Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie obowiązków z tytułu sprzedaży nieruchomości przez zmarłego męża jest:

- prawidłowe – w części dotyczącej braku obowiązku złożenia przez Panią deklaracji podatkowej.

- nieprawidłowe – w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

15 marca 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 maja 2022 r. (data wpływu 5 maja 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani J. C.1 z dniem 30 września 1958 r. nabyła własność nieruchomości w udziale 1/1 o pow. 1 990 m2 położonej we wsi (`(...)`), pow. (`(...)`), w wyniku zasiedzenia (postanowienie SR w (`(...)`).

W dniu 3 sierpnia 1979 r. dzieci J. C.1, tj.:

1. J. C. 2,

2. J. C. 3,

3. T. C.,

4. R. D.,

5. T. G.,

nabyły po niej, w wyniku dziedziczenia ustawowego - w udziale po 1/5 - własność ww. nieruchomości gruntowej zabudowanej, dla której SR w (`(...)`) prowadzi (`(...)`) (postanowienie SR w (`(...)`)).

Pani J. C.1 zmarła w dniu 3 września 1979 r.

W dniu 31 sierpnia 1992 r. Pan B. C. nabył wraz ze swoją matką M. C. udziały po 1/10 we własności ww. nieruchomości, w wyniku dziedziczenia ustawowego po J. C. 2. (ojciec/mąż).

Pan J. C. 2. zmarł w dniu 31 sierpnia 1992 r.

W dniu 27 października 2001 r. Pan B. C. nabył wraz ze swoją żoną H. C. (Wnioskodawczyni), w wyniku dziedziczenia testamentowego, po M. C. (matką B. C., teściową H. C.) posiadany przez nią udział we własności ww. nieruchomości (tj. 1/10). Udział Pana B. C. od tej pory we własności nieruchomości wynosił 3/20, a udział Pani H. C. 1/20.

Małżonków obowiązywał ustrój rozdzielność majątkowej małżeńskiej. Małżonkowie udziały we własności nieruchomości nabyli do majątków odrębnych (zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia z dnia 2 czerwca 2010r.).

Pani M. C. zmarła w dniu 27 października 2001 r.

W dniu 1 października 2020 r. Pan B. C. w ramach zawartej w dniu 23 września 2020 r. ugody, w sprawie o dział spadku po J. C.1 oraz zniesienie współwłasności, przed SR w (`(...)`), nabył własność nieruchomości w udziale 1/1.

Zniesienie współwłasności nastąpiło odpłatnie i Pan B. C. został zobowiązany do dokonania spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli w wysokości:

• 90.000,00 zł, w terminie do dnia 31 grudnia 2020 r., wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności na rzecz M. C. (syn T. C.),
• po 41.663,50 zł, w terminie do dnia 31 grudnia 2021 r., wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności na rzecz H. K., J. E., I. K., M. K., I. C., A. Z. (następcy prawni J.C.3, R. D., T. G.),
• 20.831,75 zł, w terminie do dnia 31 grudnia 2021 r., wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w razie uchybienia terminowi płatności na rzecz H. C. (żona B. C., rozdzielność majątkowa małżeńska).

W dniu 7 września 2021 r. Pan B. C., celem spłaty pozostałych współwłaścicieli, sprzedał nieruchomość (udział 1/1) za cenę 760.000,00 zł.

Wedle art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a, 19 ust. 1, 30e ust. 2, 22 ust. 6c i 6d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powstał obowiązek podatkowy, zapłaty podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości.

