Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 maja 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 26 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 lipca 2022 r. (wpływ 12 lipca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu (…) 2007 r. zmarł Pani Mąż, ur. (…) 1943 r., zamieszkały do momentu śmierci wraz z Panią. Formalności związane z pogrzebem oraz wszelkie koszty związane bezpośrednio z pochówkiem, organizacją stypy i postawieniem nagrobka pokryła Pani w całości. Posiada Pani pokwitowanie za usługę pogrzebową wystawione przez Zakład Gospodarki Komunalnej na kwotę 850,32 zł. Pozostałe faktury (m.in. za zakup trumny) zostały złożone w ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych) w związku z wypłatą zasiłku pogrzebowego. Minęło 15 lat i obecnie nie jest Pani już w stanie uzyskać duplikatów.

Poza tym w czerwcu 2021 r. dokonała Pani wymiany dotychczasowego nagrobka, za który w Zakładzie Kamieniarskim zapłaciła Pani 5.300 zł. Ogółem, poniesione przez Panią koszty pogrzebowe, które jest Pani w stanie dziś udokumentować, wyniosły 6.150,32 zł.

W 2021 r. (14 lat po śmierci Męża) dowiedziała się Pani z listu zaadresowanego do niego, że jako pracownik (…) – posiadał udziały w Funduszu Własności Pracowniczych (…). W Banku (…), który zajmował się obsługą Funduszu, uzyskała Pani informację, że środki mogą być wypłacone po dostarczeniu dokumentu poświadczającego dziedziczenie, bądź też jako zwrot pokrytych kosztów związanych z pogrzebem, w co także zaliczany jest koszt postawienia nagrobka. Po złożeniu w Banku wniosku i dokumentów, została przelana na Pani konto kwota 5.299,99 zł. W marcu 2022 r. otrzymała Pani z Funduszu Własności Pracowniczych (…) Informację PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-11, w której otrzymana kwota została wykazana jako przychód, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy – jako zwrot kosztów pogrzebu.

W złożonej przez Panią korekcie do PIT-37, ujmie Pani powyższą kwotę jak inne źródła dochodu, jednak zastanawia Panią kwestia kosztów uzyskania przychodów.

Pieniądze, w kwocie 5.299,99 zł, które otrzymała Pani tytułem zwrotu kosztów pogrzebu, uznać należy za przychód z innych źródeł objęty podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wskazała Pani również, że zapewne zwrot kosztów pogrzebu został wypłacony na podstawie art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych.

Pytanie

Czy przychód ten może Pani pomniejszyć o poniesione koszty uzyskania przychodu związane z organizacją pogrzebu męża, (w kwocie nieprzekraczającej uzyskanego świadczenia), czyli o kwotę 5.299,99 zł?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, ustawodawca nie wskazuje jakie wydatki mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Możliwość zaliczenia konkretnego wydatku do kategorii kosztów uzyskania przychodów uzależniona została od istnienia związku przyczynowo-skutkowego, tzn. poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, bądź funkcjonowanie tego źródła. Kosztami uzyskania przychodów są zarówno koszty bezpośrednio jak i pośrednio związane z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że podatnik wykaże, że zostały one w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

A zatem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

· zostały faktycznie i w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami oraz,

· nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów.

W związku z powyższym, wydatki związane z pogrzebem męża, będącego uczestnikiem Funduszu Własności Pracowniczych (…), które Pani poniosła, mogą stanowić jednocześnie koszty uzyskania przychodu. Istnieje bowiem bezpośredni związek między wydatkami związanymi z pogrzebem, a otrzymanym przez Panią z funduszu inwestycyjnego zwrotem wydatków związanych z wyprawieniem tego pogrzebu, uznanych przez fundusz za koszty urządzenia pogrzebu uczestnika funduszu inwestycyjnego. Otrzymane przez Panią świadczenie pieniężne w kwocie 5.299,99 zł, stanowiące zwrot kosztów pogrzebu należy uznać za przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przy czym przychód ten może Pani pomniejszyć o kwotę 5.299,99 zł, czyli faktycznie poniesione koszty związane z organizacją pogrzebu, w kwocie nieprzekraczającej wysokości otrzymanego świadczenia.

Zaznacza Pani, że znajduje się niełatwej sytuacji życiowej. Pani jedynym dochodem jest renta rodzinna po mężu na poziomie 23.238 zł (2021 r.).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści tego przepisu wynika zatem, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Rodzaje źródeł przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Źródłami przychodów są: inne źródła.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie zaś z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Należy podkreślić, że użyte w konstrukcji art. 20 ust. 1 ww. ustawy sformułowanie „w szczególności” świadczy o przykładowym katalogu przychodów z innych źródeł. Oznacza to, że przychodami z innych źródeł są także inne przychody, niewymienione wprost w tym przepisie. Tym samym uznaje się, że katalog ten nie jest katalogiem zamkniętym. W związku z tym, każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8 ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Z przedstawionych przez Panią informacji wynika, że:

1. (…) 2007 r. zmarł Pani mąż;

2. w 2021 r. po przedłożeniu stosownych dokumentów otrzymała Pani po zmarłym mężu pieniądze z Funduszu Własności Pracowniczych (…) tytułem zwrotu kosztów pogrzebu.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605 ze zm.):

W razie śmierci uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego, fundusz jest obowiązany na żądanie: osoby, która przedstawi rachunki stwierdzające wysokość poniesionych przez nią wydatków związanych z pogrzebem uczestnika - odkupić jednostki uczestnictwa uczestnika zapisane w rejestrze uczestników funduszu, do wartości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku, oraz wypłacić tej osobie kwotę uzyskaną z tego odkupienia.

