Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
17 lutego 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 11 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości.
Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 kwietnia 2022 r. (wpływ 12 kwietnia 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Postanowieniem Sądu Rejonowego (…) I Wydział Cywilny z dnia 9 maja 2019 r., sygn. akt: (…), stwierdzono, że spadek po zmarłej w dniu 11 lutego 2018 r. A., na podstawie testamentów holograficznych nabyli:
- Pan, Wnioskodawca (371/1000 części)
- B. (371/1000 części)
- C. (86/1000 części)
- D. (86/1000 części)
- E. (86/1000 części).
W skład masy spadkowej po zmarłej A., według wiedzy Pana, wchodziły następujące składniki majątkowe:
- własność stanowiącego odrębną nieruchomość samodzielnego lokalu mieszkalnego nr 9 usytuowanego w budynku wielolokalowym przy (…) w województwie (…), dla której Sąd Rejonowy dla (…) VI Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (…) wraz z przynależnością w postaci piwnicy, prawami związanymi z własnością lokalu (udział w nieruchomości wspólnej) oraz wyposażeniem lokalu mieszkalnego,
- środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych (obejmujące także jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych).
Wskazane powyżej składniki masy spadkowej stanowiły jednocześnie przedmioty zapisów w ww. testamencie holograficznym sporządzonym przez zmarłą A. Zgodnie z treścią testamentu własność ww. lokalu zapisana została na rzecz Pana oraz B. po 1/2 części, zaś ww. środki pieniężne zapisane zostały w częściach równych na rzecz Pana, B., C., D. oraz E. Według Pana wiedzy, wartość poczynionych na rzecz poszczególnych spadkobierców zapisów w testamencie odpowiada wysokości ich udziałów w spadku, wskazanych w ww. postanowieniu sądu. W związku z tym, według Pana wiedzy, nie miało miejsce przysporzenie majątkowe ponad przysługujący mu jako spadkobiercy udział w spadku. W dniu 18 czerwca 2020 r. Pan, B., C., D. oraz E. zawarli przed (…), notariuszem w (…), umowę w formie aktu notarialnego Repertorium A nr (…)/2020, umowę o częściowy dział spadku po zmarłej A., której przedmiotem była własność ww. lokalu mieszkalnego. Na mocy niniejszej umowy lokal ten przypadł na współwłasność Panu oraz B. po 1/2 części. Spadkodawczyni, A., nabyła ww. lokal mieszkalny na podstawie umowy ustanowienia odrębnej własności lokalu oraz przeniesienia jego własności, zawartej przed (…), notariuszem w (…), w dniu 24 czerwca 2008 r. w formie aktu notarialnego Repertorium A nr (…)/2008. Zamierza Pan zbyć swój udział w niniejszej nieruchomości przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku po zmarłej A. Nie prowadzi Pan pozarolniczej działalności gospodarczej i zbycie udziału w ww. nieruchomości nie zostanie dokonane w ramach takiej działalności.
Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.
Tytułem nabycia przez Pana 1/2 udziału we współwłasności lokalu mieszkalnego, opisanego we wniosku, jest umowa o częściowy dział spadku oraz, pośrednio, testamenty A. Z niniejszych testamentów jednoznacznie wynika, że ww. lokal mieszkalny był przedmiotem zapisu uczynionego na rzecz Pana oraz B. po 1/2 udziałów. Z kolei postanowieniem, opisanym w treści wniosku, Sąd Rejonowy (…) stwierdził, że nabył Pan spadek po zmarłej A. w 371/1000 części, natomiast niniejsze postanowienie odnosi się do całego spadku, nie zaś do poszczególnych składników masy spadkowej. Wartość rynkowa nabytych przez Pana składników majątkowych w wyniku częściowego działu spadku mieściła się w udziale, jaki przysługiwał Panu w składnikach majątkowych przed częściowym działem spadku. Zwraca Pan w tym kontekście uwagę, że według Pana wiedzy w skład masy spadkowej po zmarłej A. wchodziła własność lokalu mieszkalnego, opisanego we wniosku, oraz środki pieniężne zgromadzone na rachunkach bankowych (obejmujące także jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych), co zostało wskazane w opisie stanu faktycznego we wniosku. Niniejsze składniki masy spadkowej stanowiły jednocześnie przedmiot zapisów testamentowych na rzecz spadkobierców. Zgodnie z treścią testamentów własność ww. lokalu została zapisana na Pana rzecz oraz B. po 1/2 udziałów, zaś środki pieniężne zostały zapisane na rzecz Pana, B., C., D. oraz E. w częściach równych, tj. po 1/5. Środki te zostały przez spadkobierców nabyte w częściach równych w drodze dalszego działu spadku. Uwzględniając wartość wszystkich ww. składników masy spadkowej, wartość składników nabytych przez poszczególnych spadkobierców (w tym również Pana) odpowiada wysokości ich udziałów w spadku, określonych w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku. Mając na względzie opisany powyżej dział spadku, w wyniku którego każdy ze spadkobierców nabył składniki majątkowe o wartości odpowiadającej jego udziałowi w spadku (określonemu w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku), wskazuje Pan, że na skutek działu spadku nie uzyskał Pan przysporzenia majątkowego ponad przysługujący mu udział w składnikach majątkowych wchodzących w skład spadku.
Do dnia dzisiejszego nie miała miejsca zarówno sprzedaż lokalu mieszkalnego, nabytego na mocy umowy wskazanej we wniosku, jak również nie miało miejsca zbycie przez Pana udziału we współwłasności niniejszego lokalu mieszkalnego.
Pytania
1. Czy odpłatne zbycie przez Pana udziału w opisanej w powyższym stanie faktycznym nieruchomości, nabytej w drodze dziedziczenia, przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło otwarcie spadku po zmarłej A., podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
2. Czy w przypadku odpłatnego zbycia udziału w niniejszej nieruchomości zobowiązany Pan będzie do złożenia deklaracji PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-39 obejmującej transakcję sprzedaży udziału w tej nieruchomości?
Pana stanowisko w sprawie
W Pana ocenie, zbycie udziału we własności nieruchomości opisanej w powyższym stanie faktycznym nie podlega obowiązkowi zapłaty podatku dochodowego. Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu jest m.in. odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości, jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostaje dokonane przed upływem 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości, niemniej, zgodnie z art. 10 ust. 5 niniejszej ustawy (w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 2159) od dnia 1 stycznia 2019 r., w przypadku, gdy zbywana jest odpłatnie nieruchomość nabyta w drodze spadku, przedmiotowy okres liczony jest od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie przez spadkodawcę.
W odniesieniu do stanu faktycznego sprawy, nieruchomość, w której udział zamierza Pan zbyć, nabyta została przez spadkodawczynię w 2008 roku, w związku z czym transakcja, jako mająca mieć miejsce po upływie okresu 5 lat, o którym mowa w art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Jednocześnie, mając na uwadze, że środki uzyskane z przyszłej transakcji nie będą stanowiły przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do złożenia w tym zakresie deklaracji PIT- 39.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c- przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Przepis art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, jeżeli nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie i nie następuje w ramach wykonywania działalności gospodarczej – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.
Ustawą z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2159) do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 10 ust. 5 i art. 10 ust. 7.
W myśl art. 10 ust. 5 ww. ustawy;
W przypadku odpłatnego zbycia, nabytych w drodze spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości lub nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.
Natomiast zgodnie z art. 10 ust. 7 ww. ustawy:
Nie stanowi nabycia albo odpłatnego zbycia, o których mowa w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, odpowiednio nabycie albo odpłatne zbycie, w drodze działu spadku, nieruchomości lub praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, do wysokości przysługującego podatnikowi udziału w spadku.
W przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia. Przy czym, w przypadku odpłatnego zbycia nabytej w spadku nieruchomości istotne znaczenie ma ustalenie daty nabycia tej nieruchomości przez spadkodawcę.
Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):
Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.
W myśl art. 924 oraz art. 925 Kodeksu cywilnego:
Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, a spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.
Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:
Prawomocne postanowienie sądu o nabyciu spadku, czy też akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza, potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.
W świetle art. 1035 Kodeksu cywilnego:
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.
Zgodnie z art. 1037 § 1 Kodeksu cywilnego:
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców.
Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom, przechodzą na nich, ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom. Tak więc na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Jeżeli zatem wartość nieruchomości lub prawa (udziałów w nieruchomości lub prawie) nabytych w wyniku działu jest zgodna z udziałem posiadanym przed działem spadku – nie następuje nabycie, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem jak i stan jej majątku osobistego.
Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości lub prawie nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości lub prawa w drodze działu spadku (nawet jeżeli działu spadku dokonano bez spłat lub dopłat) w części przekraczającej udział spadkowy stanowi w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nabycie nieruchomości lub prawa w tym udziale, który przekracza udział nabyty w spadku. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością lub prawem. Bezsprzeczne jest, że udziały, jakie otrzymuje spadkobierca powyżej swojego udziału (jeżeli nabywa majątek w dziale spadku o wartości większej od swojego udziału w spadku) były własnością pozostałych spadkobierców. Spadkobierca nie miał do nich żadnych praw aż do momentu działu spadku.
Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w wyniku działu spadku jest nabyciem tych rzeczy. Jednakże, co wynika z analizy orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego nabyciem w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie jest przyznanie rzeczy na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku działu spadku, ale tylko wówczas jeśli:
a. podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
b. jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy w wyniku podziału tego majątku, mieści się w udziale, jaki przysługiwał jej w majątku wspólnym (rzeczy wspólnej).
Jeżeli spełnione są wymienione wyżej warunki, dział spadku nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę nabycia nieruchomości uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział. Podkreślić należy, że w każdej sytuacji, kiedy w wyniku działu spadku jeden z dotychczasowych współwłaścicieli został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem, a po stronie osoby zobowiązanej do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez nią udział we współwłasności.
Z przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy wynika, że:
1. W wyniku spadku po Spadkodawczyni nabył Pan udział wynoszący 1/2 cz. w lokalu mieszkalnym (do całości masy spadkowej 371/1000 części).
2. Spadkodawczyni zmarła 11 lutego 2018 r.
3. Spadkodawczyni lokal mieszkalny nabyła 24 czerwca 2008 r.
4. 18 czerwca 2020 r. dokonano częściowego działu spadku pomiędzy Panem a pozostałymi Spadkobiercami. W wyniku częściowego działu spadku nie nabył Pan udziału w lokalu mieszkalnym ponad udział przysługujący Panu w spadku.
5. Zamierza Pan sprzedać udział w powyższej nieruchomości.
Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres posiadania nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkodawcę. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.
Na tle przestawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, że okres 5-letni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w związku z art. 10 ust. 5 i ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy liczyć od końca 2008 r., tj.: od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie ww. lokalu mieszkalnego przez Spadkodawczynię.
Zatem przychód uzyskany ze sprzedaży udziału w lokalu mieszkalnym, nie będzie podlegał opodatkowaniu z uwagi na fakt, że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie upłynął pięcioletni okresu czasu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym, nie będzie Pan zobowiązany do złożenia deklaracji PIT-39.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy Ordynacja podatkowa. Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.
‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).