Pan B. C. poniósł wydatki zw. z nabyciem nieruchomości na wyłączną własność (udział 1/1). Pan B. C. uiścił:

• 20.000,00 zł tytułem honorarium pełnomocnika, który prowadził sprawę o dział spadku po J. C.1 i zniesienie współwłasności - tj. postępowanie, w wyniku którego B. C. został jedynym właścicielem nieruchomości;
• 7.600,00 zł tytułem honorarium prawnika, który zapewnił obsługę prawna w procesie sprzedaży nieruchomości;
• 7.573,00 zł tytułem podatku od czynności cywilnoprawnych od odpłatnego zniesienia współwłasności;
• 200 zł tytułem opłaty od wniosku wieczystoksięgowego o wykreślenie hipoteki;
• 200 zł tytułem opłaty od wniosku wieczystoksięgowego o wpis udziału we własności nieruchomości 1/1;
• 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w postępowaniu wieczystoksięgowym;
• 170 zł tytułem opłaty za wypis i wyrys z rejestru gruntów dla nieruchomości;
• 70 zł tytułem opłaty za wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego;
• 17 zł tytułem opłaty za zaświadczenie o liczbie osób zameldowanych na nieruchomości;
• 17 zł tytułem opłaty za zaświadczenie o obszarze rewitalizacji;
• 17 zł tytułem opłaty za zaświadczenie dot. podatku od spadków i darowizn;
• 17 zł tytułem opłaty za zaświadczenie czy nieruchomości jest objęta uproszczonym planem urządzania lasów;
• 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa przed Urzędem Skarbowym w (`(...)`);
• 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa przed Urzędem Gminy (`(...)`);
• 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa przed Starostwem Powiatowym w (`(...)`);
• 366,54 zł taksy notarialnej za sporządzenie pełnomocnictwa do sprzedaży nieruchomości;
• 3.640,00 zł tytułem opróżnienia nieruchomości z odpadów.

Obok ww. kwot Pan B. C. uiścił w sumie kwotę 360.812,75 zł - tytułem spłat zasadzonych na rzecz pozostałych współwłaścicieli nieruchomości, w wykonaniu ww. ugody sadowej. Wszystkie spłaty zostały uiszczone w terminie wobec czego nie uiszczono odsetek.

Pan B. C. zmarł 16 listopada 2021 r. - przed terminem złożenia deklaracji podatkowej.

Dziedzicem testamentowym Pana B. C. jest jego żona H. C.. Brak jest innych spadkobierców za wyjątkiem wyżej wymienionych.

W skład spadku po zmarłej J. C.1 wchodziła wyłącznie ww. nieruchomość zabudowana domem. Dział spadku dokonany ww. ugodą jest pełny. Brak jest innych składników majątkowych w spadku po J. C.1.

W okresie pomiędzy nabyciem własności (1/1), a jej sprzedażą w 2021 r. - nieruchomość nie była użytkowana.

Pan B. C. nie podejmował osobiście żadnych czynności celem sprzedaży nieruchomości.

Nabywcę nieruchomości znalazł prawnik, który zapewniał obsługę prawną przy sprzedaży Panu B. C.

Pan B. C. nie prowadził działalności gospodarczej i nie sprzedawał innych nieruchomości.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W uzupełnieniu wskazała Pani, że:

1. Pan B. C. w wyniku działu spadku po J C.1 (babce) - nabył nieruchomość o wartości ponad wartość uprzednio posiadanego udziału w tejże nieruchomości.

2. Przed działem spadku Pan B. C. posiadał udział w łącznej wysokości - 3/20 we własności nieruchomości (udział 1/10 w wyniku spadku po ojcu, 1/20 po matce). W wyniku działu spadku B. C. stał się właścicielem nieruchomości w udziale 1/1.

3. Do zniesienia współwłasności nieruchomości doszło wyłącznie pomiędzy następcami prawnymi spadkobierców J. C.1. Brak było osób trzecich w postępowaniu.

4. Nie otrzymała Pani decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego na podstawie art. 100 § 2 Ordynacji podatkowej.

Pytania

1. Czy spadkobierca zmarłego B. C. ma prawo jako koszt uzyskania przychodu ze sprzedaży nieruchomości zaliczyć: spłaty dokonane na rzecz pozostałych współwłaścicieli, podatek od czynności cywilnoprawnych, koszt obsługi prawnej (na etapie sądowym oraz sprzedaży), koszty postępowań wieczystoksięgowych, opłaty za dokumenty do sporządzenia aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości, koszt opróżnienia nieruchomości?

