Interpretacja dotyczy oceny skutków podatkowych wypłaty odszkodowania byłej pracownicy na podstawie ugody sądowej związanej z rozwiązaniem umowy o pracę. Organ podatkowy uznał, że wypłacone odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ jego wysokość oraz zasady ustalenia wynikały z ugody, a nie z przepisów prawa pracy lub układów zbiorowych. W związku z tym odszkodowanie to traktowane jest jako przychód ze stosunku pracy, który podlega opodatkowaniu, a pracodawca jako płatnik ma obowiązek pobrania zaliczki na podatek dochodowy.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
8 lutego 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z dnia 11 kwietnia 2022 r. (data wpływu 15 kwietnia 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Zatrudniali Państwo na podstawie umowy o pracę pracownika, Panią D. L., której w dniu 3 września 2021 r. złożono oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Przyczyną wypowiedzenia była stwierdzona orzeczeniem lekarskim utrata zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku. Pozwem z dnia … września 2021 r. pracownica wniosła odwołanie od wypowiedzenia do sądu pracy, żądając zapłaty odszkodowania w kwocie równej 3-miesięcznemu wynagrodzeniu. Postanowieniem z dnia … listopada 2021 r. Sąd Rejonowy dla X. w X., X Wydział Pracy skierował strony do mediacji.
W wyniku przeprowadzonej mediacji, strony w dniu 28 stycznia 2022 r. zawarły ugodę, w której:
Pozwana D. Sp. z o.o. zobowiązała się zapłacić na rzecz byłej pracownicy kwotę … zł brutto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności;
postanowiono, że zapłata odszkodowania nastąpi w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia Sądu o zatwierdzeniu ugody;
D. Sp. z o.o. oświadczyła, że z kwoty odszkodowania potrąci zaliczkę na podatek dochodowy i zobowiązała się wystąpić z niniejszym wnioskiem;
Powódka D. L. oświadczyła, że ugoda wyczerpuje wszelkie jej roszczenia objęte postępowaniem sądowym.
Na dzień złożenia niniejszego wniosku, ugoda z dnia …stycznia 2022 r. nie została jeszcze przez Sąd zatwierdzona. Zgodnie z art. 18315Kodeksu postępowania cywilnego ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem.
Ponadto w przesłanym uzupełnieniu wyjaśniono, że ugoda zawarta przed mediatorem w dniu … stycznia 2022 r. została zatwierdzona przez Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia … lutego 2022 r., postanowienie jest prawomocne. W ugodzie nie wskazano, że wypowiedzenie umowy zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę. Kwota przedmiotowego świadczenia wynika wyłącznie z zawartej przez strony ugody. Ustalono ją w drodze negocjacji i wzajemnych ustępstw stron. Punktem wyjścia do negocjacji była żądana przez powódkę kwota stanowiąca równowartość jej trzymiesięcznego wynagrodzenia. Powódka ustąpiła w swoich roszczeniach do kwoty … zł brutto, którą to kwotę pozwana spółka zgodziła się zapłacić. Ani wysokość ani zasady ustalenia świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub z przepisów wykonawczych, aktów administracyjnych ani też z postanowień układów zbiorowych pracy lub innych porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów. Świadczenie wskazane we wniosku nie stanowi odszkodowania za szkodę rzeczywistą poniesioną przez powódkę. Określone w ugodzie odszkodowanie stanowi dla pracownicy należność za odstąpienie przez nią od roszczeń wobec pracodawcy w związku z rozwiązaniem przez pracodawcę stosunku pracy. W konsekwencji, otrzymana przez pracownicę kwota jest zapłatą za zrzeczenie się przez nią wszelkich roszczeń w stosunku do pracodawcy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, a jej wysokość została ustalona w oparciu o porozumienie pomiędzy stronami. Jednocześnie wypłata przedmiotowego świadczenia stanowi dla pracodawcy gwarancję, że pracownica nie będzie składać jakichkolwiek roszczeń w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Zatem, wypłacona przez byłego pracodawcę kwota odszkodowania nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę. Odszkodowanie to ma tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki pracownica mogłaby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło, a więc dotyczy korzyści które pracownica mogłaby osiągnąć, gdyby umowa o pracę nie została rozwiązana.
Czy Państwo jako płatnik zasadnie planujecie potrącić z kwoty ustalonego odszkodowania zaliczkę na podatek dochodowy?
Czy odszkodowanie określone w ugodzie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Państwa zdaniem, stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040,1043 i 1495), z wyjątkiem:
a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
A zatem, aby wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia jego wysokość musiałaby wynikać wprost z odrębnych ustaw. Zgodnie z art. 471 k.p. odszkodowanie, o którym mowa w art. 45 (tj. wypłacane w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę), przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
W niniejszej sprawie taka sytuacja nie zachodzi. Po pierwsze wypłacone odszkodowanie nie stanowi 3-krotności miesięcznego wynagrodzenia pracownika (wynagrodzenie za okres wypowiedzenia), a zatem nie ma wysokości określonej w art. 471 k.p. Ponadto, w sprawie nie doszło do stwierdzenia przed sądem, że wypowiedzenie umowy o pracę było nieuzasadnione lub naruszało przepisy o wypowiadaniu umów o pracę. Strony zawarły ugodę, na mocy której Państwo zobowiązali się do zapłaty stosownej kwoty tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Kwotę do wypłaty strony ustaliły w ramach wzajemnych ustępstw. Zatem nie można przyjąć, że podstawą prawną tego świadczenia są przepisy Kodeksu pracy.
W Państwa ocenie zawarta ugoda stanowi ugodę w rozumieniu art. 917 k.c. Zgodnie z tym przepisem, strony zawierające ugodę, czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo uchylić spór istniejący lub mogący powstać.
W związku z tym należy uznać, iż określone w ugodzie świadczenie przyznane pracownicy nie jest odszkodowaniem wynikającym z odrębnych przepisów, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia, otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
Przyznana pracownicy w ugodzie kwota także nie mieści się w katalogu zwolnień określonych w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawowym warunkiem zwolnienia świadczenia od opodatkowania na podstawie przytoczonego przepisu jest jego odszkodowawczy charakter. Wyżej wymienione przepisy zwalniają od podatku jedynie takie odszkodowania, które nie stanowią ekonomicznego przysporzenia ponad stan majątkowy będący w posiadaniu podatnika przed ich wypłatą. Odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającego na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszystkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych.
Chodzi zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. W praktyce szkoda może obejmować stratę polegającą na ubytku w majątku - wskutek doznania tej straty poszkodowany staje się uboższy niż był dotychczas, lub może dotyczyć utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógłby się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono - wówczas poszkodowany nie staje się bogatszy, jakkolwiek mógł liczyć na wzbogacenie się. Na podstawie ww. przepisu opodatkowaniu podatkiem dochodowym – jako wyłączone ze zwolnienia - podlega odszkodowanie otrzymane (na podstawie wyroku lub ugody sądowej) z tytułu utraconych korzyści, które podatnik mógł otrzymać gdyby mu szkody nie wyrządzono. Opodatkowanie to wynika stąd, że gdyby podatnik osiągnął spodziewane korzyści, to korzyści te podlegałyby opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody (ugody w rozumieniu art. 917 Kodeksu cywilnego), której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Określone w ugodzie sądowej odszkodowanie stanowi dla pracownicy należność za odstąpienie przez nią od roszczeń wobec pracodawcy w związku z rozwiązaniem przez pracodawcę stosunku pracy. W konsekwencji, otrzymana przez pracownicę kwota jest zapłatą za zrzeczenie się przez nią wszelkich roszczeń w stosunku do pracodawcy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, a jej wysokość została ustalona w oparciu o porozumienie pomiędzy stronami. Jednocześnie wypłata przedmiotowego świadczenia stanowi dla pracodawcy gwarancję, że pracownica nie będzie składać jakichkolwiek roszczeń w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Zatem, wypłacona przez byłego pracodawcę kwota odszkodowania nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę. Odszkodowanie to ma tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki pracownica mogłaby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło.
W Państwa ocenie potrącenie z kwoty ustalonego odszkodowania zaliczki na podatek dochodowy będzie zasadne, gdyż odszkodowanie określone w ugodzie nie korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych określonego w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Wyszczególnienia źródeł przychodów osiągniętych przez osoby fizyczne ustawodawca dokonał w art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Natomiast w świetle art. 12 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Należy zauważyć, że użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320), z wyjątkiem:
a) określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
b) odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
c) odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
d) odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
e) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
f) odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
g) odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.
Natomiast w świetle art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania lub zadośćuczynienia otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub tej ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań lub zadośćuczynień:
a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.
W kontekście powyższego wyjaśnić należy, że zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.
Natomiast zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy, obejmuje swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy. Przy czym ze zwolnienia o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Na podstawie art. 31 ustawy:
Osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej "zakładami pracy", są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.
Z treści wniosku w szczególności wynika, że zatrudniali Państwo na podstawie umowy o pracę pracownicę, której w dniu … września 2021 r. złożono oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z zachowaniem 3-miesięcznego okresu wypowiedzenia. Przyczyną wypowiedzenia była stwierdzona orzeczeniem lekarskim utrata zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku. Pozwem z dnia … września 2021 r. pracownica wniosła odwołanie od wypowiedzenia do sądu pracy, żądając zapłaty odszkodowania w kwocie równej 3-miesięcznemu wynagrodzeniu. Postanowieniem z dnia … listopada 2021 r. Sąd Rejonowy dla X., X Wydział Pracy skierował strony do mediacji.
W wyniku przeprowadzonej mediacji, strony w dniu … stycznia 2022 r. zawarły ugodę, w której:
Pozwana D. Sp. z o.o. zobowiązała się zapłacić na rzecz byłej pracownicy kwotę … zł brutto tytułem odszkodowania w związku z rozwiązaniem umowy o pracę wraz z odsetkami ustawowymi w razie uchybienia terminowi płatności;
postanowiono, że zapłata odszkodowania nastąpi w terminie 7 dni od dnia uprawomocnienia się postanowienia Sądu o zatwierdzeniu ugody;
D. Sp. z o.o. oświadczyła, że z kwoty odszkodowania potrąci zaliczkę na podatek dochodowy i zobowiązała się wystąpić z niniejszym wnioskiem;
Powódka D. L. oświadczyła, że ugoda wyczerpuje wszelkie jej roszczenia objęte postępowaniem sądowym.
Zgodnie z art. 183 15 Kodeksu postępowania cywilnego ugoda zawarta przed mediatorem, po jej zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną ugody zawartej przed sądem.
Ugoda zawarta przed mediatorem w dniu … stycznia 2022 r. została zatwierdzona przez Sąd Rejonowy postanowieniem z dnia … lutego 2022 r., postanowienie jest prawomocne. W ugodzie nie wskazano, że wypowiedzenie umowy zostało dokonane z naruszeniem przepisów prawa pracy dotyczących rozwiązywania umów o pracę.
Kwota przedmiotowego świadczenia wynika wyłącznie z zawartej przez strony ugody. Ustalono ją w drodze negocjacji i wzajemnych ustępstw stron. Punktem wyjścia do negocjacji była żądana przez powódkę kwota stanowiąca równowartość jej trzymiesięcznego wynagrodzenia. Powódka ustąpiła w swoich roszczeniach do kwoty … zł brutto, którą to kwotę pozwana spółka zgodziła się zapłacić. Ani wysokość ani zasady ustalenia świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub z przepisów wykonawczych, aktów administracyjnych ani też z postanowień układów zbiorowych pracy lub innych porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów. Świadczenie wskazane we wniosku nie stanowi odszkodowania za szkodę rzeczywistą poniesioną przez powódkę. Określone w ugodzie odszkodowanie stanowi dla pracownicy należność za odstąpienie przez nią od roszczeń wobec pracodawcy w związku z rozwiązaniem przez pracodawcę stosunku pracy. W konsekwencji, otrzymana przez pracownicę kwota jest zapłatą za zrzeczenie się przez nią wszelkich roszczeń w stosunku do pracodawcy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, a jej wysokość została ustalona w oparciu o porozumienie pomiędzy stronami. Jednocześnie wypłata przedmiotowego świadczenia stanowi dla pracodawcy gwarancję, że pracownica nie będzie składać jakichkolwiek roszczeń w związku z rozwiązaniem umowy o pracę. Zatem, wypłacona przez byłego pracodawcę kwota odszkodowania nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę. Odszkodowanie to ma tak naprawdę zrekompensować zarobek, jaki pracownica mogłaby otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło, a więc dotyczy korzyści które pracownica mogłaby osiągnąć, gdyby umowa o pracę nie została rozwiązana.
Mając na uwadze powyższe wyjaśnić należy, że przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320) posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 183d, art. 361 § 1, art. 45, art. 56, art. 943 § 3, art. 99, art. 1012 Kodeksu pracy).
W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje odszkodowanie w sytuacji, gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy). Jednocześnie zgodnie z art. 58 Kodeksu pracy, odszkodowanie, o którym mowa w art. 56 przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę.
Potwierdza to wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 27 listopada 2007 r., sygn. akt SK 18/05, w którym Trybunał Konstytucyjny uznał, że odszkodowanie z tytułu rozwiązania umowy o pracę nie jest odszkodowaniem sensu stricto, lecz sui generis świadczeniem majątkowym, pełniącym funkcję sankcji (ustawowej kary pieniężnej) wobec pracodawcy za bezprawne działanie. W orzecznictwie Sądu Najwyższego podkreśla się również, że odszkodowanie należne pracownikowi z tytułu bezprawnego rozwiązania stosunku pracy lub bezprawnego wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy i płacy nie pozostaje w żadnej relacji do ewentualnej szkody, co oznacza, że przysługuje za samo bezprawne działanie pracodawcy, niezależnie od tego, czy jakakolwiek szkoda po stronie pracownika powstała. Odszkodowania takie traktowane są bowiem jak szczególny rodzaj odszkodowania ustawowego, należnego bez względu na to, czy pracownik – na skutek niezgodnego z prawem postępowania pracodawcy – poniósł szkodę w ogóle, lub poniósł ją w większym lub mniejszym rozmiarze, niż odszkodowanie przysługujące w kwocie z góry określonej w przepisach Kodeksu pracy. W judykaturze przypisuje się zresztą temu odszkodowaniu charakter kompensacyjno-sankcyjny, wynikający z unormowania zabezpieczającego pracownika przed bezprawnym działaniem pracodawcy.
Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis oraz powołane przepisy, stwierdzić zatem należy, że do wypłaconego przez Państwa odszkodowania nie ma zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ kwota przedmiotowego świadczenia wynika wyłącznie z zawartej przez strony ugody. Ustalono ją w drodze negocjacji i wzajemnych ustępstw stron. W konsekwencji ani wysokość ani zasady ustalenia świadczenia nie wynikały wprost z przepisów odrębnych ustaw lub z przepisów wykonawczych, aktów administracyjnych ani też z postanowień układów zbiorowych pracy lub innych porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów.
Do wypłaconego przez Państwa odszkodowania nie ma również zastosowania zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Świadczenie to co prawda zostało wypłacone na podstawie ugody zatwierdzonej przez Sąd, jednak nie stanowi odszkodowania lub zadośćuczynienia, o którym mowa w tym przepisie, nie dotyczy ono bowiem szkody rzeczywistej, lecz ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku rozwiązania umowy o pracę spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę.
Zatem skoro ww. odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to stanowi dla byłej pracownicy przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegający opodatkowaniu tym podatkiem. Oznacza to, że Państwo, jako płatnik, wypłacając wskazane we wniosku odszkodowanie zobowiązani jesteście do naliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Wobec powyższego Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie wydania interpretacji.
‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili