Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika w związku z wykupem certyfikatów inwestycyjnych od Uczestnika. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 lipca 2022 r. Treść tego wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca – X. (dalej: „Fundusz”) – jest osobą prawną utworzoną na podstawie ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r., poz. 605 ze zm.; dalej: „UFI”). Fundusz zarządzany jest przez Y. Spółka Akcyjna (dalej: „Towarzystwo”, T..”), które z mocy prawa jest organem Funduszu. Posiadaczem certyfikatów inwestycyjnych wyemitowanych przez Fundusz jest osoba fizyczna, polski rezydent podatkowy (dalej: „Uczestnik”). Uczestnik zamierza zbyć część posiadanych certyfikatów inwestycyjnych Funduszu na rzecz Funduszu w celu umorzenia.

W ramach realizacji Fundusz dokona wykupu certyfikatów inwestycyjnych od Uczestnika. Przed dokonaniem wykupu certyfikatów inwestycyjnych w celu umorzenia Uczestnik przedstawi T`(...)` swój numer NIP, potwierdzenie rejestracji jednoosobowej działalności gospodarczej w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) oraz oświadczenie wskazujące, że:

1. Uczestnik prowadzi działalność gospodarczą obejmującą obrót papierami wartościowymi;

2. Uczestnik nabywa i sprzedaje papiery wartościowe w celu osiągnięcia zysku;

3. Uczestnik nabywa papiery wartościowe i przechowuje je do momentu wykupu;

4. Wykup certyfikatów inwestycyjnych dokonany zostanie w ramach działalności gospodarczej Uczestnika.

Uczestnik przedstawił również T… wydaną na jego rzecz interpretację indywidualną z (…) lutego 2015 r. o sygn. (…), zgodnie z którą opisane w zdarzeniu przyszłym przychody Uczestnika z odpłatnego zbycia (w tym wykupu przez emitentów) certyfikatów inwestycyjnych będą dla Uczestnika przychodami zaliczanymi do źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

Pytanie

Czy w przypadku wypłaty przez Fundusz na rzecz Uczestnika środków z tytułu wykupu certyfikatów inwestycyjnych Fundusz powinien pobrać podatek u źródła, działając w charakterze płatnika?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa opinii, w przypadku wypłaty przez Fundusz na rzecz Uczestnika środków z tytułu wykupu certyfikatów inwestycyjnych Fundusz nie będzie działał w charakterze płatnika oraz nie powinien pobrać podatku u źródła.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 i 7 ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) odrębnymi źródłami przychodów są:

‒ pozarolnicza działalności gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3, dalej: „działalność gospodarcza”),

‒ kapitały pieniężne i prawa majątkowe (art. 10 ust. 1 pkt 7).

Podział ten ma wpływ nie tylko na sposób prowadzenia dokumentacji finansowej, ustalanie podstawy opodatkowania, ale także na sposób opodatkowania i jego wysokość. Przedstawione kategorie mają również charakter rozłączny co oznacza, że jeśli dany rodzaj przychodów zostanie przypisany do jednej z nich to nie może być opodatkowany w sposób właściwy dla drugiej.

Za przychody z kapitałów pieniężnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 6 lit. a ustawy o PIT, uważa się przychody z odpłatnego zbycia udziałów (akcji), udziałów w spółdzielni oraz papierów wartościowych.

Stosownie do treści art. 5a pkt 11 ustawy o PIT, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych oznacza to papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (tekst jedn. Dz. U. z 2021 r., poz. 328, ze zm.).

Zgodnie z art. 3 pkt 1 lit. a ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych rozumie się przez to akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 i 2320), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

W świetle powyższego uznać należy, że certyfikaty inwestycyjne stanowią papiery wartościowe w rozumieniu ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5, dochód z tytułu udziału w funduszach kapitałowych podlega zryczałtowanemu 19% podatkowi dochodowemu, pobieranemu przez wypłacającego działającego w charakterze płatnika zgodnie z art. 41 ust. 4 ustawy o PIT.

Działalność gospodarcza jest odrębnym od kapitałów pieniężnych źródłem przychodu. Definicja działalności gospodarczej została zawarta w art. 5a pkt 6 ustawy o PIT. Zgodnie z jego treścią, działalność gospodarcza albo pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych,

prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Przychody z działalności gospodarczej zostały zdefiniowane w art. 14 ustawy o PIT. Należą do nich wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 ww. ustawy. Przychody ze zbycia certyfikatów na rzecz funduszu w celu umorzenia nie zostały wskazane w art. 14 ust. 3 ustawy o PIT. Przychody z działalności gospodarczej opodatkowane są zgodnie z zasadami wybranymi przez osobę prowadzącą działalność.

Przepisy ustawy o PIT nie wskazują, by dochód z tytułu zbycia certyfikatów inwestycyjnych na rzecz funduszu w celu umorzenia w ramach działalności gospodarczej podlegał opodatkowaniu u źródła. Oznacza to, że podatnik uzyskujący dochód ze zbycia certyfikatów inwestycyjnych w ramach działalności gospodarczej jest zobowiązany do samodzielnego opodatkowania tego dochodu, a podmiot wypłacający należność nie jest zobowiązany do poboru podatku, działając w charakterze płatnika. Brak obowiązku poboru podatku przez płatnika, w przypadku gdy przychód z tytułu wykupu certyfikatów inwestycyjnych osiągany jest w ramach działalności gospodarczej, potwierdził NSA w wyroku z 5 czerwca 2019 r., sygn. akt II FSK 1915/17.

W opinii Wnioskodawcy, w przypadku wypłaty przez Fundusz na rzecz Uczestnika środków z tytułu wykupu certyfikatów inwestycyjnych w warunkach opisanych w zdarzeniu przyszłym Fundusz nie będzie działał w charakterze płatnika oraz nie powinien pobrać podatku u źródła. T… oraz Fundusz nie mają innych możliwości stwierdzenia, czy wykup certyfikatów inwestycyjnych dokonywany jest w ramach działalności gospodarczej Uczestnika, jak tylko bazowanie na informacjach udostępnionych przez Uczestnika. W przypadku, gdy Uczestnik przedstawi dowody potwierdzające, że jednoosobowa działalność gospodarcza została przez niego zarejestrowana w CEIDG oraz oświadczenie, że jego działalność gospodarcza obejmuje obrót papierami wartościowymi, a wykup certyfikatów inwestycyjnych dokonany zostanie w ramach działalności gospodarczej, Wnioskodawca będzie musiał uznać, że przychód osiągnięty przez uczestnika należy zakwalifikować do przychodów z działalności gospodarczej. Dochód z tytułu działalności gospodarczej podlega natomiast opodatkowaniu bezpośrednio przez podatnika co oznacza, że wypłacając na rzecz Uczestnika środki z tytułu wykupu certyfikatów inwestycyjnych Fundusz nie będzie zobowiązany do poboru podatku u źródła.

Powyższe potwierdził Minister Finansów w wydanej za pośrednictwem Dyrektora Izby Skarbowej w A. interpretacji indywidualnej wydanej na rzecz Uczestnika (interpretacja indywidualna z (…) lutego 2015 r. o sygn. (…)). W wymienionej interpretacji Dyrektor Izby Skarbowej w A. wskazał, że „gdy przedmiotem działalności gospodarczej prowadzonej przez Wnioskodawcę będzie nabywanie i zbywanie certyfikatów inwestycyjnych, to uzyskany przychód z odpłatnego zbycia certyfikatów inwestycyjnych oraz ich wykupu przez emitentów, jak i koszty uzyskania tych przychodów stanowić będą dla Wnioskodawcy przychody oraz koszty uzyskania przychodów ze źródła jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza. Dochody uzyskane z tego tytułu należy opodatkować zgodnie z wybraną przez Wnioskodawcę dla tego źródła formą opodatkowania”.

W sytuacji opisanej we wniosku Uczestnika Fundusz nie może więc pobrać podatku u źródła, działając w charakterze płatnika.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Ustawodawca dokonał podziału przysporzeń majątkowych uzyskiwanych przez podatników na różne źródła przychodów. Zgodnie z art. 10 ust. 1 ww. ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są m.in.:

‒ pozarolnicza działalność gospodarcza (pkt 3);

‒ kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (pkt 7).

Określenie przychodów zaliczanych do źródła „pozarolnicza działalność gospodarcza” znajduje się w art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z powyższego jednoznacznie wynika, że pozarolnicza działalność gospodarcza – zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy – jest odrębnym od pozostałych źródłem przychodów, przy czym kwalifikacja uzyskiwanego przysporzenia majątkowego do tego źródła uzależniona jest od spełnienia warunków określonych w art. 5a pkt 6 ustawy.

