0113-KDIPT2-2.4011.325.2022.2.ACZ

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych w części dotyczącej skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego w związku z umorzeniem kwoty jednego kredytu hipotecznego jest prawidłowe, natomiast w części dotyczącej zaniechania poboru podatku dochodowego od kolejnego kredytu hipotecznego jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

21 marca 2022 r. został złożony Państwa wniosek wspólny z 21 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych umorzenia kredytu hipotecznego. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 30 maja 2022 r. (data złożenia 31 maja 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

Pan …

2. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

Pani `(...)`

Opis stanu faktycznego

W lutym 2007 r. zaciągnął Pan wraz z żoną … kredyt hipoteczny na remont i rozbudowę starego domu. Kredyt został udzielony Państwu we franku szwajcarskim (CHF) przez …, w wysokości 100 000 zł (tj. 42 540 CHF).

Z powodu niedoszacowania kosztów i wzrostu cen, w grudniu 2007 r. dobraliście Państwo drugi kredyt w … na tą samą hipotekę i ten sam cel mieszkaniowy, w kwocie 40 000 zł, również w CHF (18 000 CHF).

W grudniu 2021 r. podpisaliście Państwo z … ugody dotyczące przekształcenia kredytów CHF na kredyty w PLN:

· pierwszy kredyt w wysokości 100 000 zł – nadal go Państwo spłacacie i zostaliście zwolnieni z płacenia podatku (tzw. ulga dla frankowiczów),

· drugi kredyt w wysokości 40 000 zł – przekształcony na polskie złote spłaciliście Państwo w całości jednorazowo w kwocie 13 918 zł.

Kredyt płaciliście Państwo przez 14 lat, regularnie spłacaliście raty kredytu. W sumie wpłaciliście do banku (raty + jednorazowa wpłata) – 57 886 zł.

Do drugiego kredytu bank wystawił PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-11, w którym w wyniku ugody został wyliczony przychód dla Pana i Pana żony po 14 810 zł 88 gr (w sumie 29 621 zł 76 gr). Z tytułu tego przychodu w Państwa wspólnym rozliczeniu rocznym PIT-37 za 2021 r. został naliczony podatek 17%, tj. 5 035 zł 70 gr.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że data zawarcia umów o kredyt hipoteczny to 28 lutego 2007 r. i 6 grudnia 2007 r.

Umowy o kredyt hipoteczny zawarte w lutym i w grudniu 2007 r. zostały zawarte na tych samych zasadach przez Pana i Pana żonę.

Za spłatę kredytu M.G. i W.G. odpowiadają w sposób solidarny do pełnej wysokości.

Obie umowy kredytowe – zawarte w lutym 2007 r. i w grudniu 2007 r. – zostały zawarte na remont i rozbudowę Państwa domu.

Obydwa kredyty były zaciągnięte na Państwa cele mieszkaniowe oraz złożono w banku stosowne oświadczenia.

Jesteście Państwo właścicielami nieruchomości, na którą zostały zaciągnięte kredyty hipoteczne na remont i rozbudowę.

Kredyty zostały zabezpieczone hipoteką:

· KW Nr … przez Sąd … w …, Wydział … Ksiąg Wieczystych – kredyt z lutego 2007 r.,

· KW Nr … przez Sąd … w …, … Wydział Ksiąg Wieczystych – kredyt z grudnia 2007 r.

Bank … 4 października 2021 r. rozpoczął program ugód dla kredytobiorców frankowych, z którego Państwo skorzystaliście (prowadzone przez Sąd Polubowny przy Komisji Nadzoru Finansowego).

W zakresie ugody z bankiem zawartej 8 grudnia 2021 r., w części dotyczącej postanowień związanych z kredytem hipotecznym zaciągniętym w lutym 2007 r. wskazaliście Państwo, że w ramach ugody z bankiem doszło zarówno do przewalutowania, jak i umorzenia części kredytu.

Kwotę przychodu wskazaną w PIT-11 za 2021 r. wystawionego przez Bank … stanowiło umorzenie części kredytu zawartego 28 lutego 2007 r. Kwota 29 621 zł 76 gr została podzielona na dwie równe części dla M.G. i W.G. i wynosiła 14 810 zł 88 gr. Niestety nie jesteście Państwo w stanie wskazać daty wystawienia PIT-11.