2. Czy ma Pani obowiązek złożyć deklarację podatkową za swojego zmarłego męża, czy raczej ma prawo oczekiwać na doręczenie decyzji podatkowej wydanej na podstawie art. 100 § 2 Ordynacji podatkowej?

3. Czy obowiązek podatkowy wynikający ze sprzedaży nieruchomości dotyczy również udziału we własności nieruchomości jaki Pan B. C. nabył na podstawie ww. ugody sądowej od swojej żony Pani H. C.?

Pani stanowisko w sprawie

1) Uważa Pani, że wolno do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości zaliczyć wszystkie ww. koszty jakie poniósł Pan B. C.

2) Uważa Pani, że nie ma obowiązku składać deklaracji podatkowej za swojego zmarłego męża, którego jest jedynym spadkobierca. Ma Pani prawo oczekiwać na decyzję urzędu skarbowego wydana na podstawie art. 100 § 2 Ordynacji podatkowej.

3) Obowiązek podatkowy wynikający ze sprzedaży nieruchomości nie dotyczy udziału we własności nieruchomości jaki Pan B. C. nabył na podstawie ugody sądowej od swojej żony Pani H. C.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest :

- prawidłowe – w części dotyczącej braku obowiązku złożenia przez Panią deklaracji podatkowej.

- nieprawidłowe – w pozostałej części.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d. innych rzeczy,

-jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Wobec powyższego, odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu, jeżeli zbycie to ma miejsce przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udział w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia.

Nabycie rozumiane jest jako uzyskanie tytułu własności (nabycie własności) lub uzyskanie określonego prawa (nabycie prawa). Nabyć nieruchomość lub prawo majątkowe można odpłatnie lub nieodpłatnie.

Z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy wynika, że:

1. Pani J. C.1 dnia 30 września 1958 roku nabyła własność nieruchomości (udział 1/1) w wyniku zasiedzenia.

2. W dniu 3 września 1979 roku, po śmierci Pani J. 1, własność ww. nieruchomości nabyły w udziale po 1/5 jej dzieci tj. Pan J. C. 2., Pan J. C. 3, Pan T. C., Pani R. D. i Pani T. G.

3. W dniu 31 sierpnia 1992 roku Pani mąż, B. C. nabył wraz ze swoją matką, Panią M. C., udziały po 1/10 w wyniku dziedziczenia po zmarłym Panie J. C. (ojciec/mąż).

4. W dniu 27 października 2001 roku Pani i Pani mąż w wyniku dziedziczenia testamentowego nabyliście po zmarłej Pani M. C. (Pani teściowej) posiadany przez Nią udział (1/10). Od tej pory udział Pani męża wynosił 3/20, a Pani udział to 1/20.

5. Obowiązywał Państwa ustrój rozdzielności majątkowej małżeńskiej, dlatego udział we własności nabyli państwo do majątków odrębnych (akt poświadczenia dziedziczenia z dnia 2 czerwca 2010 roku).

6. W dniu 1 października 2020 roku Pani mąż, czyli Pan B. C. w ramach zawartej w dniu 23 września 2020 roku ugody, w sprawie o dział spadku po J. C.1 oraz zniesienie współwłasności nabył własność nieruchomości w udziale 1/1.

7. Zniesienie współwłasności nastąpiło odpłatnie, wobec czego Pani mąż został zobowiązany do spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli

8. W dniu 7 września 2021 roku Pan B. C., celem spłaty pozostałych współwłaścicieli, sprzedał nieruchomość (udział 1/1).

9. Pani mąż poniósł wydatki związane z nabyciem nieruchomości na wyłączną własność

10.Pan B. C. zmarł w dniu 16 listopada 2021 roku – przed złożeniem deklaracji podatkowej. W skutek tego dziedzicem testamentowym B. C. stała się Pani jako jedyny spadkobierca.

11. W skład spadku wchodziła wyłącznie ww. nieruchomość.

12. W okresie między nabyciem własności (1/1), a jej sprzedażą w 2021 roku nieruchomość nie była użytkowana.

13. Pani mąż nie prowadził działalności gospodarczej i nie sprzedawał innych nieruchomości.

Wobec powyższego, istotne znaczenie ma data nabycia przez Pani męża tej nieruchomości.

Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) dodano art. 10 ust. 5, które stosuje się do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r.

Przepis art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Aby zatem ustalić, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż, przez Pana B. C., nieruchomości podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy odpłatne zbycie ww. nieruchomości nabytej w spadku nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie przedmiotowej nieruchomości przez spadkodawcę.

Wskazać należy, że moment przeniesienia prawa własności w prawie podatkowym określony jest zgodnie z normami prawa cywilnego.

Zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740, z późn. zm.):

Spadek stanowią prawa i obowiązki majątkowe zmarłego, które z chwilą jego śmierci przechodzą na jedną lub kilka osób, stosownie do przepisów tej ustawy.

W myśl art. 924 i art. 925 ustawy Kodeks cywilny:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia (art. 1025 § 1 ustawy Kodeks cywilny).

Aby zatem stwierdzić, czy w przedmiotowej sprawie sprzedaż nieruchomości przez Pani zmarłego męża podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, istotne jest ustalenie, czy odpłatne zbycie udziałów w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawców Pani męża tj. ojca i matkę Pani męża.

W sytuacji, gdy spadkodawca nabywa udziały w spadku, to datą nabycia dla niego jest data śmierci jego spadkodawcy/spadkodawców.

Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że, ojciec Pani męża nabył udziały w 1979 roku, tj. w dacie śmierci swojej matki, natomiast matka Pani męża nabyła udziały w 1992 roku, tj. w dacie śmierci swojego męża.

Zatem, 5-letni okres, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca 1979 roku oraz 1992 roku. tj.: od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. nieruchomości przez Panią i Pani męża.

Odnosząc się do kwestii nabycia udziałów w wyniku zniesienia współwłasności wskazać należy, że celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów ustawy Kodeks cywilny jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

W celu ustalenia, czy w wyniku działu spadku nabył Pan udział w nieruchomości i czy odpłatne zbycie przez Pana tego udziału podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy odnieść się do regulacji zawartych w art. 10 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Natomiast zgodnie z art. 1025 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom.

Stosownie do art. 1035 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Artykuł 1037 § 1 ww. ustawy stanowi, że:

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego:

Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.

Stosownie do art. 211 i art. 212 Kodeksu cywilnego:

Zniesienie współwłasności może nastąpić przez podział rzeczy wspólnej, a gdy rzeczy nie da się podzielić, przez przyznanie rzeczy jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych bądź przez podział cywilny, polegający na sprzedaży rzeczy wspólnej i podziale uzyskanej ceny stosownie do wielkości udziałów współwłaścicieli.

Jeżeli dział spadku zniesienie współwłasności następuje przez podział rzeczy wspólnej, to co do zasady dokonuje się jej podziału na tyle części ilu jest współwłaścicieli z uwzględnieniem wartości udziałów posiadanych przed zniesieniem współwłasności i działu spadku. W przypadku różnicy pomiędzy wartością utworzonych części rzeczy a wielkością udziałów, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Punktem wyjścia do obliczenia podstawy opodatkowania jest wartość rynkowa zbywanych udziałów, a nie powierzchnia nieruchomości.

Jak wynika z Pani wniosku, Pani mąż w ramach zawartej w dniu 23 września 2020 roku ugody, w sprawie o dział spadku oraz zniesienie współwłasności, nabył na własność całą nieruchomość.

Zniesienie współwłasności nastąpiło odpłatnie wobec czego, Pani mąż został zobowiązany do dokonania spłat na rzecz pozostałych współwłaścicieli.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku podziału, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
• wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku dokonanego podziału mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym.

Natomiast, jeżeli w wyniku dokonanego działu spadku lub zniesienia współwłasności, przedmiotem którego były nieruchomości, udział w nich zwiększa się, tj. przekracza wartość udziału dotychczas posiadanego, to data działu spadku i zniesienia współwłasności będzie również datą nabycia tego udziału w nieruchomościach, o który zwiększył się udział w nich po dokonaniu tej czynności. Nabycie w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności części majątku, który należał do innych spadkobierców (współwłaścicieli), należy więc traktować jako nabycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając zatem na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odpłatne zbycie nieruchomości, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez Pani męża w wyniku spadku (3/20), nie będzie stanowić źródła przychodu, ponieważ zbycie nastąpiło po upływie 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tej części nieruchomości przez spadkodawcę. Zatem przychód uzyskany z tego tytułu, w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez Pani męża w wyniku spadku, w udziale jaki przypada na Panią, nie podlega opodatkowaniu z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie upłynął pięcioletni okresu czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast odpłatne zbycie nieruchomości, w części odpowiadającej udziałowi, który Pani mąż nabył w 2020 r. wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności, ponad udział nabyty w wyniku spadku, będzie stanowić źródło przychodu, zgodnie z przepisem art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychód uzyskany z tego tytułu, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na zasadach określonych w art. 30e ww. ustawy.

Zgodnie z art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Artykuł 30e ust. 2 przywołanej ustawy stanowi, że:

Podstawą obliczenia podatku, o którym mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Jak wynika z treści art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej. Przepis art. 14 ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 22 ust. 6c ww. ustawy:

Koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania.

W myśl art. 22 ust. 6d ww. ustawy:

Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Do kosztów uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, nabytych w drodze spadku zalicza się również udokumentowane koszty nabycia lub wytworzenia poniesione przez spadkodawcę oraz przypadające na podatnika ciężary spadkowe, w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub zbywanego prawa odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych nabytych przez podatnika. Przez ciężary spadkowe, o których mowa w zdaniu drugim, rozumie się spłacone przez podatnika długi spadkowe, zaspokojone roszczenia o zachowek oraz wykonane zapisy zwykłe i polecenia, również w przypadku, gdy podatnik spłacił długi spadkowe, zaspokoił roszczenia o zachowek lub wykonał zapisy zwykłe i polecenia po dokonaniu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c

Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT (podatek od towarów i usług) w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych (art. 22 ust. 6e ww. ustawy).

Z treści art. 30e ust. 4 cytowanej ustawy wynika, że:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 (PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-39), wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

W art. 97 § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa:

Spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 1a, 2 i 2a, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Jest to zasada sukcesji majątkowych praw i obowiązków spadkobierców, stanowiących grupę następców prawnych, która nie wstępuje w prawa i obowiązki spadkodawcy, lecz przejmuje te prawa i obowiązki.

Przepisy § 1 i § 2 art. 97 Ordynacji podatkowej:

Wyróżniają majątkowe i niemajątkowe prawa i obowiązki wynikające z przepisów prawa podatkowego, które przejmują spadkobiercy.

Pojęcie „majątkowe prawa i obowiązki” na gruncie prawa podatkowego należy rozumieć co do zasady tak, jak jest ono rozumiane w prawie cywilnym, a więc jako prawa i obowiązki bezpośrednio uwarunkowane interesem ekonomicznym uprawnionego. Natomiast na gruncie prawa publicznego w literaturze przedmiotu wskazuje się, że podział praw i obowiązków na materialne i niematerialne przebiega po linii podziału prawa finansowego na materialne i formalne. Zatem prawa niemajątkowe - proceduralne, to takie na podstawie których zawiązują się organizacyjne stosunki prawno-finansowe, a majątkowe dotyczą uprawnień i obowiązków, na podstawie których zawiązują się stosunki prawno-finansowe.

Pojęcie „prawo majątkowe” użyte w treści art. 97 Ordynacji podatkowej należy odnosić do wszelkich praw majątkowych przysługujących wszystkim spadkobiercom podatnika i płatnika bez względu na to, czy kontynuują działalność gospodarczą spadkodawcy, czy nie.

Do praw majątkowych przewidzianych w przepisach prawa podatkowego zaliczyć można np. prawo do zwrotu nadpłaty, prawo do zwrotu podatku, niewykorzystane prawo do rozłożenia zapłaty podatku na raty. Do obowiązków majątkowych z kolei można zaliczyć: obowiązek zapłaty zaległości podatkowych, zapłaty odsetek za zwłokę itp.

Wynika z tego, że zobowiązanie podatkowe Pani męża nie ustało z chwilą jego śmierci, lecz podlega dziedziczeniu przez spadkobiercę. Natomiast prawa o charakterze niemajątkowym podlegają sukcesji jedynie wtedy, gdy na podstawie przepisów prawa podatkowego przysługiwały spadkodawcy. Będą to przede wszystkim różnego rodzaju prawa procesowe (np. prawo do złożenia odwołania). Przy czym w obu przypadkach sukcesji praw o charakterze majątkowym jak i niemajątkowym - prawa te muszą wynikać z przepisów prawa podatkowego. Spadkobiercy podatnika przejmują także prawa i obowiązki wynikające z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego (art. 97 § 4 ww. ustawy).

Powyższe przepisy dotyczą tylko i wyłącznie majątkowych praw i obowiązków spadkodawcy, nie odnoszą się natomiast do praw i obowiązków zmarłego ściśle związanych z jego osobą, do których należy zaliczyć między innymi przysługujące spadkodawcy prawa do ulg, czy zwolnień podatkowych. Prawa i obowiązki o charakterze osobistym nie podlegają dziedziczeniu w świetle przepisów Kodeksu cywilnego, ani przejęciu przez spadkobierców w świetle ustawy Ordynacja podatkowa.

Zgodnie z art. 98 § 1 ustawy Ordynacja podatkowa:

Do odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania podatkowe spadkodawcy stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz o odpowiedzialności za długi spadkowe. Przepis § 1 stosuje się również do odpowiedzialności spadkobierców za zaległości podatkowe, w tym również za zaległości, o których mowa w art. 52 oraz art. 52a.

W myśl art. 100 § 1 i § 2 Ordynacji podatkowej:

Organ podatkowy orzeka w jednej decyzji o zakresie odpowiedzialności lub uprawnień poszczególnych spadkobierców na podstawie decyzji ostatecznych wydanych wobec spadkodawcy oraz jego zobowiązań wynikających z prawidłowych deklaracji. Jeżeli deklaracja złożona przez spadkodawcę jest nieprawidłowa lub deklaracji nie złożono, orzekając o zakresie odpowiedzialności lub uprawnień spadkobierców, organ podatkowy jednocześnie ustala lub określa kwoty, o których mowa w art. 21 § 3 i 3a, art. 24 lub art. 74a.

Termin płatności przez spadkobiercę zobowiązań wynikających z decyzji o zakresie jego odpowiedzialności wynosi 14 dni od dnia jej doręczenia (art. 100 § 3 Ordynacji podatkowej).

W świetle powyższych przepisów w przypadku śmierci podatnika, zobowiązanie podatkowe związane z uzyskanym przed śmiercią i nierozliczonym podatkowo dochodem ustala właściwy miejscowo dla zmarłego naczelnik urzędu skarbowego, a ewentualnym podatkiem dochodowym od osób fizycznych zostają obciążeni spadkobiercy zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego o przyjęciu i odrzuceniu spadku oraz odpowiedzialności za długi spadkowe.

Oznacza to, że zobowiązanie podatkowe, przypadające na zmarłego w 2021 roku Pani męża, ustali właściwy dla zmarłego naczelnik urzędu skarbowego z uwzględnieniem wszelkich ulg przysługujących spadkodawcy. Podatkiem dochodowym od osób fizycznych zostanie obciążona Pani jako spadkobierca z uwzględnieniem sposobu przyjęcia spadku.

Obowiązek uiszczenia należnego podatku od dochodu uzyskanego przez zmarłego ze sprzedaży nieruchomości przechodzi na spadkobiercę, czyli na Panią, przy czym spadkobiercy nie są podatnikami, a jedynie osobami odpowiedzialnymi za długi spadkowe.

Zatem jest Pani zobowiązana poinformować urząd skarbowy o poniesionych przez Pani zmarłego męża wydatków z tytułu sprzedaży nieruchomości, które mają bezpośredni wpływ na uzyskanie przychodu ze sprzedaży nieruchomości.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).