Interpretacja indywidualna po wyroku sądu – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani:
-
ponownie rozpatruję sprawę Pani wniosku z 22 grudnia 2020 r. o wydanie interpretacji indywidualnej – uwzględniam przy tym wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 10 listopada 2021 r., sygn. akt I SA/Gl 826/21;
-
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 grudnia 2020 r. wpłynął Pani wniosek z 22 grudnia 2020 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W dniu 17 maja 2015 r. zmarła mama Wnioskodawczyni (`(...)`..). Spadek po niej z mocy ustawy nabyli: tata Wnioskodawczyni (`(...)`..) oraz Wnioskodawczyni, po 1/2 części każde z nich. Fakt ten został potwierdzony aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonym w dniu 5 października 2015 r., przez notariusza `(...)`.. (Rep. A nr ………).
W skład nabytego spadku wchodziły prawa i obowiązki majątkowe zmarłej, w szczególności:
- prawo współwłasności nieruchomości o powierzchni gruntu `(...)` m2, zabudowanej budynkiem mieszkalnym o powierzchni użytkowej 180 m2, położonej w …, ul. …,
- prawo współwłasności nieruchomości o powierzchni gruntu 447 m2,
- prawo współwłasności nieruchomości o powierzchni gruntu 863 m2 (dwie działki posiadające oddzielne księgi wieczyste), na których został posadowiony jeden budynek mieszkalny o powierzchni użytkowej 270 m2, położony w `(...)`, przy ul. …,
- długi spadkowe wynikające z wierzytelności banku …, z tytułu kredytu udzielonego na podstawie Umowy o … w złotych (nr …) z dnia 30 lipca 2012 r., zaciągniętego przez rodziców Wnioskodawczyni, `(...)`.. oraz `(...)``(...)`
Stan zadłużenia wynikającego z zaciągniętego kredytu wynosił na dzień śmierci mamy Wnioskodawczyni 377 336 zł 53 gr. Udział Wnioskodawczyni w spadku wyniósł 1/2, co oznacza, że odziedziczyła Ona m.in. 1/4 udziału w prawie własności nieruchomości o powierzchni gruntu 572 m2, 1/4 udziału w prawie własności nieruchomości o powierzchni gruntu 447 m2 oraz 1/4 udziału w prawie własności nieruchomości o powierzchni gruntu 863 m2, a także 1/4 długu spadkowego wynikającego z wierzytelności banku ……, z tytułu udzielonego kredytu z dnia 30 lipca 2012 r., w kwocie 94 334 zł 13 gr.
W dniu 13 marca 2017 r. na podstawie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza `(...)`. (Rep. A nr …………….), Wnioskodawczyni sprzedała za cenę 148 750 zł udział w wysokości 1/4 w prawie własności nieruchomości o powierzchni gruntu 572 m2, przy czym kupujący zapłacili Wnioskodawczyni cenę za udział zgodnie z umową, na rachunek bankowy należący do taty Wnioskodawczyni. Zbycie przez Wnioskodawczynię udziału w prawie własności ww. nieruchomości nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej, o której mowa w art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednocześnie w dniu 14 marca 2017 r. Wnioskodawczyni i Jej tata podpisali umowę, z treści której wynika, że Wnioskodawczyni upoważniła tatę do dysponowania środkami pieniężnymi uzyskanymi ze sprzedaży udziału w nieruchomości w wysokości 148 750 zł, na poczet spłaty zadłużenia z tytułu kredytu udzielonego na podstawie kredytowej z dnia 30 lipca 2012 r., do której to spłaty Wnioskodawczyni była zobowiązana na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego. W dniu 27 marca 2017 r. kredyt został spłacony całkowicie (część Wnioskodawczyni i Jej taty).
W dniu 23 kwietnia 2018 r. Wnioskodawczyni złożyła zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2017 (PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-39), z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości w wysokości 145 675 zł, przy czym w poz. 25 wykazano całość powyższej kwoty jako dochód zwolniony na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym. Różnica pomiędzy ceną sprzedaży z kwotą wykazaną w zeznaniu 3 075 zł, to przypadające na Wnioskodawczynię koszty taksy notarialnej oraz prowizji dla pośrednika nieruchomości.
Z powyższego wynika, że środki uzyskane ze sprzedaży nieruchomości położonej w `(...)` przy ul. …, Wnioskodawczyni przeznaczyła na spłatę kredytu zaciągniętego przez rodziców Wnioskodawczyni w części, do zapłaty której Wnioskodawczyni była zobowiązana na skutek przyjęcia spadku po zmarłej mamie. Kredyt został zaciągnięty na budowę budynku mieszkalnego na nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki nr … i nr …, położonej przy ulicy …, któremu to budynkowi, po zakończeniu budowy w dniu 28 października 2014 r., został nadany przez Burmistrza Miasta numer porządkowy …………. W budynku tym znajdują się fizycznie wydzielone dwa mieszkania z osobnymi wejściami, węzłami sanitarnymi i kuchniami. W jednym z tych mieszkań posadowionym na parterze mieszka tata Wnioskodawczyni, natomiast w drugim, znajdującym się na piętrze mieszka Wnioskodawczyni, co potwierdza również fakt zameldowania Wnioskodawczyni na pobyt stały pod adresem: `(...)` Wnioskodawczyni mieszka w opisanym wyżej mieszkaniu od chwili kiedy została zakończona budowa budynku mieszkalnego, do dnia dzisiejszego, a zatem również w dniu śmierci mamy Wnioskodawczyni, w dniu sprzedaży nieruchomości czy w dniu spłaty kredytu.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawczyni nadmienia, że w sprawie nie doszło do działu spadku ani zniesienia współwłasności, wszystkie wpisy na rzecz Wnioskodawczyni oraz Jej taty, w działach II ksiąg wieczystych wymienionych we wniosku, nastąpiły na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia z dnia 5 października 2015 r. (Rep. A nr …….). Na tej podstawie do umowy sprzedaży nieruchomości o powierzchni gruntu 572 m2 przystąpiła Wnioskodawczyni oraz Jej tata, a w dziale II ksiąg wieczystych ……………. oraz …………………. prowadzonych dla nieruchomości o powierzchni gruntu 447 m2 oraz 863 m2, na której został posadowiony jeden budynek mieszkalny o powierzchni użytkowej 270 m2, położony w `(...)`, widnieje wpis właścicieli: Wnioskodawczyni w udziale 1/4 oraz Jej taty w udziale 3/4. Umowa o kredyt z dnia 30 lipca 2012 r. opiewała na kwotę 576 000 zł. Nie był to kredyt walutowy.
Spadkobiercy, Wnioskodawczyni oraz Jej tata, nie zawierali z bankiem aneksu do umowy z dnia 30 lipca 2012 r., na podstawie którego nastąpiłoby przejęcie długu. Jednak w tej sytuacji przejęcie długu nie było możliwe, bowiem art. 519 § 2 Kodeksu cywilnego stanowi:
„Przejęcie długu może nastąpić:
-
przez umowę między wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika (`(...)`);
-
przez umowę między dłużnikiem a osobą trzecią za zgodą wierzyciela (`(...)`)”.
Dłużnikiem w tym przypadku była zmarła mama Wnioskodawczyni, która nie mogła złożyć żadnego z ww. oświadczeń. W tej sytuacji spadkobiercy, w tym Wnioskodawczyni, przejęli odpowiedzialność za długi spadkowe z dniem złożenia oświadczenia o przyjęciu spadku.
Spadkobiercy, w tym Wnioskodawczyni, składając oświadczenie o przyjęciu spadku przejęli odpowiedzialność za długi spadkowe z dniem złożenia tego oświadczenia, w tym za pozostałe do zapłaty zadłużenie z tytułu umowy kredytowej z dnia 30 lipca 2012 r., przy czym Wnioskodawczyni nabyła spadek po zmarłej mamie w części 1/2, co potwierdza akt poświadczenia dziedziczenia z dnia 5 października 2015 r. Spadkobiercy do chwili działu spadku ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe (art. 1034 Kodeksu cywilnego). W sprawie do dnia dzisiejszego, a także na dzień spłaty kredytu, tj. na dzień 27 marca 2017 r., spadkobiercy nie dokonali działu spadku, zatem zarówno Wnioskodawczyni, jak i Jej tata, byli solidarnie odpowiedzialni od dnia śmierci mamy Wnioskodawczyni za spłatę zobowiązania wynikającego z ww. umowy kredytowej z dnia 30 lipca 2012 r. Środki z tytułu sprzedaży nieruchomości o powierzchni gruntu 572 m2, należne Wnioskodawczyni w kwocie 148 750 zł, zostały najpierw do dnia 16 marca 2027 r. zdeponowane na rachunku taty Wnioskodawczyni, a następnie zostały przez tego ostatniego przelane w dniu 27 marca 2017 r. na rzecz banku, w wyniku czego nastąpiła całkowita spłata zobowiązania z tytułu kredytu (przelew wykonano na kwotę 300 336 zł 53 gr). Takie działanie taty Wnioskodawczyni wynikało z umowy zawartej w dniu 14 marca 2017 r. pomiędzy Wnioskodawczynią a Jej tatą, z treści której wynika, że Wnioskodawczyni upoważniła tatę do dysponowania środkami pieniężnymi uzyskanymi ze sprzedaży udziału w nieruchomości w wysokości 148 750 zł, na poczet spłaty zadłużenia z tytułu kredytu udzielonego na podstawie umowy z dnia 30 lipca 2012 r. Wnioskodawczyni nie dysponowała środkami pieniężnymi w kwocie 148 750 zł w żadnym czasie, zostały one w całości przeznaczone na spłatę kredytu, jednak Wnioskodawczyni uznała, że jedynie kwota, do zapłaty której była zobowiązana przyjmując spadek po zmarłej mamie, może zostać potraktowana jako wydatek na własne cele mieszkaniowe, tj. kwota 94 334 zł 13 gr.
Pytanie
Czy przychody uzyskane ze sprzedaży udziału w wysokości 1/4 w prawie własności nieruchomości o powierzchni gruntu 572 m2, zabudowanej budynkiem mieszkalnym
o powierzchni użytkowej 180 m2, położonej w `(...)`, w części przeznaczonej na spłatę kredytu udzielonego na podstawie Umowy o `(...)` w złotych (nr ………..) z dnia 30 lipca 2012 r., zaciągniętego przez rodziców Wnioskodawczyni `(...)`.. oraz `(...)`.., jednak do spłaty którego Wnioskodawczyni była zobowiązana w części na skutek przyjęcia spadku po zmarłej mamie, a który to kredyt został zaciągnięty na budowę budynku mieszkalnego na nieruchomości oznaczonej w ewidencji gruntów jako działki nr ………. i nr …………, położonej przy ulicy ……….., gdzie Wnioskodawczyni zamieszkuje w wydzielonym fizycznie mieszkaniu na piętrze, korzystają ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w powiązaniu z art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Pani stanowisko w sprawie
Co do zasady art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że źródłem przychodów opodatkowanych jest sprzedaż nieruchomości przed upływem 5 lat od jej nabycia. Ustawodawca w art. 21 ust. 1 pkt 131 (w brzmieniu obowiązującym w 2017 r.) wyłączył z opodatkowania przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości pod warunkiem, że w ciągu dwóch lat od jej zbycia zostaną wydatkowane na cele mieszkaniowe zbywcy. Za wydatki poniesione na własne cele mieszkaniowe wymienione przez ustawodawcę w art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a) ww. ustawy uznawane są wydatki poniesione m.in. na spłatę kredytu wraz z odsetkami, zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości na między innymi budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego. W licznych interpretacjach indywidualnych Wnioskodawczyni spotkała się ze stanowiskiem organów podatkowych, w których organy kwestionują prawo do omawianej ulgi z uwagi na niespełnienie warunku zaciągnięcia kredytu przez podatnika - osobę, u której powstał obowiązek podatkowy z tytułu sprzedaży nieruchomości (udziału w nieruchomości), a przez jego spadkodawcę bądź spadkodawców, co oznacza zdaniem organów, że spłata kredytu zaciągniętego przez inną osobę niż podatnik nie stanowi wydatku na własne cele mieszkaniowe.
Wnioskodawczyni nie zgadza się z zaprezentowanym powyżej stanowiskiem organów podatkowych. Art. 922 Kodeksu cywilnego stanowi, że prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów księgi IV Kodeksu cywilnego. Następstwo prawne po osobie zmarłej ma charakter sukcesji uniwersalnej, na mocy otwarcia spadku spadkobierca wstępuje we wszystkie prawa i obowiązki osoby zmarłej, które istniały w chwili śmierci spadkodawcy (za wyjątkiem sytuacji, kiedy spadkobierca spadek odrzuci, co nie miało miejsca w omawianym stanie faktycznym). Ponadto zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego z chwilą otwarcia spadku określone prawa i obowiązki wchodzą do majątku spadkobierców, stając się prawami i obowiązkami tych osób. Długi powstałe za życia spadkodawcy przechodzą
na spadkobierców w chwili otwarcia spadku. Dla odpowiedzialności spadkobiercy nie ma znaczenia moment powstania długu obciążającego spadek; za wszystkie długi ponosi on osobistą odpowiedzialność zgodnie z zasadami prawa spadkowego. Spadkobierca wstępuje w dokładnie taką samą sytuację prawną i faktyczną, która istniała w chwili śmierci spadkodawcy. W opinii Wnioskodawczyni, nie bez znaczenia w sprawie pozostaje również brzmienie art. 97 § 1 Ordynacji podatkowej, który stanowi, że nie ma wątpliwości, że Wnioskodawczyni przyjmując spadek po zmarłej mamie przejęła również w części kredyt obciążający nieruchomość zabudowaną budynkiem mieszkalnym, w którego części zamieszkuje do chwili obecnej. Oznacza to, zdaniem Wnioskodawczyni, że przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży udziału w innej nieruchomości wchodzącej w skład spadku na spłatę kredytu udzielonego na budowę budynku mieszkalnego, w którym mieszka - jest realizacją własnego celu mieszkaniowego. Zaprezentowane wyżej poglądy znajdują potwierdzenie m.in. w wyrokach Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 2 lutego 2018 r., sygn. akt I SA/Łd 1108/17, czy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 5 kwietnia 2018 r., sygn. akt I SA/Rz 90/18. Ten pierwszy dodatkowo stał się prawomocny na skutek oddalenia skargi kasacyjnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na podstawie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 24 listopada 2020 r., sygn. akt II FSK 1984/18. Zdaniem Wnioskodawczyni, przychody uzyskane ze sprzedaży udziału w wysokości 1/4 w prawie własności nieruchomości o powierzchni gruntu 572 m2, zabudowanej budynkiem mieszkalnym, położonej w `(...)`, w części przeznaczonej na spłatę kredytu w kwocie 94 334 zł 13 gr, czyli 1/4 długu spadkowego wynikającego z wierzytelności banku ……. z tytułu kredytu udzielonego na podstawie Umowy o ………… z dnia 30 lipca 2012 r., korzystają ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 w powiązaniu z art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Interpretacja indywidualna
Rozpatrzyłem Pani wniosek – 12 kwietnia 2021 r. wydałem interpretację indywidualną nr 0113-KDIPT2-2.4011.1075.2020.3.EC, w której uznałem Pani stanowisko za nieprawidłowe.
Interpretację doręczono Pani 16 kwietnia 2021 r.
Skarga na interpretację indywidualną
10 maja 2021 r. wniosła Pani skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ……….. Skarga wpłynęła do mnie 14 maja 2019 r.
Postępowanie przed sądami administracyjnymi
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uchylił skarżoną interpretację – wyrokiem z 10 listopada 2021 r., sygn. akt I SA/Gl 826/21.
Wyrok, który uchylił interpretację indywidualną stał się prawomocny od 1 lutego 2022 r.
Doręczenie prawomocnego urzeczenia nastąpiło 7 kwietnia 2022 r.
Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku
Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r., poz. 329, ze zm.):
Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.
Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.:
• uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w ww. wyroku;
• ponownie rozpatruję Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Zaznaczam, że niniejsza interpretacja indywidualna stanowi rozstrzygnięcie w zakresie postawionego pytania dotyczącego możliwości skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z odpłatnego zbycia udziału nieruchomości, wydatkowanego na spłatę kredytu zaciągniętego przez rodziców Wnioskodawczyni, do spłaty którego Wnioskodawczyni była zobowiązana w części na skutek przyjęcia spadku po zmarłej mamie, a który to kredyt został zaciągnięty na budowę budynku mieszkalnego, gdzie Wnioskodawczyni zamieszkuje w wydzielonym fizycznie mieszkaniu na piętrze.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.