W dniu podpisania ugody z …, tj. 8 grudnia 2021 r., która dotyczyła kredytu zawartego 28 lutego 2007 r., Państwa zadłużenie wynosiło 11 324,02 CHF, które zostało przeliczone na walutę polską po średnim kursie NBP dnia poprzedzającego dzień zawarcia ugody i wynosiło 50 017 zł 06 gr, na które składało się:

· kapitał – 49 982 zł 21 gr,

· odsetki zawieszone – 28 zł 75 gr,

· odsetki bieżące – 6 zł 10 gr.

Kwota umorzenia wynosiła 29 621 zł 76 gr, na co składało się:

· kapitał – 29 593 zł 01 gr,

· odsetki zawieszone – 28 zł 75 gr.

Umorzenie kwoty 29 621 zł 76 gr dotyczyło każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług, tj. `(...)`.. i nie skutkowało wygaśnięciem, tj. pozostała część kredytu jest dalej spłacana. Po przewalutowaniu na polskie złote, pozostała kwota do spłaty wynosi 20 403 zł 46 gr.

Do umorzenia części kredytu doszło w dniu podpisania ugody, tj. 8 grudnia 2021 r.

W zakresie ugody z bankiem zawartej 8 grudnia 2021 r., w części dotyczącej postanowień związanych z kredytem hipotecznym zaciągniętym w grudniu 2007 r., wskazaliście Państwo, że w ramach ugody z bankiem doszło zarówno do przewalutowania, jak i umorzenia.

W dniu podpisania ugody z …, tj. 8 grudnia 2021 r., która dotyczyła kredytu zawartego 6 grudnia 2007 r., Państwa zadłużenie wynosiło 10 181,97 CHF, które zostało przeliczone na walutę polską po średnim kursie NBP dnia poprzedzającego dzień zawarcia ugody i wynosiło 44 972 zł 74 gr (kwota zaciągniętego kredytu na dzień 6 grudnia 2007 r. po przeliczeniu wynosiła 39 835 zł 32 gr), na które składało się:

· kapitał – 44 915 zł 28 gr,

· odsetki zawieszone – 47 zł 17 gr,

· odsetki bieżące – 6 zł 10 gr,

Kwota umorzenia wynosiła 31 053 zł 32 gr, na co składało się:

· kapitał – 31 006 zł 15 gr,

· odsetki zawieszone – 47 zł 17 gr.

Umorzenie kwoty 31 053 zł 32 gr dotyczyło każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług, tj. `(...)`.. i skutkowało wygaśnięciem kredytu po jednorazowej spłacie pozostałej kwoty 13 918 zł 44 gr, na co składało się:

· kapitał – 13 909 zł 13 gr,

· odsetki bieżące – 9 zł 31 gr.

To było jedyne ustalenie w zakresie spłaty kredytu hipotetycznego.

Do umorzenia części kredytu doszło w dniu podpisania ugody, tj. 8 grudnia 2021 r.

Przewalutowanie polegało na zmianie umowy poprzez przeliczenie kapitału powstałego do spłaty (w CHF) na inną walutę niż wskazany w umowie na dzień otrzymania kredytu, tj. PLN.

Całkowita spłata kredytu hipotecznego w kwocie 13 918 zł 44 gr nastąpiła 8 grudnia 2021 r.

Do umorzonej części kredytu hipotecznego zaciągniętego 6 grudnia 2007 r. bank … nie wystawił PIT-11 (rozporządzenie z 27 marca 2020 r., Dz. U. poz. 548, dotyczące zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów, przychodów związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na własne cele mieszkaniowe).

Wcześniej nie korzystaliście Państwo (tj. ani Pan, ani Pana żona) z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu.

Pan i Pana żona pozostawaliście i pozostajecie we wspólności ustawowej małżeńskiej w momencie dokonywania wszystkich czynności opisanych we wniosku. Wspólność trwa od …

Pytania

1. Czy jesteście Państwo zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych za 2021 r. z części umorzonej kwoty kredytu w związku zaistnieniem okoliczności przedstawionych w opisie stanu faktycznego?

2. Czy macie Państwo prawo do zaniechania podatku z umorzonych kwot z kredytów, jeżeli były one przeznaczone na ten sam cel mieszkaniowy?

Stanowisko Państwa w sprawie

W Państwa ocenie, kredyty zostały zaciągnięte na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej i nie korzystaliście Państwo z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

W odniesieniu do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. (Dz. U. z 2020 r., poz. 548 ) w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, uważacie Państwo, że powinniście być zwolnieni z obowiązku podatku od umorzonej kwoty kredytu.

W Państwa ocenie, w związku z tym, że oba kredyty hipoteczne były zaciągnięte na remont i rozbudowę Państwa starego domu, na jedną inwestycję mieszkaniową i pod jedną hipotekę, powinniście zostać zwolnieni z płacenia podatku, również z drugiego kredytu. Dotyczy podatku naliczonego dla `(...)`.. od przychodu – 29 621 zł 76 gr – zwolnienie z tytułu ulgi dla frankowiczów.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wskazać w tym miejscu również należy na art. 24c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który reguluje zasady ustalania różnic kursowych.

W myśl art. 24c ust. 1 ww. ustawy:

Różnice kursowe zwiększają odpowiednio przychody jako dodatnie różnice kursowe albo koszty uzyskania przychodów jako ujemne różnice kursowe w kwocie wynikającej z różnicy między wartościami określonymi w ust. 2 i 3.

Zgodnie z art. 24c ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dodatnie różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5.

Stosownie natomiast do art. 24c ust. 3 pkt 3 ww. ustawy:

Ujemne różnice kursowe powstają, jeżeli wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem pkt 4 i 5.

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 – inne źródła.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy prawa wyjaśnić należy, że na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych inne skutki prawnopodatkowe wywołuje przewalutowanie kredytu, a inne umorzenie tego kredytu.

W ramach operacji przewalutowania nie dochodzi do transferu/przelewu środków pieniężnych, nie dochodzi do uregulowania w jakiejkolwiek formie zobowiązania wynikającego z umowy kredytu – zmianie ulega jedynie waluta, w której zobowiązanie ma być uregulowane. Przewalutowanie stanowi wyłącznie techniczną operację zamiany kwoty wyrażonej w określonej walucie, na tę samą kwotę wyrażoną w innej walucie. Tym samym, przewalutowanie nie skutkuje powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W związku z powyższym, operacja przewalutowania udzielonych Państwu kredytów z franka szwajcarskiego na polskie złote jest dla Państwa neutralna podatkowo.

Przystępując natomiast do oceny skutków podatkowych umorzenia przez bank wierzytelności od zaciągniętych przez Państwa kredytów hipotecznych wskazać należy, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 2439 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela z prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):

Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności koniecznym jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzone kwoty wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Jednakże zgodnie z § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 548):

Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od:

1. umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na własne cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty, których działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, w przypadku gdy:

a) zabezpieczenie w postaci hipoteki ustanowiono na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale,w takim prawie, w związku z zaciągnięciem przez osoby fizyczne kredytu na własne cele mieszkaniowe,

b) osoby fizyczne, których wierzytelność z tytułu kredytu uległa umorzeniu, nie skorzystały z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe;

2. świadczenia otrzymanego przez osoby fizyczne z tytułu umowy kredytu zaciągniętego przed dniem 15 stycznia 2015 r. na własne cele mieszkaniowe i zabezpieczonego hipotecznie, od podmiotów, których działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawnionych do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady ich funkcjonowania, w walucie obcej lub w polskich złotych, lecz nominowanych lub indeksowanych do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.

W myśl § 3 rozporządzenia w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe:

Kwoty wierzytelności, o których mowa w § 1, obejmują:

1. kwoty kredytu (kapitału);

2. odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;

3. opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Jak stanowi z kolei § 6 ww. rozporządzenia:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1, obejmuje dochód (przychód) uzyskany wyłącznie z tytułu jednego umorzenia, o którym mowa w § 1 pkt 1.

Zgodnie z treścią § 7 ww. rozporządzenia:

Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2019 r. do dnia 31 grudnia 2021 r.

Natomiast § 4 komentowanego rozporządzenia reguluje, że:

Przez własne cele mieszkaniowe, o których mowa w § 1, rozumie się wydatki na cele, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1387, ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazanego w § 4 ww. rozporządzenia:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:

a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.

Zgodnie ze zdaniem pierwszym art. 21 ust. 26 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przez własny budynek, lokal lub pomieszczenie, o których mowa w ust. 25 pkt 1 lit. d i e, rozumie się budynek, lokal lub pomieszczenie stanowiące własność lub współwłasność podatnika lub do którego podatnikowi przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udział w takich prawach.

Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na własne cele mieszkaniowe przez osobę, która była właścicielem lub współwłaścicielem tej nieruchomości i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna, której umorzono zobowiązanie z tytułu kredytu nie skorzystała z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na własne cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie (§ 1 pkt 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe) stanowiącego własność lub współwłasność podatnika, przy czym – jak stanowi § 6 ww. rozporządzenia – zaniechanie poboru podatku obejmuje dochód (przychód) uzyskany wyłącznie z tytułu jednego umorzenia, o którym mowa powyżej.

