0114-KDIP2-2.4011.461.2022.2.ASK

📋 Podsumowanie interpretacji

Interpretacja dotyczy skutków podatkowych związanych z nabyciem i zbyciem powierniczym nieruchomości. Zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, na podstawie umowy powiernictwa z 2006 r. Pani T.S. (Powiernik) zobowiązała się wobec swojego syna, Pana B.S. (Powierzający), do nabycia we własnym imieniu, lecz na jego rachunek, określonej nieruchomości. Umowa ta przewidywała obowiązek Powiernika do przeniesienia nabytej nieruchomości na Powierzającego na jego żądanie. W dniu 25 maja 2022 r. Powiernik, działając przez pełnomocnika, którym był Powierzający, sprzedała nieruchomość osobie trzeciej, a uzyskane środki finansowe przekazała na rachunek bankowy Powierzającego. Organ podatkowy uznał, że w przypadku przeniesienia własności nieruchomości przez Powiernika na rzecz osoby trzeciej w ramach umowy powierniczej, nie dochodzi do odpłatnego zbycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód z przeniesienia własności nieruchomości w wykonaniu umowy powierniczej nie stanowi przysporzenia dla Powiernika, a umowa ta jest dla niego neutralna podatkowo. Z kolei środki finansowe uzyskane przez Powierzającego od Powiernika w związku z realizacją umowy powiernictwa również są neutralne podatkowo dla Powierzającego na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ 5-letniego okresu od nabycia nieruchomości przez Powiernika.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1) Czy Powiernik postąpi prawidłowo, jeżeli uzna, że przeniesienie własności Nieruchomości na osobę trzecią nie podlega u Niej opodatkowaniu podatkiem dochodowym zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT? 2) Czy Powierzający postąpi prawidłowo, jeżeli uzna, że środki finansowe uzyskane przez Powierzającego od Powiernika z racji wykonania umowy powiernictwa zgodnie z Aneksem z dnia 29 marca 2022 r. są neutralne podatkowo dla Powierzającego na gruncie Ustawy o PIT?

Stanowisko urzędu

Ad. 1) Stanowisko Powiernika, że przeniesienie własności Nieruchomości na osobę trzecią nie podlega u Niej opodatkowaniu podatkiem dochodowym zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT, jest prawidłowe. Przychodu z przeniesienia własności nieruchomości w wykonaniu umowy powierniczej nie można traktować jako przysporzenia Powiernika, umowa ta jest dla niego neutralna podatkowo. Ad. 2) Stanowisko Powierzającego, że środki finansowe uzyskane przez niego od Powiernika z racji wykonania umowy powiernictwa zgodnie z Aneksem z dnia 29 marca 2022 r. są neutralne podatkowo dla Powierzającego na gruncie Ustawy o PIT, jest prawidłowe. Sprzedaż nieruchomości przez Powiernika nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych po stronie Powierzającego z uwagi na upływ okresu 5 lat liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej zbycie przez Powiernika.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko zawarte we wniosku wspólnym w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 31 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych nabycia i zbycia powierniczego nieruchomości.

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania

B.S.

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania

S.T.

Opis stanu faktycznego

Na podstawie pisemnej umowy powiernictwa z 2006 r. Pani T.S. (dalej „Powiernik”) zobowiązała się wobec swojego syna - Pana B.S. (dalej jako „Powierzający" lub „Wnioskodawca”) do nabycia we własnym imieniu, lecz na jego rachunek jako Powierzającego oznaczonej w umowie powiernictwa Nieruchomości (gruntu wraz z budynkiem). Przedmiotowa Nieruchomość została nabyta w 2006 r. przez Powiernika w ramach zlecenia powierniczego.

Umowa powiernictwa zawierała zobowiązanie Powiernika do przeniesienia nabytej nieruchomości wraz z ewentualnymi nakładami na Powierzającego na każde jego żądanie. Na podstawie umowy powiernictwa. Powiernik był też uprawniony również do działań mających na celu doprowadzenie Nieruchomości do stanu gotowego do zamieszkania przez Powierzającego.

W ramach wykonywania czynności powierniczych Powiernik nie mogła zbywać przedmiotowej Nieruchomości na rzecz osób trzecich ani obciążać Nieruchomości ograniczonymi prawami rzeczowymi.

Zapłata ceny za Nieruchomość nastąpiła w ten sposób, że Powierzający przekazał środki finansowe bezpośrednio na rachunek podmiotu, od którego w ramach umowy Powiernik dokonała zakupu przedmiotowej Nieruchomości, co zgodne jest z zawartą umową powiernictwa. Powierzający zapewnia finansowanie wszelkich wydatków związanych z przedmiotem umowy powiernictwa, w tym kosztów związanych z nabyciem Nieruchomości oraz jej utrzymaniem.

W umowie zakupu Nieruchomości (aktach notarialnych, tj. umowie przedwstępnej oraz umowie sprzedaży), Powiernik występuje jako osoba nabywająca.

Zawarta umowa powiernictwa nie zawierała wynagrodzenia, gdyż dotyczy relacji z osobami spokrewnionymi (Powiernik jest matką Powierzającego). Ponadto wykonywanie umowy powierniczej nie było realizowane w ramach działalności gospodarczej, której Powiernik nigdy nie prowadził, ani w ramach działalności wykonywanej osobiście czy też w ramach innego źródła przychodów. Jedyną podstawą prawną dla zlecenia powierniczego nabycia Nieruchomości jest relacja zaufania w ramach rodziny, osób bliskich. Ponadto Nieruchomość nie jest przedmiotem najmu, dzierżawy ani użyczenia.

W dniu 29 marca 2022 r. strony umowy powiernictwa zawarły Aneks do tej umowy, na mocy którego Powierzający może wskazać Powiernikowi osobę trzecią, na rzecz której Powiernik działając w imieniu własnym, ale na rzecz Powierzającego przeniesie własność Nieruchomości.

W takim przypadku Powierzający w transakcji sprzedaży będzie występował jako pełnomocnik. W ramach wykonania umowy powiernictwa środki uzyskane ze sprzedaży Nieruchomości przekazane zostaną Powierzającemu.

W dniu 25 maja 2022 r. Powiernik, działająca w umowie przez pełnomocnika w osobie Powierzającego dokonała sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości osobie trzeciej, jednocześnie w wykonaniu umowy powiernictwa przekazała uzyskane środki finansowe przelewem na rachunek bankowy Powierzającego.

Pytania

  1. Czy Powiernik postąpi prawidłowo, jeżeli uzna, że przeniesienie własności Nieruchomości na osobę trzecią nie podlega u Niej opodatkowaniu podatkiem dochodowym zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)?

  2. Czy Powierzający postąpi prawidłowo, jeżeli uzna, że środki finansowe uzyskane przez Powierzającego od Powiernika z racji wykonania umowy powiernictwa zgodnie z Aneksem z dnia 29 marca 2022 r. są neutralne podatkowo dla Powierzającego na gruncie Ustawy o PIT?

  3. Czy Powierzający postąpi prawidłowo, jeżeli uzna, że środki finansowe uzyskane przez Powierzającego od Powiernika z racji wykonania umowy powiernictwa zgodnie z Aneksem z dnia 29 marca 2022 r. są neutralne podatkowo dla Powierzającego na gruncie Ustawy o podatku od spadków i darowizn?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych w zakresie pytań nr 1 i 2, dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych. Natomiast w zakresie pytania nr 3, dotyczącego podatku od spadków i darowizn, wniosek zostanie rozpatrzony odrębnie.

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

Adnotacja do pytania 1

W wyniku przeniesienia własności Nieruchomości na osobę trzecią w związku z wykonaniem umowy powiernictwa nie powstanie obowiązek w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nabycie i zbycie powiernicze nie mogą być utożsamiane z nabyciem i zbyciem nieruchomości, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT.

Adnotacja do pytania 2 i 3

Przekazanie Powierzającemu środków finansowych uzyskanych z tytułu zbycia Nieruchomości przez Powiernika jest neutralne podatkowo dla Powierzającego.

UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY

A. Charakter prawny umowy powiernictwa

W przedstawionym stanie faktycznym Powiernik była zobowiązana do przeniesienia własności Nieruchomości na rzecz wskazanego przez Powierzającego nabywcy. Powiernictwo według definicji słownikowej to powierzenie prowadzenia spraw osobie zaufanej na czas określony do odwołania. W tym przypadku Powierzający powierzył na podstawie umowy powierniczego nabycia Powiernikowi zakup na jego rachunek przedmiotu umowy, zaś w związku z tym, iż przedmiot ten zostanie nabyty przez Powiernika we własnym imieniu musi nastąpić przeniesienie własności na zlecenie Powierzającego.

Czynność powiernicza obejmuje dwa powiązane ze sobą elementy, a mianowicie:

‒ Zlecenie i sfinansowanie przez powierzającego nabycia przez powiernika jakiegoś prawa, w następstwie czego powiernik występuje względem osób trzecich w zakresie wyznaczonym treścią tego prawa (własność),

‒ zobowiązanie powiernika wobec powierzającego (w stosunku wewnętrznym), że będzie on powierzone mu prawo zbyć we wskazany przez powierzającego sposób.

Zatem w trakcie trwania stosunku powierniczego jako właściciel nieruchomości występuje powiernik, natomiast dającemu zlecenie nie przysługują żadne uprawnienia związane z prawem własności nieruchomości. Dający zlecenie (powierzający) może jedynie żądać od powiernika przeniesienia na rzecz wskazanej osoby prawa własności nieruchomości.

W rezultacie dokonanego upoważnienia do wykonywania prawa powiernik wykonuje władztwo nad tym prawem w imieniu własnym, lecz na rzecz innej osoby (powierzającego), przy jednoczesnym zastrzeżeniu, że sposób, czas oraz warunki korzystania z tego prawa są ściśle i węziej określone, niż wynikałoby to z treści danego prawa podmiotowego, jak również przy zastrzeżeniu, że po upływie określonego czasu albo spełnieniu się określonego warunku prawo to (upoważnienie do wykonywania prawa) oraz korzyści i pożytki wynikające z wykonywania tego prawa zostaną przeniesione przez powiernika na powierzającego,. Zatem na zewnątrz (wobec osób trzecich) powiernik występuje w imieniu własnym jako podmiot danego prawa, z tym, że w stosunku do powierzającego (na wewnątrz) jest zobowiązany działać w interesie powierzającego (lub osoby trzeciej) i według jego wskazówek.

