Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 listopada 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 4 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od towarów i usług.
Uzupełnił go Pan w odpowiedzi na wezwanie pismem z 9 lutego 2022 r. (wpływ 9 lutego 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą wpisaną do CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) nieprzerwanie od 8 grudnia 2006 r. W chwili obecnej, przedmiotem przeważającej działalności jest działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi, ale także usługi budowlane (budowa sieci teletechnicznych), usługi elektryczne, informatyczne, naprawa i konserwacja sprzętu komputerowego, telekomunikacyjnego. Prowadzi On podatkową księgę przychodów i rozchodów i rozlicza się z podatku dochodowego na zasadach ogólnych. Jest zarejestrowanym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług) – składa miesięczne deklaracje.
W lutym 2021 r. Wnioskodawca postanowił rozszerzyć swoją działalność o świadczenie usług udostępniania własnego majątku (mocy obliczeniowych własnych komputerów), dla rynku kryptowalut**.** W tym celu zakupił odpowiedni sprzęt elektroniczny (jednostki centralne komputerów, karty graficzne, układy itp.). Własnym sposobem gospodarczym zbudował tzw. „koparki” do kopania waluty wirtualnej, czyli kompletne, zdatne do użytku jednostki komputerowe. Koparki te umiejscowił w wyznaczonym do tego miejscu, pod konkretnym adresem, znajdującym się na terytorium Polski, które wcześniej wyremontował, wyposażył w system wentylacji i chłodzenia, podłączył do zasilania energią elektryczną. W ramach tych czynności poniósł koszty na zakup części (elementów składowych) koparek, na zakup materiałów remontowych, wentylatorów, klimatyzatorów. Praca koparek związana jest z zużyciem dużej ilości prądu. Ponosi więc koszty zużycia energii elektrycznej oraz inne koszty związane z utrzymaniem koparek w ruchu: sprzęt komputerowy, oprogramowanie wewnętrzne, pomieszczenie, energia elektryczna, gotowa baza do wydobycia waluty wirtualnej (tzw. koparka). Owe Koparki, w liczbie 8 szt. podłączył do tzw. „farmy”, czyli do serwera, obsługiwanego przez inny podmiot. Serwer ten wybrał sam spośród wielu dostępnych na rynku. W Jego przypadku serwerem tym jest www`(...)``(...)` – słowo farma nosi tu zamienną nazwę „puli wydobywczej”. Serwer zapewnia oprogramowanie sieciowe (system operacyjny). Pamięć operacyjna Jego komputerów zwiększa moc obliczeniową całej sieci komputerowej („farmy”), tworząc tzw. „kopalnię”, która jest źródłem pozyskiwania waluty wirtualnej dla osób, które się tym zajmują. Pod względem technicznym system operacyjny Jego komputerów łączy się z zewnętrznymi serwerami, pobiera dane do obliczeń, wykonuje je i odsyła wyniki na serwer. Pod względem formalnym, włączając się do „farmy” zaakceptował regulamin usługi, której treść i warunki znajdują się na stronie. Akceptacja tych warunków była procesem w pełni automatycznym. Ingerencja człowieka w proces zgody (który uznać można za zawarcie umowy środkami komunikacji elektronicznej) skupiła się wyłącznie do wciśnięcia opcji „akceptuję”.
Jego sprzęt wraz z „koparkami” innych dostawców sprzętu, podłączony do serwera z oprogramowaniem, tworzy kompletną sieć komputerową, która służy celom działalności najemcy (farmie) w tym do pozyskiwania waluty wirtualnej. Sprzęt komputerowy posiadany przez Niego nie ma z Jego punktu widzenia żadnych innych zastosowań.
O ile udostępniany przez Niego sprzęt uczestniczy w pozyskiwaniu waluty wirtualnej, o tyle On sam nie jest „kopaczem” walut. Z technicznego punktu widzenia, nie pobiera On wyników obliczeń sieci ani wynagrodzenia za te obliczenia (w tym wydobycie). Z prawnego zaś, nie pozyskuje waluty wirtualnej, czyli nie nabywa własności rzeczy niczyjej, przez jej objęcie i posiadanie samoistne (art. 181 k.c.), albo osoby, która wytworzyła rzecz ruchomą z własnych materiałów (art. 192 k.c.). Jego rolą jest dostarczyć sprzęt, utrzymać go w ruchu, w jak najwyższej sprawności i wydajności, konserwować, naprawiać. Za te czynności pobiera opłatę. Nie wystawia faktur, zaś zapłatę otrzymuje w kryptowalucie.
Wynagrodzenie Jego zależne jest od tego, ile czasu Jego sprzęt jest podłączony do serwerów … oraz od mocy obliczeniowej dostarczanych komputerów. Im więcej koparek podłączy i im dłużej będą one on-line, tym wyższe będzie Jego wynagrodzenie. Wynika to wprost z oferty ….
Technicznie kalkulacja wynagrodzenia podatnika, według oferty farmy, wygląda następująco: …MH/s (moc obliczeniowa koparek podatnika podłączona on-line) x kurs kryptowaluty w danej chwili, naliczany co sekunda. Wynagrodzenie musi zebrać się do minimum 1/10 … (lub wielokrotność) aby nastąpiła wypłata. Automatycznie o 8.30 następnego dnia rano na wirtualne konto podatnika wpływa ilość zarobionych pieniędzy w kryptowalucie. Od momentu podłączenia „koparki” do serwera do momentu naliczenia wynagrodzenia za udostępnienie sprzętu, całym procesem steruje automat.
W tym miejscu należy też dodać, że nieważne ile kryptowalut zostanie „wykopanych” za pomocą Jego sprzętu; Jego wynagrodzenie jest takie, jak w ofercie „farmy” (patrz opis powyżej).
W wirtualnym portfelu kryptowalut posiada wyłącznie te kryptowaluty, które otrzymał za udostępnienie swoich mocy obliczeniowych. Żadnych innych kryptowalut w portfelu nie ma. Co jakiś czas, dokonuje przewalutowania zarobionej kryptowaluty na walutę wymienialną (EUR). Uzyskana w ten sposób waluta wymienialna, przeliczona po kursie banku, z którego usług korzysta, trafia na Jego konto złotówkowe. Dzień wymiany kryptowaluty na walutę wymienialną uznaje za datę zapłaty. Posiada wyodrębnione konto bankowe dla tych transakcji w EUR.
Biorąc pod uwagę opisany wyżej stan faktyczny, powyżej opisaną działalność sklasyfikował jako najem rzeczy rozumiany jako udostępnianie mocy obliczeniowych komputerów, które stanowią Jego własność. Najem ten, w chwili obecnej klasyfikuje jako najem prywatny. Dochody z najmu rozlicza na zasadach ogólnych, prowadząc dla nich ewidencję przychodów i kosztów.
Przychody z najmu koparek stanowią przychód do opodatkowania na gruncie ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.; dalej: ustawa o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)). Obowiązek podatkowy rozpoznaje w dniu, w którym kryptowaluta zostaje wymieniona na walutę wymienialną i wpływa na konto podatnika, po kursie banku, z którego usług korzysta.
Ponoszone zaś koszty (amortyzacja koparek, zakup wyposażenia, koszty remontów, energii, utrzymania koparek w ruchu) stanowią dla Niego koszty uzyskania przychodu.
Przychody z najmu minus koszty ich uzyskania, stanowią dochód do opodatkowania według skali podatkowej. Dochód z najmu jest łączony z dochodem z działalności gospodarczej. Od tak ustalonego dochodu odprowadza co miesiąc zaliczkę na podatek dochodowy.
Z uwagi na to, że Jego działalność gospodarcza jest opodatkowana podatkiem VAT, dochód z najmu koparek również podlega w Jego przypadku opodatkowaniu podatkiem VAT. W takiej sytuacji, dochody z najmu koparek, które wpływają na Jego konto są traktowane jako dochód brutto, który ujmuje w ewidencji sprzedaży VAT. Od tak uzyskanej wartości wykazuje VAT, według stawki 23%. Obowiązek podatkowy rozpoznaje w dniu, w którym kryptowaluta zostaje wymieniona na walutę wymienialną i wpływa na Jego konto. Zakupy związane z uzyskanym najmem, udokumentowane fakturami VAT, (materiały remontowe, zakup wyposażenia, zakup części do budowanych koparek i inne) są ujmowane w ewidencji zakupów VAT i stanowią VAT do odliczenia.
Sprzedaż i zakupy związane z najmem są łączone w deklaracji VAT wraz z innymi przychodami z działalności gospodarczej.
Zbudowane własnym sposobem gospodarczym koparki, w momencie kiedy są kompletne i zdatne do użytku, są klasyfikowane jako środki trwałe podlegające amortyzacji. Jeśli wartość poszczególnej koparki jest mniejsza niż 10 000,- zł wrzuca jej wartość bezpośrednio w koszty. Jeśli ich wartość jest wyższa niż 10 000 zł, podlegają amortyzacji jako 487 KŚT -– zespoły komputerowe, według stawki 30%.
Przychód ze sprzedaży kryptowaluty uzyskanej jako forma zapłaty za usługę udostępnienia mocy obliczeniowych nie planuje rozpoznać jako dochód w ramach źródła kapitały pieniężne i nie będzie go rozliczać na formularzu PIT-38, gdyż doszłoby wówczas do podwójnego opodatkowania na gruncie ustawy o PIT.
W przedmiotowej sprawie sprzedaż waluty wirtualnej następuje spoza terytorium kraju – instytucja płatnicza – firma angielska – przelewa euro z konta bankowego poza terytorium kraju. Na polskie konto podatnika trafia bezpośrednio waluta wymienialna. Transakcja sprzedaży waluty jest więc opodatkowana stawką podstawową 23%.
W konsekwencji, na gruncie ustawy o VAT po stronie podatku należnego, zdaniem Wnioskodawcy, rozpoznawane są dwie transakcje:
- import usług najmu (udostępniania mocy obliczeniowych) , dla których podatnikiem jest nabywca,
- sprzedaż kryptowaluty poza terytorium kraju opodatkowany stawką 23%.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że odbiorcą świadczonych usług udostępniania mocy obliczeniowej komputerów jest:…, czyli podatnik w rozumieniu art. 28a ustawy o VAT. Siedzibą podmiotu jest: ….
W zawartej przez Wnioskodawcę umowie (bo za zawarcie umowy uważa akceptację regulaminu proponowanej usługi) znajduje się sposób liczenia stawki należnego Mu wynagrodzenia oraz ustalono następujące po sobie terminy rozliczeń :
a) codziennie o 8.30 każdego dnia na Jego wirtualne konto kryptowalut wpływa minimum 1/10 … lub jego wielokrotność,
b) jeśli sprzęt nie był w danym dniu wystarczająco wydajny i nie zarobił minimum 1/10 … wypłata odbywa się w dniu, w którym nastąpi to minimalne wynagrodzenie lub jego wielokrotność.
Sprzedaży kryptowaluty …dokonuje na rzecz: ….
Jest to podmiot, który nazywa „operatorem” lub pośrednikiem, który prowadzi Jego wirtualny portfel kryptowaluty i za pomocą którego dokonuje wymiany (wycofania) kryptowaluty na walutę wymienialną EUR.
Wnioskodawca posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o PIT. Od urodzenia mieszka w Polsce i w Polsce znajdują się wszystkie Jego źródła dochodu. Od dnia podjęcia swojej pierwszej pracy do teraz osiąga dochody wyłącznie w Polsce (czyli jakieś dwadzieścia kilka lat). Przedmiotowy wniosek dotyczy roku 2021.
Dokumentem potwierdzającym otrzymanie wynagrodzenia za udostępnioną moc obliczeniową są chronologiczne zapisy w Jego wirtualnym portfelu prowadzonym w/przez …. Dokument ma formę elektronicznego pliku, który odpowiednio przekonwertowany jest czytelny.
Polecenie wymiany waluty wirtualnej na walutę wymienialną (sprzedaży kryptowaluty) składa osobiście poprzez złożenie elektronicznej dyspozycji.
Nie wystawia żadnych rachunków, faktur ani innych potwierdzeń, z których wynikałaby kwota dochodu, dane sprzedającego i dane kupującego.
W KPiR dokonuje zapisu na podstawie dowodu wewnętrznego sporządzonego na podstawie wyciągu bankowego. Data dowodu wewnętrznego obejmująca wartość przychodu w tym dniu, jest tożsama z datą wpływu EUR na rachunek.
Płatności za usługę w kryptowalucie … dokonywane są z wirtualnego konta, którego właściciel (operator, pośrednik finansowy) nie jest identyfikowany z nazwy i siedziby. Domniema, że jest to podmiot, któremu udostępnia swój sprzęt … lub operator, z którego usług korzysta wskazany podmiot.
Wymiany kryptowaluty … na EUR Wnioskodawca dokonuje osobiście, poprzez złożenie dyspozycji (tak jak w banku) składając polecenie wymiany w formie elektronicznej. Wymiana dokonuje się z konta wirtualnego … na konto EUR prowadzone przez … z siedzibą w Anglii.
Wynagrodzenie, które otrzymał i otrzymuje jest wypłacane w postaci jednego rodzaju kryptowaluty …. Jest to jedyny rodzaj kryptowaluty, której używa.
Niemniej jednak to Wnioskodawca decyduje, jakiej kryptowaluty chce użyć i w dowolnym momencie może ją zmienić na inną. Do tej pory nie robił takich zmian. Otrzymał i sprzedawał ….
W cyklach przewidzianych w regulaminie (umowie), nalicza się wynagrodzenie, które po osiągnięciu minimalnego pułapu (1/10 … lub wielokrotność) zapisuje się w Jego wirtualnym portfelu. Ten wirtualny portfel jest swego rodzaju rejestrem wszystkich operacji wpływu kryptowaluty za udostępnioną moc obliczeniową. Do tych rejestrów ma dostęp. Może je generować za dowolny okres, kopiować, ściągać w formie elektronicznej a następnie drukować.
Wirtualny portfel jest prowadzony przez/w … a kryptowalutą portfela jest ….
Nie dokonuje wymiany … na inną kryptowalutę, nie skupuje dodatkowych kryptowalut. Całą kwotę znajdującą się w wirtualnym portfelu (ewentualnie pomniejszoną o prowizję operatora) zamienia na walutę wymienialną.
Wszystkie transakcje wymiany kryptowaluty na walutę wymienialną (EUR) znajdują odzwierciedlenie na koncie bankowym Wnioskodawcy o numerze … prowadzonym w … . Rejestr bankowy jest ewidencją wszystkich operacji wymiany kryptowaluty na EUR. Nie dokonuje On wymiany kryptowaluty w bankomatach, kantorach itp.
Na podstawie wyciągu Wnioskodawca sporządza dowody wewnętrzne według zasad i reguł przewidzianych dla podatników prowadzących księgę przychodów i rozchodów. Dowody wewnętrzne dokumentujące przychód oraz poniesione koszty Wnioskodawca ewidencjonuje według wzorów, jak dla podatników prowadzących księgę przychodowi rozchodów.
Opisany w punkcie wyżej wirtualny portfel zawiera nie tylko wszystkie transakcje wpływu wirtualnej waluty za udostępnianie mocy ale także wymiany wirtualnej waluty na walutę wymienialną. Tylko takie dokumenty wymiany kryptowaluty posiada.
Wymiana … na EUR dokonuje się w ramach kont, w … z siedzibą w Anglii, czyli w Jego rozumieniu transakcja wymiany odbywa się na terytorium Anglii. Wymienione EUR trafia następnie na Jego konto bankowe EUR, które posiada w Polsce.
Wnioskodawca wyjaśnił, że sformułowanie „Dochód z najmu jest łączony z dochodem z działalności gospodarczej” oznacza, że co miesiąc wykonuje On następującą czynność:
1. W ciągu miesiąca (np. lutego) prowadzi zapisy w ewidencji przychodów i kosztów dedykowanej dla najmu; dochód z najmu opodatkowany jest na zasadach ogólnych.
2. W ciągu miesiąca (np. lutego) prowadzi też księgi podatkowe na potrzeby prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej; dochód z działalności gospodarczej jest opodatkowany również na zasadach ogólnych.
3. Dochód z najmu + dochód z działalności gospodarczej = dochód do opodatkowania za miesiąc luty.
Od tak ustalonego dochodu liczy zaliczkę na podatek dochodowy na zasadach ogólnych (według skali podatkowej) i wyliczoną zaliczkę wpłaca na konto urzędu skarbowego do dnia 20 tego następnego miesiąca ( w tym wypadku do 20 marca).
Wnioskodawca wskazał, że zapis, iż w przedmiotowej sprawie sprzedaż waluty wirtualnej następuje poza terytorium kraju – instytucja płatnicza – firma angielska – przelewa EUR z konta bankowego poza terytorium kraju należy rozumieć w sposób następujący.
Jego konto kryptowalutowe prowadzi firma angielska …. W ramach tego samego operatora (pośrednika finansowego) dokonywana jest także (poprzez złożoną przez Niego elektronicznie dyspozycję) wymiana … na EUR czyli w Jego rozumieniu, wymiana waluty odbywa się na terytorium Anglii (poza terytorium kraju, czyli Polski). Na Jego konto walutowe EUR w Polsce trafia EUR z Anglii. Na przelewie, który otrzymuje, jako wpłacający widnieje firma ….
Cała otrzymywana przez Wnioskodawcę w walucie wirtualnej zapłata za najem mocy obliczeniowych była wymieniana na EUR. Nie dokonywano żadnych innych transakcji kryptowalutą, w tym transakcji na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.
W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca przeformułował również pytanie nr 6 i przedstawił też stanowisko do przeformułowanego pytania nr 6.
Pytania
1. Czy klasyfikacja dochodu uzyskiwanego z udostępniania mocy obliczeniowej sprzętu komputerowego do źródła najem prywatny, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT jest prawidłowa?
2. Czy rozpoznanie dochodu z udostępniania mocy obliczeniowej komputerów jako importu usług na podstawie art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 w związku z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT (w ramach …) jest właściwe?
3. Czy moment rozpoznania przychodów zgodnie z art. 19a ust. 3 ustawy o VAT jest właściwe?
4. Czy rozpoznanie dochodu ze sprzedaży kryptowaluty jako czynności opodatkowanej stawką podstawową 23% niekorzystającą ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy VAT jest prawidłowe?
5. Czy rozpoznanie dochodu z najmu prywatnego w dacie płatności, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o PIT jest prawidłowe?
6. Czy potraktowanie uzyskanych z udostępniania mocy obliczeniowych kryptowalut (a następnie ich wymiana na walutę wymienialną) wyłącznie jako forma zapłaty za usługę najmu w dacie wymiany na tradycyjny pieniądz jest prawidłowe?
Pana stanowisko w sprawie
Stanowisko do pytania nr 1
Wnioskodawca sklasyfikował opodatkowanie dochodów z odpłatnego udostępniania mocy obliczeniowej swoich komputerów w ramach najmu prywatnego zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT, opodatkowanego na zasadach ogólnych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami mógł tego dokonać na zasadzie dobrowolnego wyboru. Jak potwierdza załączony wypis z ewidencji działalności gospodarczej, najem nie stanowi dla Niego przedmiotu działalności gospodarczej.
Zgodnie z definicją ustawową najem prywatny oznacza umowę, w której wynajmujący zobowiązuje się oddać przedmiot najmu do używania najemcy, na czas oznaczony lub nieoznaczony, w zamian za wynagrodzenie w postaci czynszu płaconego przez najemcę. Przedmiotem najmu mogą być rzeczy ruchome, jak również nieruchomości.
Przedmiotowa transakcja wyczerpuje, zdaniem Wnioskodawcy, znamiona tej definicji: przedmiotem umowy są komputery będące własnością podatnika wraz z ich mocą obliczeniową, akceptację regulaminu na stronie www…. można uznać za umowę na czas nieoznaczony, a wynagrodzenie zostało określone jako ilość waluty wirtualnej za udostępnioną moc liczoną w odstępach sekundowych. Bez wątpliwości zatem pozostaje fakt, iż przedmiotowa transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w ramach najmu prywatnego, zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT i może być opodatkowana zgodnie z wolą podatnika na zasadach ogólnych.
Stanowisko do pytania nr 5
Na gruncie ustawy PIT, dochód z najmu prywatnego jest rozpoznawany w dacie zapłaty. Przychodem z prywatnego najmu są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ustawy o PIT). Przychód ten powstaje więc w dniu faktycznego otrzymania czynszu najmu przez wynajmującego lub w dniu postawienia go przez najemcę do dyspozycji wynajmującego.
Stanowisko do pytania nr 6
W przedmiotowym stanie faktycznym, pozyskana kryptowaluta stanowi wyłącznie zapłatę za usługę. Według treści Komunikatu Narodowego Banku Polskiego i Komisji Nadzoru Finansowego z 7 lipca 2017 r. w sprawie walut wirtualnych, nie są one emitowane ani gwarantowane przez bank centralny państwa, nie są pieniądzem, tj. nie są prawnym środkiem płatniczym, ani walutą, nie mogą być wykorzystane do spłaty zobowiązań podatkowych oraz nie spełniają kryterium powszechnej akceptowalności w punktach handlowo-usługowych. „Waluty” wirtualne nie są pieniądzem elektronicznym, nie mieszczą się w zakresie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
Zgodnie z art. 31 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim, znakami pieniężnymi Rzeczypospolitej Polskiej są wyłącznie banknoty i monety opiewające na złote i grosze. Na gruncie polskiego prawa, kryptowaluta nie można zatem być traktowana na równi z prawnym środkiem płatniczym.
Jednak w przypadku zbycia kryptowaluty w zamian za waluty tradycyjne (pieniądz tradycyjny występujący w obrocie gospodarczym) po stronie zbywcy kryptowaluty powstanie przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu w wysokości otrzymanych wartości pieniężnych.
Zgodnie z art. 11 ustawy o PIT (`(...)`) przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. [`(...)`] U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
Przysporzenie w majątku podatnika, jakie ma miejsce w chwili związanej z uzyskaniem kryptowaluty, niewątpliwie następuje w chwili jej wymiany na waluty tradycyjne. Jak już wyżej zostało to wskazane, kryptowaluta pełni funkcję innego niż pieniądz ekwiwalentu wartości w obrocie prowadzonym drogą elektroniczną za pośrednictwem sieci Internet. Podobnie jak barter, zapłata wierzytelnością, cesja praw itp.
Na marginesie, należy zaznaczyć, że nie istnieje umowa ani żaden inny dokument, z którego wynikałoby wprost, że udostępnione moce obliczeniowe służą najemcy (czyli farmie) wyłącznie w celu pozyskiwania kryptowaluty. Nie wynika to z regulaminu świadczenia usługi zaakceptowanego przez podatnika w momencie podłączenia do „farmy” ani z żadnych innych ustaleń. Nawet, jeśli na chwilę obecną wyłączność taka wynika z uwarunkowań technicznych (np. z możliwości oprogramowania sieciowego), co do których podatnik nie ma pewności i wystarczającej wiedzy, to nie ma żadnych zapewnień ani gwarancji, że taki stan, o ile istnieje, utrzyma się. Podatnik nie pozyskuje też waluty wirtualnej w drodze jej „kopania” czyli nie nabywa własności rzeczy niczyjej, przez jej objęcie i posiadanie samoistne (art. 181 k.c.), albo osoby, która wytworzyła rzecz ruchomą z własnych materiałów (art. 192 k.c.). Podatnik nie nabył też waluty wirtualnej po to, aby spekulować jej wartością. Taki stan faktyczny nie daje więc wystarczających podstaw aby rozpoznać uzyskany przychód jako dochód z pozyskania kryptowaluty (czyli kapitałów pieniężnych) opodatkowanych odrębnie w PIT-38 według stawki 19% na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o PIT w związku z art. 17 ust. 1f, 1g ustawy o PIT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1 tej ustawy:
- pkt 3 – pozarolnicza działalność gospodarcza;
- pkt 6 – najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
Zgodnie z treścią art. 5b ust. 1 powołanej ustawy, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
-
odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
-
są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
-
wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.
W myśl art. 5a pkt 6 cytowanej ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej – oznacza to działalność zarobkową:
a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych – prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9.
Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.
W myśl art. 14 ust. 2 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodem z działalności są również przychody z najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy oraz z innych umów o podobnym charakterze, składników majątku związanych z działalnością gospodarczą.
Zawarta w art. 5a pkt 6 ww. ustawy, definicja działalności gospodarczej wskazuje, że przychody mogą być zaliczone do działalności, o ile nie zostały zaliczone do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9. Wynika z tego, iż najpierw należy ustalić czy dana umowa najmu generująca przychody jest zawierana w ramach prowadzonej przez podatnika działalności w tym zakresie czy generuje przychody poza tą działalnością.
Ze wskazanych powyżej przepisów wynika, że najem dla celów podatkowych może być traktowany jako pozarolnicza działalność gospodarcza lub jako odrębne źródło przychodów, określone w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ze stanu faktycznego opisanego w sprawie wynika, że „ (…) przedmiotem przeważającej działalności jest działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi, ale także usługi budowlane (budowa sieci teletechnicznych), usługi elektryczne, informatyczne, naprawa i konserwacja sprzętu komputerowego, telekomunikacyjnego. (…) W lutym 2021 r. Wnioskodawca postanowił rozszerzyć swoją działalność o świadczenie usług udostępniania własnego majątku (mocy obliczeniowych własnych komputerów), dla rynku kryptowalut. W tym celu zakupił odpowiedni sprzęt elektroniczny (jednostki centralne komputerów, karty graficzne, układy … itp.). Własnym sposobem gospodarczym zbudował tzw. „koparki” do kopania waluty wirtualnej, czyli kompletne, zdatne do użytku jednostki komputerowe. Koparki te umiejscowił w wyznaczonym do tego miejscu, pod konkretnym adresem, znajdującym się na terytorium Polski, które wcześniej wyremontował, wyposażył w system wentylacji i chłodzenia, podłączył do zasilania energią elektryczną”.
Powyższe świadczy o tym, że Wnioskodawca podjął szereg zaplanowanych i przemyślanych działań, co potwierdza, że działalność ta ma zorganizowany i profesjonalny charakter.
Ponadto Wnioskodawca wskazuje, że „Jego rolą jest dostarczyć sprzęt, utrzymać go w ruchu, w jak najwyższej sprawności i wydajności, konserwować, naprawiać. Za te czynności pobiera opłatę”. Czynności te wchodzą bezspornie w zakres prowadzonej działalności Wnioskodawcy, której przedmiotem jest działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi, ale także usługi budowlane (budowa sieci teletechnicznych), usługi elektryczne, informatyczne, naprawa i konserwacja sprzętu komputerowego, telekomunikacyjnego.
Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego wskazał też, że Jego sprzęt wraz z „koparkami” innych dostawców sprzętu, podłączony do serwera z oprogramowaniem, tworzy kompletną sieć komputerową, która służy celom działalności najemcy (farmie) w tym do pozyskiwania waluty wirtualnej.
Sprzęt komputerowy posiadany przez Niego nie ma z Jego punktu widzenia żadnych innych zastosowań. W ocenie Organu świadczy to o tym, że komputery te nie są zwykłym majątkiem prywatnym Wnioskodawcy.
Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, stwierdzić należy, iż dochód z udostępniania mocy obliczeniowej sprzętu komputerowego, który następuje w warunkach opisanych przez Wnioskodawcę, nie powinien być zaliczany do źródła najem prywatny określony w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ale do źródła działalność gospodarcza – art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.
Za taką kwalifikacją uzyskiwanych przychodów przemawia przedmiot prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności oraz zamiar Wnioskodawcy wyrażony w stwierdzeniu, że postanowił rozszerzyć swoją działalność o świadczenie usług udostępniania własnego majątku (mocy obliczeniowych własnych komputerów), dla rynku kryptowalut.
Jednocześnie wskazać należy, że Wnioskodawca podjął cały zespół działań, które świadczą o prowadzeniu przez Niego działalności gospodarczej w zakresie najmu mocy obliczeniowej komputerów.
W związku z powyższym nieprawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy odnośnie kwalifikacji i opodatkowania dochodów z odpłatnego udostępniania mocy obliczeniowej komputerów jako najem prywatny, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kolejna wątpliwość Wnioskodawcy odnosi się do kwestii prawidłowości rozpoznania dochodu z najmu prywatnego w dacie płatności, zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że waluty wirtualne nie stanowią prawnego środka płatniczego.
Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2022 r. poz. 492), znaki pieniężne emitowane przez NBP są prawnymi środkami płatniczymi na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.
W myśl art. 5a pkt 33a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o walucie wirtualnej – oznacza to walutę wirtualną w rozumieniu art. 2 ust. 2 pkt 26 ustawy z dnia 1 marca 2018 r. o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (Dz. U. z 2022 r. poz. 593 ze zm.).
Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, ilekroć w ustawie jest mowa o walucie wirtualnej – rozumie się przez to cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:
-
prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej,
-
międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące,
-
pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,
-
instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
-
wekslem lub czekiem
– oraz jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego.
Z powyższych przepisów wynika zatem, że kryptowaluty nie stanowią w Polsce prawnego środka płatniczego, a także nie funkcjonują jako instrument rynku pieniężnego.
Zatem, przyjęcie płatności za usługę w formie kryptowaluty traktowane będzie jak zapłata w towarze (transakcja barterowa).
Umowa barterowa polega na tym, że zapłata za towar czy usługę następuje nie w formie pieniężnej, lecz w formie innego towaru i usługi. Umowa taka należy do umów wzajemnych, a więc cechuje się ekwiwalentnością (równowartością) świadczeń. Nie ma żadnych przeszkód, aby przedmiotem barteru były również dobra niematerialne. Tym samym, barter jest formą zbycia jednej rzeczy (w tym prawa majątkowego), a w zamian nabyciem własności drugiej rzeczy. Istotą jest zatem zamiana dóbr.
Ogólną zasadę ustalania momentu uzyskania przychodu związanego z działalnością gospodarczą określa przepis art. 14 ust. 1c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowi on, że za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 1, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 1e, 1h-1j i 1n-1p, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
-
wystawienia faktury albo
-
uregulowania należności.
Ustawodawca przewidział również szczególną sytuację, gdy strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych. Zastosowanie wówczas ma art. 14 ust. 1e ustawy, zgodnie z którym jeżeli strony ustalą, że usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku. Przepis ten ma zastosowanie do usług o charakterze ciągłym, gdy strony uzgodnią, że regulowanie wzajemnych należności i zobowiązań między stronami będzie obejmować kolejne wyodrębnione umownie okresy świadczenia tych usług w czasie trwania umowy.
Zatem, w sytuacji, gdy postanowienia umowy, która jest wykonywana stale, w dłuższym – określonym bądź nieokreślonym czasie, przewidują, że wynagrodzenie wypłacane będzie w okresach rozliczeniowych (miesięcznych, kwartalnych, rocznych), to przychód z tytułu usług wykonywanych w ramach tej umowy powstaje zawsze w ostatnim dniu okresu wskazanego w umowie (lub na fakturze) jako okres rozliczeniowy.
Z kolei, zgodnie z art. 14 ust. 1i ww. ustawy, w przypadku otrzymania przychodu z działalności gospodarczej, do którego nie stosuje się ust. 1c, 1e i 1h, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.
Jak wynika z opisu sprawy, w zawartej umowie (akceptacja regulaminu proponowanej usługi) znajduje się sposób liczenia stawki należnego wynagrodzenia oraz ustalono następujące po sobie terminy rozliczeń:
a) codziennie o 8.30 na konto kryptowalut wpływa minimum 1/10 … lub jego wielokrotność,
b) jeśli sprzęt nie był w danym dniu wystarczająco wydajny i nie zarobił minimum 1/10 … wypłata odbywa się w dniu, w którym nastąpi to minimalne wynagrodzenie lub jego wielokrotność.
W omawianym przypadku moment powstania przychodu należy określić na podstawie art. 14 ust. 1i ustawy o PIT– usługa ma bowiem charakter ciągły i nie przewiduje klasycznych okresów rozliczeniowych.
W związku z tym dniem otrzymania zapłaty w opisanej sytuacji będzie dzień, w którym o 8:30 Wnioskodawca otrzyma wynagrodzenie w wysokości minimum 1/10 … lub jego wielokrotność (moment przekazania Wnioskodawcy kryptowaluty).
Jednocześnie wskazać należy, że w przypadku umowy barterowej przychodem jest wartość należnych świadczeń wzajemnych (wartość świadczonych usług) określona w umowie. Jeśli w umowie nie ustalono ceny (wartości), to wartość należy określić według wartości rynkowej otrzymanej waluty wirtualnej.
Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie jest nieprawidłowe.
Odnośnie wątpliwości Wnioskodawcy w kwestii czy potraktowanie uzyskanych z udostępniania mocy obliczeniowych kryptowalut (a następnie ich wymiana na walutę wymienialną) wyłącznie jako forma zapłaty za usługę najmu w dacie wymiany na tradycyjny pieniądz jest prawidłowe Organ stwierdza co następuje.
Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych , za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się przychody z odpłatnego zbycia waluty wirtualnej.
W myśl art. 17 ust. 1f ww. ustawy, przez odpłatne zbycie waluty wirtualnej rozumie się wymianę waluty wirtualnej na prawny środek płatniczy, towar, usługę lub prawo majątkowe inne niż waluta wirtualna lub regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną.
Zatem, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że z uwagi na to, że kryptowaluta była uzyskana jako należność za usługi, to nie ma podstaw do objęcia jej ww. regulacją.
Stosownie do treści art. 30b ust. 1 a i ust. 1b powołanej ustawy, od dochodów uzyskanych z odpłatnego zbycia walut wirtualnych podatek dochodowy wynosi 19% uzyskanego dochodu.
Dochodem z odpłatnego zbycia walut wirtualnych jest osiągnięta w roku podatkowym różnica między sumą przychodów uzyskanych z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych a kosztami uzyskania przychodów określonymi na podstawie art. 22 ust. 14–16 ww. ustawy.
Przepisy art. 17 ust. 1 pkt 11 i art. 30b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie różnicują skutków odpłatnego zbycia waluty wirtualnej w oparciu o kryterium sposobu jej pozyskania.
Mając na uwadze powyższe okoliczności faktyczne i prawne należy uznać, że moment wymiany kryptowaluty na walutę wymienialną (EUR) jest odpłatnym zbyciem kryptowaluty, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 11 cytowanej ustawy i generuje przychód z kapitałów pieniężnych.
W związku z powyższym nie można się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że w przedmiotowym stanie faktycznym, pozyskana kryptowaluta stanowi wyłącznie zapłatę za usługę.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu zaistnienia zdarzenia.
Przedmiotowa interpretacja dotyczy odnosi się wyłącznie do kwestii przedstawionych w pytaniach dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych i nie odnosi się do innych kwestii poruszonych we wniosku.
Nadmienić należy, że w zakresie pytań oznaczonych we wniosku nr 2, 3, 4 dotyczących podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).