Tymczasem, jak wynika z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy, w lutym 2007 r. zaciągnęliście Państwo kredyt hipoteczny na remont i rozbudowę starego domu. Kredyt został udzielony Państwu we franku szwajcarskim przez bank. Z powodu niedoszacowania kosztów i wzrostu cen, w grudniu 2007 r. dobraliście Państwo w banku drugi kredyt na tą samą hipotekę i na ten sam cel mieszkaniowy, również we franku szwajcarskim.

Obydwa kredyty były zaciągnięte na Państwa cele mieszkaniowe oraz złożono w banku stosowne oświadczenia. Jesteście Państwo właścicielami nieruchomości, na którą zostały zaciągnięte kredyty hipoteczne na remont i rozbudowę.

8 grudnia 2021 r. podpisaliście Państwo z bankiem ugody dotyczące zarówno przewalutowania, jak i umorzenia części kwot obydwu kredytów hipotecznych.

Kwota umorzenia pierwszego kredytu wynosiła 29 621 zł 76 gr, na którą składał się kapitał i odsetki. Umorzenie kwoty 29 621 zł 76 gr dotyczyło każdego ze współkredytobiorców odpowiadających solidarnie za dług. Kwotę przychodu wskazaną w PIT-11 za 2021 r. wystawionego przez Bank … stanowiło umorzenie części kredytu zawartego 28 lutego 2007 r. Pierwszy kredyt w wysokości 100 000 zł nadal Państwo spłacacie.

Kwota umorzenia drugiego kredytu hipotecznego wynosiła 31 053 zł 32 gr, na którą składał się kapitał oraz odsetki.

Drugi kredyt w wysokości 40 000 zł – przekształcony na polskie złote spłaciliście Państwo w całości jednorazowo w kwocie 13 918 zł. Do umorzonej części kredytu hipotecznego zaciągniętego 6 grudnia 2007 r. bank nie wystawił PIT-11 w związku z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Wcześniej nie korzystaliście Państwo z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że skoro w ramach zawartej 8 grudnia 2021 r. ugody z bankiem doszło do umorzenia wierzytelności z tytułu dwóch kredytów hipotecznych zaciągniętych na Państwa własne cele mieszkaniowe, tj. z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w lutym 2007 r. oraz z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego w grudniu 2007 r., to do uzyskanego przez Państwa przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu wyłącznie jednego kredytu hipotecznego znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe.

Treść powyższego rozporządzenia wyraźnie wyklucza możliwość zastosowania zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych w stosunku do przychodu uzyskanego z tytułu więcej niż jednego umorzenia, o czym stanowi § 6 tego rozporządzenia.

Zatem, jeżeli przychodu stanowiącego kwotę umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Państwa w grudniu 2007 r. nie wykazaliście Państwo w zeznaniu rocznym za 2021 r. w związku z zastosowaniem przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, to mając na uwadze treść § 6 tego rozporządzenia – od przychodu stanowiącego kwotę umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Państwa na własne cele mieszkaniowe w lutym 2007 r. i wykazanego w przesłanym przez bank PIT-11, jesteście Państwo zobowiązani do zapłacenia podatku dochodowego od osób fizycznych.

Należy bowiem jeszcze raz podkreślić, że skorzystanie przez Państwa z umorzenia wierzytelności w stosunku do jednego kredytu hipotecznego zaciągniętego przez Państwa na własne cele mieszkaniowe, wyklucza możliwość skorzystania po raz drugi z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych. Zaniechanie poboru podatku obejmuje dochód (przychód) uzyskany wyłącznie z tytułu jednego umorzenia.

W konsekwencji, Państwa stanowisko, w którym wskazaliście, że powinniście zostać zwolnieni z obowiązku zapłaty podatku od umorzonej kwoty kredytu należało uznać w części za prawidłowe - w odniesieniu do braku obowiązku zapłaty podatku dochodowego od przychodu z tytułu umorzenia wierzytelności z tytułu jednego kredytu hipotecznego, a w części za nieprawidłowe - w odniesieniu do braku obowiązku zapłaty podatku dochodowego od przychodu z tytułu umorzenia wierzytelności z tytułu kolejnego kredytu hipotecznego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Końcowo należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540, ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan `(...)` (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego `(...)`. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).