0114-KDIP3-2.4011.447.2022.1.EW

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zaistniałego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

19 kwietnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia samochodu osobowego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

24 czerwca 1972 r. zawarła Pani związek małżeński z MM. Wówczas z mocy ustawy powstała między Panią, a MM wspólność majątkowa. Nigdy nie zawierała Pani z mężem żadnej umowy majątkowej małżeńskiej. Nie nastąpiła również rozdzielność majątkowa.

31 stycznia 2018 r. na podstawie zamówienia Pani mąż nabył samochód osobowy marki (`(...)`) za kwotę 61 500 zł brutto (zamówienie nr `(...)` z 25 stycznia 2018 r. oraz f-ra nr `(...)` z 31 stycznia 2018 r.).

W związku z zakupem Pani wraz z mężem zaciągnęła kredyt gotówkowy w banku (`(...)`) (umowa nr `(...)` z 25 stycznia 2018 r.).

W związku z powyższym, przedmiotowy samochód, jako objęty wspólnością majątkową małżeńską został nabyty do majątku wspólnego Pani i Pani męża.

Umową darowizny z 26 lipca 2021 r. Pani mąż przekazał Pani swój udział w samochodzie, wyceniając jego część na kwotę 30 000 zł (umowa darowizny z 26 lipca 2021 r.).

Pani mąż zmarł 28 lipca 2021 r. 26 sierpnia 2021 r. stała się Pani jedynym właścicielem przedmiotowego samochodu (decyzja Starosty (`(...)`) nr `(...)` z 26 sierpnia 2021 r.).

Ze względu na sytuację finansową po śmierci męża 7 września 2021 r. sprzedała Pani samochód za kwotę 40 000 zł. Dzień później, tj. 8 września 2021 r. z ww. kwoty dokonała Pani całkowitej spłaty ciążącego na Pani kredytu w łącznej wysokości 5 910 zł.

Pani, ani Pani mąż nie prowadziliście działalności gospodarczej.

Pytania:

1. Czy w związku ze sprzedażą samochodu 7 września 2021 r. do pół roku od daty darowizny, jest Pani zobowiązana do zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych?

2. Czy datą nabycia, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dn. 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jest data zakupu samochodu (czyli w opisanej sytuacji 31 stycznia 2018 r.), czy data nabycia w drodze darowizny (czyli w opisanej sytuacji 26 lipca 2021 r.)?

Pani stanowisko w sprawie

Biorąc pod uwagę, że samochód, jako przedmiot majątkowy nabyty w czasie trwania małżeńskiej wspólności majątkowej, stanowił majątek wspólny (między Panią, a Pani mężem nigdy nie została ustanowiona rozdzielność majątkowa, ani jakiekolwiek inne ograniczenie wspólności majątkowej), a odpłatne zbycie samochodu nie miało miejsca podczas prowadzenia działalności gospodarczej uważa Pani, że właściwą datą nabycia samochodu jest data jego zakupu, tj. 31 stycznia 2018 r.

W związku z tym, że nie ciąży na Pani obowiązek zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych w związku ze sprzedażą samochodu 7 września 2021 r.

Zasadność Pani stanowiska potwierdzają między innymi wydane w analogicznych stanach faktycznych interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej:

‒ interpretacja nr 0115-KDIT3.4011.764.2021.2.KP z 29 września 2021 r.,

‒ interpretacja nr 0115-KDIT2-3.4011.107.2019.2.MJ z 24 kwietnia 2019 r.

Ponadto w orzecznictwie utrwalone jest stanowisko, że w obowiązującej ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Z 2020 r. poz. 1359 ze zm.) przedmioty nabyte w trakcie trwania wspólności małżeńskiej przez jednego z małżonków, w istocie zostały nabyte na rzecz małżeńskiej wspólności ustawowej.

Nabycie określonej rzeczy z majątku osobistego małżonka musi natomiast wynikać wyraźnie nie tylko z oświadczeń obojga małżonków lub tego małżonka, który dokonał czynności nabycia, ale także z całokształtu okoliczności istotnych z punktu widzenia przepisów prawa (por. postanowienie SN z 2 marca 2012 r., II CSK 363/11; postanowienie SN z 18 stycznia 2008 r., V CSK 355/70; wyrok SN z 16 kwietnia 2004r., II CKN 1409/00; wyrok SN z 9 stycznia 2001 r., II CKN 1194/00).

W tym ujęciu wszystkie przedmioty nabyte w okresie małżeństwa pozostającego w ustroju wspólności ustawowej wchodzą do majątku wspólnego niezależnie od ich charakteru i sposobu nabycia, a więc niezależnie od tego, czy oboje lub jeden tylko małżonek je nabył oraz czy nabycie nastąpiło na nazwisko obojga małżonków, czy tylko jednego z nich. Przynależność nabytych składników majątkowych do majątków osobistych małżonków ma zaś charakter wyjątkowy, a zaliczenie do majątku osobistego przedmiotu nabytego w trakcie istnienia wspólności wymaga dodatkowej przesłanki tj. wykazania, że nabycie nastąpiło w okolicznościach szczególnych, określonych w aktualnym stanie prawnym, zgodnie z dyspozycją przepisu art. 33 kro.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z postanowieniami art. 9 ust. 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ww. ustawy:

Źródłami przychodów są:

8. odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

d) innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Z powołanego przepisu wynika, że w przypadku osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie rzeczy, do których zaliczyć należy również samochód osobowy. Jednakże podlegający opodatkowaniu przychód powstaje wyłącznie, jeśli zbycie nastąpi w okresie krótszym niż pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie. Jeżeli zbycie innej rzeczy następuje po upływie półrocznego okresu od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, wówczas przychód osiągnięty z tej sprzedaży nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, bowiem czynność ta nie stanowi źródła przychodu dla celów tego podatku.