Jak wynika z uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 9 listopada 2004 r., sygn. akt III SA 3031/03: „Kodeks cywilny w art. 734 stanowi: „Przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. W braku odmiennej umowy zlecenie obejmuje umocowanie do wykonania czynności w imieniu dającego zlecenie. Wyrażenie „dokonanie określonej czynności prawnej” interpretowane jest elastycznie, jedną umową zlecenia objąć można zlecenie większej a nawet nieustalonej ilości czynności prawnych. „Określoną czynnością prawną” może być więc - w zależności od woli stron - pojedyncza czynność prawna, ale mogą to być również czynności prawne oznaczone rodzajowo i w dodatku powtarzalne. Stąd uznać należy, że zlecenie nabycia określonego udziału w imieniu własnym zleceniobiorcy, lecz na rzecz zleceniodawcy z jednoczesnym zobowiązaniem do dokonania czynności zbycia tego udziału wskazanej osobie trzeciej na rachunek zleceniodawcy także objęte jest tą konstrukcją prawną.

Jak wynika z przytoczonych postanowień art. 734 Kodeksu cywilnego istotą umowy zlecenia jest odpłatne (prowizja) lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub jeżeli tak stanowi umowa w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego. W takim przypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy, a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 zd. 2 k. c.).

Władztwo nad nabytymi prawami, jakie można przypisać zleceniobiorcy wykonującemu zlecenie powiernicze jest ograniczone, a to poprzez:

‒ ograniczenie czasowe - zleceniobiorca obowiązany jest przekazać nabyte prawa na pierwsze żądanie zleceniodawcy;

‒ ustawowo wyłączoną możliwość rozporządzania tymi prawami na rzecz kogo innego aniżeli zleceniodawca lub wskazany przezeń podmiot, co powoduje wyłączenie możliwości efektywnego zwiększenia masy majątkowej zleceniobiorcy o prawa nabyte w wykonaniu powiernictwa;

‒ nieekwiwalentność dla zleceniobiorcy zbycia nabytych we własnym imieniu, lecz na rachunek zlecającego praw; prawa te przenoszone są na zlecającego nieodpłatnie - zgodnie z art. 742 Kodeksu cywilnego dający zlecenie zwraca przyjmującemu zlecenie jedynie wydatki które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, oraz zwalnia go od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym.

W literaturze przedmiotu, czynności powiernicze, z punktu widzenia podatków dochodowych, określa się jako neutralne podatkowo. Podkreśla się, że „umowa powiernicza, ze swej istoty polegająca na przekazaniu i zwrocie wartości majątkowej, powinna być również traktowana jako generująca świadczenie, które ma charakter zwrotny i traktowana podatkowo na równi z umową pożyczki czy przekazaniem kaucji — czyli jako neutralna podatkowo (tzn. nie generująca przychodu w momencie przekazania środków jak i w momencie ich zwrotu lub ich ekwiwalentu)” - (M. Chudzik, Opodatkowanie czynności powierniczych podatkami dochodowymi, Monitor Podatkowy Nr 2/2006,s.l 7).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w cytowanym powyżej wyroku (sygn. akt sygn. akt 111 SA 3031/03) stwierdził, że: „Nie można przychodu ze sprzedaży powierniczej traktować jako przysporzenia zleceniobiorcy - powiernika. Za dochód skarżącego z tytułu umowy zlecenia powierniczego uznać należy zatem wyłącznie prowizję. Natomiast kosztów powierniczego nabycia udziału oraz kosztów i przychodu z powierniczego zbycia udziału nie rozpoznaje się w rozliczeniu podatkowym u zleceniobiorcy, ale u zleceniodawcy".

Umowa powiernicza, która ze swej istoty polega na przekazaniu i zwrocie wartości majątkowej powinna być traktowana jako generująca świadczenie zwrotne, a więc jest neutralna podatkowo znajduje swoje potwierdzenie także w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe.

Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 13 grudnia 2010 r. (sygn. ITPB2/415-862/10/1B), stanął na stanowisku, iż „należy stwierdzić, że w analizowanym stanie faktycznym, w związku z przeniesieniem własności udziałów w sp. z o.o. przez wspólników spółki (powierzających) na Wnioskodawczynię jako powiernika i następnie w związku ze zwrotnym przeniesieniem własności tych udziałów przez Wnioskodawczynię na powierzających w wykonaniu umowy powierniczej u Wnioskodawczym nie powstanie przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”. Podobny pogląd wyraził również Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, który w interpretacji indywidualnej z dnia 8 lutego 2011 r. (sygn. IBPBII/2/415-1196/10/ŁCz) uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym „ustawa z dnia 28 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 1991 r., Nr 80, poz. 360) nie zawiera przepisów, które wprost regulują zasady opodatkowania czynności wykonywanych w ramach umów powierniczych. Umowa powiernicza, która ze swej istoty polega na przekazaniu i zwrocie wartości majątkowej powinna być traktowana jako generująca świadczenie, które ma charakter zwrotny. Powinna ona więc być taktowana jako neutralna podatkowo i stawiana na równi z umową pożyczki (nie generującą przychodu w momencie przekazania środków, jak i w momencie zwrotu udziałów przez powiernika). Konsekwentnie, przeniesienia przez zleceniobiorcę własności objętych podczas realizacji umowy powierniczej udziałów powinno być traktowane analogicznie jak zwrot pożyczki. Otrzymanie przez zleceniodawcę udziałów w spółce stanowi bowiem de facto zwrot środków pieniężnych wydatkowanych przez zleceniodawcę na objęcie tych udziałów przez niego. Fakt, że w okresie pomiędzy nabyciem i przekazaniem zleceniodawcy wartość udziałów może znacząco wzrosnąć nie może mieć przy tym żadnego znaczenia, gdyż z ekonomicznego punktu widzenia zaistniała sytuacja jest analogiczna jak w przypadku, gdyby zleceniodawca objął udziały w spółce we własnym imieniu”.

B. Odpłatne zbycie jako przychód w podatku dochodowym

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT źródłem przychodu jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego przepis ten nie ma zastosowania, gdyż:

‒ nie zachodzi tutaj odpłatność zbycia prawa majątkowego, gdyż wartość nieruchomości wyrażona w cenie sprzedaży określonej umową, nie jest odpłatnością dokonywaną na rzecz Powiernika, nie jest zatem także jego przychodem;

‒ nabycie i zbycie powiernicze nie mogą być utożsamiane z nabyciem i zbyciem w rozumieniu cytowanego przepisu podatkowego. Nie można przychodu ze sprzedaży powierniczej traktować jako przysporzenia zleceniobiorcy - Powiernika.

Takie stanowisko jest również akceptowane w praktyce organów podatkowych, np. w interpretacji z dnia 16 kwietnia 2008 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie, nr IPPB2/415-99/08-4/AF:

„Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni jako Powiernik, zawierając umowę powiernictwa, zobowiązała się wobec inwestora, czyli Powierzającego, do nabycia we własnym imieniu, lecz na rachunek zleceniodawcy pewnych nieruchomości. Umowa ta zawiera zobowiązanie, że Wnioskodawczyni przeniesie nabyte nieruchomości na Powierzającego, na jego żądanie. Zawarta umowa nie przewiduje wynagrodzenia, ponieważ dotyczy relacji z najbliższą rodziną.

Biorąc powyższe pod uwagę, należy stwierdzić, że w analizowanym stanie faktycznym, przeniesienie własności nieruchomości przez Wnioskodawczynię, jako Powiernika, na Powierzającego, nie stanowi odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit, a) -c] ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym nie powstanie obowiązek podatkowy z tego tytułu u Wnioskodawczyni”.

Z kolei w postanowieniu w sprawie interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 30 września 2004 roku sygn. Bl/005/0624/04 Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku stwierdził: „przeniesienie własności nieruchomości z powiernika na właściwego nabywcę nie mieści się w zakresie pojęcia „odpłatnego zbycia” w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. i nie podlega opodatkowaniu 10% podatkiem dochodowym”.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, świadczenia wykonywane przez powiernika, w ramach zawartej umowy zlecenia powierniczego obejmują zakup nieruchomości i jej zbycie na rzecz osoby wskazanej przez Powierzającego, na jego żądanie. W wykonaniu umowy Powiernik działa w imieniu własnym, lecz na rachunek Powierzającego.

Powierzający przekazał cenę za zakup przedmiotowej nieruchomości bezpośrednio na rachunek bankowy zbywców. Ponadto Powierzający zapewnia finansowanie wszelkich wydatków związanych z realizacją przedmiotu umowy powiernictwa tj. remontem Nieruchomości.

Przeniesienie własności Nieruchomości nastąpi również na zlecenie Powierzającego na rzecz osoby przez niego wskazanej. Wszelkie korzyści jakie uzyska Powiernik z tytułu zbycia nieruchomości przekaże Powierzającemu. W związku z tym, w przypadku przeniesienia Nieruchomości Powiernik nie będzie działać jako sprzedawca rzeczy, lecz jako wykonawca zlecenia, a tym samym umowa taka (akt notarialny przeniesienia nieruchomości) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym z tytułu przeniesienia nieruchomości w ramach umowy powierniczej nie powstanie u Powiernika przychód podatkowy ani obowiązek złożenia deklaracji podatkowej z tego tytułu.

Przeniesienie własności nieruchomości w ramach umowy powierniczej nie powoduje bowiem przysporzenia majątkowego po stronie powiernika, a w konsekwencji również do powstania po jego stronie przychodu (tak też: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 18 maja 2011 r, nr ITPBl/415-154a/ll/GR).

