomości powinna być rozpatrywana indywidualnie, z uwzględnieniem całokształtu okoliczności z nią związanych, w tym czynności podjętych przez sprzedającego przed dokonaną sprzedażą. Znaczenie dla oceny zdarzenia mogą mieć również indywidualne cechy przedmiotu transakcji, bądź okoliczności życiowe, w jakich znajdował się podatnik dokonujący transakcji, a które miały wpływ na jego decyzje.

Wskutek powyższego przyjąć należy, że wszelkie działania cechujące się fachowością (stałym, nieokazjonalnym, nieamatorskim charakterem), podporządkowaniu regułom opłacalności i zysku lub zasadzie racjonalnego gospodarowania, działaniem na własny rachunek, powtarzalnością działań (np. seryjnością produkcji, stypizowaniem działań, ciągłością współpracy) i uczestnictwem w obrocie gospodarczym, są pozarolniczą działalnością gospodarczą, a uzyskiwane w ich wyniku przychody są przychodami ze źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 21 marca 2014 r., I SA/Bd 409/14).

Niemniej jednak dopiero łączne spełnienie wszystkich wymienionych w tym przepisie przesłanek determinuje możliwość kwalifikacji uzyskanego przez podatnika przychodu do źródła wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Przy czym, wszelkie wątpliwości związane z oceną czy podatnik prowadzi działalności gospodarczą i czy zbycie nieruchomości nastąpiło w ramach prowadzonej działalności, zgodnie z wyrażoną w art. 2a ustawy Ordynacja podatkowa zasadą In dublo pro tributario: niedające się usunąć wątpliwości co do treści przepisów prawa podatkowego rozstrzyga się na korzyść podatnika, należy interpretować na korzyść podatnika.

Dodatkowo wskazuje się również, że nie może być uznane za działalność gospodarczą wygenerowanie zysku w sposób przypadkowy, czy też poprzez wyprzedaż majątku własnego, czy nieruchomości nabytych w drodze spadku.

Mając na uwadze okoliczność, iż Pani jedynie wyprzedaje majątek prywatny, który nie został nabyty z zamiarem jego dalszej odsprzedaży, a w jej działaniu brak jest cech koniecznych dla uznania, iż prowadzona jest działalność gospodarcza (ciągłość i zorganizowanie) należy wskazać, iż przychód (dochód) że sprzedaży udziałów w działkach nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy jako przychód z prowadzonej działalności gospodarczej, a wobec okoliczności iż od daty nabycia nieruchomości minęło przeszło 5 lat, dochód ten nie będzie opodatkowany na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych( Dz. U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm.);

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Stosownie do treści art. 3 ust. 1a cytowanej ustawy,

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1. posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2. przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

W myśl art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

Art. 3 ust. 2b pkt 4 ww. ustawy stanowi, że:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez osobę, która nie posiada miejsca zamieszkania w Polsce, uważa się dochody (przychody) z położonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieruchomości lub praw do takiej nieruchomości, w tym ze zbycia jej w całości albo w części lub zbycia jakichkolwiek praw do takiej nieruchomości.

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska (art. 4a ww. ustawy). Z treści wniosku wynika, że ma Pani miejsce zamieszkania i ośrodek interesów życiowych w Belgii, natomiast zamierza sprzedać działki położone w Polsce.

Zatem w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdą uregulowania zawarte w Konwencji między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisaną w Warszawie dnia 20 sierpnia 2001 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 211, poz. 2139 ze zm.).

Zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. Konwencji:

Dochody osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z majątku nieruchomego (włączając dochód z gospodarstwa rolnego lub leśnego), położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Określenie "majątek nieruchomy" ma takie znaczenie, jakie nadaje mu prawo tego Umawiającego się Państwa, na terytorium którego dany majątek jest położony. Określenie to obejmuje w każdym przypadku mienie przynależne do majątku nieruchomego, żywy i martwy inwentarz gospodarstw rolnych i leśnych, prawa, do których mają zastosowanie przepisy prawa powszechnego dotyczące nieruchomości gruntowych, prawa użytkowania nieruchomości, jak również prawa do stałych i zmiennych świadczeń z tytułu eksploatacji lub prawa do eksploatacji złóż mineralnych, źródeł i innych zasobów naturalnych; statki morskie, statki żeglugi śródlądowej i statki powietrzne nie stanowią majątku nieruchomego (art. 6 ust. 2 Konwencji).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ww. Konwencji:

Zyski osiągane przez osobę mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie z przeniesienia własności majątku nieruchomego, w rozumieniu artykułu 6 i położonego w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Użycie w tych przepisach słów „może być opodatkowany” nie oznacza możliwości opodatkowania. Sformułowanie to oznacza, że sprzedaż nieruchomości położonej w danym kraju (w tym wypadku w Polsce) podlega opodatkowaniu w tym kraju. Z treści wniosku wynika, że ma Pani miejsce zamieszkania poza granicami Polski i planuje zbycia nieruchomości położonej w Polsce.

W świetle powyższego, przychód ze sprzedaży nieruchomości położonej w Polsce przez osobę zamieszkałą w Belgii podlega opodatkowaniu w Polsce, według zasad wynikających z ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d. innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że dokonane poza działalnością gospodarczą odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie skutkuje powstaniem przychodu.

W rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw następuje po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie – nie jest źródłem przychodu a tym samym kwota uzyskana z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia. W związku z tym, dla określenia skutków podatkowych tego typu transakcji istotne jest ustalenie daty, od jakiej należy liczyć bieg pięcioletniego terminu, o którym mowa w powołanym wyżej przepisie.

Przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub jej części oraz udziału w nieruchomości nie powstanie, jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

‒ odpłatne zbycie nieruchomości nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

‒ zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie.

Odrębnym źródłem przychodów jest, wskazana w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

pozarolnicza działalność gospodarcza.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 5a pkt 6 ww. ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą uważa się działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych,

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Treść definicji zawartej w wyżej cytowanym art. 5a pkt 6 ww. ustawy, daje podstawę by przyjąć, że dla uznania określonej działalności za działalność gospodarczą, konieczne jest m.in. łączne spełnienie trzech warunków: po pierwsze, dana działalność musi być działalnością zarobkową, po drugie, działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany oraz, po trzecie, działalność ta musi być wykonywana w sposób ciągły.

Działalność gospodarcza to taka działalność, która:

1. Jest prowadzona w celu osiągnięcia dochodu, przy czym nawet ewentualna strata będąca wynikiem tej działalności nie pozbawia jej statusu działalności gospodarczej, bowiem istotny jest sam zamiar osiągnięcia dochodu.

2. Wykonywana jest w sposób ciągły. Jednakże przesłanki tej nie należy rozumieć jako konieczność wykonywania działalności bez przerwy. Istotny jest zamiar powtarzalności określonych czynności celem osiągnięcia dochodu np. powtarzalna sprzedaż przedmiotów własności posiadających tożsamy charakter.

3. Prowadzona jest w sposób zorganizowany, co oznacza, że podejmowane działania są podporządkowane obowiązującym regułom, normom i służą osiągnięciu celu, mają wpływ na racjonalność gospodarowania posiadanymi środkami, a tym samym uczestnictwa w obrocie gospodarczym.

Każde działanie spełniające wskazane wyżej przesłanki stanowią w rozumieniu przepisów ww. ustawy pozarolniczą działalność gospodarczą niezależnie od tego, czy podatnik dokonał jej rejestracji.

Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże, brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, że działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Prowadzenie działalności gospodarczej we własnym imieniu oznacza, że związane z działalnością prawa i obowiązki dotyczą osoby fizycznej, która ją prowadzi; podmiot prowadzący działalność gospodarczą występuje jako podmiot niezależny prawnie od innych podmiotów, a podejmowane przez niego czynności rodzą bezpośrednio dla niego określone prawa i obowiązki.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych.

Na pojęcie „zorganizowanie” w rozumieniu art. 5a pkt 6 ww. ustawy składa się zespół celowych, uporządkowanych czynności o charakterze profesjonalnym, realizowanych w ramach mniej lub bardziej wyodrębnionej struktury, mieszczących się zarówno w tzw. fazie przygotowawczej, związanej z uruchomieniem określonych działalności, jak i w fazie realizacji.

Za takim rozumieniem pojęcia „zorganizowany” przemawia również definicja słownikowa. Zgodnie z Nowym Słownikiem Poprawnej Polszczyzny Wydawnictwo Naukowe PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego Warszawa 2000, organizować to przygotowywać, zakładać jakieś przedsięwzięcie, bądź w znaczeniu drugim nadawać czemuś reguły, wprowadzać porządek.

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej, to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 3 czerwca 2015 roku sygn. I SA/Po 919/14: „Dla przyjęcia, że działalność ma charakter ciągły, nie jest niezbędne, by powtarzane były konkretne czynności; możliwe, że dana czynność (np. sprzedaż) będzie dokonana jednorazowo, natomiast wraz z poprzedzającymi ją czynnościami przygotowawczymi będzie tworzyła ciąg działań, który uznać należy za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 5a ust. 6 u.p.d.f.”

Przez powtarzalność rozumie się cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, niepowiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek, można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.

Wobec powyższego, w celu zakwalifikowania – na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – działań podjętych przez Pana do właściwego źródła przychodu należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z odpłatnym zbyciem nieruchomości, o których mowa we wniosku.

Z przytoczonych przepisów wynika, że przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości może stanowić przychód z dwóch źródeł, tj. z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy) lub z odpłatnego zbycia nieruchomości, o którym mowa art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy. Ustalenie, z jakiego źródła pochodzi przychód, ma kluczowe znaczenie dla ustalenia sposobu opodatkowania przychodu.

Należy wskazać, że dla oceny, czy dokonywane czynności spełniają kryteria działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rozstrzygające znaczenie mają okoliczności, w jakich są one wykonywane. O prowadzeniu działalności gospodarczej przesądzają obiektywne i zewnętrzne jej przejawy, a nie przekonanie podatnika. W tym sensie nie ma i nie może mieć znaczenia, że określony podmiot prowadzący konkretną działalność nie ocenia jej (subiektywnie) jako działalności gospodarczej. Podatnik nie może zatem w sposób dowolny w zależności od stanu swojej świadomości czy przewidywanych korzyści podatkowych dokonywać swobodnej kwalifikacji poszczególnych kategorii przychodów do określonych źródeł przychodów.

Powyższe potwierdza m.in. wyrok NSA z dnia 11 kwietnia 2017 r., sygn. akt II FSK 933/17.

Dla uzyskiwania przychodów z działalności gospodarczej nie jest również konieczne, aby podatnik miał formalnie status przedsiębiorcy, nie jest wymagana rejestracja tej działalności w sposób przewidziany w odrębnych przepisach, dotyczących wymogów formalnych, jakie powinna spełnić osoba prowadząca działalność gospodarczą.

W celu właściwego zakwalifikowania skutków planowanych przez Panią działań do właściwego źródła przychodu należy ocenić zamiar, okoliczności i cel działań związanych z planowanym odpłatnym zbyciem nieruchomości, o którym mowa we wniosku.

Z wniosku wynika, że:

‒ 5 sierpnia 1997 r. wraz z ówczesnym mężem umową sprzedaży nabyła Pani do majątku wspólnego nieruchomość gruntową oznaczoną jako działki nr 1, 2 oraz 3,

‒ ze scalenia działek nr 3 i nr 2, które zostały nabyte w celu powiększenia gospodarstwa rolnego powstała działka nr 4, która następnie w 2009 r. została podzielona na dziewięć działek,

‒ przed rozwiązaniem małżeństwa działki przeznaczone do sprzedaży nr 5 - 13 od daty ich nabycia wykorzystywane były rolniczo przez Panią i Pani ówczesnego małżonka, w ramach prowadzonego przez Pani byłego męża, jako rolnika ryczałtowego, gospodarstwa rolnego,

‒ na przedmiotowych nieruchomościach dokonywano wyłącznie prac w zakresie utrzymania gruntu - działki nie były i nie są przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani innych.

‒ nie dokonywano żadnych nakładów zwiększających wartość poszczególnych działek, jak uzbrojenie w energię elektryczną, gaz czy wodę. Działki nie są ogrodzone i nie czyniono żadnych nakładów na polepszenie zagospodarowania terenu,

‒ nie prowadziła Pani i nie prowadzi Pani żadnej działalności gospodarczej ani podobnej w celach zarobkowych,

‒ przed sprzedażą działek nie podejmowała Pani i nie planuje Pani podejmować ani osobiście ani za pośrednictwem osób trzecich jakichkolwiek czynności wymagających zaangażowania środków finansowych, zmierzających do podniesienia wartości przedmiotowych działek,

‒ działki, które planuje Pani sprzedać nie były wystawione na sprzedaż poprzez ogłoszenie (ani w prasie ani w sieci Internet czy też w inny sposób), nabywca działki zgłosił się bezpośrednio do Pani byłego męża,

‒ nie dokonywała Pani wcześniej sprzedaży żadnych nieruchomości i obecnie nie jest Pani w posiadaniu innych gruntów rolnych.

Pani wątpliwości budzi kwestia, czy przychody ze zbycia działek nr 5 – 13 będą stanowić źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz czy ewentualnie przychody ze zbycia wyżej wymienionych działek trzeba będzie traktować jako przychody z działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i opodatkować na zasadach określonych w art. 24 ust. 2 tejże ustawy.

W celu ustalenia prawidłowego źródła przychodów z tytułu przychodów uzyskanych ze sprzedaży ww. działek należy rozważyć, czy czynność sprzedaży zawierać będzie znamiona pozarolniczej działalności gospodarczej.

Jak już wcześniej wyjaśniono, na związek uzyskiwanych przychodów ze źródłem wymienionym w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych może wskazywać, rozpatrywany całościowo, zespół powiązanych ze sobą działań podatnika, powtarzalnych, uporządkowanych, konsekwentnie prowadzących do osiągnięcia zysku, w szczególności łącznie polegających na wielokrotnym nabywaniu nieruchomości, ich zaawansowanym przygotowaniu do sprzedaży (tzn. w sposób wykraczający poza zwykły zarząd mieniem), wielokrotnym zbywaniu w celu zarobkowym odpowiednio przygotowanych nieruchomości. Brak jest natomiast podstaw, aby podejmowane przez podatnika czynności mieszczące się w zwykłym zarządzie własnym majątkiem, tzn. mające na celu prawidłowe, racjonalne gospodarowanie tym majątkiem, kwalifikować jako prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 tej ustawy.

Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności, czy też jej rodziny.

Z przedstawionego we wniosku opisu nie sposób zatem przyjąć, że sprzedaż działek 5- 13 wygeneruje przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pani działania należy wpisać w zarząd majątkiem prywatnym, które są wystarczające do uznania, że planowana przez Panią sprzedaż działek nie będzie nosiła przymiotów działalności gospodarczej.

Okoliczności opisane we wniosku wskazują, że skutki podatkowe planowanej sprzedaży należy ocenić w kontekście przesłanek wynikających z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, a także nie wskazuje czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości, ich części oraz udziału w nieruchomości lub praw majątkowych.

Pojęcie to należy rozumieć szeroko, co oznacza, że z nabyciem nieruchomości lub praw majątkowych wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mamy do czynienia z chwilą uzyskania prawa własności do nieruchomości lub tych praw, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy lub praw.

Interpretacja pojęcia „nabycie” została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według Kodeksu cywilnego nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem, aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Przez pojęcie „nabycie” użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Jak wskazano wyżej, moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określany jest zgodnie z normami prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 155 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, ze zm.):

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Za datę nabycia nieruchomości, należy w Pani sytuacji przyjąć datę zakupu nieruchomości gruntowej przez Panią i Pani męża, tj. 1997 rok. W konsekwencji przychód ze sprzedaży nieruchomości nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na upływ pięcioletniego okresu wymienionego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na powyższe nie będzie miał wpływu podział nieruchomości, w wyniku którego następuje zmiana powierzchni działki oraz numerów ewidencyjnych. Wydzielenie działek z nieruchomości gruntowej nie powoduje zmiany jej właściciela. Na skutek dokonania tej czynności nie następuje przeniesienie prawa własności działki, a więc nie dochodzi do jej nabycia.

Na gruncie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, przychód ze sprzedaży nieruchomości nie będzie przychodem z działalności gospodarczej i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach przewidzianych dla działalności gospodarczej.

Sprzedaż nieruchomości nie będzie również stanowić źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ww. ustawy, w związku z upływem okresu pięciu lat liczonego od końca roku, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości.

Tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Organ informuje, że niniejsza interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych (pytanie oznaczone we wniosku nr 2), zaś w zakresie dotyczącym podatku od towarów i usług zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Ponadto, należy wskazać, że niniejsza interpretacja rozstrzyga kwestie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomościach opisanej we wniosku wyłącznie w odniesieniu do Pani, natomiast nie rozstrzyga tych kwestii dla współwłaściciela tej nieruchomości, tj. dla Pani byłego męża.

Zaznaczenia wymaga, że Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. To Pani ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).