0115-KDIT2.4011.403.2022.2.MM

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca wraz z siostrą nabyli w 2017 r. w drodze darowizny udziały w nieruchomościach po 1/12 części. W 2020 r. dokonano zniesienia współwłasności tych nieruchomości, co skutkowało przyznaniem Wnioskodawcy i jego siostrze większych udziałów w niektórych działkach niż wynikało to z pierwotnego nabycia. W 2023 r. planują sprzedaż jednej z działek (1/2 o pow. 0,1460 ha). W odniesieniu do zadanych pytań, organ uznał, że stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe. W wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności w 2020 r. Wnioskodawca uzyskał przysporzenie majątkowe, które przekraczało jego wcześniejszy udział. W związku z tym, dla części nieruchomości nabytej w 2020 r. w wyniku zniesienia współwłasności, dniem nabycia będzie rok 2020. W przypadku sprzedaży w 2023 r. działki 1/2 o pow. 0,1460 ha, część nabyta w 2020 r. (przekraczająca udział nabyty w drodze darowizny w 2017 r.) podlegać będzie 19% opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Podobnie, sprzedaż pozostałych działek (2/7, 2/3, 2/6) nabytych w 2020 r. w części przekraczającej udział nabyty w drodze darowizny w 2017 r. również będzie podlegała 19% opodatkowaniu, o ile sprzedaż nastąpi do 31 grudnia 2025 r.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy zniesienie współwłasności które miało miejsce z końcem 2020 r. w drodze którego Wnioskodawca wraz z siostrą otrzymał większą powierzchnię nieruchomości powoduje, że w przypadku zbycia w 2023 r. nieruchomości (dz. 1/2) należny będzie podatek dochodowy od osób fizycznych? 2. Czy opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegałaby wyłącznie "nadwyżka" powierzchni wynikająca ze zniesienia współwłasności, które miało miejsce w 2020 r., w przypadku gdy sprzedawane byłyby wszystkie nieruchomości, a nie jedna działka, której powierzchnia nie przekracza udziału, który wynikał z darowizny w 2017 r.?

Stanowisko urzędu

1. Organ stwierdził, że w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności w 2020 r. Wnioskodawca uzyskał przysporzenie majątku ponad udział, jaki przysługiwał mu przed tą czynnością. W związku z tym, dla części nieruchomości nabytej w 2020 r. w wyniku zniesienia współwłasności, dniem nabycia będzie data 2020 r. Zatem w przypadku sprzedaży w 2023 r. działki 1/2 o pow. 0,1460 ha, w części nabytej w 2020 r. (przekraczającej udział nabyty w drodze darowizny w 2017 r.) będzie podlegała opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych. 2. Podobnie w przypadku sprzedaży pozostałych działek (2/7, 2/3, 2/6) nabytych w 2020 r., w części przekraczającej udział nabyty w drodze darowizny w 2017 r., będzie podlegała opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym od osób fizycznych, o ile sprzedaż nastąpi do 31 grudnia 2025 r. Tylko w sytuacji, gdy sprzedaż tych działek nastąpi po 31 grudnia 2025 r. nie powstanie obowiązek zapłaty podatku.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 czerwca 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania sprzedaży nieruchomości. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 sierpnia 2022 r. oraz pismem z 16 sierpnia 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A.B. była współwłaścicielką w udziale 2/12 części w nieruchomości położonej w A. stanowiącej: działkę 1 o obszarze 0,2876 ha (XXX) oraz działkę 2 o obszarze 1,0820 ha (YYY).

W 2017 r. zawarto umowę darowizny nr Rep. A XYZ z dnia 4 lipca 2017 r., w drodze której swoje udziały przekazała wnukom tj. Wnioskodawcy i jego siostrze w równych wielkościach wynoszących po 1/12 części w prawie własności wyżej opisanych nieruchomości (1/12 udziału stanowi w przybliżeniu 0,1142 ha).

Podatek od spadków i darowizn nie był należny, gdyż zastosowano zwolnienie od podatku na podstawie art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.

Pozostałe udziały w ww. działkach znajdowały się w posiadaniu innych współwłaścicieli (dalsza rodzina).

Działki te zostały podzielone zgodnie z obowiązującym Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego na mniejsze działki budowlane oraz z przeznaczeniem na drogi wewnętrzne:

– dz. 1 na: dz. 1/1 o pow. 0,1416 ha oraz dz. 1/2 o pow. 0,1460 ha;

– dz. 2 na: dz. 2/1 o pow. 0,1291 ha, dz. 2/2 o pow. 0,1267 ha. dz. 2/3 o pow. 0,0167 ha, dz. 2/4 o pow. 0,1065 ha, dz. 2/5 o pow. 0,1004 ha, dz. 2/6 o pow. 0,0210 ha, dz. 2/7 o pow. 0,1016 ha, dz. 2/8 o pow. 0,1135 ha, dz. 2/9 o pow. 0.0215 ha, dz. 2/10 o pow. 0,0822 ha, dz. 2/11 o pow. 0,2589 ha.

Po podziale geodezyjnym nieruchomości stan własności pozostawał taki sam.

W drodze aktu notarialnego dnia 28 grudnia 2020 r. dokonano zniesienia współwłasności przedmiotowych nieruchomości, bez spłat i dopłat. Z uwagi na różne wielkości poszczególnych działek nie udało się dopasować co do metra według wcześniejszych udziałów w nieruchomościach: wraz z siostrą Wnioskodawca otrzymał działki 1/2, 2/7 (w udziałach po 1/2 części) oraz udziały w działkach drogowych: dz. 2/3 w udziałach po 1/12, dz. 2/6 w udziałach po 1/8.

Przed zmianą Wnioskodawca wraz z siostrą posiadał metraż wynoszący każdy po 0,1142 ha (udział 1/12 części we własności ww. opisanych działek). Po zmianie posiadają metraż (każdy wynoszący 0,1278 ha). Czyli metraż zwiększył się każdemu po 136 m2 (0,0136 ha).

Pięcioletni okres od którego liczony jest czas od nabycia udziałów w drodze darowizny mija 31 grudnia 2022 r. (po tym okresie w przypadku zbycia nieruchomości otrzymanej w darowiźnie - w tym wypadku udziały po 1/12 które odpowiadały po 0,1142 ha, nie będzie należny podatek dochodowy).

W 2023 r. Wnioskodawca wraz z siostrą planują sprzedaż działki 1/2 o pow. 0,1460 ha, której są współwłaścicielami w udziałach każdy po 1/2 co odpowiada 0,0730 ha powierzchni.

Uzupełnienie i doprecyzowanie zdarzenia przyszłego

W toku czynności zniesienia współwłasności, które odbyło się dnia 28 grudnia 2020 r. w drodze aktu notarialnego nr Rep. A ZYX współwłaściciele nieruchomości (dz. 2/1, 2/2, 2/3, 2/4, 2/5, 2/6, 2/7, 2/8, 2/9, 2/10, 2/11 oraz 1/1 i 1/2, położone w A.) na dzień zniesienia współwłasności określili łączną wartość wszystkich nieruchomości na kwotę 1.031.000 zł.

Z powyższego wynika, że wraz z siostrą Wnioskodawca posiadał udziały, każdy po 1/12 części w prawie własności ww. działek, których to wartość wynosiła po 85.916,67 zł (kwota wynika z obliczeń 1.031.000 zł/12).

Z kolei w drodze zniesienia współwłasności Wnioskodawca otrzymał wraz siostrą udziały w nieruchomościach, których wartość wynosiła po 92.250 zł.

– dz. 1/2 o wartości 110.000,00 zł (udział 1/2 wynosił 55.000 zł);

– dz. 2/7 o wartości 70.000,00 zł (udział 1/2 wynosił 35.000 zł);

– dz. 2/3 o wartości 9.000,00 zł (udział 1/12 wynosił 750 zł);

– dz. 2/6 o wartości 12.000,00 zł (udział 1/8 wynosił 1.500 zł).

Podatek od spadków i darowizn, od nabycia udziałów w nieruchomości w części przekraczającej wartość udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności został uregulowany.

Sprzedaż pozostałych działek (2/7, 2/3, 2/6), które Wnioskodawca również nabył wraz z siostrą w drodze zniesienia współwłasności nastąpi:

– w terminie po 31 grudnia 2022 r. w momencie, gdy znajdzie się zainteresowana kupnem osoba albo

– nie nastąpi wcale lub w terminie dopiero po 31 grudnia 2025 r.

Pytanie:

1. Czy zniesienie współwłasności które miało miejsce z końcem 2020 r. w drodze którego Wnioskodawca wraz z siostrą otrzymał większą powierzchnię nieruchomości powoduje, że w przypadku zbycia w 2023 r. nieruchomości (dz. 1/2) należny będzie podatek dochodowy od osób fizycznych? Wnioskodawca z siostrą dokonają sprzedaży udziałów, które wynoszą po 0,0730 ha (byli ich właścicielami co najmniej od 2017 r. gdyż w drodze darowizny otrzymali udziały odpowiadające po 0,1142 ha)?

2. Czy opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegałaby wyłącznie „nadwyżka" powierzchni wynikająca ze zniesienia współwłasności, które miało miejsce w 2020 r., w przypadku gdy sprzedawane byłyby wszystkie nieruchomości, a nie jedna działka, której powierzchnia nie przekracza udziału, który wynikał z darowizny w 2017 r.?

Pana stanowisko w sprawie

Art. 10 ust. 1 pkt 8 updf wskazuje, że opodatkowaniu podlega odpłatne zbycie nieruchomości, jeżeli zostało dokonane w ciągu 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie.

Pojęcie odpłatnego zbycia ma szeroki zakres i obejmuje nie tylko typowy przypadek sprzedaży, ale również zniesienie współwłasności za wynagrodzeniem.

Użyte określenie „zbycie” odnosi się do wszystkich przypadków przeniesienia własności, nie ogranicza się wyłącznie do sprzedaży czy zamiany, lecz ma zastosowanie do wszystkich czynności prawnych, których skutkiem jest przeniesienie prawa własności do całej rzeczy lub udziału.

Pod pojęciem „odpłatnego zbycia” należy rozumieć zatem każde zdarzenie i każdą czynność prawną, w wyniku których dochodzi do przeniesienia prawa własności nieruchomości (lub udziału w niej) za wynagrodzeniem.

Jednym ze sposobów zniesienia współwłasności jest przyznanie wspólnej rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych. Oznacza to, że osoby, które otrzymują spłaty w zamian za udziały we współwłasności, zbywają swoje udziały w rzeczy odpłatnie. W związku z tym, po stronie dokonującego odpłatnego (bo w zamian za spłatę) zbycia udziału w nieruchomości powstaje obowiązek podatkowy, ale tylko wówczas, o ile zdarzenie to ma miejsce przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie zbywanego udziału.

Przychód podatkowy to dodatkowe przysporzenie majątkowe zwiększające aktywa podatnika. Jeżeli w wyniku zniesienia współwłasności podatnik nabywa więcej niż w momencie pierwotnego nabycia, to mamy do czynienia z nowym momentem nabycia nieruchomości, od którego należy liczyć okres 5 lat.

Powyższe można odczytać w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 16 kwietnia 2013 r., nr IPTPB2/415-76/13-2/KSM, gdzie organ podatkowy podał, że zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy wyłącznie wówczas, jeżeli nabyte na własność mienie mieści się w ramach udziału, jaki przypadał byłym współwłaścicielom w rzeczy wspólnej i odbył się bez spłat i dopłat. A więc za datę nabycia nieruchomości lub prawa należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu, mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Zatem jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed zniesieniem współwłasności, oznacza to, że dla części nieruchomości nabytej w drodze zniesienia współwłasności dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Nie występuje zatem przychód podatkowy w stosunku do tej części spłaty, która odpowiada i stanowi równowartość wielkości udziału podatnika.

Dopiero nadwyżka ponad ten pierwotny udział podlega opodatkowaniu. Mówi o tym wyrok NSA z 28 lipca 2017 r. II FSK 1432/16 gdzie czytamy: „Zniesienie współwłasności nieruchomości, w wyniku którego współwłaściciel (spadkobierca) w zamian za udział we współwłasności nieruchomości otrzymuje spłatę, będącą jego równowartością, nie uzyskuje przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) nawet wówczas, gdyby inne przesłanki opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości zostały spełnione. Zatem w przypadku, w którym podatnik w wyniku zniesienia współwłasności nieruchomości otrzymuje od nabywcy udziału w nieruchomości spłatę stanowiącą równowartość udziału tego podatnika, nie powstaje przyrost majątku rozumiany jako zwiększenie aktywów lub zmniejszenie pasywów w tym majątku. Tego rodzaju odpłatne zbycie jest dla Wnioskodawcy neutralne podatkowo w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych).

Co istotne odpłatne zniesienie współwłasności nieruchomości wygeneruje przychód podatkowy w przypadku, gdy w wyniku spłaty podatnik otrzyma więcej niż wartość przysługującego mu udziału. W sytuacji, gdy wartość spłaty równa będzie wartości udziału, to nie spowoduje to powstania przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy PIT.

Z uwagi na powyższe Wnioskodawca uważa, że w opisanej sytuacji (sprzedaż nieruchomości tj. działki 1/2 o pow. 0,1460 ha w 2023 r., której powierzchnia nie przekracza powierzchni nabytej w drodze darowizny (która miała miejsce w 2017 r.), czyli po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego) nie powoduje skutków prawnych w postaci powstania obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych).

Ponadto stanowisko Wnioskodawcy jest takie, że zbycie całości posiadanych nieruchomości również nie spowoduje powstania obowiązku w podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż zniesienie współwłasności, które miało miejsce w 2020 r. odbyło się bez spłat i dopłat, czyli czynność ta nie miała charakteru „odpłatnego zbycia". W tym przypadku istotne na gruncie prawa podatkowego jest zdarzenie, w wyniku którego miało miejsce pierwotne nabycie udziałów w nieruchomości, tj. darowizna z 2017 r. i od tego okresu liczony jest 5 letni okres.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle powyższego, każda czynność prawna, której przedmiotem jest odpłatne zbycie nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy stanowi źródło przychodów w rozumieniu tego przepisu, jeżeli zostanie dokonana w określonym czasie tj. przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej.

Wobec powołanej regulacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku sprzedaży nieruchomości (udziału w nieruchomości), istotne znaczenie dla jej skutków podatkowych (niezależnie od tego, czy nabycie było odpłatne, czy też nie) ma data nabycia nieruchomości (udziału w nieruchomości).

Z opisu sprawy wynika, że A.B. była współwłaścicielką w udziale 2/12 części w nieruchomości położonej w A. stanowiącej: działkę 1 o obszarze 0,2876 ha (XXX) oraz działkę 2 o obszarze 1,0820 ha (YYY).

W 2017 r. zawarto umowę darowizny nr Rep. A XYZ z dnia 4 lipca 2017 r., w drodze której swoje udziały przekazała wnukom tj. Wnioskodawcy i jego siostrze w równych wielkościach wynoszących po 1/12 części w prawie własności wyżej opisanych nieruchomości (1/12 udziału stanowi w przybliżeniu 0,1142 ha).

Podatek od spadków i darowizn nie był należny, gdyż zastosowano zwolnienie od podatku na podstawie art. 4a ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn.

Pozostałe udziały w ww. działkach znajdowały się w posiadaniu innych współwłaścicieli (dalsza rodzina).

Działki te zostały podzielone zgodnie z obowiązującym Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego na mniejsze działki budowlane oraz z przeznaczeniem na drogi wewnętrzne:

– dz. 1 na: dz. 1/1 o pow. 0,1416 ha oraz dz. 1/2 o pow. 0,1460 ha;

– dz. 2 na: dz. 2/1 o pow. 0,1291 ha, dz. 2/2 o pow. 0,1267 ha. dz. 2/3 o pow. 0,0167 ha, dz. 2/4 o pow. 0,1065 ha, dz. 2/5 o pow. 0,1004 ha, dz. 2/6 o pow. 0,0210 ha, dz. 2/7 o pow. 0,1016 ha, dz. 2/8 o pow. 0,1135 ha, dz. 2/9 o pow. 0.0215 ha, dz. 2/10 o pow. 0,0822 ha, dz. 2/11 o pow. 0,2589 ha.

Po podziale geodezyjnym nieruchomości stan własności pozostawał taki sam.

W drodze aktu notarialnego dnia 28 grudnia 2020 r. dokonano zniesienia współwłasności przedmiotowych nieruchomości, bez spłat i dopłat. Z uwagi na różne wielkości poszczególnych działek nie udało się dopasować co do metra według wcześniejszych udziałów w nieruchomościach: wraz z siostrą Wnioskodawca otrzymał działki 1/2, 2/7 (w udziałach po 1/2 części) oraz udziały w działkach drogowych: dz. 2/3 w udziałach po 1/12, dz. 2/6 w udziałach po 1/8.

Przed zmianą Wnioskodawca wraz z siostrą posiadał metraż wynoszący każdy po 0,1142 ha (udział 1/12 części we własności ww. opisanych działek). Po zmianie posiadają metraż (każdy wynoszący 0,1278 ha). Czyli metraż zwiększył się każdemu po 136 m2 (0,0136 ha).

W 2023 r. Wnioskodawca wraz z siostrą planują sprzedaż dz. 1/2 o pow. 0,1460 ha, której są współwłaścicielami w udziałach każdy po 1/2 co odpowiada 0,0730 ha powierzchni.

W toku czynności zniesienia współwłasności, które odbyło się dnia 28 grudnia 2020 r. w drodze aktu notarialnego nr Rep. A ZYX współwłaściciele nieruchomości (dz. 2/1, 2/2, 2/3, 2/4, 2/5, 2/6, 2/7, 2/8, 2/9, 2/10, 2/11 oraz 1/1 i 1/2, położone w A.) na dzień zniesienia współwłasności określili łączną wartość wszystkich nieruchomości na kwotę 1.031.000 zł.

Z powyższego wynika, że Wnioskodawca wraz z siostrą posiadał udziały, każdy po 1/12 części w prawie własności ww. działek, których to wartość wynosiła po 85.916, 67 zł (kwota wynika z obliczeń 1.031.000 zł/12).

Z kolei w drodze zniesienia współwłasności Wnioskodawca otrzymał wraz siostrą udziały w nieruchomościach, których wartość wynosiła po 92.250 zł.

– dz. 1/2 o wartości 110.000,00 zł (udział 1/2 wynosił 55.000 zł);

– dz. 2/7 o wartości 70.000,00 zł (udział 1/2 wynosił 35.000 zł);

– dz. 2/3 o wartości 9.000,00 zł (udział 1/12 wynosił 750 zł);

– dz. 2/6 o wartości 12.000,00 zł (udział 1/8 wynosił 1.500 zł).

Podatek od spadków i darowizn, od nabycia udziałów w nieruchomości w części przekraczającej wartość udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności został uregulowany.

Sprzedaż pozostałych działek (2/7, 2/3, 2/6), które Wnioskodawca również nabył wraz z siostrą w drodze zniesienia współwłasności:

– nastąpi w terminie po 31 grudnia 2022 r. w momencie, gdy znajdzie się zainteresowana kupnem osoba, albo

– nie nastąpi wcale lub w terminie dopiero po 31 grudnia 2025 r.

Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360):

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

W świetle art. 196 § 1 i § 2:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika.

Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (Działu IV Księgi drugiej Kodeksu cywilnego).

Art. 210 ww. Kodeksu stanowi, że:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

W myśl art. 211 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Z art. 212 § 2 ww. Kodeksu wynika zaś, że:

Rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.

Co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia tylko wówczas, gdy – w wyniku tego zniesienia – podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału, jaki pierwotnie mu przysługiwał.

Podobne wnioski wynikają z ukształtowanej już linii orzeczniczej Naczelnego Sądu Administracyjnego, który twierdzi, że nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku zniesienia współwłasności, jeśli:

a) podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty, lub

b) wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w wartości udziału, jaki przysługiwał tej osobie.

W niniejszej sprawie w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności po stronie Wnioskodawcy wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział w nieruchomościach, posiadany przed dokonaniem tej czynności. W konsekwencji uznać należy, że doszło do nabycia nieruchomości w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Wnioskodawca powinien przyjąć następujące daty nabycia nieruchomości:

– 2017 r. – data nabycia udziału w nieruchomości w drodze darowizny,

– 2020 r. – w którym doszło do nieodpłatnego zniesienia współwłasności nieruchomości.

Stosownie do art. 30e ust. 1 cytowanej ustawy:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

W myśl art. 30e ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Z treści przepisu art. 19 ust. 1 ww. ustawy wynika, że:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 22 ust. 6c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

Zgodnie z art. 22 ust. 6d ww. ustawy:

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c.

Stosownie do art. 22 ust. 6e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT (podatek od towarów i usług) w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Wedle art. 30e ust. 4 przywołanej ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

  1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

  2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Na mocy art. 30e ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Art. 30e ust. 7 ww. ustawy stanowi, że:

W przypadku niewypełnienia warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 131 podatnik jest obowiązany do złożenia korekty zeznania, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, i do zapłaty podatku wraz z odsetkami za zwłokę; odsetki nalicza się od następnego dnia po upływie terminu płatności, o którym mowa w art. 45 ust. 4 pkt 4, do dnia zapłaty podatku włącznie.

Zgodnie z art. 45 ust. 1a pkt 3 ww. ustawy:

W terminie określonym w ust. 1 podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym odrębne zeznania, według ustalonych wzorów, o wysokości osiągniętego w roku podatkowym dochodu (poniesionej straty) z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych opodatkowanych na zasadach określonych w art. 30e.

Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że jeżeli odpłatne zbycie działki gruntu nr 1/2 o pow. 0,1460 ha, nastąpi w 2023 r., to w części nabytej w 2020 r. w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności (przekraczającej udział nabyty w drodze darowizny), będzie podlegało opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym zatem Wnioskodawca będzie zobowiązany do złożenia deklaracji PIT-39. Zbywając bowiem (wraz z siostrą) działkę gruntu, którą częściowo rodzeństwo nabyło w darowiźnie, a częściowo na skutek zniesienia współwłasności, Wnioskodawca sprzeda wchodzące w skład tej działki udziały nabywane (nieodpłatnie) odpowiednio w 2017 r. i 2020 r.

W przypadku, gdy odpłatne zbycie działek gruntu (2/7, 2/3, 2/6) nastąpi do 31 grudnia 2022 r., to w całości będzie podlegało opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, albowiem nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego (odpowiednio 2017 i 2020), w którym Wnioskodawca nabywał udziały w tych działkach.

Natomiast gdy odpłatne zbycie działek gruntu (2/7, 2/3, 2/6) będzie miało miejsce w okresie późniejszym, maksymalnie do 31 grudnia 2025 r., to w części nabytej w 2020 r. w wyniku nieodpłatnego zniesienia współwłasności (przekraczającej udział nabyty w drodze darowizny) – będzie podlegało opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym.

Tylko w sytuacji, gdy sprzedaż ww. działek gruntu zostanie dokonana po 31 grudnia 2025 r. nie powstanie obowiązek zapłaty podatku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

– Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pan do interpretacji.

– Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

– w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

– w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili