0114-KDIP3-2.4011.345.2022.2.MR

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 marca 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku zapłaty daniny solidarnościowej przez spadkobiercę z tytułu otrzymania zysku osiągniętego w 2021 r. przez przedsiębiorstwo w spadku.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W dniu 15 kwietnia 2021 r. zmarł Pani mąż, który jako osoba fizyczna prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem liniowym na podstawie art. 30c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm., dalej zw. ,,u.p.d.o.f.”) prowadził firmę pod nazwą: Y. Do chwili otwarcia spadku Zmarły Przedsiębiorca prowadził indywidualną działalność jako osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w Polsce i podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi w podatku dochodowym od osób fizycznych. Za życia Zmarły Przedsiębiorca nie ustanowił zarządcy sukcesyjnego w myśl art. 9 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170, dalej zw.: ,,u.z.s.p.”).

W dniu 21 kwietnia 2021 r. złożyła Pani do właściwego urzędu skarbowego na podstawie art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2022 r. poz. 166, dalej zw. ,,ustawa NIP”) w związku z art. 14 ust 1 pkt 1 u.z.s.p. zgłoszenie o kontynuowaniu prowadzenia przedsiębiorstwa J.J. , który na podstawie wpisu do CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) wykonywał działalność pod firmą: Y.

Dnia 10 czerwca 2021 r. przed notariuszem został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia, zgodnie z którym spadek po Zmarłym Przedsiębiorcy na podstawie ustawy nabyli:

1. Pani S.J. jako żona Zmarłego Przedsiębiorcy w udziale wynoszącym 1/2 części,

2. Brat spadkodawcy w udziale wynoszącym 1/6 części;

3. Siostra spadkodawcy w udziale wynoszącym 1/6 części oraz

4. Druga siostra spadkodawcy w udziale wynoszącym 1/6 części.

Zmarły Przedsiębiorca w chwili śmierci pozostawał z Panią w związku małżeńskim, w którym obowiązywał ustrój wspólności ustawowej. Zatem udział w Przedsiębiorstwie w Spadku przysługujący Pani wyniósł 3/4 części, zaś udziały przysługujące rodzeństwu wynoszą po 1/12 części każdy.

Tego samego dnia, tj. 10 czerwca 2021 r. został także sporządzony akt powołania zarządcy sukcesyjnego na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw. Na mocy powyżej przywołanego aktu, zarządcą sukcesyjnym ustanowiona została Pani jako małżonka Zmarłego Przedsiębiorcy S.J.. Zarządca sukcesyjny został wpisany do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Ponadto 6 września 2021 r. na Pani wniosek został sporządzony akt notarialny zawierający dane dotyczące przedmiotów należących do spadku oraz zapisów windykacyjnych.

Jak wskazano powyżej, Zmarły Przedsiębiorca rozliczał się podatkiem liniowym 19%.

Przedsiębiorstwo w spadku kontynuowało do końca 2021 r. wybrany wcześniej sposób opodatkowania i kontynuuje go także obecnie. Przedsiębiorstwo w spadku nie zmieniło formy opodatkowania na inną.

Obecnie zarządca sukcesyjny będący jednocześnie współwłaścicielem przedsiębiorstwa w spadku (Wnioskodawca) które reprezentuje zgodnie z art. 27 u.z.s.p. planuje wypłacić zysk za 2021 r. właścicielom przedsiębiorstwa w spadku w odpowiednich częściach. Zysk przedsiębiorstwa w spadku przekroczył 1 000 000,00 zł. Pani, w przypadku wypłaty zysku przedsiębiorstwa w spadku, również otrzyma należną kwotę jako właściciel przedsiębiorstwa w spadku przekraczającą 1 000 000,00 zł.

Pytania

Czy będzie ciążył na Pani obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej z tytułu otrzymania zysku, o którym mowa w art. 27 u.z.s.p. osiągniętego w 2021 r. przez Przedsiębiorstwo w Spadku?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że zyski przedsiębiorstwa w spadku należne spadkobiercy (Wnioskodawcy) nie powinny być objęte daniną solidarnościową ujętą w art. 30h u.p.d.o.f., gdyż na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 8 tejże ustawy, jej przepisów nie stosuje się do wypłat, o których mowa w art. 27 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw, w myśl którego zysk jest wypłacany w odpowiednich częściach właścicielom przedsiębiorstwa w spadku przez zarządcę sukcesyjnego.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 u.z.s.p. właścicielem przedsiębiorstwa w spadku w rozumieniu ustawy jest małżonek przedsiębiorcy w przypadku, o którym mowa w art. 2 ust. 2, któremu przysługuje udział w przedsiębiorstwie w spadku.

Artykuł ten statuuje legalną definicję właściciela przedsiębiorstwa w spadku. Są to zatem osoby legitymujące się określonym tytułem prawnym do mienia wchodzącego w skład spadku po przedsiębiorcy, które stanowiło w chwili jego śmierci przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 2 u.z.s.p. Jak wskazuje się w doktrynie nazwa „właściciel” nie jest osobą, której przysługiwałoby prawo własności przedsiębiorstwa w spadku w takim rozumieniu, w jakim posługują się nią przepisy księgi drugiej Kodeksu cywilnego dotyczące własności. Jak wskazuje się w literaturze, pojęcie właściciela przedsiębiorstwa w spadku uznać należy za skrót myślowy, obrazujący potoczne podejście do własności, gdyż przedsiębiorca w chwili śmierci mógł nie mieć prawa własności żadnych składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do wykonywania prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Art. 27 u.z.s.p. ust. 1 stanowi, że właściciele przedsiębiorstwa w spadku mają prawo do udziału w zyskach i uczestniczą w stratach wynikających z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, w takim stosunku, w jakim przysługuje im udział w przedsiębiorstwie w spadku. Ustęp 2 ww. artykułu stanowi, że właściciele przedsiębiorstwa w spadku mogą żądać podziału i wypłaty zysku pomniejszonego o należności publicznoprawne i niepokryte straty z upływem roku od dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego i z końcem każdego kolejnego roku za rok poprzedni. Zgodnie z ust. 3 ww. artykułu zysk jest wypłacany w odpowiednich częściach właścicielom przedsiębiorstw w spadku przez zarządcę sukcesyjnego.

Zgodnie z ust. 4 ww. artykułu na żądanie właścicieli przedsiębiorstwa w spadku zarządca sukcesyjny wypłaca im zaliczki na poczet przewidywanego zysku, chyba że byłoby to sprzeczne z zasadami prawidłowej gospodarki. Zaliczki mogą być wypłacane wyłącznie ze środków pieniężnych. Zgodnie z ust. 5 ww. artykułu zarządca sukcesyjny dokonuje rozliczenia wypłaconych zaliczek w terminach wypłaty zysku, określonych w ust. 2.

Należy zatem wskazać, że zgodnie z art. 30h ust. 1 u.p.d.o.f. osoby fizyczne są obowiązane do zapłaty daniny solidarnościowej w wysokości 4% podstawy obliczenia tej daniny. Natomiast zgodnie z ust. 2 podstawę obliczenia daniny solidarnościowej stanowi nadwyżka ponad 1 000 000 zł sumy dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 ust. 1, 9 i 9a, art. 30b, art. 30c oraz art. 30f po ich pomniejszeniu o:

1. kwoty składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a,

2. kwoty, o których mowa w art. 30f ust. 5

- odliczone od tych dochodów.

W niniejszym przypadku Pani w sytuacji otrzymania udziału w zysku, o którym mowa w art. 27 u.z.s.p., w takim stosunku, w jakim przysługuje Pani udział w przedsiębiorstwie w spadku nie będzie zobowiązana do zapłaty daniny solidarnościowej w wysokości 4% w przypadku, gdy wystąpi nadwyżka ponad 1 000 000 zł sumy dochodów, gdyż przepisy art. 30h u.p.d.o.f. nie obejmują swym zakresem opodatkowania daniną solidarnościową wypłacanych właścicielowi przedsiębiorstwa w spadku zysków wynikających z prowadzenia działalności tegoż przedsiębiorstwa w spadku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Ustawą z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwa osoby fizycznej (Dz.U. z 2021 r. poz. 170), weszły w życie przepisy, które regulują zasady tymczasowego zarządzania przedsiębiorstwem po śmierci przedsiębiorcy, który we własnym imieniu wykonywał działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej oraz kontynuowania działalności gospodarczej wykonywanej z wykorzystaniem tego przedsiębiorstwa.