W myśl powyższego przepisu:

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

‒ prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Katalog przychodów zaliczanych do źródła „kapitały pieniężne” zawarty został natomiast w art. 17 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Z treści art. 17 ust. 1 pkt 5 tej ustawy wynika, że:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z tytułu udziału w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 1c.

Pod pojęciem „przychodów z udziału w funduszu kapitałowym” rozumie się wszelkie przysporzenia wynikające z relacji fundusz kapitałowy – uczestnik tego funduszu. Przepis ten dotyczy zatem przychodów, które są rezultatem realizacji przez fundusz kapitałowy uprawnień majątkowych podatnika jako uczestnika funduszu.

Certyfikaty inwestycyjne emitowane przez fundusze inwestycyjne zamknięte mieszczą się w definicji „papierów wartościowych” zawartej w art. 5a pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl ww. przepisu, pod tym pojęciem należy rozumieć:

papiery wartościowe, o których mowa w art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 328, 355 i 680).

Z kolei w świetle art. 3 pkt 1 lit. a i b powołanej w powyższym przepisie ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych - rozumie się przez to:

a) akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 1526 i 2320 oraz z 2021 r. poz. 2052), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego,

b) inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a, lub wykonywane poprzez dokonanie rozliczenia pieniężnego, odnoszące się do papierów wartościowych określonych w lit. a, walut, stóp procentowych, stóp zwrotu, towarów oraz innych wskaźników lub mierników (prawa pochodne).

Natomiast pojęcie „fundusze kapitałowe” na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zdefiniowane zostało w art. 5a pkt 14. Zgodnie z tą regulacją:

Ilekroć w ustawie jest mowa o funduszach kapitałowych oznacza to fundusze inwestycyjne oraz fundusze zagraniczne, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych, oraz ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe działające na podstawie przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, z wyjątkiem funduszy emerytalnych, o których mowa w przepisach o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, od uzyskanego dochodu z tytułu udziału w funduszach kapitałowych pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest pobierany przez płatnika (art. 41 ust. 4 w zw. z ust. 1, z zastrzeżeniem art. 41 ust. 4d).

W myśl art. 41 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

(…) zryczałtowany podatek dochodowy, o którym mowa w art. 30a ust. 1 pkt 2 i 5, pobierają, jako płatnicy, podmioty prowadzące rachunki papierów wartościowych dla podatników, jeżeli dochody (przychody) te zostały uzyskane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i wiążą się z papierami wartościowymi zapisanymi na tych rachunkach, a wypłata świadczenia na rzecz podatnika następuje za pośrednictwem tych podmiotów (…).

Stosownie do treści art. 42 ust. 1 ww. ustawy:

Płatnicy, o których mowa w art. 41, przekazują kwoty pobranych zaliczek na podatek oraz kwoty zryczałtowanego podatku w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki (podatek) – na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby (…).

Zatem, aby uzyskany przychód przez Uczestnika Funduszu będącego osobą fizyczną mógł być uznany za przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej przychód ten nie może być zaliczany do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2, 4-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli ustawa ta zalicza określony przychód do innego źródła przychodów niż pozarolnicza działalność gospodarcza (np. do przychodów z kapitałów pieniężnych), przychód ten stanowi przychód z tego źródła, a nie przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

W sytuacji, gdy Uczestnik Funduszu będący osobą fizyczną prowadzi działalność gospodarczą, której przedmiotem jest obrót papierami wartościowymi (w tym certyfikatami inwestycyjnymi) – jak ma to miejsce w przedmiotowej sprawie – i otrzymuje pożytki z ww. papierów wartościowych w ramach prowadzonej działalności, uzyskany przychód należy traktować jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wówczas taki przychód związany z prowadzoną działalnością gospodarczą nie podlega opodatkowaniu na podstawie art. 30a ustawy.

Należy więc zgodzić się z Wnioskodawcą, że w przypadku wypłaty na rzecz Uczestnika środków z tytułu wykupu certyfikatów inwestycyjnych, który to wykup będzie dla Uczestnika przychodem z działalności gospodarczej, po stronie Wnioskodawcy nie będą spoczywać obowiązki płatnika w zryczałtowanym podatku dochodowym od osób fizycznych wynikające z art. 41 ust. 4d w zw. z art. 30a ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).