Stosownie do ust. 2 ww. przepisu:

Przepis ust. 1 nie dotyczy jednostek uczestnictwa zapisanych we wspólnym rejestrze uczestnika i innej osoby.

W myśl natomiast art. 111 ust. 3 powyższej ustawy:

Kwoty oraz jednostki uczestnictwa niewykupione przez fundusz, odpowiednio do wartości, o których mowa w ust. 1, nie wchodzą do spadku po uczestniku.

Zgodnie z powyższym, osoba, która poniosła wydatki związane z pogrzebem zmarłego uczestnika funduszu inwestycyjnego otwartego uzyskuje uprawnienie do otrzymania określonych wartości pieniężnych od funduszu, na podstawie przedstawionych rachunków. Osoba ta nie staje się zarejestrowanym uczestnikiem funduszu i nie nabywa jednostek uczestnictwa, a jedynie fundusz wypłaca tej osobie kwotę uzyskaną z odkupienia jednostek zmarłego uczestnika, do wartości nieprzekraczającej kosztów urządzenia pogrzebu zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku. Tytułem prawnym do otrzymania tej wypłaty jest art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

W omawianej sprawie mamy do czynienia właśnie z sytuacją, którą przewiduje przywołany wyżej przepis, bowiem na podstawie przedstawionych rachunków, uzyskała Pani środki pieniężne, które w części pokryły wydatki związane ze zorganizowaniem pogrzebu Pani męża. Nie budzi zatem wątpliwości, że uzyskała Pani świadczenie pieniężnie, o którym mowa w art. 111 ust. 1 pkt 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Zatem, otrzymaną przez Panią wypłatę należy zakwalifikować jako przychód z innych źródeł określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód z innych źródeł.

Pani wątpliwość budzi kwestia, czy przychód uzyskany z Funduszu Własności Pracowniczych (…) może Pani pomniejszyć o koszty uzyskania przychodu związane z organizacją pogrzebu męża w kwocie nieprzekraczającej wysokości uzyskanego świadczenia.

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów, zatem przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.

W takim ujęciu kosztami tymi będą zarówno wydatki pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Podatnik zobowiązany jest więc wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

Ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: „w celu” osiągnięcia przychodu, jak i „zachowanie” lub „zabezpieczenie” źródła przychodów.

Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

a. „celowość” oznacza: „przydatność do jakichś potrzeb”, „świadome zmierzanie do celu”, „taki przebieg zjawisk, zdarzeń, działań ludzkich, jakby w swym rozwoju zmierzały one do określonego celu”,

b. „zabezpieczyć” oznacza: „zapewnienie ochrony przed czymś niebezpiecznym lub szkodliwym”, „uczynienie bezpiecznym”, „zapewnienie utrzymania czegoś w dotychczasowym stanie”, „zapewnienie komuś środków do życia”, „zapewnienie zaspokojenia roszczenia lub wykonanie kary”, natomiast

c. „zachować” oznacza: „pozostać w posiadaniu czegoś”, „dochować coś w niezmienionym stanie mimo upływu czasu lub niesprzyjających okoliczności”, „uchronić przed zapomnieniem”.

Zaliczenie poszczególnych wydatków do kosztów podatkowych jest możliwe, jeżeli zostaną spełnione kryteria wynikające z wyżej wymienionego przepisu.

A zatem kosztami uzyskania przychodów są wszelkie wydatki, które łącznie spełniają następujące warunki:

· nie zostały wymienione w art. 23 ustawy zawierającym katalog wydatków nie uznawanych za koszty uzyskania przychodów;

· zostały faktycznie i w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów, tzn. pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Z powyższego wynika, że do kosztów uzyskania przychodów należy zaliczyć wydatki o charakterze definitywnym, których ciężar ekonomiczny ponosi podatnik, czyli wydatki faktycznie poniesione.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy wskazać należy, że wydatki związane z pogrzebem męża, będącego uczestnikiem Funduszu Własności Pracowniczych (…), poniesione przez Panią, mogą stanowić koszty uzyskania przychodu. Istnieje bowiem bezpośredni związek między wydatkami związanymi z pogrzebem, a otrzymanym przez Panią zwrotem wydatków związanych z wyprawieniem tego pogrzebu, uznanych przez fundusz za koszty zorganizowania pogrzebu uczestnika Funduszu Własności Pracowniczych (…), czyli Pani męża.

Mając powyższe na uwadze, przychód, który otrzymała Pani tytułem zwrotu kosztów pogrzebu, może Pani pomniejszyć o udokumentowane wydatki faktycznie poniesione przez Panią na urządzenie pogrzebu męża (uczestnika funduszu) „zgodnie ze zwyczajami przyjętymi w danym środowisku”, tj. o wskazaną przez Panią kwotę nieprzekraczającą wysokości otrzymanego świadczenia.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).