Podstawą uzyskania przychodów mogą być tylko takie czynności, w wyniku których następuje po stronie osoby fizycznej przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy. Do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Co do zasady więc o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów danego podatnika decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa on aktywa tej osoby.

Konsekwencją przyjęcia tezy o charakterze przychodu jako definitywnego przysporzenia w majątku podatnika jest uznanie, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko te przychody, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro zatem umowa powiernicza zawiera zobowiązanie powiernika do zwrotu majątku lub uzyskanych korzyści dla powierzającego na jego żądanie, na powierniku nie będzie spoczywać obowiązek rozliczenia transakcji mających wymiar podatkowy.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w doktrynie, w której czynności powiernicze, z punktu widzenia podatków dochodowych, określa się jako neutralne podatkowo. Umowa powiernicza, ze swej istoty polegająca na przekazaniu i zwrocie wartości majątkowej, powinna być również traktowana jako generująca świadczenie, które ma charakter zwrotny i traktowana podatkowo na równi z umową pożyczki czy przekazaniem kaucji, czyli jako neutralna podatkowo (tzn. nie generująca przychodu w momencie przekazania środków jak i w momencie ich zwrotu lub ich ekwiwalentu) (M. Chudzik, Opodatkowanie czynności powierniczych podatkami dochodowymi Monitor Podatkowy Nr 2/2008, s. 17).

Podobnie twierdzą sądy administracyjne. Dla przykładu w wyroku WSA w Warszawie z dnia 9 listopada 2004 r. (sygn. akt III SA 3031/03) stwierdzono, iż (`(...)`) nie można przychodu ze sprzedaży powierniczej traktować jako przysporzenia zleceniobiorcy-powiernika. Za dochód Skarżącego z tytułu umowy zlecenia powierniczego uznać należy zatem wyłącznie prowizję.

Natomiast kosztów powierniczego nabycia udziału oraz kosztów i przychodu z powierniczego zbycia udziału nie rozpoznaje się w rozliczeniu podatkowym u zleceniobiorcy, ale u Zleceniodawcy”.

Powyższe potwierdzają również organy podatkowe. Przykładowo w interpretacji z dnia 23 sierpnia 2013 r. o sygn. IPPB1/415-673/13-3/KS Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził prawidłowość stanowiska, zgodnie z którym: „W przypadku zbycia przez powiernika na rzecz podmiotu trzeciego nieruchomości w wykonaniu umowy powierniczej po stronie powiernika nie dochodzi do odpłatnego zbycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychodu z przeniesienia własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego w wykonaniu umowy powierniczego zlecenia nie można traktować jako przysporzenia zleceniobiorcy - powiernika. Umowa ta będzie bowiem dla tej osoby neutralna podatkowo. Czynność przeniesienia własności nieruchomości przez osobę, która nie występuje we własnym interesie, lecz na rzecz faktycznego nabywcy (zlecającego), jako wykonana w ramach realizacji umowy zlecenia powierniczego nie wywoła zatem skutków prawnych w podatku dochodowym od osób fizycznych u powiernika. Skutki te zostaną wywołane po stronie Powierzającego jako zlecającego. Powierzający będzie więc zobowiązany do wykazania dochodu z tytułu sprzedaży i jego właściwego opodatkowania na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. żart. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych”.

Również w interpretacji indywidualnej z dnia z 23 sierpnia 2013 r., sygn. IPPB1/415-673/13- 3/KS, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wskazał, że: „w przypadku wykonania umowy powierniczej podatnikiem z tytułu zbycia nieruchomości nabytej w drodze umowy powierniczej nie jest powiernik tylko zleceniodawca”.

Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku przeniesienia własności nieruchomości w wykonaniu umowy powierniczej - czy to na zlecającego, czy na podmiot trzeci przez niego wskazany - po stronie powiernika nie dochodzi do odpłatnego zbycia w rozumieniu przepisów Ustawy o PIT.

Przychodu z przeniesienia własności nieruchomości w ramach powierniczego zlecenia nie można traktować jako przysporzenia powiernika. Czynność przeniesienia własności nieruchomości przez osobę, która nie występuje we własnym interesie, lecz na rzecz faktycznego nabywcy (zlecającego), jako wykonana w ramach realizacji umowy powiernictwa, nie wywołuje skutków prawnych w podatku dochodowym od osób fizycznych u powiernika.

Skutki podatkowe z tego tytułu powstają po stronie zlecającego i to zlecający jest zobowiązany do rozliczenia transakcji sprzedaży nieruchomości i jej właściwego opodatkowania (chyba, że zachodzą przesłanki wyłączenia takiej sprzedaży z opodatkowania z uwagi na upływ 5 lat kalendarzowych od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT).

Biorąc pod uwagę powyższe zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż Nieruchomości przez Powiernika będzie neutralna podatkowo. Tym samym, ewentualne skutki podatkowe otrzymania ceny sprzedaży przypadającej zgodnie z umową Powierzającemu obciążać mogą jedynie jego, to on zobowiązany będzie do stosownego rozliczenia podatkowego w tym zakresie.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT, źródłem przychodu jest, z zastrzeżeniem ust. 2, odpłatne zbycie:

a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa, do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d. innych rzeczy, - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie skutkuje powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, jeżeli sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie - nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 powołanej ustawy, a zatem przysporzenie uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nie podlega w takim przypadku opodatkowaniu.

