0114-KDIP3-2.4011.274.2022.2.AC

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 marca 2021 r. wpłynął do tutejszego organu Pani wniosek z 27 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania z ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 kwietnia 2022 r. (data wpływu 28 kwietnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Od 2012 r. na mocy wyroku Sądu Okręgowego w (…)., który orzekł o rozwiązaniu Pani małżeństwa z P.Z. oraz o sposobie wychowywania małoletniego dziecka wspólnie przez rodziców z prawem zamieszkania dziecka przy matce. Zamieszkuje Pani wspólnie z 13-letnią J.Z., nad którą sprawuje Pani opiekę.

Zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego w (…) dziecko ma przyznane alimenty w wysokości 500 zł (ugoda z dnia 14 marca 2017 r. sygn. akt (…)). Kontakty dziecka z ojcem uregulował Sąd Okręgowy w (…) wyrokiem z dnia 28 marca 2012 r. Zgodnie z tym postanowieniem dziecko ma przebywać z ojcem: dwie soboty i dwie niedziele każdego miesiąca w godz. od 9:00 do 17:00; każdy drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia i Wielkanocy w godz. od 9:00 do 17:00 poza miejscem zamieszkania dziecka.

W 2021 r., pomimo że ojciec dziecka nie ma ograniczonych praw rodzicielskich, ani nie jest ich pozbawiony – nie realizował swoich kontaktów z dzieckiem wcale; tzn. w roku 2021 ani razu ojciec nie przyjechał po dziecko.

Od 2015 r. nie mogąc dojść do porozumienia z ojcem dziecka odliczała Pani w zeznaniach połowę ulgi na dziecko, przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W latach 2018, 2019 i 2020, po złożeniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i otrzymaniu prawa do odliczenia 100% ulgi na dziecko, odliczyła Pani całą ulgę.

W 2021 r. ojciec dziecka nie sprawował i w dalszym ciągu nie sprawuje opieki nad dzieckiem w żaden sposób; płacił tylko alimenty na dziecko, czasami miał zaległości (na koniec 2021 r. wynosiły 250 zł).

W różnych publikacjach natknęła się Pani między innymi na odpowiedź na interpretację nr 25045, gdzie resort finansów zwrócił uwagę, że posiadanie władzy rodzicielskiej bez jej faktycznego wykonywania, utrzymywanie sporadycznych kontaktów z dzieckiem, nie wystarcza do zastosowania odliczenia ulgi na dziecko, na podstawie art. 27f ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Aby skorzystać z odliczenia, nie wystarczy także ograniczyć się jedynie do płacenia alimentów. Również Naczelny Sąd Administracyjny uważa, że: „o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem (…). Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązku w zakresie zaspakajania potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.” (wyrok NSA z dnia 27 lipca 2016 r., sygn. akt II FSK 2360/15 – http://orzeczeniansa.gov.pl/doc/e588fofgc8).

Ponadto w 2021 r. osiągnęła Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej. Ulga prorodzinna będąca przedmiotem wniosku jest związana z wychowywaniem jednego dziecka, którego Pani jest rodzicem. Przez cały 2021 r. nie pozostawała Pani w związku małżeńskim, posiada Pani status osoby samotnie wychowującej dziecko. W 2021 r. osiągnęła Pani przychód z tytułu wynagrodzenia za pracę w wysokości 52.022,80 zł. Po pomniejszeniu o koszty uzyskania przychodu (3.600 zł), zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne (7.088,79 zł), dochód jaki osiągnęła Pani w 2021 r. wynosi 41.334,01 zł.

W 2021 r. nie osiągnęła Pani dochodów z kapitałów pieniężnych opodatkowanych 19% stawką podatku, dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej 19% stawką podatku. W 2021 r. w stosunku do Pani i Pani 13-letniej córki nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym, ani ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Pani córka nie osiągnęła w 2021 r. żadnych dochodów. Pani córka w 2021 r. miała 12 lat i uczyła się w siódmej klasie Szkoły Podstawowej (…).

Wobec Pani małoletniej córki w 2021 r. sprawowała Pani całkowitą władzę rodzicielską, tj. Pani obowiązkami były i nadal są: zapewnienie dziecku bytu w domu, w którym razem z córką Pani mieszka, czyli „wikt i opierunek”, wszelkie wizyty lekarskie, szczepienia, dentysta, okulista i wydatki z tym związane; wakacje, kolonie, wycieczki, wyjścia dziecka; wszelkie opłaty szkolne, zebrania, ubezpieczenie dziecka, dowóz i odbiór córki na wszelkie spotkania rówieśnicze; zapewnienie sprzętu do szkoły i potrzebnych pomocy szkolnych, ubrania, obuwie, opłacanie karty telefonicznej, organizowanie świąt, urodzin, spełnianie zachcianek dziecka i prezentów itp. oraz zapewnienie opieki, gdy przebywam w pracy (również na zmianie nocnej).

Ojciec dziecka, oprócz alimentów niewiele wniósł w życie dziecka, ograniczając się do sporadycznych telefonów do córki.

Pytanie

Czy wobec powyższego stanu faktycznego przysługuje Pani prawo do odliczenia ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w pełnej wysokości, jako matce samotnie wychowującej dziecko i samotnie wykonującej władzę rodzicielską w zeznaniu rocznym za 2021 r.?

Pani stanowisko w sprawie

W związku z zaistniałą sytuacją (brak sprawowania faktycznej pieczy nad małoletnią J.Z. przez jej ojca P.Z.) przysługuje Pani prawo do odliczenia ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zeznaniu rocznym za rok 2021 w pełnej wysokości, tj. 1.112,04 zł.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.) w brzmieniu do 31 grudnia 2021 r.:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27b podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1. wykonywał władzę rodzicielską;

2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Na mocy art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1. jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł;

b. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2. dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3. trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a) 92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b) 166,67 zł na trzecie dziecko,

c) 225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Stosownie do treści art. 27f ust. 2c ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1. na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2. wstąpiło w związek małżeński.

Jak wynika z art. 27f ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z kolei art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.) :

Miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu.

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1. odpis aktu urodzenia dziecka;

2. zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3. odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4. zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnikom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską, przysługuje ulga na dzieci małoletnie.

Władza rodzicielska – zgodnie z art. 93 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359):

Przysługuje obojgu rodzicom,

Natomiast stosownie do art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania. W rozumieniu przepisów prawa rodzinnego władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw (art. 95 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).

W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, i władza ta jest wykonywana przez obojga rodziców, to kwotę tę rodzice mogą odliczyć od podatku zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Porozumienie rodziców co do wysokości dokonywanego odliczenia nie jest jednak wymagane w przypadku, gdy tylko jeden rodzic spełnia warunki określone w art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podkreślić należy, że o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Przedstawiła Pani informacje, z których wynika, że:

1. od 2012 r. na mocy wyroku, sąd orzekł o sposobie wychowywania małoletniego dziecka wspólnie przez rodziców z prawem zamieszkania dziecka przy matce;

2. zamieszkuje Pani wspólnie z 13-letnią córką;

3. sprawuje Pani opiekę nad małoletnią córką, całkowitą władzę rodzicielską;

4. zgodnie z postanowieniem Sądu Rejonowego dziecko ma przyznane alimenty w wysokości 500 zł (ugoda z dnia 14 marca 2017 r.);

5. ojciec dziecka nie ma ograniczonych praw rodzicielskich, ani nie jest ich pozbawiony, nie realizował swoich kontaktów z dzieckiem w 2021 r., nie sprawuje opieki nad dzieckiem w żaden sposób;

6. od 2015 r. nie mogła Pani dojść do porozumienia z ojcem dziecka i odliczała Pani w zeznaniach połowę ulgi na dziecko, przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;

7. w latach: 2018, 2019 i 2020, po złożeniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i otrzymaniu prawa do odliczenia 100% ulgi na dziecko, odliczyła Pani całą ulgę;

8. w 2021 r. osiągnęła Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej do 56.000 zł.

9. posiada Pani status osoby samotnie wychowującej dziecko;

10. w 2021 r. nie osiągnęła Pani dochodów z kapitałów pieniężnych opodatkowanych 19% stawką podatku, dochodów z pozarolniczej działalności gospodarczej opodatkowanej 19% stawką podatku;

11. w 2021 r. w stosunku do Pani i Pani 13-letniej córki nie mają zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym, ani ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych;

12. Pani córka nie osiągnęła w 2021 r. żadnych dochodów;

13. Pani córka w 2021 r. miała 12 lat i uczyła się szkole podstawowej.

Biorąc pod uwagę okoliczności przedstawione we wniosku, a w szczególności, że ciężar wychowania dziecka spoczął wyłącznie na Pani i to Pani podejmuje wszelkie decyzje dotyczące córki w każdej sferze jej życia, nie sposób stwierdzić, że zachodzą przesłanki dla uznania, że ojciec dziecka wykonuje władzę rodzicielską w rozumieniu art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro wyłącznie Pani sprawuje władzę rodzicielską nad małoletnią córką, tzn. podejmuje wszelkie decyzje dotyczące córki w każdej sferze jej życia i ciężar wychowania dziecka spoczął wyłącznie na Pani, a ojciec dziecka ma znikomy kontakt z córką, poza przelewem alimentów nie wypełnia obowiązku kontaktu z córką, opieki nad nią, to wyłącznie Pani przysługuje prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, tj. w pełnej wysokości, kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zeznaniu rocznym za 2021 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego obowiązującego w dniu zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).