Z opisu sprawy wynika, że przedmiotowy samochód osobowy został nabyty przez Panią i Jej zmarłego męża do ustawowej wspólności majątkowej w styczniu 2018 r. Następnie umową darowizny z 26 lipca 2021 r. mąż przekazał Pani swój udział w ww. pojeździe. Pani zaś sprzedała samochód 7 września 2021 r. (po śmierci męża). Przy czym zbycie samochodu nie mało miejsca w wykonaniu działalności gospodarczej.

Wskazać należy, że stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 ww. Kodeksu:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego.

Jak wskazuje art. 33 pkt 2 ww. Kodeksu:

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

2. przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.

W świetle Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego nie ma przeszkód, aby małżonkowie zawierali między sobą umowy, na mocy których dokonują transferu przedmiotów albo praw majątkowych pomiędzy majątkami. Małżonkowie mogą zawrzeć umowę przenoszącą jakieś konkretne prawo z majątku osobistego jednego małżonka do majątku osobistego drugiego małżonka, np. własność nieruchomości. Mogą też podpisać umowę, która przeniesienie własność albo inne prawo majątkowe z majątku osobistego do majątku wspólnego. Możliwa jest również umowa przenosząca dane prawo z majątku wspólnego do osobistego. W orzecznictwie dominuje pogląd o dopuszczalności dokonania darowizny z majątku wspólnego do majątku odrębnego. Jego aktualność została potwierdzona uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 10 kwietnia 1991 r., sygn. akt III CZP 76/90, z tezy której wynika, że: „w czasie trwania ustawowej wspólności majątkowej dopuszczalne jest rozporządzenie przez małżonka przedmiotem wchodzącym w skład majątku wspólnego na rzecz majątku odrębnego drugiego małżonka”.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14 poz. 176, z późn. zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bez udziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego skoro, z uwagi na wspólność majątkową, nie można wyodrębnić udziałów, które małżonkowie posiadali w chwili nabycia nieruchomości w małżeństwie, to nie można też przyjąć, że pięcioletni termin biegnie od daty nabycia nieruchomości w drodze spadku. Dla oceny skutków podatkowych odpłatnego zbycia nieruchomości kluczowy jest moment poniesienia wydatku na nabycie tego składnika do majątku wspólnego i to, że tego wydatku - w momencie jego poniesienia - nie można przypisać jednemu bądź drugiemu małżonkowi w udziałach o określonej wielkości.

Jak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 19 grudnia 2017 r., sygn. akt II FSK 33/17: „(`(...)`) Jakkolwiek darowizna polegająca na przesunięciu składników majątkowych z majątku wspólnego obojga małżonków do majątku osobistego jednego z nich jest czynnością prawną rozporządzającą nieodpłatną, to jednak nie powoduje nabycia w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nieruchomości i innych praw majątkowych przez małżonka, do którego majątku wspólnego przedmioty te wcześniej już przynależały. Art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie powinien swoim zakresem obejmować takich zdarzeń, jak darowizny dokonywane pomiędzy małżonkami, czy rozszerzenie wspólności majątkowej małżeńskiej, które w istocie nie stanowią obrotu nieruchomościami lub innymi przedmiotami majątkowymi, a mają tylko charakter organizacyjny, kształtujący i porządkujący małżeński ustrój majątkowy, podobnie jak ograniczenie wspólności ustawowej (`(...)`)”.

Z uwagi na okoliczność, że art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera podobne regulacje w zakresie odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych oraz odpłatnego zbycia innych rzeczy, a jedyną różnicą jest okres posiadania po upływie którego przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości, praw majątkowych oraz innych rzeczy nie powstaje, stwierdzić należy, że argumentacja zawarta w ww. uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego, odnosząca się do majątku dorobkowego małżonków (całego, bezudziałowego majątku), ma zastosowanie również do odpłatnego zbycia rzeczy.

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa, przedstawiony we wniosku opis stanu faktycznego oraz uchwałę Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, stwierdzić należy, że nabycie przez Panią przedmiotowego samochodu, będącego przedmiotem sprzedaży 7 września 2021 r., nastąpiło 31 stycznia 2018 r., kiedy to przedmiotowy samochód został nabyty do majątku wspólnego małżonków. Dokonana darowizna między małżonkami pozostającymi we wspólności majątkowej małżeńskiej, przenosząca składnik majątkowy z majątku wspólnego do majątku osobistego, nie stanowi ponownego nabycia prawa do tego składnika przez obdarowanego małżonka.

Zatem, odpłatne zbycie dokonane 7 września 2021 r. samochodu osobowego nabytego do wspólności ustawowej małżeńskiej 31 stycznia 2018 r., nie stanowi źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, bowiem odpłatne zbycie miało miejsce po upływie okresu, tj. pół roku, o którym mowa w tym przepisie. W konsekwencji, na Pani nie ciąży obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu zbycia ww. samochodu.

Wobec powyższego, Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

W odniesieniu do przywołanych przez Panią interpretacji indywidualnych oraz wyroków, tut. Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnej sprawie i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywa się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).