W przypadku odpłatnego zbycia (sprzedaży) nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma więc ustalenie zarówno daty nabycia nieruchomości, daty jej zbycia oraz tego, czy nie nastąpi ono w wykonywaniu działalności gospodarczej.

Zdaniem Wnioskodawcy, skutek nabycia Nieruchomości wystąpił z dniem jej nabycia przez Powiernika, co wynika z samej istoty stosunku powiernictwa, a co za tym idzie okres umożliwiający zastosowanie wyłączenie z opodatkowania przewidzianego w art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT powinien być liczony od końca roku, w którym nastąpiło nabycie Nieruchomości przez Powiernika. Na taki sposób kalkulacji 5-letnigo okresu umożliwiającego zastosowanie wyłączenia z opodatkowania w przypadku nabycia powierniczego nieruchomości wskazują również wydawane w tym zakresie interpretacje prawa podatkowego.

Przykładowo w interpretacji z dnia 23 sierpnia 2013 r., sygn. IPPB1/415-673/13-3/KS, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie potwierdził prawidłowość stanowiska wnioskodawcy, zgodnie z którym gdy powiernik dokona zbycia nieruchomości w imieniu własnym lecz na rzecz podatnika z perspektywy tego podatnika: „okres umożliwiający zastosowanie zwolnienia przewidzianego wart. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, powinien być liczony od końca roku, w którym nastąpiło nabycie w wykonaniu umowy powierniczej (tj. nabycie nieruchomości przez powiernika na rzecz zlecającego)”.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z istnieniem stosunku powiernictwa w odniesieniu do Nieruchomości, sprzedaż Nieruchomości nie może dlań wywoływać skutków podatkowych na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Skutek nabycia Nieruchomości wystąpił z dniem jej zakupu przez Powiernika, a co za tym idzie okres umożliwiający zastosowanie wyłączenia z opodatkowania przewidzianego w art. 10 ust. 1 pkt 8 Ustawy o PIT powinien być liczony od końca roku, w którym nastąpiło nabycie Nieruchomości przez Powiernika.

Tym samym, skoro od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie Nieruchomości przez Powiernika upłynęło 5 lat (Nieruchomość została nabyta w 2006 r.), sprzedaż Nieruchomości przez Powiernika nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych po stronie Powierzającego. Patrz też: Interpretacja z dnia 10 września 2018 r. nr 0114-KDIP3-1.4011.362.2018.1.KS, zgodnie z którą: (`(...)`) skoro od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło nabycie Nieruchomości przez Powiernika upłynęło 5 lat, sprzedaż Nieruchomości przez Powiernika nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych po stronie Wnioskodawcy” (Powierzający).

Oznacza to, że środki przekazane Powierzającemu przez Powiernika uzyskane ze sprzedaży Nieruchomości będą dla Powierzającego neutralne podatkowo na gruncie Ustawy o PIT.

Przekazania środków nie można też utożsamiać z darowizną, gdyż przedmiotowe rozliczenie wynika z wykonania zawartej umowy powiernictwa. Wobec tego, przekazanie środków pieniężnych przez Powiernika Powierzającemu, nie będzie objęte zakresem opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm.)

osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Zgodnie z generalną zasadą wyrażoną w art. 9 ust. 1 ww. Ustawy

opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 2 powołanej ustawy

dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Z kolei w myśl art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. Ustawy

źródłami przychodów jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Zgodnie zaś z art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej - oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

- prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

prawa wieczystego użytkowania gruntów,

innych rzeczy,

jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Pojęcie pozarolniczej działalności gospodarczej użyte w cytowanym wyżej przepisie art. 5a pkt 6 ustawy wymaga, aby był to jeden z wymienionych w lit. a)-c) rodzajów działalności, który dodatkowo oraz opiera się na następujących przesłankach:

‒ zarobkowym celu działalności,

‒ wykonywaniu działalności w sposób zorganizowany i ciągły,

‒ prowadzeniu działalności we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek.

Działalność jest wtedy zarobkowa, gdy jest zdolna do potencjalnego generowania zysku, a jej przeznaczeniem jest zapewnienie określonego dochodu. Działalność musi być tak prowadzona i ukierunkowana, aby była w stanie zyski faktycznie osiągnąć. Jednakże brak zysku z podjętych działań noszących znamiona działalności gospodarczej nie oznacza, iż działalność taka nie była faktycznie prowadzona. Prowadzenie bowiem działalności gospodarczej zawsze wiąże się z ryzykiem nieosiągnięcia dochodów. Zarobkowego charakteru nie mają działania, których wyłącznym celem jest zaspokojenie własnych potrzeb osoby podejmującej określone czynności.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymagają również, aby czynności wykonywane były w sposób zorganizowany i ciągły, przy czym możliwe jest osiąganie dochodów z tego rodzaju działalności bez spełnienia niektórych formalnych elementów organizacji (np. rejestracji urzędowej), gdyż prowadzenie działalności gospodarczej jest kategorią obiektywną, niezależnie od tego, jak działalność tę ocenia sam prowadzący ją podmiot i jak ją nazywa oraz czy dopełnia ciążących na nim obowiązków z działalnością tą związanych.

Za takim rozumieniem pojęcia „zorganizowany” przemawia również definicja słownikowa. Zgodnie z Nowym Słownikiem Poprawnej Polszczyzny, Wydawnictwo Naukowe PWN pod redakcją Andrzeja Markowskiego, Warszawa 2000 r., organizować to przygotowywać, zakładać jakieś przedsięwzięcie, bądź w znaczeniu drugim - nadawać czemuś reguły, wprowadzać porządek (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu z dnia 7 maja 2008 r., sygn. akt I SA/Op18/08).

Co do kryterium ciągłości w wykonywaniu działalności gospodarczej, to jego wprowadzenie przez ustawodawcę miało na celu wyeliminowanie z pojęcia działalności gospodarczej przedsięwzięć o charakterze incydentalnym i sporadycznym. Ciągłość w wykonywaniu działalności gospodarczej oznacza względnie stały zamiar jej wykonywania. Nie wyklucza on jednak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej tylko sezonowo lub do czasu osiągnięcia postawionego przez dany podmiot celu i to bez względu na okres, w którym cel ten miałby być realizowany. Do zachowania ciągłości wystarczające jest, aby z całokształtu okoliczności sprawy wynikał zamiar powtarzania określonego zespołu konkretnych działań w celu osiągnięcia efektu w postaci zarobku.

Przez powtarzalność rozumie się cały szereg wielokrotnie powtarzanych czynności podejmowanych w konkretnym celu. Taki zespół wielokrotnie powtarzanych czynności, (nie zaś czynności sporadyczne, oderwane od siebie, nie powiązane ze sobą) w dziedzinie wytwórczej, usługowej lub handlowej podejmowanych w celach zarobkowych i na własny rachunek, można uznać za prowadzenie działalności gospodarczej.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że na podstawie pisemnej umowy powiernictwa z 2006 r. Pani A. zobowiązała się wobec swojego syna – Pana B. do nabycia we własnym imieniu, lecz na jego rachunek, jako Powierzającego, oznaczonej w umowie powiernictwa nieruchomości (gruntu wraz z budynkiem). Przedmiotowa nieruchomość została nabyta w 2006 r. przez Powiernika w ramach zlecenia powierniczego.

Umowa powiernictwa zawierała zobowiązanie Powiernika do przeniesienia nabytej nieruchomości wraz z ewentualnymi nakładami na Powierzającego, na każde jego żądanie. Na podstawie umowy powiernictwa, Powiernik był też uprawniony również do działań mających na celu doprowadzenie nieruchomości do stanu gotowego do zamieszkania przez Powierzającego. W ramach wykonywania czynności powierniczych Powiernik nie mogła zbywać przedmiotowej nieruchomości na rzecz osób trzecich, ani obciążać nieruchomości ograniczonymi prawami rzeczowymi.

Zapłata ceny za nieruchomość nastąpiła w ten sposób, że Powierzający przekazał środki finansowe bezpośrednio na rachunek podmiotu, od którego w ramach umowy Powiernik dokonał zakupu przedmiotowej nieruchomości, co zgodne było z zawartą umową powiernictwa. Powierzający zapewnia finansowanie wszelkich wydatków związanych z przedmiotem umowy powiernictwa, w tym kosztów związanych z nabyciem nieruchomości oraz jej utrzymaniem.

W umowie zakupu nieruchomości (aktach notarialnych, tj. umowie przedwstępnej oraz umowie sprzedaży), Powiernik występuje jako osoba nabywająca.

Zawarta umowa powiernictwa nie zawiera wynagrodzenia, gdyż dotyczy relacji z osobami spokrewnionymi (Powiernik jest matką Powierzającego). Ponadto wykonywanie umowy powierniczej nie było realizowane w ramach działalności gospodarczej, której Powiernik nigdy nie prowadził, ani w ramach działalności wykonywanej osobiście, czy też w ramach innego źródła przychodów. Jedyną podstawą prawną dla zlecenia powierniczego nabycia nieruchomości jest relacja zaufania w ramach rodziny, osób bliskich. Ponadto nieruchomość nie jest przedmiotem najmu, dzierżawy, ani użyczenia.

W dniu 29 marca 2022 r. strony umowy powiernictwa zawarły Aneks do tej umowy, na mocy którego Powierzający może wskazać Powiernikowi osobę trzecią, na rzecz której Powiernik działając w imieniu własnym, ale na rzecz Powierzającego przeniesie własność Nieruchomości.

W takim przypadku Powierzający w transakcji sprzedaży będzie występował jako pełnomocnik. W ramach wykonania umowy powiernictwa środki uzyskane ze sprzedaży Nieruchomości przekazane zostaną Powierzającemu.

W dniu 25 maja 2022 r. Powiernik, działająca w umowie przez pełnomocnika w osobie Powierzającego dokonała sprzedaży przedmiotowej Nieruchomości osobie trzeciej, jednocześnie w wykonaniu umowy powiernictwa przekazała uzyskane środki finansowe przelewem na rachunek bankowy Powierzającego.

Powiernictwo jako instytucja prawna nie jest uregulowane w prawie polskim. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.) zasada swobody kontraktowej. Zgodnie z tym przepisem, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Najczęściej podstawą do skonstruowania umowy powierniczej jest umowa zlecenia. Prawa i obowiązki stron tej umowy należy zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu.

Istota zlecenia powierniczego polega na tym, że na zewnątrz występuje powiernik, który dokonuje nabycia pewnej rzeczy lub prawa we własnym imieniu, ale na rzecz zleceniodawcy. Jak wynika z art. 734 i 735 Kodeksu cywilnego, istotą umowy zlecenia jest odpłatne (prowizja) lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub jeżeli tak stanowi umowa w imieniu własnym lecz na rachunek zlecającego. W tym ostatnim wypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy (fiduicjarny), a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 zd. 2 Kodeksu cywilnego).

Władztwo nad nabytymi prawami, jakie można przypisać zleceniobiorcy wykonującemu zlecenie powiernicze jest ograniczone, a to poprzez:

  1. ograniczenie czasowe – zleceniobiorca obowiązany jest przekazać nabyte prawa na pierwsze żądanie zleceniobiorcy;

  2. ustawowo wyłączoną możliwość rozporządzania tymi prawami na rzecz kogo innego aniżeli zleceniodawca lub wskazany przezeń podmiot, co powoduje wyłączenie możliwości efektywnego zwiększenia masy majątkowej zleceniobiorcy o prawa nabyte w wykonaniu powiernictwa;

  3. nieekwiwalentność dla zleceniobiorcy zbycia nabytych we własnym imieniu, lecz na rachunek zlecającego praw, prawa te przenoszone są na zlecającego nieodpłatnie -zgodnie z art. 742 Kodeksu cywilnego dający zlecenie zwraca przyjmującemu zlecenie jedynie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, oraz zwalnia go od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym, natomiast w przypadku przenoszenia powierniczo nabytych praw na wskazaną przez zlecającego osobę trzecią cena zbycia stanowi należność zleceniodawcy (art. 740 Kodeksu cywilnego).

Okoliczności przedstawione we wniosku wskazują, iż nieruchomość nie została zakupiona dla celów prowadzenia działalności gospodarczej. Na podstawie treści wniosku nie można również stwierdzić, by sprzedaż nieruchomości miała nastąpić w ramach działalności handlowej wykonywanej w sposób zorganizowany i ciągły. Dodatkowo, zawarta umowa powiernictwa nie zawiera wynagrodzenia, gdyż dotyczy relacji z osobami spokrewnionymi (powiernik jest matką Powierzającego). Ponadto, jak wskazano we wniosku, wykonywanie umowy powiernictwa nie jest realizowane w ramach działalności gospodarczej, której Powiernik nigdy nie prowadził, ani w ramach działalności wykonywanej osobiście, czy też w ramach innego źródła przychodów. Treść wniosku przemawia więc za tym, że sprzedaż nie nastąpiła w wykonywaniu działalności gospodarczej, a zatem nie powoduje powstania przychodu ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz wyżej cytowane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że w przypadku przeniesienia własności nieruchomości przez powiernika na rzecz podmiotu trzeciego w wykonaniu umowy powierniczej po stronie powiernika nie dochodzi do odpłatnego zbycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychodu z przeniesienia własności nieruchomości w wykonaniu umowy powierniczej nie można traktować jako przysporzenia powiernika. Umowa ta będzie dla powiernika neutralna podatkowo. Czynność przeniesienia własności nieruchomości przez osobę, która nie występuje we własnym interesie, lecz na rzecz faktycznego nabywcy (powierzającego), jako wykonana w ramach realizacji umowy zlecenia powierniczego nie wywoła zatem skutków prawnych w podatku dochodowym od osób fizycznych u powiernika.

W odniesieniu do środków finansowych uzyskanych przez powierzającego od powiernika z racji wykonania umowy powiernictwa zgodnie z aneksem zawartym 29 marca 2022 r. w opisanym stanie faktycznym skutki podatkowe sprzedaży nieruchomości należy rozpatrywać w kontekście spełnienia przesłanek określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym sprzedaż nieruchomości, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych po stronie powierzającego z uwagi na upływ okresu pięciu lat liczonych od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego zbycie przez powiernika.

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 i 2 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Końcowo odnosząc się do powołanych interpretacji indywidualnych oraz wyroków sądów wskazać należy, że dotyczą one konkretnych i indywidualnych spraw podatników w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące, zatem nie mogą przesądzać o niniejszym rozstrzygnięciu. Natomiast organy podatkowe, mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów i innych organów podatkowych, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, że nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Państwo do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Pan B.S. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili