Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 lutego 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych współfinansowania prokukcji filmowej oraz możliwości opodatkowania uzyskanego dochodu wspólnie z małżonką.

Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 maja 2022 r. (data wpływu 13 maja 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca nieprowadzący działalności gospodarczej zawarł ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością ("Producent") Umowy inwestycyjne o finansowanie produkcji filmowej ("Umowa"), której przedmiotem jest współfinansowanie przez Inwestora-Wnioskodawcę przedsięwzięcia polegającego na produkcji filmu fabularnego („dzieło filmowe”). Producent zawarł z innymi podmiotami tożsame umowy w celu zdobycia finansowania.

Wnioskodawca podlega pod nieograniczony obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawca nie podlega opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Wnioskodawca również nie osiąga dochodów podlegających opodatkowaniu na podstawie art. 30c (podatek liniowy) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca składa zeznanie roczne podatkowe wspólnie z swoim małżonkiem na podstawie art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zapisami umowy Wnioskodawca wniósł wkład finansowy na produkcję filmu w ustalonej wysokości.

W zamian za udzielone finansowanie, Inwestor nabywa na podstawie niniejszej Umowy prawo do uzyskania kwoty stanowiącej udział w nadwyżce finansowej- „zysk netto” z realizacji Przedsięwzięcia, jaką Spółka osiągnie z realizacji produkcji dzieła filmowego, dla którego pozyskano finansowanie. Rozliczenie wniesionego wkładu finansowego przez Wnioskodawcę nastąpi zgodnie z załącznikiem numer 3 do Umowy.

Rozliczenie nastąpi w dwóch Etapach.

I. Etap zwrotu Wnioskodawcy kwoty wniesionego wkładu.

Dochód do Podziału w pierwszej kolejności przypada Inwestorom, którym służy równe prawo do uczestniczenia w podziale, proporcjonalnie do wartości wniesionych przez nich wkładów inwestycyjnych i przypada im do wysokości łącznej wartości wszystkich wkładów inwestycyjnych. W tym etapie podziału Dochodu Inwestorzy uzyskują zwrot zainwestowanych środków.

II. Podział zysku netto.

W drugiej rundzie zwrotów dla Inwestorów uczestniczą oni w kwocie nadwyżki wpływów ponad kwotę rozdysponowaną zgodnie z pkt 1 Umowy łączącej Wnioskodawcę i Producenta według stosunku podziału tej nadwyżki pomiędzy Inwestorów a Producenta. Dla projektu filmowego będącego przedmiotem niniejszego Dokumentu Informacyjnego ten stosunek został określony w sposób następujący: 50% nadwyżki finansowej przypadnie Inwestorom, w proporcji do wartości wniesionych przez nich wkładów inwestycyjnych, a 50 % nadwyżki przypadnie Producentów.

Uprawnienia i obowiązki Producenta i Wnioskodawcy związane z podziałem zysku netto będą trwać do momentu, w którym eksploatacja filmu będzie generować zysk netto.

Ponadto Strony umowy ustaliły, że:

‒ za wykonanie i organizację produkcji filmu wyłącznie odpowiedzialny jest Producent,

‒ prawa autorskie do filmu będą przysługiwać Producentowi lub osobom, na które Producent prawa przeniesie lub upoważni do korzystania - w wyniku zawarcia umowy nie dojdzie do nabycia przez Wnioskodawcę (ani pierwotnego, ani wtórnego) praw autorskich do filmu,

‒ wszelkie umowy i zezwolenia na eksploatację filmu będzie zawierać lub udzielać Producent -Wnioskodawca nie jest uprawniony do ich zawierania lub udzielania Producent nie jest zobowiązany dokonać w przyszłości zwrotu całego wniesionego przez Inwestora wkładu finansowego.

Wnioskodawca decydując się na wniesienie wkładu przejmuje część ryzyka finansowego związanego z wykorzystaniem wniesionego wkładu. W razie poniesienia straty przy realizacji produkcji filmowej, producent nie jest zobowiązany do dokonania zwrotu całego wniesionego przez Wnioskodawcę wkładu finansowego, a jedynie do rozliczania wpływów (przychodów) z eksploatacji filmu zgodnie z ustalonymi zasadami opisanymi w stanie faktycznym wniosku o interpretację.

W szczególności może zaistnieć sytuacja, w której Wnioskodawca nie otrzyma nawet częściowego zwrotu wkładu finansowego.

Do najważniejszych ryzyk, które mogą wpłynąć na poziom zysku z przedsięwzięcia lub zdolność do wygenerowania zwrotu zainwestowanego kapitału należy ryzyko związane z odbiorem filmu przez widzów. Przychód zależy od sukcesu wyprodukowanego filmu, którego wymiernym rezultatem jest duże zainteresowanie widzów. Prognozowanie reakcji publiczności jest trudne. Nie można jednoznacznie ocenić zyskowności projektu filmowego, ponieważ przychody związane z dystrybucją filmu (które mogą być w żaden sposób nie powiązane z kosztami produkcji i dystrybucji) zależą przede wszystkim od liczby osób, które dokonają zakupu biletów kinowych w Polsce i za granicą, a także od sprzedaży licencji do wyświetlania filmu, na (`(...)`), oraz liczby sprzedanych płyt DVD i innych materiałów związanych z filmem.

Wnioskodawca nie uzyska żadnych innych korzyści poza udziałem w zysku netto z tytułu eksploatacji filmu.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

Na pytanie czy w przedstawionym stanie faktycznym ma miejsce zawarcie umowy spółki cichej pomiędzy Panem a producentem wskazał Pan, że: tak, między Panem a producentem filmowym została zawarta umowa w formie pisemnej. Umowa nosi nazwę „Umowa inwestycyjna o finansowanie produkcji filmowych”, swoją konstrukcja przypomina ona założenia umowy nienazwanej- umowy spółki cichej. Wynika to z faktu, iż angażuje się Pan jedynie finansowo w realizację przedsięwzięcia, jednak z drugiej strony ponosi ryzyko utarty środków w sytuacji gdy produkcja filmowa nie przyniesie zysku.

Na pytanie czy w pierwszej kolejności zgodnie z umową otrzyma Pan zwrot zainwestowanych środków w produkcje filmową, czy też będzie to wypłata zysku z tytułu eksploatacji filmu, wskazał Pan, że: wszelkie wypłaty które otrzyma wnioskodawca od producenta filmowego, powstają w sytuacji gdy produkcja filmowa przyniesienie zysk netto-dochód.

W pierwszej fazie inwestorom w tym Panu, którzy wnieśli w całości wkłady finansowe, wypłacana jest kwota z zysku netto do wysokości wniesionych przez nich wkładów finansowych na sfinansowanie produkcji filmowej. Na tym etapie otrzymuje Pan jedynie zwrot swojego wkładu finansowego. Dopiero dalsze wypłaty z dochodu który przyniesie produkcja filmowa stanowią dla Pana nadwyżkę ponad wniesiony wkład. Wypłaty będą dokonywane w określonych w umowie etapach, które zazwyczaj pokrywają się kwartałami

Na pytanie czy w roku podatkowym, za który chcecie Państwo złożyć wspólnie zeznanie podatkowe pozostajecie Państwo w związku małżeńskim i we wspólności majątkowej:

a) Przez cały rok podatkowy

b) Od dnia zawarcia związku małżeńskiego do ostatniego dnia roku podatkowego- w przypadku gdy związek małżeński został zawarty w trakcie roku podatkowego, wskazał Pan, że: spełnia Pan wymogi do wspólnego opodatkowania małżonków, w tym miedzy małżonkami istnieje ustrój wspólności majątkowej małżeńskiej.

Odnośnie pytania czy do Pana lub Pana małżonki będą miały zastosowanie wyłączenia zawarte w art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991 o podatku dochodowym od osób fizycznych który wskazuje, że: sposób opodatkowania o którym mowa w ust. 2 nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków stosuje przepisy

a) art. 30c lub

b) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w wyjątkiem art. 6 ust.la tej ustawy

c) podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2016 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych, wskazał Pan, że: oboje małżonkowie są opodatkowani na zasadach ogólnych, oboje małżonkowie uzyskują dochody z emerytur. Nie prowadzą działalności gospodarczej, nie są opodatkowani podatkiem liniowym, podatkiem ryczałtowym, nie są również opodatkowani podatkiem tonażowym.

Na pytanie czy uzyska Pan przychód z zysku z eksploatacji filmów a dopiero potem zwrot wkładu, wskazał Pan, że: w pierwszej kolejności otrzyma Pan zwrot wkładu, który wniósł na finansowanie filmu, będzie on finansowany z zysku netto produkcji filmowej, jest to warunek uzyskanie jakichkolwiek wpłat na Pana rzecz.

Pytania

1. Czy w przedstawionym powyżej stanie faktycznym, wniesienie wkładu finansowego na produkcję filmu w zamian za udział w zysku z eksploatacji filmu nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT (podatek od towarów i usług)?

2. Czy w przedstawionym stanie faktyczny, otrzymanie zysku netto będzie zaliczone do źródła przychodów określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji opodatkowana będzie na zasadach ogólnych według skali podatkowej.

3. Czy dochodem w rozumieniu ustawy o podatku od osób fizycznych w szczególności art. 10 ust. 1 pkt stanowi nadwyżka dochodu, nad kosztami ich uzyskania, rozumiana w ten sposób iż kosztem uzyskania przychodu jest suma wkładu finansowego wniesiona przez Wnioskodawcę, zaś dochodem kwota zysku netto ?

4. Czy dochody uzyskane przez wnioskodawcę z tytułu udziału w zysku produkcji filmowej wnioskodawca będzie mógł opodatkować wspólnie z małżonkiem.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedz na pytania nr 2, 3 i 4 w zakresie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odpowiedź na pytanie nr 1 dotyczące ustawy o podatku od towarów i usług została udzielona odrębnie.

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 2.

Uważa Pan, że przychody uzyskane przez Pana powinny być zaliczone do tzw. "innych źródeł" o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie.

W art. 10 ust. 1 u.p.d.o.f. prawodawca zamieścił specyfikację źródeł przychodów występujących w PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), do których zaliczane są przychody podatników tej daniny.

Katalog ma charakter zamknięty. Podkreślić trzeba, że przychód uzyskany przez podatnika PIT może być zaliczony jednocześnie wyłącznie do jednego źródła przychodów. W kolejnych regulacjach ustawodawca precyzuje, jakie przychody winny być zaliczane do poszczególnych źródeł.

Odrębnym źródłem przychodów osiąganych przez osoby fizyczne są kapitały pieniężne. Katalog takich przychodów zamieszczony jest w komentowanym art. 17 u.p.d.o.f. Pomimo że w liście źródeł przychodów zamieszczonej w art. 10 ust. 1 u.p.d.o.f. prawodawca w jednym punkcie wymienia kapitały pieniężne i prawa majątkowe, to jednak już niniejszy artykuł poświęcony jest wyłącznie przychodom z kapitałów pieniężnych. Typowe dla przychodów osiąganych w ramach takiego źródła jest to, że podlegają one odrębnemu opodatkowaniu od innych przychodów. Do przychodów (dochodów) z kapitałów pieniężnych nie ma zastosowania opodatkowanie wg skali podatkowej. W większości przypadków, ale nie we wszystkich, występuje funkcja płatnika rozliczającego zryczałtowany podatek dochodowym od osób fizycznych od przychodów z kapitałów pieniężnych, a dopiero gdy taki nie występuje, to podatnik sam musi dokonać rozliczenia PIT.

Brał Pan pod uwagę zakwalifikowanie dochodów uzyskiwanych z umowy jako przychody uzyskiwane jako z kapitałów pieniężnych, w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f, który wskazuje jako źródło przychodu -dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału.

Pana zdaniem, przychód Pana uzyskany z realizacji umowy nie będzie zaliczony do źródeł przychodu wymienionych w art. 17 ust. 1 w tym szczególności to źródłem określonych w pkt 4. Wynika to z charakteru stosunku jaki łączy Pana z Producentem. W zamian za wkład finansowy nie uzyskuje Pan udziałów, akcji w Spółce, nie będzie Pan też uczestniczył w podziale zysku Spółki innych niż zysk z produkcji filmu. Za Pana wkładem finansowym nie idą żadne prawa korporacyjne charakterystyczne przewidziane w Kodeksie Spółek Handlowych dla udziałowców i akcjonariuszy.

Stosunek pomiędzy Panem a Producentem bardziej przypomina instytucje tzw. „Spółki Cichej”.

Spółka cicha to umowa nienazwana, czyli umowa nieuregulowana w Kodeksie cywilnym. Możliwość zawarcia tego typu umowy oparta jest na podstawie zasady swobody umów wyrażonej w art. 3531 k.c., zgodnie z którym strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Spółka cicha była przedmiotem regulacji na gruncie Kodeksu handlowego z 1934 roku w księdze drugiej noszącej tytuł Czynności handlowe. Przepisy te zostały uchylone 1 stycznia 1965 roku. Zasadnicze cechy tej umowy wskazane były w art. 682 § 1 k.h., który stanowił, że kto jako wspólnik cichy uczestniczy wkładem w przedsiębiorstwie kupca prowadzonym przez tegoż w imieniu własnym, jest wspólnikiem cichym. Stronami umowy spółki cichej są przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą oraz wspólnik cichy.

Spółka cicha może przypominać w swej konstrukcji spółkę cywilną. Jednak posiada własne cechy charakterystyczne, do których należy zaliczyć przede wszystkim: wniesienie wkładu przez wspólnika cichego do przedsiębiorstwa, które może być prowadzone w dowolnej formie; brak ograniczeń co do rodzaju wkładu; anonimowość wspólnika cichego; wielkość udziału w zysku przedsiębiorcy przypadająca na wspólnika cichego jest określona w umowie; brak uprawnień wspólnika cichego do prowadzenia i reprezentacji przedsiębiorstwa; wspólnik cichy nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania przedsiębiorcy, ponosić jednak może ryzyko ekonomiczne związane z utratą zainwestowanych wkładów. Spółka cicha wykazuje pewne podobieństwo do spółki komandytowej oraz umowy pożyczki czy kredytu (zbliżony do tych stosunków prawnych sens gospodarczy uwidacznia się również w podejściu do opodatkowania zdarzeń w ramach spółki cichej).

Problemem pojawiającym się w odniesieniu do spółek cichych jest kwalifikacja przychodów uzyskiwanych ze wspólnego przedsięwzięcia, w szczególności gdy wspólnikiem cichym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.

W art. 5b ust. 2 u.p.d.o.f. wskazano, że jeżeli działalność prowadzi spółka niebędąca osobą prawną, przychody wspólnika z udziału w takiej spółce uznaje się za przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej. Tej kwalifikacji nie można zastosować do przychodów ze wspólnego przedsięwzięcia. W takich przypadkach przypisanie do odpowiedniego źródła wymaga uwzględnienia formy współpracy, przedmiotu wniesionego wkładu, charakteru uzyskanych przychodów, statusu uczestnika (osoba fizyczna, osoba prawna), uzyskiwania przychodu w ramach prowadzenia działalności gospodarczej.

Przykładem może być ustalenie źródeł przychodu wspólnika cichego, który wniósł wkład pieniężny. W przypadku, gdy jest on osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej, udział w zysku nie może być zakwalifikowany jako przychód z tytułu udziału w zyskach osób prawnych (art. 17 ust. 1 pkt 4 u.p.d.o.f.), skoro spółka cicha nie posiada osobowości prawnej, jak również jako przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3). Zgodnie bowiem z art. 5a pkt 6 u.p.d.o.f. pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza działalność zarobkową prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9 u.p.d.o.f. (Wyrok WSA we Wrocławiu z 22.04.2015 r., sygn. I SA/Wr 213/15).

W praktyce przychody wspólnika cichego kwalifikowane są jako przychody z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f.) bądź przychód z kapitałów pieniężnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f. W tym ostatnim przypadku jako argument wskazuje się podobieństwo wniesienia wkładu pieniężnego do spółki cichej z sytuacją udzielenia pożyczki, stąd udział w zysku przedsiębiorcy traktowany jest jako przychód z tytułu odsetek od pożyczek. Przeciw takiemu podejściu opowiedział się WSA we Wrocławiu, który w wyroku z 22 kwietnia 2015 roku (sygn. I SA/Wr 213/15) przyjął, że nie można uznać wniesienia wkładu przez wspólnika cichego jako udzielenia pożyczki, a udziału w zysku jako dochodu z odsetek od pożyczki. W świetle takiego poglądu przychody wspólnika cichego należy zakwalifikować jako przychody z innych źródeł (art. 10 ust. 1 pkt 9 u.p.d.o.f.)

Ad. 3

Uważa Pan, że od przychodów z innych źródeł podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podatnik ma obowiązek samodzielnie ustalić wysokość podatku, a następnie odprowadzić go do urzędu skarbowego. Producent wypłacający przychody z innych źródeł nie pobiera bowiem zaliczki na podatek dochodowy.

Ma Pan zamiar przychody z innych źródeł rozliczyć w deklaracji PIT-36, w której wykazuje się dochody, od których płatnik nie pobrał zaliczki. Przychody z innych źródeł opodatkowane są według skali podatkowej (obowiązuje stawka podatku 17%, a po przekroczeniu pierwszego progu podatkowego stawka podatku wynosi 32%).

Przychody z innych źródeł należy połączyć z pozostałymi przychodami opodatkowanymi zgodnie ze skalą podatkową. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega dochód, a zatem przychód można pomniejszyć o koszty jego uzyskania. Na gruncie niniejszej sprawy kosztami uzyskania przychodu będzie wysokość wkładu wniesionego przez Pana na rzecz producenta.

Zgodnie z art. 22 u.p.d.o.f., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Warunkiem uzyskania prawa do udziału w zysku, produkcji filmowej, jest wniesienie wkładu finansowego w całości, zatem brak jego wniesienia choćby w części wyklucza możliwość Pana do partycypacji w korzyściach finansowych. Dlatego kwotę wkładu należy uznać za koszt uzyskania przychodu. Tym bardziej że harmonogram podziału zysku będzie następował w dwóch fazach opisanych szczegółowo w stanie faktycznym. W pierwszej fazie ma Pan otrzymać jedynie zwrot wniesionego wkładu finansowego. W drugiej fazie rozdysponowaniu będzie miała miejsce nadwyżka finansowa.

Pana zdaniem obowiązek podatkowy, wobec Pana powstanie dopiero w sytuacji kiedy wpłaty od Producenta przekroczą wysokość wkładu finansowego. Niezależnie od etapu rozliczania produkcji filmowej będzie Pan wypełniał i składał PIT-36 w którym obok kwoty przychodu z produkcji filmowej będzie wskazywał koszty uzyskania przychodu w wysokości wkładu niezwróconego Panu.

Będzie Pan legitymował się dowodami na poniesienie kosztów uzyskania przychodu w postaci, umowy z producentem filmowym oraz potwierdzeniem bankowym.

Ad.4

Stoi Pan na stanowisku, iż przychody uzyskane z inwestycji filmowej będzie mógł rozliczyć wspólnie z małżonkiem.

Uzasadnienie.

Ustawodawca w art. 6 u.o.p.d.o.f. określił zasady wspólnego opodatkowania małżonków. Co do zasady pozostawiając to ich woli. Z kilkoma jednak wyjątkami. Taka metoda rozliczenia podatku nie może być stosowana, gdy chociaż jeden z małżonków korzysta z opodatkowania:

a) tzw. podatkiem liniowym dochodów z działalności gospodarczej art. 30c u.o.p.d.o.f. lub działów specjalnych produkcji rolnej,

b) opłaca ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, z wyłączeniem ryczałtu od tzw. najmu prywatnego, kartę podatkową,

c) ewentualnie opłaca podatek tonażowy albo na podstawie ustawy z 6.07.2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 471 ze zm.).

Ważne jest to, że wyłączenie ma charakter podmiotowy, tj. jeżeli u któregokolwiek z małżonków wystąpi jakikolwiek podatek określony w poprzednim zdaniu, to bez względu na to, jaka jest relacja tego podatku do podatku opłacanego według skali, małżeństwo nie może skorzystać z opcji przewiedzianej w komentowanym artykule. Chodzi przy tym już o sam wybór takiej formy opodatkowania, a niekoniecznie zapłatę podatku, jak również bez znaczenia jest to, czy dotyczy to całego roku, czy tylko jego niewielkiej części.

Ustawodawca nie przewidział innych włączeń do zastosowania wspólnego opodatkowania, w tym również zaliczenia dochodu do tzw. „innych źródeł przychodu” określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9 u. o.p.d.o.f.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasadę swobody umów przewiduje art. 353ˡ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740) .) zgodnie z którym:

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Z zasady tej wynika możliwość zawierania tzw. „umów nienazwanych”, tj. nieuregulowanych w ww. Kodeksie. Należy przy tym pamiętać, że treść dozwolonej umowy przez prawo wyznaczają postanowienia art. 56 i 58 Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 56 ww. Kodeksu, czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, że na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. Jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, że bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana (art. 58 § 1-3 Kodeksu cywilnego).

Z uwagi na brak ustawowych uregulowań umowy spółki cichej należy stwierdzić, że umowa ta jest jedną z tzw. umów nienazwanych. Należy przy tym zauważyć, że o rodzaju zawartej umowy nie decyduje nadana jej przez strony nazwa, lecz treść złożonych przy jej zawieraniu oświadczeń woli. Funkcjonowanie spółki cichej opiera się na wniesieniu przez Wspólnika cichego, dysponującego majątkiem rzeczowym lub finansowym, wkładu (niekiedy w postaci wkładu własnej pracy) na rzecz drugiego wspólnika, prowadzącego przedsiębiorstwo lub inną działalność zarobkową we własnym imieniu. Wspólnik cichy w zamian za swój wkład uczestniczy w zyskach tej działalności, nie ujawniając się jednak na zewnątrz, nie mając też praw do majątku tej spółki. Udział Wspólnika cichego nie prowadzi do utworzenia jakiegokolwiek rodzaju wspólnoty ze wspólnikiem − ani rzeczowej, ani majątkowej, ani osobowej. Wspólnik cichy nie odpowiada też za zobowiązania spółki wobec wierzycieli. Spółka taka jest po prostu odmianą umowy cywilnoprawnej dwóch stron.

Do istotnych elementów stosunku spółki cichej należą:

‒ uczestniczenie w cudzym przedsiębiorstwie (strony dążą do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego),

‒ wniesienie wkładu (wkład Wspólnika cichego, który może być w formie zarówno pieniężnej, jak i niepieniężnej, staje się częścią majątku przedsiębiorcy),

‒ wniesienie wkładu daje prawo do udziału w zysku (nie można wyłączyć Wspólnika cichego od uczestnictwa w zyskach − inaczej jest w odniesieniu do strat),

‒ wyłączenie osobistej odpowiedzialności (wobec wierzycieli przedsiębiorcy).

Istota spółki cichej wyczerpuje się w stosunku zobowiązaniowym łączącym wspólników (spółka wewnętrzna). Wspólnik cichy nie staje się współwłaścicielem majątku, do którego wniósł wkład, ani nie występuje w stosunkach zewnętrznych. Tytułem prawnym uzyskania korzyści majątkowej przez Wspólnika cichego nie jest posiadany udział w kapitale przedsiębiorcy, lecz umowa cywilnoprawna.

Przechodząc na płaszczyznę przepisów ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021, poz. 1128 ze zm.) wskazać należy, że zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy:

Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) oraz, z zastrzeżeniem ust. 1a, łączy się z pozostałymi przychodami ze źródeł, z których dochód podlega opodatkowaniu według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1. W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.

W myśl art. 8 ust. 2 pkt 1 tej ustawy:

Zasady wyrażone w ust. 1 stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów i strat.

Jednocześnie, ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera legalnej definicji pojęcia „wspólnego przedsięwzięcia”. Pojęciu temu należy nadać szeroki zakres, przy czym cel takiego wspólnego przedsięwzięcia powinien być zarobkowy. Działalność wykonywana w ramach przedsięwzięcia może mieć każdy charakter, np. może to być działalność handlowa. Wspólne przedsięwzięcie powinno być ujęte w pewne normy organizacyjne. Nie muszą to być jednakże ramy sztywne i zinstytucjonalizowane. Wystarczy, by pozwalały na sprawne przeprowadzenie przedsięwzięcia, osiąganie przychodów oraz rozliczenie zysków, przypadających każdemu z podmiotów w nim uczestniczących. Do „wspólnego przedsięwzięcia” należy zaliczyć Umowę spółki cichej.

Powyższa regulacja art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest realizacją zasady, że uzyskane we wspólnym przedsięwzięciu przychody oraz poniesione koszty uzyskania przychodów podlegają rozliczeniu u wspólników proporcjonalnie do ich udziałów w zyskach tego przedsięwzięcia. Oznacza to, że przychody i koszty uzyskania przychodów uzyskiwane w ramach Umowy spółki cichej stanowiącej wspólne przedsięwzięcie Pana/Wspólnika cichego oraz Przedsiębiorcy winny zostać opodatkowane zgodnie z art. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponieważ dopuszczalne jest stosowanie do umów nienazwanych przepisów o umowach nazwanych, wprost lub przez analogię, w zależności od celu umowy nienazwanej i podobieństwa tego celu do umowy nazwanej, właściwym jest potraktowanie wniesienia wkładu przez Pana jako udzielenie pożyczki jeżeli przedmiotem wkładu są pieniądze lub rzeczy oznaczone co do gatunku - na co wskazuje treść art. 720 Kodeksu cywilnego. Przekazanie przedmiotu wkładu i późniejszy jego zwrot nie stanowi Pana dochodu. Za dochód taki należy uważać jedynie udział w zysku przedsiębiorcy.

Jeżeli więc wspólnikiem spółki cichej jest osoba fizyczna, która wniosła do tej spółki wkład pieniężny, który nie jest związany z prowadzoną przez tę osobę działalnością gospodarczą, wówczas przychód z tytułu uczestnictwa w spółce cichej należy zakwalifikować jako przychód z tytułu odsetek od pożyczek.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że zawarł Pan, jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, ze spółką z ograniczoną odpowiedzialnością umowę o finansowanie produkcji filmowej, której przedmiotem jest współfinansowanie przez Pana (Inwestora) przedsięwzięcia polegającego na produkcji filmu fabularnego. W zamian za udzielone finansowanie, Inwestor nabywa na podstawie niniejszej Umowy prawo do uzyskania kwoty stanowiącej udział w nadwyżce finansowej- „zysk netto” z realizacji Przedsięwzięcia, jaką Spółka osiągnie z realizacji produkcji dzieła filmowego, dla którego pozyskano finansowanie.

Rozliczenie nastąpi w dwóch Etapach.

I. Etap zwrotu Wnioskodawcy kwoty wniesionego wkładu.

Dochód do Podziału w pierwszej kolejności przypada Inwestorom, którym służy równe prawo do uczestniczenia w podziale, proporcjonalnie do wartości wniesionych przez nich wkładów inwestycyjnych i przypada im do wysokości łącznej wartości wszystkich wkładów inwestycyjnych. W tym etapie podziału Dochodu Inwestorzy uzyskują zwrot zainwestowanych środków.

II. Podział zysku netto.

W drugiej rundzie zwrotów dla Inwestorów uczestniczą oni w kwocie nadwyżki wpływów ponad kwotę rozdysponowaną zgodnie z pkt 1 Umowy łączącej Wnioskodawcę i Producenta według stosunku podziału tej nadwyżki pomiędzy Inwestorów a Producenta. Dla projektu filmowego będącego przedmiotem niniejszego Dokumentu Informacyjnego ten stosunek został określony w sposób następujący: 50% nadwyżki finansowej przypadnie Inwestorom, w proporcji do wartości wniesionych przez nich wkładów inwestycyjnych, a 50 % nadwyżki przypadnie Producentów.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jednym ze źródeł przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy precyzuje, że:

Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek.

Biorąc pod uwagę powyższe rozważania, należy stwierdzić, że w sytuacji gdy wspólnikiem cichym wnoszącym wkład pieniężny jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej bądź osoba fizyczna, której wkład do spółki cichej nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (tj. zawarła umowę spółki cichej poza prowadzoną działalnością gospodarczą), przychód z tytułu udziału w zyskach spółki zakwalifikować należy jako przychód z kapitałów pieniężnych.

W myśl art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a, z odsetek od pożyczek, z wyjątkiem gdy udzielanie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 30a ust. 6 ww. ustawy:

Zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a, 5d i 5e.

Z kolei na podstawie art. 30 ust. 7 ww. ustawy:

Dochodów (przychodów), o których mowa w ust. 1, nie łączy się z dochodami opodatkowanymi na zasadach określonych w art. 27.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że nie będzie Pan zobowiązany do uiszczenia podatku samodzielnie. Zryczałtowany podatek dochodowy, od otrzymanych przez Pana wynagrodzeń odprowadzany będzie za pośrednictwem płatnika, którego obowiązki w tym zakresie reguluje przepis art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 41 ust. 4 ww. ustawy:

Płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a, 13-16 oraz art. 30a ust. 1 pkt 1-11 oraz 11b-13, z zastrzeżeniem ust. 4d, 5, 10, 12 i 21.

Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny stwierdzić należy, że Pana przychód z tytułu zawartej umowy o finansowanie produkcji filmowej należy zakwalifikować do przychodów z kapitałów pieniężnych, tj. odsetek od pożyczek, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 w zw. art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Podstawą opodatkowania w tym przypadku jest przychód, który nie podlega pomniejszeniu o koszty jego uzyskania. Przy czym przychód ten podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Jednocześnie uzyskany przychód nie podlega wspólnemu rozliczeniu z żoną.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia:

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).