Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
14 lutego 2022 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych otrzymania spłaty w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w odniesieniu do udziału nabytego w ramach spadku po mężu.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Jest Pani osobą fizyczną, polskim rezydentem podatkowym. W dniu 18 lutego 2021 r. zmarł Pani mąż. Nabyła Pani spadek po nim na podstawie ustawy z dobrodziejstwem inwentarza w 6/24 części (w pozostałej części spadek nabyły Pani dzieci i Pani zmarłego męża). W skład spadku po Pani zmarłym mężu wchodzą takie składniki majątku jak: nieruchomości, samochody osobowe i dostawcze, środki pieniężne, środki trwałe tj. maszyny i urządzenia do produkcji oraz remanent według cen zakupu i wytworzenia, które tworzą przedsiębiorstwo kamieniarskie (które było prowadzone przez spadkodawcę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej). Doprecyzowując, chodzi o przedsiębiorstwo w rozumieniu art.551 Kodeksu cywilnego, tj. zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Niezależnie od powyższego, w skład masy spadkowej wchodzą również nieruchomości nie będące składnikami przedsiębiorstwa w rozumieniu art.551 Kodeksu cywilnego. Nieruchomości te znajdują się zatem poza zakresem pytania objętego zakresem niniejszego wniosku, bowiem dotyczy ono przedsiębiorstwa po zmarłym spadkodawcy.
Odnosząc się do opisanego przedsiębiorstwa, należy wskazać, że stanowiło ono majątek wspólny małżeński spadkodawcy i Pani. Udziały w majątku wspólnym spadkodawcy i Pani były równe, w związku z czym do spadku wchodzi udział w przedsiębiorstwie w wysokości 1/2 części. Celem zapewnienia płynności funkcjonowania przedsiębiorstwa, ustanowiono zarząd sukcesyjny - zarządcą sukcesyjnym jest Pani syn.
Mając na uwadze, że wszystkim spadkobiercom, tj. Pani oraz Pani dzieciom zależy na kontynuacji działalności przedsiębiorstwa pozostałego po Pani zmarłym mężu, planowane jest przekształcenie ww. przedsiębiorstwa w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, w trybie przepisów art. 5841 i nast. k.s.h. W tym celu spadkobiercy planują dokonanie zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w ramach którego ww. przedsiębiorstwo zostałoby przyznane w całości aktualnemu zarządcy sukcesyjnemu, z jednoczesnym zobowiązaniem go do dokonania przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością i zobowiązaniem (w ramach umowy o zniesienie współwłasności i częściowy dział spadku) do dokonania spłaty z tytułu zniesienia współwłasności i spłaty pozostałych spadkobierców w postaci przyznania im udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w ten sposób, że każdy ze spadkobierców otrzyma udziały w kapitale zakładowym tej spółki w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej wysokości przypadającego na niego udziału w przedsiębiorstwie, nabytego w spadku, zaś Pani - dodatkowo spłatę z tytułu zniesienia współwłasności (tj. otrzyma Pani w ramach spłaty 62,5% udziałów w kapitale zakładowym przekształconej spółki z o.o.).
Planowany sposób przeprowadzenia zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku podyktowany jest faktem, że przepisy powszechnie obowiązującego prawa nie przewidują możliwości dokonywania przekształceń przedsiębiorstwa w spadku. Podział „fizyczny” majątku przedsiębiorstwa wiązałby się natomiast z koniecznością likwidacji działalności gospodarczej. Natomiast przekształcenie formy organizacyjnoprawnej jest niezbędne, ponieważ wszyscy spadkobiercy są zainteresowani wspólną kontynuacją działalności przedsiębiorstwa zmarłego (która dotychczas stanowiła podstawowe źródło utrzymania rodziny).
Na dzień składania niniejszego wniosku nie ustalono jeszcze jaka miałaby być wartość udziałów w spółce kapitałowej, która powstanie z przekształcenia ww. przedsiębiorstwa. Niemniej jednak, bez względu na ustaloną finalnie wartość udziałów, otrzyma Pani udziały w spółce odpowiadające wielkości jej udziałów w przedsiębiorstwie nabytych w spadku oraz udziały w spółce odpowiadające Pani udziałowi w przedsiębiorstwie, z tytułu zniesienia współwłasności (zachowany zostanie parytet).
Innymi słowy, w opisanym zdarzeniu przyszłym miałoby dojść do sytuacji, w której Pani syn (obecny zarząd sukcesyjny), któremu w ramach zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku zostanie przyznany zespół składników majątkowych wchodzących skład masy spadkowej, przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w postaci przedsiębiorstwa kamieniarskiego w rozumieniu art. 551 K.c. (nieruchomości, samochody osobowe i dostawcze, środki pieniężne, środki trwałe, tj. maszyny i urządzenia do produkcji oraz remanent według cen zakupu i wytworzenia), dokona na rzecz pozostałych spadkobierców, w tym Pani, spłat w ramach zniesienia współwłasności i działu spadku, w postaci przekazania im udziałów w spółce kapitałowej (powstałej na skutek przekształcenia przedsiębiorstwa). Suma spłat na rzecz poszczególnych spadkobierców, nie przekroczy wartości przysługujących im udziału spadkowego, zaś suma spłaty na Pani rzecz, nie przekroczy wartości przysługującego Pani udziału w przedsiębiorstwie (w związku ze zniesieniem współwłasności) i przysługującego Pani udziału spadkowego.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego
Ad. 1
Składniki majątku przedsiębiorstwa - nieruchomości, samochody osobowe i dostawcze oraz poszczególne środki trwałe (maszyny i urządzenia) zostały nabyte przed śmiercią męża Wnioskodawyczni, w czasie gdy byli oni małżeństwem, w którym panował ustrój wspólności majątkowej. Daty nabycia poszczególnych, ww. składników majątku przedsiębiorstwa przypadają na lata 1993-2019.
Ad. 2
Składniki majątku przedsiębiorstwa były nabywane do majątku wspólnego małżonków. Niezależnie od powyższego, jak już Wnioskodawczyni wskazywała, w skład masy spadkowej wchodzą również nieruchomości (grunty) nie będące składnikami przedsiębiorstwa w rozumieniu art.55(1) Kodeksu cywilnego. Kilka takich nieruchomości spadkodawca nabył do swojego majątku osobistego (w drodze darowizny od rodziców). Nieruchomości te znajdują się jednak poza zakresem pytania objętego złożonym wnioskiem o wydanie interpretacji, bowiem dotyczy ono przedsiębiorstwa po zmarłym spadkodawcy.
Pytanie
Czy jeżeli w ramach umowy o zniesienie współwłasności i o częściowy dział spadku otrzyma Pani spłatę w postaci udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (powstałej z przekształcenia przedsiębiorstwa wchodzącego do spadku), w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej przysługującemu Pani udziałowi w przedsiębiorstwie (z tytułu współwłasności małżeńskiej) i udziałowi nabytemu w ramach spadku, to czy na Pani będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych?
Interpretacja zawiera ocenę Pani stanowiska w zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w odniesieniu do udziału nabytego w spadku po mężu. W zakresie skutków podatkowych otrzymania spłaty w wyniku dokonanego zniesienia współwłasności w odniesieniu do udziału w spółce odpowiadającego Pani udziałowi w przedsiębiorstwie z tytułu współwłasności małżeńskiej zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pani stanowisko w sprawie
W Pani ocenie, w opisanym zdarzeniu przyszłym, w związku z otrzymaniem przez Panią w ramach zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku spłaty w postaci udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej przysługującemu Pani udziałowi w przedsiębiorstwie (z tytułu współwłasności małżeńskiej) i udziałowi nabytemu w spadku - nie powstanie obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wskazuje Pani, że zniesienie współwłasności i częściowy dział spadku jest naturalną konsekwencją nabycia praw w wyniku śmierci Pani męża, które podlega opodatkowaniu (bądź zwolnieniu z opodatkowania w ściśle określonych przypadkach) na podstawie przepisów ustawy o podatku od spadków i darowizn. W niniejszej sprawie, z uwagi na dopełnienie formalności związanych ze złożeniem zgłoszenia SD-Z2, nabycie spadku w ramach tzw. zerowej grupy podatkowej podlegało zwolnieniu z opodatkowania na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
W wyniku działu spadku, prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, a konsekwencji ustaje wspólność majątku spadkowego. W omawianej sprawie, z uwagi na fakt, że przedsiębiorstwo spadkodawcy wchodziło do majątku wspólnego spadkodawcy i Pani, konieczne jest też zniesienie współwłasności i przyznanie Pani spłaty, za przysługujący jej udział w przedsiębiorstwie. Na skutek zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. W związku z powyższym, z chwilą zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku spadkobiercy utracą własność udziałów nabytych w spadku (w odniesieniu do przedsiębiorstwa), zaś Pani - również przypadający jej przed zniesieniem współwłasności udział w przedsiębiorstwie, a własność tę (własność przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 K.c.) nabędzie Pani syn i spadkodawcy.
Zniesienie współwłasności i dział spadku nastąpi za odpłatnością - zostaną dokonane spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców, w postaci przekazania im udziałów w spółce kapitałowej, w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej wysokości przypadającego na każdego z nich udziału w przedsiębiorstwie, nabytego w ramach spadku, oraz w Pani przypadku - również spłata z tytułu zniesienia współwłasności - w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej przysługującemu Pani udziałowi w przedsiębiorstwie.
W związku z powyższym finalnie, w ramach zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w związku z dokonanymi spłatami otrzyma Pani 62,5% udziałów w kapitale zakładowym spółki kapitałowej powstałej z przekształcenia przedsiębiorstwa (co odpowiada Pani udziałowi w przedsiębiorstwie nabytym w ramach spadku po zmarłym mężu i przysługującemu Pani udziałowi w przedsiębiorstwie, wynikającego z faktu, że wchodziło ono do majątku wspólnego).
Opisana odpłatność z tytułu zniesienia współwłasności i działu spadku, nie wiąże się z obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego z tytułu otrzymania takiej spłaty. W sytuacji, w której wielkość spłaty na Pani rzecz będzie równa lub niższa od wartości udziału w przedsiębiorstwie nabytego w spadku oraz wielkości udziału przysługującego Pani w przedsiębiorstwie w związku z jego objęciem wspólnością majątkową (nie przekroczy łącznej wartości tych udziałów), nie uzyska Pani żadnego przysporzenia majątkowego, ponad przypadające na Panią udziały. W takim przypadku, brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przysporzenia otrzymanego w wyniku zniesienia współwłasności i działu spadku.
Podsumowując, planowane zniesienie współwłasności i częściowy dział spadku będzie ekwiwalentny do posiadanego przez Panią udziału w przedsiębiorstwie, nabytego w spadku oraz wielkości udziału przysługującego Pani w przedsiębiorstwie, wynikającego z faktu, że wchodziło ono do majątku wspólnego. Tym samym nie wystąpi przysporzenie majątkowe względem odziedziczonej ułamkowej części masy spadkowej oraz względem udziału w majątku wspólnym.
W konsekwencji, nie będzie ciążył na Pani obowiązek zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w ramach którego otrzyma Pani spłatę w postaci udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej przysługującemu Pani udziałowi w przedsiębiorstwie (przysługującego Pani w związku z faktem, że stanowiło ono majątek wspólny) i udziałowi nabytemu w ramach spadku. Sytuacja taka nie mieści się w żadnym ze źródeł przychodów, o których mowa w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zauważa Pani również, że w dniu 31 stycznia 2022 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wydał interpretację indywidualną nr 0112-KDIL2-1.4011.980.2021.2.TR w sprawie Pani małoletniego syna, której przedmiotem był ten sam stan faktyczny, co w niniejszym wniosku. Dyrektor KIS uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy o braku obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zniesienia współwłasności i częściowego działu spadku, w ramach którego otrzyma on spłatę w postaci udziałów w przekształconej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, w liczbie proporcjonalnie odpowiadającej przypadającemu na niego udziałowi nabytemu w ramach spadku.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.), odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny Pani stanowiska.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
‒ zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).