Zgodnie z przepisem art. 1a ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Ustawa reguluje również opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów przedsiębiorstwa w spadku.

Stosownie do art. 1a ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przedsiębiorstwo w spadku, stanowiące jednostkę organizacyjną niemającą osobowości prawnej, jest podatnikiem z tytułu dochodów osiąganych w okresie od otwarcia spadku do dnia wygaśnięcia:

1. zarządu sukcesyjnego albo

2. uprawnienia do powołania zarządcy sukcesyjnego, jeżeli zarząd sukcesyjny nie został ustanowiony i dokonano zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2020 r. poz. 170 oraz z 2021 r. poz. 802).

Zgodnie z art. 5a pkt 43 ww. ustawy:

Ilekroć w ustawie jest mowa o przedsiębiorstwie w spadku – oznacza to przedsiębiorstwo w spadku w rozumieniu ustawy o zarządzie sukcesyjnym.

W myśl art. 49 pkt 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Przedsiębiorstwo w spadku jest jednostką organizacyjną niemającą osobowości prawnej, będącą podatnikiem, o którym mowa w art. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1426 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 7a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przychody przedsiębiorstwa w spadku uznaje się za przychody ze źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, czyli z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Z kolei zgodnie z art. 7a ust. 2 ww. ustawy:

Powstanie przedsiębiorstwa w spadku nie jest traktowane jako rozpoczęcie działalności gospodarczej.

W myśl art. 7a ust. 4 ww. ustawy:

Przychodami przedsiębiorstwa w spadku są wszystkie przychody związane z działalnością prowadzoną przez to przedsiębiorstwo, w tym w formie spółki cywilnej. Do przychodów zalicza się również przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wchodzących w skład przedsiębiorstwa w spadku, niezależnie od tego, kiedy zostały nabyte przez zmarłego przedsiębiorcę, z wyłączeniem składników, których wartość początkowa ustalona zgodnie z art. 22g nie przekracza 1500 zł. W tym przypadku przepisu art. 14 ust. 2c nie stosuje się.

Zgodnie natomiast z art. 7a ust. 5 ww. ustawy:

Przedsiębiorstwo w spadku sporządza wykaz składników majątku przedsiębiorstwa w spadku na dzień otwarcia spadku. Wykaz zawiera co najmniej następujące dane: liczbę porządkową, określenie (nazwę) składnika majątku, datę nabycia przez zmarłego przedsiębiorcę składnika majątku, kwotę wydatków poniesionych przez zmarłego przedsiębiorcę na nabycie tego składnika majątku oraz kwotę wydatków poniesionych na jego nabycie zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów, jak również wartość początkową, metodę amortyzacji i sumę odpisów amortyzacyjnych.

W myśl art. 7a ust. 6 ww. ustawy:

Urzędem skarbowym właściwym w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym przedsiębiorstwa w spadku jest urząd skarbowy, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania podatkiem dochodowym zmarłego przedsiębiorcy wykonuje swoje zadania.

Z powyższych uregulowań wynika, że ustawa o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwa osoby fizycznej usankcjonowała nowy podmiot, który stał się podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. Na mocy powyższych uregulowań przedsiębiorstwo w spadku uzyskało odrębną podmiotowość prawnopodatkową, jako jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej w zakresie podatków związanych z działalnością tego przedsiębiorstwa.

Działalność przedsiębiorstwa w spadku została uznana za pozarolniczą działalność gospodarczą, a tym samym stanowi odrębne źródło przychodu. Ponadto przyjęto zasadę, że podatek dochodowy od osób fizycznych od działalności przedsiębiorstwa w spadku obliczany będzie na takich samych zasadach, jakie obowiązują w przypadku osób fizycznych prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą. Na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przedsiębiorstwo w spadku posiada zatem status samodzielnego podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, bądź traktowane jest jako podatnik będący wspólnikiem spółki cywilnej.

W myśl art. 2 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisów ustawy nie stosuje się do wypłat, o których mowa w art. 27 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170) zwanej dalej „ustawą o zarządzie sukcesyjnym”.

Zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej:

Właściciele przedsiębiorstwa w spadku mają prawo do udziału w zyskach i uczestniczą w stratach wynikających z prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku, w takim stosunku, w jakim przysługuje im udział w przedsiębiorstwie w spadku.

W myśl art. 27 ust. 2 ww. ustawy:

Właściciele przedsiębiorstwa w spadku mogą żądać podziału i wypłaty zysku pomniejszonego o należności publicznoprawne i niepokryte straty z upływem roku od dnia ustanowienia zarządu sukcesyjnego i z końcem każdego kolejnego roku za rok poprzedni.

Stosownie do art. 27 ust. 3 ww. ustawy:

Zysk jest wypłacany w odpowiednich częściach właścicielom przedsiębiorstwa w spadku przez zarządcę sukcesyjnego.

Stosownie do art. 27 ust. 4 ustawy o zarządzie sukcesyjnym:

Na żądanie właścicieli przedsiębiorstwa w spadku zarządca sukcesyjny wypłaca im zaliczki na poczet przewidywanego zysku, chyba że byłoby to sprzeczne z zasadami prawidłowej gospodarki. Zaliczki mogą być wypłacane wyłącznie ze środków pieniężnych.

W myśl art. 27 ust. 5 ww. ustawy:

Zarządca sukcesyjny dokonuje rozliczenia wypłaconych zaliczek w terminach wypłaty zysku, określonych w ust. 2.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że:

‒ w dniu 15 kwietnia 2021 r. zmarł Pani mąż, który prowadził jednoosobową działalność gospodarczą;

‒ w dniu 21 kwietnia 2021 r. złożyła Pani do właściwego urzędu skarbowego zgłoszenie o kontynuowaniu prowadzenia przedsiębiorstwa J.J.;

‒ 10 czerwca 2021 r. przed notariuszem został sporządzony akt poświadczenia dziedziczenia oraz akt powołania zarządcy sukcesyjnego na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw;

‒ udział w Przedsiębiorstwie w Spadku przysługujący Pani wyniósł 3/4 części, zaś udziały przysługujące rodzeństwu wynoszą po 1/12 części każdy;

‒ została Pani zarządcą sukcesyjnym wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;

‒ 6 września 2021 r. na Pani wniosek został sporządzony akt notarialny zawierający dane dotyczące przedmiotów należących do spadku oraz zapisów windykacyjnych;

‒ przedsiębiorstwo w spadku kontynuowało do końca 2021 r. wybrany wcześniej sposób opodatkowania podatkiem liniowym 19%;

‒ planuje Pani wypłacić zysk za 2021 r. właścicielom przedsiębiorstwa w spadku w odpowiednich częściach (zysk przedsiębiorstwa w spadku przekroczył 1 000 000 zł);

‒ w przypadku wypłaty zysku przedsiębiorstwa w spadku otrzyma Pani należną kwotę jako właściciel przedsiębiorstwa w spadku przekraczającą 1 000 000 zł.

Jako właściciel 3/4 przedsiębiorstwa w spadku nie będzie Pani odprowadzała dodatkowych indywidualnych zaliczek na podatek dochodowy z tytułu dochodów (zysku) wygenerowanych przez przedsiębiorstwo w spadku, które zostaną Pani wypłacone w przyszłości.

Mając na uwadze opisane we wniosku zdarzenie przyszłe oraz przywołane uregulowania prawne, uznać należy, że jeżeli Pani, jako osoba uprawniona będzie uzyskiwała dochody z tytułu wypłaty zysku przedsiębiorstwa w spadku, określone w art. 27 ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej, to do tych wypłat nie mają zastosowania przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy.

Zatem, na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Pani jako spadkobierca części przedsiębiorstwa, nie jest zobowiązana do zapłaty daniny solidarnościowej z tytułu otrzymania zysku, o którym mowa w art. 27 u.z.s.p. osiągniętego w 2021 r. przez przedsiębiorstwo w spadku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).