Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

Stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 marca 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie braku przychodu w związku z przekształceniem współwłasności łącznej na współwłasność w częściach ułamkowych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie - 5 kwietnia 2022 r. Treść wniosku jest następując:

Opis zdarzenia przyszłego

B. spółka cywilna (…), (…), (…) B., NIP: (…), REGON (…) (dalej: B. s.c. lub Spółka ) zakupiła na podstawie umowy kupna sprzedaży 8 lutego 2018 r. nieruchomość składającą się z budynku mieszkalnego oraz budynków gospodarczych o wartości 120 000 zł. Budynek stanowi współwłasność łączną wspólników B. s.c. Po jego zakupie budynek przeszedł gruntowny remont, którego wartość przekroczyła znacznie jego wartość początkową (cenę zakupu). Prace remontowe trwały od momentu zakupu do września 2021 r. Nieruchomość służyła i nadal służy wyłącznie działalności opodatkowanej VAT (podatek od towarów i usług) prowadzonej przez Spółkę. Zajmuje się ona prowadzeniem działań edukacyjnych i proekologicznych: warsztaty i kursy online. Wspólnicy Spółki Pani A. Z. i Pan R. B. prowadzą, oprócz działalności w Spółce, indywidualne działalności gospodarcze. A. prowadzi działalność w zakresie edukacji: warsztaty i kursy online oraz warsztaty i kursy stacjonarne (w chwili obecnej działalność ta jest zawieszona, zostanie wznowiona po przejęciu części przedsiębiorstwa Spółki), (…) S. (…) prowadzi działalność w zakresie: doradztwa oraz szkolenia w formie stacjonarnej, w zakresie analiz marketingowych i zarządzania oraz najem krótkoterminowy i długoterminowy na terenie innej nieruchomości. Planuje także prowadzenie działalności edukacyjnej po przejęciu udziału w przedsiębiorstwie Spółki.

Ww. działalności wspólników podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i nie korzystają ze zwolnienia od tego podatku, z wyjątkiem najmu długoterminowego. Wspólnicy są podatnikami VAT.

Zamiarem wspólników jest nieodpłatne przekazanie przedsiębiorstwa Spółki, w którego skład wchodzi nieruchomość oraz inne składniki przedsiębiorstwa Spółki w rozumieniu art. 55 (1) Kodeksu cywilnego. Nabywcami tego przedsiębiorstwa będą wspólnicy w udziałach po 1/2. Przekazanie przedsiębiorstwa nastąpi do ich majątków odrębnych. Następnie dokonają oni likwidacji B. s.c. Po przejęciu przedsiębiorstwa Spółki Pani A. Z. i Pan R. B. chcą wykorzystywać jego składniki, w tym ww. nieruchomość, w ramach indywidualnie prowadzonych działalności gospodarczych, odrębnie przez każdego ze wspólników, do działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Przekazanie przedsiębiorstwa Spółki nastąpi w formie aktu notarialnego i obejmie wszystko, co wchodzi w skład tego przedsiębiorstwa, w tym w szczególności: nazwę, własność rzeczy, wierzytelności, tajemnice przedsiębiorstwa oraz księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej a także ww. nieruchomość. Wspólnicy nabędą udziały po 1/2 części we współwłasności ww. nieruchomości.

W związku z tym, że wspólnicy nie wnosili do Spółki żadnych wkładów majątkowych i posiadają udziały w zyskach i stratach Spółki po 50%, to wskutek nieodpłatnego nabycia jej przedsiębiorstwa, żaden z nich nie otrzyma majątku w wysokości przekraczającej jego udział w majątku Spółki. Nieodpłatne nabycie przedsiębiorstwa nie będzie wypłatą zysku ze Spółki, ponieważ majątek przedsiębiorstwa Spółki ma pełne pokrycie w dochodach wspólników pochodzących z działalności Spółki i opodatkowanych w latach poprzedzających nabycie jej przedsiębiorstwa.

Wspólnicy rozważają konsekwencje ww. nieodpłatnego przekazania majątku przedsiębiorstwa na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku od towarów i usług.

Pytanie

Czy nieodpłatne nabycie przedsiębiorstwa Spółki w udziale % części jest dla Wnioskodawcy neutralne podatkowo na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych, tj. nie powoduje powstania przychodu do opodatkowania?

Pana stanowisko

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne przekazanie przedsiębiorstwa spółki cywilnej do majątku osobistego wspólników, we wskazanych wyżej udziałach, nie spowoduje powstania u niego obowiązku podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21,52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku. Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie bądź, od których zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 ust. 3 ww. ustawy, odrębnym źródłem przychodu jest pozarolnicza działalność gospodarcza.

W myśl art. 14 ust. 1, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług. Do przychodów z działalności gospodarczej należą wszystkie przychody osiągane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem przychodów wymienionych w art. 14 ust. 3 ustawy. Przychodem z działalności gospodarczej, stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy, jest również wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z zastrzeżeniem ust. 2g i art. 21 ust. 1 pkt 125 i 125a.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Wartość niepieniężnych świadczeń ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b cyt. ustawy. Stosownie natomiast do art. 11 ust. 2 ww. ustawy, wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Z kolei, zgodnie z treścią art. 11 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców,

2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu,

3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku,

4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia. Jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika (art. 11 ust. 2b ww. ustawy).

Zauważyć należy, że ustawodawca nie sprecyzował, co należy rozumieć poprzez pojęcie „nieodpłatny”. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych określają jedynie sposoby i kryteria ustalania wartości nabytych nieodpłatnie rzeczy (praw) albo nieodpłatnych świadczeń. Na gruncie języka polskiego „nieodpłatny” znaczy tyle co: „nie wymagający opłaty; taki, za który się nie płaci; bezpłatny” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, 2003 r.).

W świetle powyższego, uznać należy, że dla celów podatkowych, przez „nieodpłatne świadczenie” rozumie się te wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podatników, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy. Wskazać przy tym należy, że zgodnie z art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Mając powyższe na uwadze można stwierdzić, że otrzymanie nieodpłatnego świadczenia ma zasadniczo miejsce wówczas, gdy na podstawie stosunku prawnego istniejącego pomiędzy dwoma podmiotami (stosunku zobowiązaniowego – zgodnie z art. 353 Kodeksu cywilnego.), jedna ze stron tego stosunku jest wyłącznym jego beneficjentem, a zatem otrzymuje korzyść majątkową kosztem drugiej strony tego stosunku prawnego. W związku z powyższym pojęcie „nieodpłatne świadczenie” w prawie podatkowym ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne przysporzenie majątku innej osobie kosztem majątku innego podmiotu, mające konkretny wymiar finansowy. Zatem, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiące źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast świadczenie otrzymuje nieodpłatnie zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe.

Wnioskodawca prowadzi działalność w dwuosobowej spółce cywilnej. Udziały w Spółce cywilnej wynoszą po 50%. Wspólnicy zamierzają zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej, w związku z czym Spółka ta ulegnie rozwiązaniu. Przed rozwiązaniem ww. Spółki wspólnicy zamierzają dokonać nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa tej spółki na swoją rzecz i kontynuować działalność prowadzoną dotychczas przez Spółkę. Przekazanie nastąpi w formie aktu notarialnego i obejmie wszystko, co wchodzi w skład tego przedsiębiorstwa, w tym w szczególności: nazwę, własność rzeczy, wierzytelności, tajemnice przedsiębiorstwa oraz księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Na dzień rozwiązania ww. Spółki cywilnej, nie będzie ona miała żadnego majątku, bowiem cały majątek przejdzie razem z przedsiębiorstwem do działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Zgodnie z art. 55(1) Kodeksu cywilnego – przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5. koncesje, licencje i zezwolenia;

6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8. tajemnice przedsiębiorstwa;

9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych (art. 55(2) Kodeksu cywilnego).

Natomiast zasady działania spółek cywilnych regulują przepisy art. 860-875 Kodeksu cywilnego. W myśl art. 860 § 1 Kodeksu cywilnego – przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, szczególności przez wniesienie wkładów. Na gruncie prawa cywilnego spółka cywilna nie jest podmiotem prawnym odrębnym od wspólników, lecz wielostronnym stosunkiem zobowiązaniowym łączącym tych wspólników. W obrocie prawno-gospodarczym spółka cywilna jest osobową spółką prawa cywilnego i tym samym nie posiada zdolności prawnej. Z punktu widzenia prawa podatkowego podatnikami są poszczególni wspólnicy tej spółki, w takim zakresie, w jakim uczestniczą w zyskach wypracowanych w prowadzonej w formie tej spółki pozarolniczej działalności gospodarczej. Stosownie do art. 861 § 1 Kodeksu cywilnego – wkład wspólnika może polegać na wniesieniu do spółki własności lub innych praw albo na świadczeniu usług. Spółka cywilna nie posiada własnego, odrębnego majątku. Właścicielami poszczególnych składników majątku pozostają wspólnicy spółki w ramach współwłasności łącznej. Na postawie art. 863 § 1 Kodeksu cywilnego – wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku wspólników ani udziałem w poszczególnych składnikach tego majątku. Zgodnie z art. 863 § 2 Kodeksu cywilnego – w czasie trwania spółki wspólnik nie może domagać się podziału wspólnego majątku wspólników. W przypadku wniesienia do spółki cywilnej wkładu w postaci składnika majątku stanowiącego wyłączną własność jednego wspólnika bądź też będącego współwłasnością wszystkich wspólników tejże spółki, wyłączna własność wspólnika bądź współwłasność w częściach ułamkowych z chwilą wniesienia do spółki przekształca się we współwłasność łączną. Współwłasność ta ma charakter bezudziałowy, a każdemu ze wspólników przysługują równe prawa do całego majątku.

Odnosząc powyżej powołane przepisy do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego przyjąć należy, że w wyniku nieodpłatnego przekazania przedsiębiorstwa Spółki dojdzie do przesunięcia całego majątku spółki cywilnej na rzecz indywidualnych działalności gospodarczych wspólników. W konsekwencji żaden ze wspólników nie uzyska nieodpłatnego świadczenia w postaci udziału w przedsiębiorstwie Spółki (majątku tej Spółki), ponieważ obejmowana część majątku Spółki odpowiada udziałowi, który do tej pory im przysługiwał w jej majątku.

Reasumując, w wyniku czynności nieodpłatnego przekazania udziału w przedsiębiorstwie Spółki do jednoosobowej działalności Wnioskodawcy nie powstanie przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 8 w związku z art. 11 ust. 2-2b ustawy o podatku dochodowym od osób. Zatem przekazanie to będzie dla Wnioskodawcy neutralne podatkowo na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Informacje dodatkowe

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).