Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego we wniosku stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 maja 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości opodatkowania dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej preferencyjną stawką podatkową (IP Box). Uzupełniła Pani wniosek – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z dnia 31 lipca 2022 r.

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Jest Pani rezydentem polskim, prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i rozlicza się za pomocą księgi przychodów i rozchodów. Osiągnięte przez Panią dochody z działalności gospodarczej są opodatkowane według zasad ogólnych.

Działa Pani w branży informatycznej i głównym przedmiotem Pani działalności jest tworzenie i rozwój nowoczesnego oprogramowania oraz jego elementów składowych, które następnie są sprzedawane Pani Kontrahentowi w ramach usług świadczonych na jego rzecz, na podstawie zawartej umowy o współpracy.

Pani przedmiotowa działalność dotyczy wytwarzania, rozwijania oraz ulepszania programów komputerowych (tj. Oprogramowania - definicja jest podana w zdaniu poniżej), które zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej także jako Prawo autorskie), są utworami. Przez Oprogramowanie rozumie Pani również części Oprogramowania, aplikacje będące programami komputerowymi, części (modyfikacje, ulepszenia, nowe moduły) aplikacji, nowe funkcjonalności, moduły, narzędzia.

W ramach swojej działalności gospodarczej wykonuje Pani w szczególności czynności:

a) w zakresie wytwarzania Oprogramowania - w postaci tworzenia kodu źródłowego;

b) w zakresie wytwarzania części Oprogramowania, w wyniku rozwijania lub ulepszania określonego programu komputerowego, tworzenie kodu źródłowego.

Co istotne i wymaga podkreślenia, tworzy Pani i rozwija kilka rodzajów programów komputerowych lub ich części (modyfikacji, ulepszeń, nowych modułów), jednakże z uwagi na tożsamość czynności podejmowanych do ich tworzenia i rozwoju, na potrzeby niniejszego wniosku, będzie stosowane łączne określenie „Oprogramowanie” dla oznaczenia wszystkich rodzajów programów komputerowych oraz ich części, modyfikacji i ulepszeń. Wszystkie one bowiem stanowią odrębne programy komputerowe w rozumieniu Prawa autorskiego.

Wskazuje Pani, że może również rozwijać inne rodzaje Oprogramowania, lecz schemat jego tworzenia i zakres działań będzie zawsze tożsamy do tego opisanego we wniosku.

Podkreśla Pani, że powyższe określenia stosowane są we wniosku zamiennie, lecz zawsze odnoszą się do kodu źródłowego programu komputerowego - Oprogramowania. W konkluzji, przez Oprogramowanie rozumie Pani zatem zarówno aplikacje będące programami komputerowymi, jak i części (modyfikacje, ulepszenia, nowe moduły) aplikacji, które również stanowią programy komputerowe. Należy podkreślić, że poniższe Oprogramowania stanowią przykłady i z uwagi na okoliczność, że wniosek dotyczy również zdarzenia przyszłego, może Pani tworzyć inne rodzaje Oprogramowania, ale zawsze o cechach wskazanych we wniosku.

W ramach prowadzonej działalności zajmuje się Pani pisaniem kodu źródłowego, który automatyzuje testy oprogramowania także napisane przez Panią. Nowo opracowany przez Panią kod ma za zadanie sprawdzić, czy wszystkie wymagania zostały spełnione i czy system działa poprawnie.

Dla zobrazowania utworów, które powstają w ramach prowadzonej przez Panią działalności, należy wskazać, że automatyzacja testowania ma z założenia ułatwić konsekwentne, wielokrotne wykonywanie dużej liczby przypadków testowych, w różnych wersjach testowanego systemu i/lub na różnych środowiskach. Nie oznacza to jednak, że jest ona jedynie mechanizmem do wykonywania zestawu testów bez udziału człowieka. Ważnym jej elementem jest również proces projektowania produktów testowania (`(...)`).

(…)

W opisanym powyżej procesie tworzenia Oprogramowania lub jego części stale poszukuje Pani nowych rozwiązań o innowacyjnym charakterze oraz nowego zastosowania opracowanego przez siebie kodu. W ramach rozwoju każdego Oprogramowania tworzy Pani zatem zupełnie nowe części Oprogramowania, a następnie modyfikuje stworzone przez siebie elementy Oprogramowania przez dokonywanie zmian, poprawek i usprawnień. Opracowane przez Panią Oprogramowania, z uwagi na ich innowacyjność, tworzone są przez Panią od podstaw.

W ramach świadczonych usług i realizowanego projektu tworzy Pani, zmienia i dostosowuje komponenty Oprogramowania i dokumentuje przeprowadzony proces twórczy. W każdym przypadku zajmuje się Pani tworzeniem kodu źródłowego Oprogramowania, jego testowaniem i odpowiednim dostosowaniem do konkretnych potrzeb Kontrahenta. W wyniku prac programistycznych prowadzonych przez Panią, Kontrahent otrzymuje nowoczesne i innowacyjne ulepszenia oraz rozwinięcia Oprogramowania lub całościowe aplikacje, których nie da się nabyć na otwartym rynku. W przypadku projektów nie występuje element typowej standaryzacji. Cele, jakie są zakładane do osiągnięcia przez Kontrahenta, wymagają unikatowego podejścia i twórczej pracy koncepcyjnej od samego początku realizacji prac projektowych. Tym samym tworzone i wdrażane przez Panią elementy Oprogramowania mają zawsze charakter twórczy.

Głównym celem Pani działalności jest zatem tworzenie oraz rozwój innowacyjnego i technologicznie zaawansowanego Oprogramowania. Tworzy Pani i ulepsza Oprogramowanie, które nie tylko odzwierciedla potrzeby rynku i Kontrahenta, ale kształtuje je w taki sposób, żeby przyczyniły się do znacznego usprawnienia procesów u nabywców końcowych Oprogramowania. W tym zakresie prowadzi Pani prace związane z tworzeniem nowego i innowacyjnego Oprogramowania i jego funkcjonalności i części oraz jego stałego rozwijania, czy też ulepszania. Działania te mają na celu dostarczanie Oprogramowania spełniającego wszelkie wymagania Kontrahenta i klientów końcowych.

Efekty Pani samodzielnej działalności są rozwiązaniami nie występującymi dotychczas w praktyce gospodarczej lub są na tyle innowacyjne, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących. Tworzone i rozwijane Oprogramowanie powstaje przy użyciu najnowszych rozwiązań technologicznych. Prowadzi to do ciągłego Pani rozwoju oraz zdobywania nowej wiedzy i umiejętności. Z każdym projektem, zadaniem i funkcją rozwija Pani swoje umiejętności i wiedzę wykorzystywaną w pracy twórczej. Każdy projekt wymaga również zastosowania unikalnego zestawu wzorców projektowych lub architektur.

Istotą prac jest dopasowanie do danego projektu, aplikacji, programu, nie tylko odpowiednich technologii, ale także wzorców, które pozwalają utrzymywać kod czystym, przejrzystym i zdolnym do ciągłego rozwoju. W ramach prac nad Oprogramowaniem realizuje Pani następujące zadania:

a) planowanie, analiza i projektowanie Oprogramowania - szczegółowa analiza indywidualnych potrzeb danego Kontrahenta lub użytkownika programu, zapoznanie się ze specyfiką jego branży oraz zbadanie i zaprojektowanie możliwych rozwiązań, dobranie odpowiednich technologii do wytworzenia Oprogramowania i metod jego implementacji;

b) modyfikacja i dostosowanie Oprogramowania według specyfikacji i zamówienia Kontrahenta współpracującego z Panią przez tworzenie nowych praw własności intelektualnych;

c) tworzenie nowych funkcjonalności i części Oprogramowania;

d) optymalizacja wydajności Oprogramowania po stronie kodu;

e) opracowywanie nowych modułów i elementów mających na celu poprawienie systemu.

Prace te prowadzone są w sposób mający na celu zapewnienie atrakcyjności i innowacyjności opracowywanych przez Panią rozwiązań informatycznych. Ponadto, realizowane są następujące czynności:

a) prace programistyczne związane z tworzeniem/rozwojem kodu źródłowego;

b) łączenie i konfiguracja rezultatów prac programistycznych;

c) symulacja pracy Oprogramowania oraz jego testowanie;

d) korekty i modyfikacje wprowadzone do Oprogramowania po etapie testowania;

e) opracowywanie nowych rozwiązań mających na celu poprawę wydajności systemu.

Pracom nad Oprogramowaniem towarzyszy sporządzenie dokumentacji, która w zależności od realizowanych prac może przybrać postać krótkiej notatki, prostego dokumentu lub dokumentu zawierającego szczegółowy opis celu i metod jego osiągnięcia. Równocześnie, prowadząc prace programistyczne, przygotowuje Pani kod źródłowy, który prezentowany jest jego Kontrahentowi i implementowany.

W podsumowaniu należy wskazać, że bezpośrednim rezultatem realizowanych przez Panią prac jest tworzenie Oprogramowania poprzez jego usprawnienie, wprowadzanie aktualizacji czy dodawanie nowych funkcjonalności. Zadania te realizowane są przez pisanie nowego kodu źródłowego Oprogramowania oraz jego testowanie. Należy podkreślić, że Oprogramowanie i jego kod źródłowy ma bardzo złożony charakter. W ramach rozwoju Oprogramowania dokonuje Pani jego usprawnień, zmienia poszczególne jego funkcjonalności. Ponadto, w ramach tworzenia nowej wersji Oprogramowania, wprowadza Pani poważniejsze udoskonalenia istniejących funkcjonalności Oprogramowania, które z uwagi na stopień zaawansowania mogą być uznawane za nowe funkcjonalności lub/i uzupełnia Oprogramowanie o całkiem nowe funkcjonalności opracowane w ramach wskazanych powyżej prac rozwojowych. Te wszystkie modyfikacje Oprogramowania, po połączeniu z istniejącą, niemodyfikowaną częścią kodu źródłowego Oprogramowania, tworzą spójną całość stanowiącą nową wersję Oprogramowania. Tak określane aktualizacje Oprogramowania są utworem i podlegają ochronie prawnej na podstawie art. 1 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 Prawa autorskiego. Co istotne, kod źródłowy Oprogramowania jest opracowywany i grupowany w bibliotekach danych, tzw. repozytoriach kodu.

Wskazuje Pani także, że proces rozwoju i tworzenia Oprogramowania ma charakter ciągły. Ukończenie jednej funkcjonalności lub części nie stanowi zakończenia rozwoju Oprogramowania. Charakter prac opisanych we wniosku jest niezmienny i odnosi się również do podejmowanych przez Panią działań nad tym konkretnym Oprogramowaniem.

W ramach swojej działalności, tworzy Pani nowe autorskie prawa do programów komputerowych w postaci kodów źródłowych, które mogą być uznane, w Pani ocenie, za kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

Podkreśla Pani, że wszystkie efekty prowadzonych przez Panią prac w zakresie tworzenia i rozwoju Oprogramowania, które zostały opisane we wniosku, mają postać praw własności intelektualnej.

W ramach prowadzonych prac powstają nowe prawa do programów komputerowych, które stanowią utwory podlegające ochronie prawnoautorskiej. Ulepszanie i rozwijanie Oprogramowania ma charakter modułowy, więc jest Pani właścicielem części Oprogramowania, jaką tworzy w ramach tych procesów aż do chwili przeniesienia praw autorskich. Z chwilą przekazania Kontrahentowi wytworzonego Oprogramowania, przenosi Pani na jego rzecz wszelkie prawa autorskie do tego Oprogramowania. Tym samym działa Pani na zlecenie swojego Kontrahenta. W ramach wykonywanej działalności może Pani współpracować z zespołami osobowymi danego Kontrahenta i wówczas ma on z góry określoną rolę twórcy zdefiniowanych i funkcjonalnie samodzielnych elementów Oprogramowania. Z zespołami osobowymi danego Kontrahenta prowadzi Pani dyskusje na tematy techniczne (m.in. narzędzi, jakie najkorzystniej będzie użyć w danym przypadku, podejścia, z jakiego należy skorzystać do wytworzenia Oprogramowania). Należy podkreślić, że Pani współpraca z zespołem osobowym Kontrahenta nie prowadzi do powstania wspólnego utworu. Współpraca nie jest bowiem realizowana w zakresie wspólnego tworzenia Oprogramowania. W wyniku prowadzonych prac powstają autorskie prawa do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego. W takim przypadku nie powstaje część Oprogramowania, która dopiero w połączeniu z innymi częściami - wytworzonymi przez inne podmioty - stanowi kwalifikowane prawo własności intelektualnej, podlegające ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego, a samodzielne, odrębne Oprogramowanie, o cechach jak wyżej.

Umowa między Panią i Kontrahentem stanowi, że prawa własności intelektualnej wytworzone w ramach zleconej usługi należą do Kontrahenta, po przeniesieniu ich przez Panią. Całość praw własności intelektualnej do tworzonego i rozwijanego Oprogramowania przekazywana jest odpłatnie na rzecz Kontrahenta na podstawie umowy łączącej Strony. W toku realizowanych prac wytwarza Pani utwory objęte prawami własności intelektualnej. Kontrahent zyskuje wszystkie prawa do wytworzonych przez niego utworów, a Pani je traci, za co otrzymuje wynagrodzenie.

Umowa zawarta pomiędzy Panią a Kontrahentem przewiduje, że w zakresie związanym z wytwarzaniem Oprogramowania lub jego części przenoszone są wszelkie prawa autorskie do Oprogramowania. Wysokość Pani wynagrodzenia za przeniesienie poszczególnych praw autorskich do Oprogramowania bądź części Oprogramowania, jest każdorazowo określana na koniec okresu rozliczeniowego, na podstawie ewidencji określającej ilość godzin przeznaczonych na stworzenie określonego programu komputerowego. Prowadzona przez Panią ewidencja czasu i wykonanych prac pozwala na wskazanie kwoty wynagrodzenia należnego z tytułu przeniesienia praw własności intelektualnej na Kontrahenta. Wynagrodzenie nie obejmuje wynagrodzenia za rutynowe zmiany Oprogramowania.

Podsumowując, określa Pani wynagrodzenie za przeniesienie na Kontrahenta autorskich praw majątkowych na podstawie obliczenia czasu przeznaczonego przez Panią na wytwarzanie Oprogramowania. W tym stanie rzeczy, otrzymane przez Panią wynagrodzenie jest przychodem z tytułu sprzedaży majątkowych praw autorskich do programu komputerowego. Strony umowy o współpracy uzgadniają, że wynagrodzenie płatne jest w terminie określonej liczby dni każdorazowo od wystawienia faktury. Ponadto może Pani uzyskiwać również przychody z wykonywania innych usług informatycznych, które nie stanowią odpłatnego przeniesienia Oprogramowania lub jego części na Kontrahenta, a co nie jest przedmiotem niniejszego wniosku.

Prowadzi Pani również ewidencję pozwalającą na wyszczególnienie realizowanych prac i zadań w ramach tworzenia Oprogramowania bądź części Oprogramowania przez wskazanie informacji na temat wykonanych zadań w danym miesiącu. Jest Pani w stanie szczegółowo określić wynagrodzenie z tytułu odpłatnego przeniesienia praw własności intelektualnej do tworzonego Oprogramowania, z uwagi na prowadzone przez Panią rejestry i ewidencje czasu i rodzaju wykonywanych zadań, które precyzyjnie pozwalają ustalić powyższe okoliczności.

Przeniesienie wskazanych powyżej praw następuje w ramach świadczonych usług w zakresie prowadzonej przez Panią jednoosobowej działalności gospodarczej, która jest pozarolniczą działalnością gospodarczą. Omawiane Oprogramowanie jest tworzone, rozwijane i ulepszane przez Panią w sposób systematyczny, w ramach codziennej pracy.

W praktyce gospodarczej Pani projekty, w ramach których realizowane są prace programistyczne skutkujące powstaniem Oprogramowania, są rozciągnięte w czasie i w konsekwencji do danego projektu można przypisać kilka faktur przychodowych. W takim przypadku część wynagrodzenia objętego daną fakturą VAT (podatek od towarów i usług), która dokumentuje wynagrodzenie autorskie, będzie przychodem za Oprogramowanie (jego rozwinięcie, modyfikację, zmianę, nową funkcjonalność lub inne prawa) powstałe w miesiącu, którego dotyczy faktura.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, która skoncentrowana jest na tworzeniu, rozwijaniu lub ulepszaniu programów komputerowych, ponosi Pani i planuje ponosić, w tym może ponosić, następujące wydatki w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów:

a) usług telekomunikacyjnych (abonament telefoniczny i Internet);

b) telefonu komórkowego;

c) prowadzenia księgowości;

d) sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych;

e) urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne),

f) literatury i szkoleń, konferencji, wyjazdów branżowych (materiały doskonalenia zawodowego).

Prowadzi Pani księgę przychodów i rozchodów i jednocześnie prowadzi odrębną ewidencję dla celów rozliczenia preferencyjnej 5% stawki podatku PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), tj.:

a) wyodrębnia każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

b) prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

c) w prowadzonej ewidencji wyodrębnia koszty, o których mowa w art. 30ca ustawy o PIT, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

d) rozlicza poniesione koszty określone w art. 30ca ustawy o PIT.

Od 1 czerwca 2021 r. posiada Pani i prowadzi odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zgodną z wymogami art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ewidencję, pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadających na każde wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także na monitorowanie i śledzenie efektów prac, obejmującą wydatki od początku realizacji działalności zmierzającej do wytworzenia kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, do końca danego miesiąca kalendarzowego, poprzez narastające ujęcie wydatków w odniesieniu do poszczególnych zadań.

Ewidencja jest prowadzona od początku działalności opisanej we wniosku na bieżąco i zawiera comiesięczne zestawienie dokumentów, które potwierdzają poniesione wydatki dotyczące projektu kwalifikowanego IP na koniec danego miesiąca. Koszty wskazane we wniosku są bezpośrednio związane z wytworzeniem Oprogramowania, gdyż stanowią one koszty Pani działalności w zakresie tworzenia Oprogramowania. W przypadku nieponoszenia wskazanych we wniosku kosztów nie mogłaby Pani realizować prac, których realizacja skutkuje powstaniem nowego prawa własności intelektualnej.

Jest Pani w stanie przyporządkować konkretną wartość kosztów do konkretnego prawa własności intelektualnej. Koszty te są bezpośrednio związane z realizacją tych prac. Bez ich poniesienia, prace nie mogłyby być realizowane, a tym samym nie powstałoby prawo własności intelektualnej.

Tworzenie kodu wymaga zarówno sprzętu, jak i ponoszenia dodatkowych kosztów wskazanych we wniosku. Odnosząc się do zagadnienia kosztów szczegółowo należy wskazać:

1. telefon: zastosowanie telefonu (smartfona) umożliwia komunikację mailową z Kontrahentem w przypadku braku dostępu do komputera; umożliwia otrzymywanie komunikatów o krytycznych błędach w aplikacji, ułatwia szybką reakcję w takiej sytuacji, umożliwia kontakt telefoniczny z Kontrahentem;

2. księgowość: pozwala na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (ulga IP Box). Koszt ten jest nieodzowny, jeśli wytwarzane Oprogramowanie ma być wykonywane zgodnie z zasadami lege artis. Ponadto, dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów w tej dziedzinie, ma Pani więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na czas i jakość tworzonego programu komputerowego. Co istotne, posiadanie fachowej księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności per se, i ten koszt traktuje Pani jako stały element wykonywanej przez siebie działalności gospodarczej;

3. sprzęt komputerowy: jest konieczny dla sprawnego tworzenia Oprogramowania przy pomocy nowoczesnych, wysokopoziomowych języków oprogramowania. Z tego powodu stale usprawnia Pani posiadany sprzęt komputerowy przez wymianę jego podzespołów oraz wykorzystywanych urządzeń peryferyjnych. Na szybko zmieniającym się rynku technologii, niekorzystanie przez Panią z nowoczesnych rozwiązań technologicznych prowadziłoby do spadku wydajności jego pracy. Tym samym poniesione koszty zakupu podzespołów komputerowych i urządzeń peryferyjnych są niezbędne dla tworzenia Oprogramowania;

4. literatura branżowa i szkolenia branżowe: Oprogramowanie wytwarzane jest przede wszystkim na podstawie Pani wiedzy i doświadczenia. Dla jego finalnego rezultatu decydujące znaczenie mają przede wszystkim posiadane przez Panią informacje specjalne i wiedza specjalistyczna. W tym celu ustawicznie pogłębia Pani swój zasób wiedzy przez szkolenia oraz materiały edukacyjne. Jednocześnie wskazuje Pani, że pozyskanie tego rodzaju informacji nie zawsze jest możliwe za pomocą źródeł bezpłatnych (biblioteki, źródła internetowe), gdyż poziom specjalizacji wymagany przez literaturę przedmiotu i tempo jej zmian sprawia, że zasadne jest korzystanie jedynie z najnowszych, profesjonalnych publikacji i szkoleń. Wskazała Pani we wniosku, że w ramach świadczonych usług wytwarza coraz to nowe produkty spełniające nowe funkcje oraz często wymagające zastosowania metod i/lub narzędzi, których jeszcze nie miała Pani sposobności stosować. W celu zdobycia niezbędnej wiedzy na temat nowych narzędzi i technologii kupuje Pani literaturę specjalistyczną i uczestnictwo w branżowych szkoleniach.

5. materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne, meble i wyposażenie biurowe: kupuje Pani te artykuły, ponieważ są niezbędne w prowadzonej działalności. Dla wykonania swoich obowiązków, musi Pani utrzymywać i rozwijać odpowiednie zaplecze techniczne i biurowe.

Podkreślenia wymaga, że całe ryzyko gospodarcze związane z realizowanymi pracami ponosi Pani jako ich wykonawca. Pomimo przeniesienia autorskich praw do Oprogramowania, ponosi Pani wobec Kontrahenta pełną odpowiedzialność za rezultat świadczonych przez siebie usług czyli tworzone Oprogramowanie. Oprogramowanie, wytwarzane przez Panią w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, jest rezultatem Pani własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji, stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego. Dotyczy to zarówno Oprogramowania opisanego powyżej jako całkowicie nowego przedmiotu autorskich praw, jak i ulepszonego o nową funkcjonalność czy element. Przy czym, w tym drugim przypadku mamy do czynienia z modułem lub elementem stworzonym w oparciu o nowy, odrębny kod źródłowy, który w każdej chwili można wprowadzić do istniejącego programu komputerowego lub go z niego usunąć. Jest to zatem odrębny program i odrębny utwór od programu „głównego”, chociaż stanowi jego istotną, nową funkcjonalność lub część.

Konsekwentnie wskazuje Pani, że części Oprogramowania powstające w efekcie rozwijania i/lub ulepszania przez Panią programu komputerowego stanowią odrębne od takiego Oprogramowania programy komputerowe podlegające ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego. Wprawdzie brak jest legalnej definicji programu komputerowego, jednak orzecznictwo i doktryna Prawa autorskiego są zgodne w tej kwestii i prezentują następujące stanowisko:

1. przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 Prawa autorskiego, tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS z 22.12.2010 r., C-393/09, Bezpećnostni softwarova asociace, ECLI:EU:C:2010:816);

2. do programów komputerowych stosuje się również zasadę wyrażoną w art. 1 ust. 3 Prawa autorskiego, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 - art. 74).

W związku z powyższym, zgodnie z doktryną Prawa autorskiego część Oprogramowania (fragment kodu) jest utworem w rozumieniu art. 74 tej ustawy. Element twórczy pochodzący od Pani i występujący w procesie tworzenia Oprogramowania polega na pisaniu kodu źródłowego, w efekcie czego powstaje program komputerowy. Trzeba mieć jednak na uwadze, że Oprogramowanie jako całość (produkt finalny) to ogół informacji w postaci zestawu instrukcji do realizacji wyznaczonych celów. Celem Oprogramowania jest przetwarzanie danych w wyznaczonym przez twórcę zakresie.

Nie wszystkie elementy gotowego Oprogramowania są tworzone od podstaw przez programistów. W tym celu wykorzystuje się wiele gotowych elementów (ogólnodostępne biblioteki i elementy open source), co jednak nie wpływa na ocenę Oprogramowania, określanego jako pewna całość, jako utworu w rozumieniu Prawa autorskiego.

Mając na względzie powyższe, w tym zwłaszcza pojemną definicję programu komputerowego, twierdzi Pani, że każdy ze wskazanych efektów Pani prac, jako odrębny element, stanowi utwór i jest objęty ochroną w rozumieniu art. 74 Prawa autorskiego. Wybór zindywidualizowanych rozwiązań dedykowanych wyłącznie potrzebom Kontrahenta lub konkretnego użytkownika, kompatybilnych z jego branżą oraz rzeczywistością jego działalności, determinuje jednoznacznie niepowtarzalność wytworzonego programu; warunki istotne dla środowiska wykorzystania programu wykluczają także możliwość zastosowania oprogramowania dostępnego na rynku.

Pracując nad wytworzeniem Oprogramowania, nabywa Pani, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności dotyczące narzędzi informatycznych i istniejących programów w celu wytworzenia nowych zastosowań w postaci nowoczesnych i unikalnych systemów i aplikacji. W ramach prowadzonej działalności zdobywa Pani, poszerza i łączy interdyscyplinarną wiedzę z zakresu tworzenia Oprogramowania w celu optymalizacji i dalszego rozwijania stworzonych przez Panią systemów i aplikacji. Wytwarzane przez Panią Oprogramowania opierają się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmują m.in.: zaprojektowanie algorytmu, czynność programowania (tworzenia kodu źródłowego) oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Działania te prowadzone są w metodyczny sposób, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu, jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych i technologii), zaplanowanie prac, weryfikacja, zakończenie.

Bezsprzecznie, prowadzi Pani w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy. Bez wątpienia także działalność na rzecz danego Kontrahenta polega na tworzeniu nowych zastosowań, które wcześniej w ramach działalności prowadzonej przez Panią nie były wykorzystane.

W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Natomiast Oprogramowanie stworzone na rzecz danego Kontrahenta powoduje wykreowanie zupełnie nowych funkcjonalności lub elementów, co oznacza, że cecha twórczości jest spełniona.

Wymaga podkreślenia, że Pani twórczą działalność odnosić należy nie do praktyki gospodarczej sensu largo, a do praktyki gospodarczej danego podmiotu, jak wskazano w objaśnieniu Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczącym preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej (IP BOX).

Wobec faktu, że w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, na rzecz danego Kontrahenta, opracowuje Pani nowe programy komputerowe i czyni to z wykorzystaniem aktualnie posiadanej wiedzy i umiejętności, Pani praca ma charakter twórczy. Nie jest bowiem wymagane tworzenie innowacyjnych rozwiązań w wymiarze światowym i nie weryfikuje Pani efektów swojej pracy w takiej skali. Zasobami wiedzy, które wykorzystuje Pani przy planowaniu projektu, są technologie informatyczne, czyli Pani wiedza o oprogramowaniu i narzędziach informatycznych, występujących zarówno w ogólnym stanie nauki, jak i w środowisku, w którym funkcjonować ma program przez Panią wytworzony. Co istotne, ustawodawca nie przewidział minimalnego progu skalowalności zwiększenia zasobów wiedzy, dlatego istotny jest element celowościowy, jaki uwzględnia Pani w swojej działalności.

W tym miejscu należy podkreślić, że nie świadczy Pani usług polegających na wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego programu komputerowego. Wynika to z faktu, że jest Pani twórcą swoich programów, z których osiąga przychód. Zgodnie z doktryną przedmiotu i orzecznictwem, wkład twórczy jest przeciwieństwem rutynowości, rozumianej jako czynności mechaniczne.

Wytwarza Pani programy komputerowe jako utwory w rozumieniu art. 1 Prawa autorskiego i cechują się one oryginalnością i indywidualnością, co stanowczo przeczy wprowadzaniu okresowych i rutynowych zmian do tworzonego Oprogramowania. Nie jest Pani podmiotem, który pełni wyłącznie proste funkcje produkcyjne, ponieważ ponosi ryzyko związane ze swoją działalnością twórczą, a w jej następstwie zdobywa prawa do stworzonego przez siebie zindywidualizowanego dzieła. Jedynym efektem świadczonych usług w zakresie rozwoju i tworzenia Oprogramowania, które opisane są w niniejszym wniosku, jest kod źródłowy programu komputerowego, stanowiący utwór w rozumieniu Prawa autorskiego i przedmiot prawa własności intelektualnej.

Na podstawie umowy o współpracy, przez zapłatę należnego Pani wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług, Kontrahent nabywa, bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń i zapłaty dodatkowego wynagrodzenia, całość autorskich praw majątkowych do stworzonych przez Panią utworów będących programami komputerowymi oraz wszelkiej związanej z nimi dokumentacji, w szczególności dokumentacji projektowej, wytwórczej i użytkowej. Zauważyć przy tym należy, że zgodnie z poglądami doktryny i orzecznictwa: „kluczowe znaczenie przy kwalifikacji, czy umowa narusza zakaz z art. 41 ust. 3 Prawa autorskiego (bądź stanowi jego obejście), jest nie czas jej trwania, ale istnienie możliwości wypowiedzenia jej przez twórcę (taki pogląd formułują również J. Barta, R. Markiewicz (w:) Prawo autorskie`(...)`, red. J. Barta, R. Markiewicz, 2011, s. 310). Jeżeli taka możliwość istnieje, nie ma podstaw do twierdzenia, że umowa odnosi się do wszystkich utworów lub wszystkich utworów danego rodzaju, jakie autor stworzy w przyszłości, ponieważ może on zakończyć stosunek prawny wykreowany umową i odtąd będzie miał pełną swobodę wykonywania autorskich praw majątkowych do utworów później stworzonych. Można nawet bronić tezy, że art. 41 ust. 3 Prawa autorskiego jest zbędny, ponieważ sytuacje, do których odnosi się jego hipoteza, to zbiór pusty. De iure i de facto bowiem każda umowa prawnoautorska może być wypowiedziana przez twórcę ze względu na jego istotne interesy twórcze (art. 56 ust. 1 ustawy), a do takich bezdyskusyjnie należy swoboda dysponowania całokształtem swojej przyszłej twórczości. Konkludując, wypada stwierdzić, że zakaz generalnego dysponowania przyszłym dorobkiem twórczym nie odgrywa w praktyce obrotu w Polsce istotnej roli”.

Umowa zawarta przez Panią przewiduje możliwość jej wypowiedzenia, tak więc nie narusza zasady określonej w art. 41 ust. 3 Prawa autorskiego. Prowadzona przez Panią działalność obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług w sposób nie rutynowy i kreatywny, i nie jest to działalność obejmująca proste usuwanie błędów w Oprogramowaniu.

Po przeniesieniu, własność utworu jest pełna, nieodwołalna oraz uprawnia do pełnego i niezakłóconego rozporządzania prawem do programu komputerowego. Do chwili przeniesienia na rzecz Kontrahenta prawa do programu, przysługują Pani prawa majątkowe do jego składowych (części Oprogramowania), które to części mają na celu ulepszenie/rozwinięcie danego Oprogramowania.

Twierdzi Pani, że nowe Oprogramowanie (części/fragmenty/elementy Oprogramowania, kody), to odrębny przedmiot obrotu prawnego, który podlega ochronie na podstawie Prawa autorskiego.

Wskazuje Pani, że niniejszy wniosek o wydanie interpretacji odnosi się do stanu prawnego obowiązującego od dnia 1 stycznia 2019 r. W tym miejscu wskazuje Pani, że opisany we wniosku stan faktyczny odnosi się do zdarzenia przyszłego oraz zaistniałego już zdarzenia, ponieważ prowadzi Pani działalność w zakresie wytwarzania, rozwijania, ulepszania Oprogramowania lub jego części, uzyskując z tego tytułu dochody w sposób opisany we wniosku od dnia 1 czerwca 2021 r. i chciałaby Pani skorzystać z preferencyjnej stawki podatkowej począwszy od czerwca roku 2021 jak i w latach następnych.

Planuje Pani kontynuować współpracę z Kontrahentem na dotychczasowych warunkach w kolejnych latach, przy czym może Pani podjąć się także realizacji innych, nowych typów Oprogramowania, ale charakter prowadzonej przez Panią działalności pozostanie niezmieniony. Ponadto nie wyklucza Pani podjęcia współpracy z nowymi klientami. Projekty, które planuje Pani realizować w przyszłości, dotyczyć mogą podmiotów funkcjonujących w różnych branżach, a tym samym tematyka i funkcjonalności tworzonych programów komputerowych mogą być zróżnicowane, z tym jednak zastrzeżeniem, że opisany we wniosku charakter prowadzonej przez Panią działalności pozostanie niezmieniony; nie ulegnie zmianie także rodzaj i źródło uzyskiwanych dochodów z tytułu sprzedaży Oprogramowania.

Uzupełnienie wniosku

Podejmowana bezpośrednio przez Panią działalność, w zakresie wytwarzania, rozwijania oraz ulepszania programów komputerowych i ich części, obejmuje/obejmowała i będzie obejmować prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Wskazuje Pani, że działalność, którą Pani samodzielnie i bezpośrednio realizuje, której przedmiotem jest tworzenie i rozwój oprogramowania jest działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Tym samym wskazuje Pani wyraźnie, że działalność Pani spełnia wszystkie przesłanki uprawniającego do zaklasyfikowania jego działalności jako działalności rozwojowej, tym samym działalność taka jest przez Panią jest prowadzona.

Podsumowując, prowadzi Pani działalność obejmującą prace rozwojowe w rozumieniu wskazanego przepisu ustawy o szkolnictwie wyższym, tj. art. 4 ust. 3. Wskazuje Pani, że jej odpowiedź jest jasna, wyraźna i nie jest wymijająca, zatem uznanie jej za takową będzie stanowiło naruszenie już nie tyle zasad postępowania podatkowego, co wykładni językowej.

Wskazała Pani, że prace rozwojowe prowadzi Pani od 1 czerwca 2021 w okresach miesięcznych aż do momentu kiedy nie przestanie Pani ich realizacji.

Prace rozwojowe dotyczyły i dotyczą tworzenia i rozwoju oprogramowania (programów komputerowych). Celem tych prac jest stworzenie nowego i ulepszenie oprogramowania (programów komputerowych) wskazanego we wniosku. Wskazuje Pani, że prace rozwojowe obejmują:

‒ projektowanie oprogramowania (projektowanie kodu źródłowego programów komputerowych dla klienta);

‒ tworzenie oprogramowania (tworzenie kodu źródłowego programów komputerowych dla klienta)

‒ ulepszanie oprogramowania (rozwój kodu źródłowego programów komputerowych dla klienta)

Podsumowując, realizuje Pani prace w zakresie tworzenia i rozwoju oprogramowania, a mianowicie działalność, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Podejmowane przez Panią prace rozwojowe zostały/zostaną zakończone pozytywnym wynikiem. Wynikiem było/jest stworzenie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej. Mają one zawsze formę programu komputerowego (oprogramowania) napisanego w języku programistycznym. Zostały i zostaną skomercjalizowane poprzez ich sprzedaż. Wykorzystuje Pani te wyniki we wszystkich efektach swojej pracy.

W wyniku prac o cechach prac rozwojowych zaprojektowała Pani i stworzyła i/lub rozwinęła nowy, zmieniony lub ulepszony produkt, proces albo usługę oraz dokona tego Pani również w przyszłości. Wskazuje Pani konkretne produkty, a mianowicie oprogramowanie (programy komputerowe) w postaci aplikacji automatyzujących testowanie oprogramowania.

Oferuje lub będzie oferowała Pani produkty, procesy, usługi, które są wynikiem prac o cechach prac rozwojowych, w swojej działalności gospodarczej.

W stosunku do dotychczasowej Pani działalności te produkty, procesy lub usługi mają i będą mieć nowy, bardziej innowacyjny, ulepszony charakter. Nowy, ulepszony charakter produktów, procesów lub usług nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów, procesów lub usług.

Nie prowadziła Pani badań naukowych ani ich nie prowadzi i nie będzie prowadziła.

W efekcie podejmowanych przez Panią prac rozwojowych zawsze powstawały/powstają programy komputerowe (oprogramowanie) lub ich części podlegające ochronie określonej w art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, których prawa autorskie zbywane są na rzecz Kontrahenta.

W każdym przypadku/każdorazowo tworzenie, rozwijanie oraz ulepszanie przez Panią Oprogramowania, części Oprogramowania wiążą się z samodzielnym podejmowaniem przez Panią prac rozwojowych w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Prowadziła Pani i prowadzi odrębne prace rozwojowe dla celów wytworzenia każdego poszczególnego Oprogramowania, części Oprogramowania, które jest efektem Pani pracy.

„Przeniesienie” każdego z majątkowych praw autorskich do programu komputerowego następuje zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 ww. ustawy.

Na pytanie organu o jakich dokładnie kosztach mowa jest we wniosku (w pytaniach 3 i 4), tj. jakie konkretnie wydatki rozumie Pani pod wskazanymi pojęciami, odpowiedziała Pani, że:

a) odnośnie sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych – są to: laptop, myszka, klawiatura, smartphone, smartwatch, monitor, słuchawki, mikrofon, kamera internetowa, pamięć zewnętrzna, pakiet (`(...)`), czytnik kart pamięci, (`(...)`) system operacyjny (`(...)`), programy antywirusowe, oprogramowanie VPN,

b) odnośnie urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne) – są to: biurko, krzesło biurowe, drukarka, papier, tonery,

c) odnośnie książek branżowych i szkoleń, konferencji, wyjazdów branżowych (materiały doskonalenia zawodowego) – są to: (`(...)`).

Na pytanie organu: „Jaki jest funkcjonalny związek z poszczególnymi działaniami, które traktuje Pani jako konkretne prace rozwojowe lub badania naukowe następujących kosztów (objętych pytaniem 3 i 4 wniosku), tj.:

a) usługi telekomunikacyjne (abonament telefoniczny i Internet),

b) sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych,

c) urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne),

d) książek branżowych i szkoleń, konferencji, wyjazdów branżowych (materiały doskonalenia zawodowego)?” - wskazała Pani co następuje.

Wyliczone w pytaniach koszty są związane z działalnością Pani opisaną we wniosku, tj. z działalnością, której wynikiem jest tworzenie programów komputerowych szczegółowo opisanych we wniosku, tj. z działaniami, które Pani prowadziła/prowadzi jako prace rozwojowe. W tym miejscu wskazuje Pani, że we wniosku opisuje jedynie działalność rozwojową, której celem było i jest wytworzenie i rozwój oprogramowania wskazanego we wniosku i uzupełnieniu (wniosek nie dotyczy pozostałej Pani działalności). Do każdych poszczególnych działań będących pracami rozwojowymi i do powstania każdego oprogramowania koszty te przyczyniają się w taki sam sposób. Raz jeszcze podkreśla Pani, że opisana działalność to prace rozwojowe, które szczegółowo opisała Pani, więc związek pozostaje aktualny. Zatem do realizacji tych konkretnych działań wskazanych we wniosku i uzupełnieniu zawsze konieczne jest poniesienie tychże kosztów:

a) usług telekomunikacyjnych (abonament telefoniczny i Internet) - do tworzenia oprogramowania i prowadzenia działalności Pani niezbędny jest kontakt z klientem poprzez sieć telefoniczną i Internet;

b) telefonu komórkowego i abonamentu - służy do testowania oprogramowania i tworzenia oprogramowania i kontaktu z klientem;

c) prowadzenia księgowości - pozwala na wyszczególnienie koniecznej ewidencji na potrzeby skorzystania z preferencyjnej 5% stawki podatkowej (ulga IP Box). Koszt ten jest nieodzowny, jeśli wytwarzane oprogramowanie ma być wykonywane zgodnie z zasadami lege artis, w tym dzięki prowadzeniu księgowości przez specjalistów ma Pani więcej czasu na wykonywanie prac programistycznych, co przekłada się na jakość tworzonego programu komputerowego. Również należy podkreślić, że prowadzenie księgowości jest niezbędne do prowadzenia działalności per se, traktuje Pani ten koszt jako stały element prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej, której zdecydowanie dominująca część polega na wytwarzaniu chronionych prawem autorskim utworów, a konkretniej programów komputerowych;

d) sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych - bez zakupu odpowiedniego sprzętu komputerowego, urządzeń peryferyjnych (oprogramowania – narzędzi programistycznych) wytwarzanie oprogramowania nie byłoby zupełnie możliwe, sprzęt komputerowy i wskazane powyżej koszty stanowi podstawowe narzędzie Pani pracy;

e) urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne, strona internetowa) - celem jest przygotowanie odpowiedniego zaplecza służącego do tworzenia oprogramowania w sposób wydajny;

f) książki branżowe i szkolenia oraz konferencje - celem zakupu materiałów oraz doskonalenia zawodowego jest poszerzanie Pani wiedzy w zakresie technologii informacyjnych celem sprawniejszego świadczenia usług. Jak wskazano już we wniosku, oprogramowanie wytwarzane jest przede wszystkim na podstawie Pani wiedzy i doświadczenia, tym samym w celu tworzenia oprogramowania niezbędny jest ciągły rozwój własnych umiejętności.

Wszystkie wydatki, których dotyczy trzecie i czwarte pytanie były i są ponoszone w celu prowadzenia przez Panią konkretnych prac rozwojowych (ich przebieg, zakres i wyniki zostały opisane zarówno we wniosku jak i uzupełnieniu) - w tym miejscu wskazuje Pani, że we wniosku opisuje jedynie działalność rozwojową, której celem było i jest wytworzenie i rozwój oprogramowania wskazanego we wniosku i uzupełnieniu. Wydatki te jednakże nie są ponoszone wyłącznie w tym celu (w celu prowadzenia prac rozwojowych), lecz jest Pani w stanie podać wartość danego wydatku przypadającego na działalność rozwojową. Tym samym koszty te są ponoszone w celu prowadzenia działalności, która obejmuje nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń, której efektem jest wytworzenie oprogramowania wskazanego we wniosku.

W odniesieniu do wydatków, które Pani ponosi i zamierza ponosić w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, wskazała Pani, że są one kosztami uzyskania przychodu funkcjonalnie związanymi z przychodami osiąganymi z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania takiego przychodu.

Dokonała Pani weryfikacji swojego stanowiska uznając, że jest ono zupełnie aktualne po doprecyzowaniu stanu faktycznego.

Pani pytania:

1. Czy podejmowana przez Panią działalność polegająca na tworzeniu oprogramowania komputerowego lub jego części (Oprogramowanie, części Oprogramowania) przedstawiona w opisanym zdarzeniu przyszłym oraz zaistniałym już stanie faktycznym stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 1 w zw. z art. 5a pkt 38-40 ustawy o PIT?

2. Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym oraz zdarzeniu przyszłym tworzone przez Panią w ramach prowadzonej opisanej działalności prawa autorskie do programów komputerowych (Oprogramowania, części Oprogramowania), tworzone przez Panią w ramach świadczonych usług wykonywanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT i tym samym możliwe jest zastosowanie stawki opodatkowania 5% do osiągniętego kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, wyliczonego zgodnie z art. 30ca ustawy o PIT w latach 2021 i kolejnych?

3. Czy wymienione przez Panią koszty:

a) usług telekomunikacyjnych (abonament telefoniczny i Internet);

b) telefonu komórkowego;

c) prowadzenia księgowości;

d) sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych;

e) urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne),

f) książek branżowych i szkoleń, konferencji, wyjazdów branżowych (materiały doskonalenia zawodowego),

ponoszone i te, które zamierza Pani ponosić w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów można uznać za koszty w literze (A) wskaźnika NEXUS do obliczenia wskaźnika Nexus, o których mowa w art. 30ca ust. 4, w zw. z art. 30ca ust. 5 ustawy o PIT, na potrzeby wyliczenia kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej?

4. Czy wymienione przez Panią wydatki na:

a) usługi telekomunikacyjne (abonament telefoniczny i Internet);

b) telefon komórkowy;

c) prowadzenie księgowości;

d) sprzęt komputerowy, oprogramowania i urządzenia peryferyjne;

e) urządzenia i materiały biurowe (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne),

f) literaturę branżową i szkolenia, konferencje, wyjazdy branżowe (materiały doskonalenia zawodowego),

które Pani ponosi i zamierza ponosić w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów są kosztami uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w kontekście art. 30ca ust. 7, w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy o PIT?

Pani stanowisko w sprawie

Ad. 1.

Pani zdaniem, prace realizowane przez Panią, zgodnie z przedstawionym opisem, stanowią działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 1, w zw. z art. 5a pkt 38-40 ustawy o PIT. Uzyskuje Pani przychody z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.

Wskazuje Pani, że działalność badawczo-rozwojowa została zdefiniowana w art. 5a pkt 38 ustawy o PIT, zgodnie z którym, działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Zarówno pojęcie badań naukowych, jak i prac rozwojowych zostały natomiast zdefiniowane w kolejnych przepisach, tj. odpowiednio w art. 5a „pkt 30” ustawy o PIT i pkt 40 ustawy o PIT przez odesłanie do definicji zawartych w art. 4 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t.j.: Dz. U. z 2021 r., poz. 478).

Zgodnie z art. 4 ust. 2 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, badania naukowe są działalnością obejmującą:

a) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

b) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności.

Z kolei, zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że o prowadzeniu działalności badawczo-rozwojowej na gruncie ustawy o PIT (dalej jako: prace lub projekty B+R) należy mówić wówczas gdy:

a) działalność obejmuje badania naukowe lub prace rozwojowe;

b) realizowane prace mają twórczy charakter;

c) prace w tym zakresie prowadzone są w systematyczny sposób;

d) wykonywane prace mają na celu zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie jej do tworzenia nowych zastosowań.

Wszystkie wskazane powyżej przesłanki występują w przypadku projektów B+R realizowanych przez Panią.

A. Prace rozwojowe.

W pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że Pani działalność w zakresie prowadzonych projektów B+R wyczerpuje pojęcie prac rozwojowych zawarte we wskazanych powyżej przepisach prawa. Prowadzi bowiem Pani prace, wykorzystując dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych właściwości Oprogramowania. Tym samym, prowadzi Pani prace rozwojowe zdefiniowane we wskazanych powyżej przepisach prawa. W prowadzonych projektach B+R realizuje Pani prace nastawione na wykorzystanie dostępnej wiedzy w zakresie narzędzi informatycznych do tworzenia autorskiego i innowacyjnego oprogramowania lub jego znaczącego ulepszenia. Tym samym, zgodnie ze wskazanymi powyżej ustawowymi definicjami prowadzi Pani prace rozwojowe.

B. Twórczy charakter prac.

Kolejną przesłanką warunkującą uznanie działalności podatnika za działalność badawczo-rozwojową jest twórczy charakter tej działalności. W zakresie projektów B+R prowadzonych przez Panią, przesłanka ta jest spełniona, ponieważ rozwiązania i końcowe produkty informatyczne nie powielają prostych i funkcjonujących na rynku typowych koncepcji. W wyniku prac programistycznych prowadzonych przez Panią, Kontrahent otrzymuje nowoczesne i innowacyjne ulepszenia oraz rozwinięcia Oprogramowania, których nie da się nabyć na otwartym rynku. W przypadku projektów B+R nie występuje element typowej standaryzacji. Cele, jakie są zakładane do osiągnięcia przez Kontrahenta, wymagają unikatowego podejścia i twórczej pracy koncepcyjnej od samego początku realizacji prac projektowych. Tym samym tworzone i wdrażane przez Panią elementy Oprogramowania mają zawsze charakter twórczy. Jednocześnie należy podkreślić, że Oprogramowanie i jego elementy jako rezultat prac rozwojowych prowadzonych przez Panią podlega ochronie prawnej wynikającej z ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j.: Dz. U. z 2021 r. poz. 1062).

C. Prowadzenie prac w systematyczny sposób.

Realizowane przez Panią prace B+R mają nie tylko twórczy charakter, ale są również prowadzone w sposób systematyczny, co stanowi kolejną przesłankę wynikającą z ustawowej definicji działalności badawczo-rozwojowej. Prace B+R realizowane są przez Panią według określonego harmonogramu. Przedmiotowe prace są zaplanowane przez Panią i prowadzone w sposób uporządkowany i regularny. Nie mają one charakteru incydentalnego ani spontanicznego.

D. Zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystanie wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Zgodnie z definicją ustawową, działalność badawczo-rozwojowa musi także mieć określony cel, tj. powinna być nakierowana na zwiększenie zasobów wiedzy oraz ich wykorzystanie do tworzenia nowych zastosowań. Podejmowane przez Panią w ramach projektów B+R działania ze swej istoty zmierzają do uzyskania specjalistycznej wiedzy i umiejętności, które będą wykorzystywane w obecnie prowadzonych lub kolejnych projektach. Tym samym, wiedza uzyskana podczas prowadzenia poszczególnych prac wykorzystywana jest następnie w innych pracach projektowych. Dodatkowo, realizując przedmiotowe prace, uzyskuje Pani nowe umiejętności z dziedziny technologii IT i ich zastosowania w działalności biznesowej, które następnie może Pani wykorzystywać do projektowania nowych produktów i usług oferowanych klientom (oprogramowanie, aplikacje).

Prace programistyczne realizowane w ramach prac B+R mają charakter twórczy i ukierunkowane są na tworzenie nowych, innowacyjnych rozwiązań. Stworzenie kodu źródłowego wymaga połączenia wiedzy z zakresu informatyki, natomiast uprzednie opracowanie koncepcji tworzonego Oprogramowania lub jego części, a także późniejsze koordynowanie prowadzonych prac wymaga specjalistycznej wiedzy biznesowej. Jednocześnie celem prac realizowanych w ramach projektów B+R nie jest wyłącznie wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do Oprogramowania.

Dodatkowo, celem konkurencyjnego świadczenia usług, musi Pani ciągle poszerzać swoją wiedzę o nowe narzędzia i technologie informatyczne. Wymaga podkreślenia, że w przepisach prawa nie zostało zdefiniowane pojęcie: „okresowy”. W związku z tym, podobnie jak powyżej, należy odnieść się do wykładni językowej tego określenia. Słownik języka polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl) wskazuje na następujące znaczenia słowa okresowy: „powtarzający się, występujący co pewien czas” oraz „dotyczący danego okresu”. Na podstawie przedstawionej definicji, znaczenie słowa „okresowy” odnosi się do podejmowania czynności podobnych do siebie i w jakiś sposób się powtarzających. Na podstawie powyższego można przyjąć, że działalność prowadzona przez Panią nie ma znamion okresowości, ponieważ każdy z wytwarzanych przez Panią utworów jest niepowtarzalny oraz unikatowy, a jego wytworzenie wymaga przeprowadzenia odmiennych i zindywidualizowanych procesów.

Zaznaczyć należy, że zgodnie z ustawową definicją - działalnością badawczo-rozwojową jest działalność twórcza obejmująca badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowana w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Użycie przez ustawodawcę spójnika „lub” wskazuje, że w celu uznania działalności podatnika za działalność badawczo-rozwojową wystarczy, żeby podatnik prowadził badania naukowe lub alternatywnie, żeby prowadził prace rozwojowe. Może także prowadzić badania naukowe i prace rozwojowe. W każdej z tych trzech sytuacji spełniona zostanie przesłanka określona w definicji działalności badawczo-rozwojowej (Objaśnienia podatkowe Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX).

Stwierdza Pani, że przymiot działalności twórczej bez wątpienia można przypisać (i będzie można przypisać) działaniom związanym z wytworzeniem utworów. Działania te skupiają się (i będą się skupiać w przyszłości) na wytwarzaniu nowych/zmodyfikowanych programów bądź kodów komputerowych, które są unikatowe oraz niepowtarzalne.

Celem działań opisanych w zaszłym już stanie faktycznym i w zdarzeniu przyszłym jest opracowywanie nowych rozwiązań na podstawie aktualnej wiedzy oraz dostępnych na rynku produktów, z których tworzone są (i będą w przyszłości) nowe utwory. W efekcie powstają (i będą powstawać) nowe rozwiązania w postaci gotowych programów, narzędzi informatycznych, optymalizacji oraz związane z nimi - plany i projekty. Z uwagi na powyższe, Pani zdaniem, podejmowane przez Panią prace celem wytworzenia utworów stanowią (i będą stanowić) działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 Ustawy PIT.

W tym miejscu wskazuje Pani, że kwestia kwalifikowania działań w zakresie tworzenia nowych rozwiązań z dziedziny IT do kategorii działalności badawczo-rozwojowej była już przedmiotem interpretacji indywidualnych, w których uznawano, że tego typu działania spełniają definicję prac o charakterze badawczo-rozwojowym. Ponadto, w tożsamych stanach faktycznych rozstrzygano również o możliwości uznania za działalność badawczo-rozwojową, prac w zakresie modyfikacji istniejącego oprogramowania/narzędzia informatycznego.

Tytułem przykładu można wskazać interpretacje Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej: z dnia 7 maja 2020 r., nr 0115-KDIT1.4011.70.2020.2.JG, z dnia 30 marca 2020 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011.94.2020.2.AC, zgodnie z którymi: „Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego oraz cytowane wyżej przepisy prawa podatkowego, stwierdzić należy, że przedstawione we wniosku działania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej, w rozumieniu art. 5a pkt 38-40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż są podejmowane w sposób systematyczny, mają twórczy charakter, podejmowane są w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Ponadto, Wnioskodawca opracowuje nowe lub ulepszone produkty niewystępujące dotychczas w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy”.

Z powołaniem się na powyższe interpretacje prawnopodatkowe, w Pani ocenie, można mówić o ugruntowanej linii orzeczniczej w zakresie zakwalifikowania prac programistycznych określonych w zaistniałym stanie faktycznym i w zdarzeniu przyszłym do działalności badawczo- rozwojowej. Prowadzi Pani prace według szczegółowego harmonogramu czasowo-rzeczowego. Począwszy od wymagań umowy o współpracy dotyczących poprawnej dokumentacji Pani działalności, także Oprogramowanie determinuje wielu składowych tworzonych w odpowiedniej kolejności i z należytą starannością.

Ostatnią przesłanką wymaganą ustawowo do uznania prowadzonej działalności za badawczo- rozwojową jest kryterium wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. Wiąże się to jednocześnie z prowadzeniem prac rozwojowych. Opisała Pani powyżej, w jaki sposób wykorzystuje obecne zasoby wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W swojej działalności zawsze stara się Pani dostarczyć najnowsze rozwiązania w branży, zapoznając się z obecnym stanem techniki w branży IT oraz z aktualnymi zastosowaniami wprowadzonymi w działalności jego Kontrahenta.

Podkreśla Pani, że przy wykorzystaniu wszystkich dostępnych wiadomości naukowych, w swojej działalności planuje, projektuje i tworzy innowacyjne rozwiązania w postaci ulepszonych produktów, procesów lub usług programistycznych. Przy czym ulepszenia te są znaczące i pozwalają na zautomatyzowanie procesów, które dotychczas robione były ręcznie.

Prowadzi Pani działalność twórczą obejmującą prace rozwojowe. Twórczość w Pani działalności badawczo-rozwojowej przejawia się w wytwarzaniu nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w Pani praktyce gospodarczej, lub na tyle nowatorskich, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących, co oznacza, że wprowadzają to, czego jeszcze nie było.

Wykorzystuje przy tym Pani własną inwencję twórczą i korzysta z posiadanej przez siebie wiedzy i umiejętności. Przesądza to m.in. o elemencie „twórczym” prowadzonej przez Panią działalności, tzn. są to działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia (Objaśnienia podatkowe Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczące preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej - IP BOX). Wyjaśnić należy, że programowanie jest pracą polegającą na tworzeniu zindywidualizowanego kodu, dla którego z góry ustalony jest tylko efekt. Co istotne, istnieje nieskończona ilość rozwiązań, które mogą do tego efektu doprowadzić. Praca programisty polega na doborze najbardziej wydajnych i odpowiednich metod oraz środków, które mają zapewnić stworzenie konkretnej funkcjonalności.

Należy podkreślić, że programy komputerowe stworzone przez Panią na rzecz Kontrahenta ulepszyły i rozwijały działanie starych programów, lub też pozwalały na stworzenie zupełnie nowych funkcjonalności.

Z tego powodu twierdzi Pani, że stworzone przez Panią programy stanowią przejaw Pani twórczej działalności oraz są innowacyjne zarówno w prowadzonej przez Panią działalności, jak i Pani Kontrahenta. Twórczość Pani odnosi się również do przejawu Pani działalności - autorskich praw do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 Prawa autorskiego. Jednocześnie należy podkreślić, że przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Ochrona ta obejmuje również fragmenty utworu i utwory w wersji nieukończonej.

Podsumowując, stoi Pani na stanowisku, że prace związane z wytwarzaniem i modyfikacją utworów, szczegółowo przedstawione w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, stanowią działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 Ustawy PIT, w zw. z art. 30ca ust. 1 ustawy PIT.

Ad. 2.

Pani zdaniem, prawa autorskie do programów komputerowych (Oprogramowania) tworzonych przez Panią w ramach prowadzonej działalności dominującej są kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT.

Z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej będziemy mieli do czynienia przy spełnieniu łącznie trzech warunków:

1. zostało wytworzone, rozwinięte lub ulepszone przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalność, badawczo-rozwojowej;

2. należy do jednej z kategorii wymienionych w katalogu w art. 30ca ust. 2 Ustawy PIT;

3. podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

W ramach pierwszego tego warunku, kwalifikowane prawo własności intelektualnej musi zostać wytworzone, rozwinięte lub ulepszone w ramach prowadzonej przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej. Oznacza to, że:

1. podatnik musi prowadzić działalność badawczo-rozwojową;

2. podatnik musi wytwarzać, rozwijać lub ulepszać kwalifikowane prawo własności intelektualnej (prowadzić kwalifikowaną działalność badawczo-rozwojową).

Pani zdaniem, prowadzi Pani działalność badawczo-rozwojową, o której mowa w art. 5a pkt 38 Ustawy o PIT, co zostało wykazane w zakresie pytania nr 1. Odnosząc się do warunku 2 i 3 wskazać należy, że katalog kwalifikowanych IP jest katalogiem enumeratywnym. Do tego katalogu włączono m.in. patenty, prawo ochronne na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego. Z Pani punktu widzenia istotnym kwalifikowanym IP wymienionym w katalogu jest autorskie prawo do programu komputerowego, przyznawane na mocy art. 74 Ustawy o PAIPP.

Jak wskazano w Objaśnieniach wydanych przez Ministra Finansów:

77. Przede wszystkim, podstawą przyznania ochrony prawnej dla programu komputerowego jest fakt, że stanowi on przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze (wyraz własnej twórczości intelektualnej danego autora lub autorów) ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od przeznaczenia i sposobu wyrażania. To oznacza, że wyeliminowanie lub ograniczenie swobody twórczej (eliminacja lub ograniczenie własnego/indywidualnego działania twórczego) wyłącza lub ogranicza prawnoautorską ochronę programu komputerowego, tym samym także eliminuje możliwość skorzystania z preferencji IP Box.

78. O ocenie charakteru indywidualnej pracy twórczej nie decydują postanowienia umowy, ale rzeczywisty wkład pracy każdego z twórców programu komputerowego co podlega każdorazowo odrębnej ocenie. W konsekwencji, decydujące jest autentyczne podejście transakcyjne, gdzie należy brać faktyczne (autentyczne) działania podejmowane przez podatnika w ramach prowadzonej bezpośrednio przez niego działalności badawczo-rozwojowej, skutkującej wdrożeniem, ulepszeniem lub rozwinięciem programu komputerowego. Formalne postanowienia umowne, które nie znajdują odzwierciedlenia w rzeczywistych działaniach podatnika, nie zapewniają zatem akceptowalnej ochrony prawnopodatkowej podatnikowi w zakresie preferencji IP Box.

79. Doktryna prawa autorskiego przyjmuje różne kazuistyczne podejście do definiowania pojęcia „autorskie prawo do programu komputerowego”, które wskazują, że część chronioną prawem (formę (ekspresji) utworu) jest w szczególności kombinacja komend adresowanych do komputera w postaci kodu źródłowego i kodu wynikowego. Pozaustawowa definicja pojęcia „autorskie prawo do programu komputerowego” w sposób uzasadniony nawiązuje zatem do terminologii informatycznej, dostosowywanej następnie do potrzeb dalszej analizy prawnej dobra niematerialnego jakim jest program komputerowy.

Należy uznać że Oprogramowanie tworzone przez Panią spełnia definicje programu komputerowego rozumianego jako zestaw instrukcji przeznaczonych do wykonywania bezpośrednio lub pośrednio w komputerze czynności w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Ponadto, Oprogramowanie to stanowi przedmiot ochrony praw autorskich.

Artykuł 74 Ustawy o PAIPP kwalifikuje programy komputerowe jako utwory będące przedmiotem jego ochrony i to już z momentem ich wytworzenia, bez konieczności spełnienia jakichkolwiek wymogów formalnych. Zgodnie z Polską Normą PN-ISO/IEC 23821:1996-1.05.01 program komputerowy to jednostka syntaktyczna zgodna z zasadami konkretnego języka programowania, składająca się z deklaracji i instrukcji lub rozkazów potrzebnych do rozwiązania funkcji, zadania lub problemu (M. Szmit, Wybrane zagadnienia opiniowania sądowo-informatycznego, Warszawa 2014, s. 178). Przedmiotem ochrony prawa autorskiego mogą być poszczególne elementy lub nawet krótkie fragmenty (urywki) programu, jeśli tylko one same spełniać będą wymogi podane w art. 1 ust. 1 ustawy o PAIPP, tj. elementy programu jako takiego, a więc instrukcje działania dla komputera lub ich zestawy (wyr. TS z 22 grudnia 2010 r., C-393/09 , Bezpećnostni softwarova asociace, ECLI:EU:C:2010:816). Ponadto, art. 1 ust. 1 Ustawy o PAIPP stanowi, że przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór). Powyższe oznacza, że aby przejaw myśli ludzkiej uznać za utwór, musi on spełnić następujące kryteria:

‒ musi być rezultatem działalności człowieka,

‒ wymagane jest tzw. utrwalenie dzieła,

‒ musi się w nim przejawiać działalność twórcza,

‒ konieczne jest, aby ta działalność miała indywidualny charakter.

Do programów komputerowych stosuje się również wyrażoną w art. 1 ust. 3 ustawy o PAIPP zasadę, że chronione są także dzieła w postaci nieukończonej, np. wersja pre-alfa, alfa lub beta programu, wydanie testowe lub demonstracyjne (A. Michalak (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2019 - art. 74).

W Pani ocenie, tworzone przez Panią Oprogramowanie nosi wszelkie cechy utworu. Oprogramowanie wytwarzane przez Panią jest rezultatem działalności człowieka i ma charakter utrwalony, a założenia programów, ich układ oraz kompozycja mają kreatywny charakter. Rezultat w postaci innowacyjnych rozwiązań nie jest wynikiem pracy rutynowej lub szablonowej.

Pani zdaniem, prawo autorskie do programów komputerowych wytwarzanych przez Panią w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w kontekście przedstawionej we wniosku działalności zalicza się do kwalifikowanych praw własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o PIT, gdyż jest ono wymienione w zamkniętym katalogu praw własności intelektualnych sprecyzowanych w tym przepisie, podlega ochronie na podstawie Ustawy o PAIPP, a jego przedmiot został wytworzony przez Panią w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, co zostało wykazane w zakresie pytania nr 1. Tym samym zostały spełnione wszystkie trzy przesłanki uznania, że wytwarza Pani kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci praw autorskich do programu komputerowego. Idąc dalej, zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o PIT, podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W przedmiotowym przypadku Pani:

1. prowadzi działalność gospodarczą w ramach której realizowana jest działalność badawczo-rozwojowa w rozumieniu ustawy o PIT;

2. w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej, tj. Oprogramowanie;

3. oprogramowanie sprzedaje na rzecz kontrahentów, z tytułu czego uzyskuje Pani przychody;

4. ustala dochód oraz kwalifikowany dochód z kwalifikowanych IP w ramach odrębnie prowadzonej ewidencji.

W z związku z powyższym, spełnia Pani wszystkie przesłanki do zastosowania 5% stawki podatku dochodowego zarówno w odniesieniu do dochodów uzyskanych w 2021 oraz w latach kolejnych, przy czym w kolejnych latach będzie Pani prowadziła (kontynuowała) tożsamą działalność i osiągała z tego tytułu dochody takiego samego rodzaju, jak miało to miejsce we wskazanym okresie. Ponadto, zostały spełnione wszystkie trzy przesłanki uznania, że wytwarza Pani kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci praw autorskich do programu komputerowego

W konsekwencji, Pani zdaniem, opisana sytuacja jest zarówno stanem faktycznym (w 2021) jak i zdarzeniem przyszłym (w latach kolejnych).

Ad. 3.

Stoi Pani na stanowisku, że zgodnie z art. 30ca ust. 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru: [ (a+b)x1,3]/(a+b+c+d) w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a. prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c. nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d. nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Do powyższych kosztów nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Na mocy art. 30ca ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa powyżej, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.

Przedmiotem wykonywanej przez Panią działalności gospodarczej jest w przeważającym zakresie tworzenie programów komputerowych, do których prawa autorskie są następnie przenoszone w ramach wykonania umowy na rzecz określonego Kontrahenta. Za świadczone usługi otrzymuje Pani ustalone honorarium, które obejmuje również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych. W związku z wykonywaną przez Panią działalnością w zakresie tworzenia i rozwoju Oprogramowania, ponosi Pani i może ponosić wydatki na:

a) usługi telekomunikacyjne (abonament telefoniczny i Internet);

b) telefon komórkowy;

c) prowadzenie księgowości;

d) sprzęt komputerowy, oprogramowania i urządzenia peryferyjne;

e) urządzenia i materiały biurowe (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne),

f) książki branżowe i szkolenia, konferencje, wyjazdy branżowe (materiały doskonalenia zawodowego).

Powyższe wydatki są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez Panią pozarolniczej działalności gospodarczej.

Podsumowując, Pani zdaniem, ponoszone wydatki, w zakresie, w jakim przeznaczane są na wytworzenie danego Oprogramowania bądź części Oprogramowania, należy uznać za koszty faktycznie poniesione na prowadzoną bezpośrednio przez Panią działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej wskazanym powyżej (oznaczone jako lit. „a” we wskaźniku z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych) i mogą zostać ujęte do obliczenia wskaźnika Nexus.

Ad. 4.

Pani zdaniem, zgodnie z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, dochód (strata) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1. z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2. ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3. z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4. z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym w postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

Natomiast art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów. Zastosowanie cedułowości (teorii źródeł) wiąże się z konsekwencjami, zwłaszcza w zakresie możliwości stosowania specjalnych stawek opodatkowania lub kosztów normatywnych.

Prowadzona przez Panią działalność gospodarcza w przeważającym zakresie obejmuje tworzenie programów komputerowych, do których autorskie prawa majątkowe są następnie przenoszone, w ramach realizacji umowy o współpracy, na określonego Kontrahenta. Za wykonane usługi otrzymuje Pani ustalone wynagrodzenie, obejmujące również należność za przeniesienie autorskich praw majątkowych. Zważając na to, że Pani działania zorientowane są na działalność badawczo-rozwojową, ponosi Pani i może ponosić wydatki na:

a) usługi telekomunikacyjne (abonament telefoniczny i Internet);

b) telefon komórkowy

c) prowadzenie księgowości;

d) sprzęt komputerowy, oprogramowania i urządzenia peryferyjne;

e) urządzenia i materiały biurowe (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne),

f) książki branżowe i szkolenia, konferencje, wyjazdy branżowe (materiały doskonalenia zawodowego).

Przedmiotowe wydatki są również kosztami w rozumieniu art. 22 w zw. z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ mają na celu osiągnięcie przychodów lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów, tj. prowadzonej przez Panią pozarolniczej działalności gospodarczej. Ustala Pani faktyczny koszt poniesiony w danym okresie na prowadzoną przez Panią działalność związaną z wytwarzaniem określonego programu komputerowego według odpowiedniej proporcji, która odpowiada przyczynieniu się danego kosztu do osiągnięcia konkretnego przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.

W ostateczności per analogiam zastosuje Pani art. 22 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stanowi, że jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu, oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.

Podsumowując, Pani zdaniem, ponoszone wydatki, w zakresie w jakim przeznaczane są na wytworzenie danego programu komputerowego, w tym przypisane według odpowiedniej metodologii, należy uznać za koszty działalności badawczo-rozwojowej prowadzonej przez Panią, a tym samym za koszty uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, w kontekście regulacji zawartej w art. 30ca ust. 7 w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm.) stanowi, że:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednym ze źródeł przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

‒ prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Stosownie natomiast do treści art. 5b ust. 1 ww. ustawy:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności,

2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności,

3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Zgodnie z art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności badawczo-rozwojowej oznacza to działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

W myśl art. 5a pkt 39 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o badaniach naukowych oznacza to:

a) badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r. poz. 478 i 619),

b) badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano, że oznaczają one:

Prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r., poz. 574 ze zm.):

Badania naukowe są działalnością obejmującą:

1. badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;

2. badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Natomiast stosownie do art. 4 ust. 3 ww. ustawy:

Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej wynosi 5% podstawy opodatkowania.

W myśl art. 30ca ust. 2 ww. ustawy:

Kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej są:

1. patent,

2. prawo ochronne na wzór użytkowy,

3. prawo z rejestracji wzoru przemysłowego,

4. prawo z rejestracji topografii układu scalonego,

5. dodatkowe prawo ochronne dla patentu na produkt leczniczy lub produkt ochrony roślin,

6. prawo z rejestracji produktu leczniczego i produktu leczniczego weterynaryjnego dopuszczonych do obrotu,

7. wyłączne prawo, o którym mowa w ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2021 r. poz. 213),

8. autorskie prawo do programu komputerowego

‒ podlegające ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska, których przedmiot ochrony został wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej.

Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 ze zm.).

Zgodnie z art. 74 ust. 2 powołanej ustawy:

Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

W związku z tym, że w Polsce oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Na mocy art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podstawę opodatkowania stanowi suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym.

Stosownie natomiast do art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika obliczonego według wzoru:

(a + b) x 1,3

a + b + c + d

w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Na podstawie art. 30ca ust. 5 ww. ustawy:

Do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Artykuł 30ca ust. 6 tej ustawy stanowi:

W przypadku gdy wartość wskaźnika, o którym mowa w ust. 4, jest większa od 1, przyjmuje się, że wartość ta wynosi 1.

Stosownie natomiast do treści art. 30ca ust. 7 powołanej ustawy:

Dochodem (stratą) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej jest obliczony zgodnie z art. 9 ust. 2 dochód (strata) z pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie, w jakim został osiągnięty:

1. z opłat lub należności wynikających z umowy licencyjnej, która dotyczy kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

2. ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej;

3. z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi;

4. z odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jeżeli zostało uzyskane w postępowaniu spornym, w tym postępowaniu sądowym albo arbitrażu.

W myśl art. 30ca ust. 8 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.:

Do ustalenia dochodów (strat), o których mowa w ust. 7 pkt 3, przepisy art. 23o i art. 23p stosuje się odpowiednio.

Należy podkreślić, że wskazany przepis do dnia 31 grudnia 2021 r. stanowił:

Do ustalenia dochodów (strat), o których mowa w ust. 7 pkt 3, przepis art. 23o stosuje się odpowiednio.

Na mocy art. 30ca ust. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy korzystający z opodatkowania zgodnie z ust. 1 tego artykułu są obowiązani do wykazania dochodu (straty) z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w zeznaniu za rok podatkowy, w którym osiągnięto ten dochód (poniesiono stratę).

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który ma zamiar skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

Na podstawie art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy podlegający opodatkowaniu na podstawie art. 30ca są obowiązani:

1. wyodrębnić każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej w prowadzonych księgach rachunkowych;

2. prowadzić księgi rachunkowe w sposób zapewniający ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej;

3. wyodrębnić koszty, o których mowa w art. 30ca ust. 4, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej, w sposób zapewniający określenie kwalifikowanego dochodu;

4. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie łącznego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – w przypadku gdy podatnik wykorzystuje więcej niż jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2 i 3;

5. dokonywać zapisów w prowadzonych księgach rachunkowych w sposób zapewniający ustalenie dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w odniesieniu do tego produktu lub tej usługi albo do tych produktów lub tych usług - w przypadku gdy podatnik wykorzystuje jedno kwalifikowane prawo własności intelektualnej lub większą liczbę tych praw w produkcie lub usłudze albo w produktach lub usługach, a w prowadzonych księgach rachunkowych nie jest możliwe spełnienie warunków, o których mowa w pkt 2-4.

Stosownie do treści art. 30cb ust. 2 ww. ustawy:

Podatnicy prowadzący podatkową księgę przychodów i rozchodów wykazują informacje, o których mowa w ust. 1, w odrębnej ewidencji.

Zgodnie z art. 30cb ust. 3 powołanej ustawy:

W przypadku gdy na podstawie ksiąg rachunkowych lub ewidencji, o której mowa w ust. 2, nie jest możliwe ustalenie dochodu (straty) z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, podatnik jest obowiązany do zapłaty podatku zgodnie z art. 27 lub art. 30c.

Odrębna od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencja – zgodnie z art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – ma zatem na celu obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych. Wskazana ewidencja jest bardzo ważna, ponieważ jej prowadzenie w sposób niezapewniający osiągnięcia ww. celów, spowoduje po stronie podatnika obowiązek zapłaty podatku dochodowego według skali bądź stawki liniowej. Podkreślić należy, że w celu skorzystania z opodatkowania dochodów na podstawie art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnik ma obowiązek na bieżąco prowadzić odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, czyli od momentu poniesienia pierwszych kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 ww. ustawy. Przepisy o IP Box nie narzucają podatnikom konkretnej formy ewidencjonowania zdarzeń na cele stosowania preferencji IP Box.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że:

‒ prowadzi Pani w sposób systematyczny prace twórcze w celu tworzenia nowych zastosowań przy wykorzystaniu zasobów wiedzy;

‒ podejmowana bezpośrednio przez Panią działalność, w zakresie wytwarzania, rozwijania oraz ulepszania programów komputerowych i ich części, obejmuje/obejmowała i będzie obejmować prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, a zatem jest działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń;

‒ nowy, ulepszony charakter produktów, procesów lub usług nie jest wynikiem działalności obejmującej wprowadzanie rutynowych i okresowych zmian do tych produktów, procesów lub usług.

W związku z powyższym, prowadzona przez Panią działalność polegająca na wytwarzaniu, rozwijaniu oraz ulepszaniu programów komputerowych i ich części - w zakresie w jakim jest pracami rozwojowymi w rozumieniu ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce – stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy przy tym podkreślić, że działalnością badawczo-rozwojową nie jest całość usług świadczonych przez Panią ani też całość prowadzonej działalności programistycznej, ale wyłącznie te działania, które ściśle dotyczą tworzenia innowacyjnych rozwiązań służących stworzeniu nowego produktu.

Ponadto we wniosku wskazała Pani, że:

‒ całość praw własności intelektualnej do tworzonego i rozwijanego Oprogramowania przekazywana jest odpłatnie na rzecz Kontrahenta na podstawie umowy łączącej Strony, za które otrzymuje Pani wynagrodzenie będące przychodem z tytułu sprzedaży majątkowych praw autorskich do programu komputerowego;

‒ w wyniku prowadzonych przez Panią prac rozwojowych powstają autorskie prawa do programów komputerowych, które podlegają ochronie na podstawie art. 74 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych;

‒ przeniesienie każdego z majątkowych praw autorskich do programu komputerowego, następuje zgodnie z wymogami przewidzianymi w przepisach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, w szczególności z zachowaniem art. 41 oraz art. 53 ww. ustawy;

‒ zamierza Pani skorzystać z preferencyjnego opodatkowania stawką 5% w odniesieniu do osiągniętego kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, w oparciu o art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za rok 2021 i lata kolejne.

Na gruncie rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że autorskie prawo do programu komputerowego tworzonego, rozwijanego oraz ulepszanego przez Panią w ramach działalności gospodarczej – w zakresie, w jakim stanowi nowe i indywidualne rozwiązania, które są bezpośrednim efektem Pani prac badawczo-rozwojowych – jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej (kwalifikowanym IP) w rozumieniu art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto z treści wniosku wynika, że na bieżąco, począwszy od 1 czerwca 2021 r. prowadzi Pani odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów ewidencję, o której mowa w art. 30cb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych; wyodrębnia w niej Pani każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej; prowadzi Pani ewidencję pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty), przypadających na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej oraz w prowadzonej ewidencji wyodrębnia Pani koszty, o których mowa w art. 30ca ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przypadające na każde kwalifikowane prawo własności intelektualnej.

W konsekwencji Pani dochód uzyskany z przeniesienia na zleceniodawcę majątkowych praw autorskich do takich kwalifikowanych IP jest dochodem ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o którym mowa w art. 30ca ust. 7 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem może Pani skorzystać z preferencyjnego opodatkowania takich dochodów według stawki 5% w odniesieniu do roku 2021 oraz lat kolejnych.

Zastrzeżenia wymaga, że uzyskiwane przez Panią dochody niestanowiące dochodów z przeniesienia praw własności intelektualnej, nie podlegają ocenie przez tutejszy organ.

Odnosząc się do kwestii, czy wydatki poniesione przez Panią w ramach prowadzonej działalności dotyczące:

1. usług telekomunikacyjnych (abonament telefoniczny i Internet);

2. telefonu komórkowego;

3. prowadzenia księgowości;

4. sprzętu komputerowego, oprogramowania i urządzeń peryferyjnych;

5. urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne),

6. książek branżowych i szkoleń, konferencji, wyjazdów branżowych (materiały doskonalenia zawodowego)

‒ są kosztami uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej oraz które z nich należy uznać za koszty do obliczenia wskaźnika nexus, tutejszy organ wyjaśnia, co następuje.

Wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

‒ dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i

‒ wskaźnika Nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:

‒ dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz

‒ wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.

Zaznaczyć należy w tym miejscu, że o ile podstawą opodatkowania preferencyjną 5% stawką podatkową jest suma kwalifikowanych dochodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej osiągniętych w roku podatkowym, to wysokość kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej ustala się jako iloczyn dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej osiągniętego w roku podatkowym i wskaźnika Nexus.

Z objaśnień Ministerstwa Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej – IP BOX wynika, że:

Obliczając wysokość dochodu z kwalifikowanego IP, który w dalszej kolejności zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus w celu obliczenia końcowego dochodu podlegającego 5% stawce podatku, niezbędne jest określenie związanych z kwalifikowanym IP przychodów oraz kosztów. Konieczne jest więc wskazanie przez podatnika przychodów osiąganych z danego kwalifikowanego IP oraz alokowanie do tych przychodów funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu. Zatem, dochodem z kwalifikowanego IP jest nadwyżka sumy przychodów osiągnięta z tego kwalifikowanego IP nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą z kwalifikowanego IP.

Potwierdza to art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym: dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Do powołanej w zdaniu poprzednim regulacji odwołuje się również art. 30ca ust. 7 cytowanej ustawy.

W związku z powyższym należy określić – po pierwsze – przychody z kwalifikowanego prawa IP, a następnie koszty uzyskania tych przychodów.

Co do kosztów uzyskania przychodów to należy wskazać, że muszą to być koszty poniesione w celu uzyskania przychodów z tytułu wynagrodzenia za przeniesienie autorskich praw do programów komputerowych, a zatem funkcjonalnie związanych z nimi kosztów, które w sposób bezpośredni lub pośredni związane są z przychodem z kwalifikowanych praw IP.

W celu określenia takich kosztów zastosowanie znajdzie art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym: kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy zawierającym katalog wydatków nieuznawanych za koszty podatkowe.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodu, winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:

‒ pozostawać w związku przyczynowym z przychodem lub źródłem przychodu i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,

‒ nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

‒ być właściwie udokumentowany.

Z powyższego wynika zatem, że kosztami, o których mowa w przepisach odnoszących się do IP Box, w zakresie obliczenia dochodu, który zostanie następnie przemnożony przez wskaźnik nexus, będą wszelkiego rodzaju koszty – które są funkcjonalnie związane z przychodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i które to w sposób bezpośredni i pośredni przyczyniły się do powstania tego przychodu, o ile koszty te stanowić będą mogły koszt podatkowy.

Powyższe potwierdza również treść Objaśnień podatkowych wskazujących na możliwość uwzględnienia w kalkulacji dochodu (który następnie zostanie przemnożony przez wskaźnik nexus) również kosztów pośrednich. Objaśnienia, nie wskazują natomiast, w jaki sposób koszty pośrednie należy przyporządkować do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej i do pozostałych przychodów.

W celu alokowania kosztów pośrednich do przychodów z kwalifikowanych praw własności intelektualnej można w drodze analogii zastosować zasadę wynikającą z treści art. 22 ust. 3 i ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z pierwszą regulacją wskazaną w zdaniu poprzednim, jeżeli podatnik ponosi koszty uzyskania przychodów ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu oraz koszty związane z przychodami z innych źródeł, a nie jest możliwe ustalenie kosztów uzyskania przypadających na poszczególne źródła, koszty te ustala się w takim stosunku, w jakim pozostają przychody z tych źródeł w ogólnej kwocie przychodów.

Zasadę, o której mowa w ust. 3, stosuje się również w przypadku, gdy część dochodów z tego samego źródła przychodów podlega opodatkowaniu, a część jest wolna od opodatkowania, z wyłączeniem źródeł przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 1 i 2 (art. 22 ust. 3a ww. ustawy).

Zatem, w przypadku braku możliwości alokowania konkretnego kosztu poniesionego przez Panią w ramach działalności gospodarczej do przychodów ze zbycia oprogramowania, możliwe jest ustalenie faktycznego kosztu poniesionego w danym okresie na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność związaną z wytworzeniem oprogramowania według proporcji ustalonej jako stosunek przychodów ze zbycia oprogramowania do przychodów ogółem z prowadzonej działalności gospodarczej w danym okresie.

Przy czym, to Pani zobowiązana jest wykazać związek danego wydatku z uzyskanym przychodem bądź prowadzoną działalnością nakierowaną na uzyskanie przychodu. Jest to zgodne z zasadą, że ciężar udowodnienia spoczywa na osobie, która z określonych faktów wywodzi skutki prawne.

Istotne jest to, aby ze wskaźnika Nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

‒ wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,

‒ kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz

‒ dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinna Pani również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego do kosztów, o których mowa w ust. 4, nie zalicza się kosztów, które nie są bezpośrednio związane z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, w szczególności odsetek, opłat finansowych oraz kosztów związanych z nieruchomościami.

Zatem wskazane w opisie zdarzenia wydatki na:

1. usługi telekomunikacyjne (abonament telefoniczny i Internet);

2. telefon komórkowy;

3. prowadzenie księgowości;

4. sprzęt komputerowy, oprogramowanie i urządzenia peryferyjne;

5. urządzeń i materiałów biurowych (materiały i sprzęty biurowe i eksploatacyjne),

6. książki branżowe i szkolenia, konferencje, wyjazdy branżowe (materiały doskonalenia zawodowego),

które ponosi Pani w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów w rozumieniu art. 22 ust. 1 ustawy o PIT (z zachowaniem ograniczeń wynikających z art. 23 ustawy), w części w jakiej związane są z wytwarzaniem kwalifikowanego IP, mogą zostać uznane za koszty uzyskania przychodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w kontekście art. 30ca ust. 7 w zw. z art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie, wymienione wydatki, przy zachowaniu właściwej proporcji, do której odnosi się Pani we własnym stanowisku, mogą stanowić koszty, o których mowa w literze „a” wzoru z art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uwzględnione przy wyliczaniu nexus dla poszczególnych kwalifikowanych IP, jako koszty prowadzonej bezpośrednio przez Panią działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej.

Należy jednocześnie zaznaczyć, że w przypadku składników majątku, które stanowią podlegające amortyzacji środki trwałe (lub wartości niematerialne i prawne), koszt zakupu takich środków trwałych (wartości niematerialnych i prawnych), które podlegają amortyzacji podatkowej oraz mają związek z wytworzeniem kwalifikowanego IP może zostać uwzględniony we wskaźniku nexus, jednakże uwzględnić można jedynie odpisy amortyzacyjne dokonane przez podatnika w roku podatkowym, w którym będzie korzystał z preferencyjnej stawki podatkowej.

Ponadto, wskazać należy, że interpretacja indywidualna odnosi się do kosztów wymienionych w opisie zdarzenia.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

‒ stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz

‒ zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis stanu faktycznego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez Panią. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pani chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm. (dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).