0115-KDIT3.4011.983.2021.3.KP

📋 Podsumowanie interpretacji

Podatnik otrzymał odszkodowanie od jednostek samorządu terytorialnego, w tym gminy i powiatu, z tytułu przejęcia części jego nieruchomości gruntowej na cele drogowe. Nieruchomość ta została wcześniej nabyta przez podatnika w drodze darowizny. Organ podatkowy uznał, że odszkodowanie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie zostały spełnione warunki wyłączające to zwolnienie, a mianowicie nabycie nieruchomości w okresie dwóch lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego za cenę co najmniej 50% niższą od odszkodowania. W związku z tym odszkodowanie nie podlega opodatkowaniu i nie wymaga wykazywania w deklaracji podatkowej.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy odszkodowanie wypłacone Panu przez jednostki samorządu terytorialnego (gminę i powiat) będzie przychodem podlegającym opodatkowaniu i ujewnieniu w deklaracji podatkowej?

Stanowisko urzędu

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne przechodzą z mocy prawa na własność jednostek samorządu terytorialnego, za co przysługuje odszkodowanie. Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednak może korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 tej ustawy. Aby zwolnienie nie miało zastosowania, muszą być spełnione łącznie dwa warunki: nabycie nieruchomości w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego oraz cena nabycia co najmniej 50% niższa od odszkodowania. W niniejszej sprawie nieruchomość została nabyta przez podatnika w drodze darowizny, a więc nie wystąpiła cena nabycia. Tym samym nie została spełniona co najmniej jedna z przesłanek wyłączających zastosowanie zwolnienia. W związku z tym odszkodowanie otrzymane przez podatnika korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego we wniosku stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 29 listopada 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwania – pismami z 15 lutego 2022 r. (wpływ 18 lutego 2022 r.) oraz z 3 marca 2022 r. (wpływ 8 marca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Ma Pan nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U.2021.1128 t.j. z dnia 2021.06.24., dalej zwana „ustawą o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)”). Prowadzi Pan działalność gospodarczą i rozlicza się obecnie na podstawie ewidencji przychodu.

Otrzymał Pan na podstawie umowy darowizny nieruchomość gruntową, uwzględnioną w planie zagospodarowania przestrzennego. Nabycie nieruchomości nastąpiło 23 listopada 2018 roku, natomiast przejście z mocy prawa na rzecz jednostek samorządu terytorialnego części gruntu przeznaczonego na drogi w roku 2019. Pragnie Pan zaznaczyć, że darowana nieruchomość znajdowała się przez wskazany okres w jego majątku prywatnym.

Dokonał Pan podziału działek. Część nieruchomości przeznaczona na drogi dojazdowe do działek przeszła na rzecz gminy z mocy prawa. Otrzymał Pan od wskazanej jednostki samorządu terytorialnego odszkodowanie, którego część została zaliczona na poczet opłaty adiacenckiej. Inna część nieruchomości przeszła z mocy prawa na rzecz powiatu, za co otrzymał Pan odszkodowanie.

Uzupełnienie stanu faktycznego

‒ Wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy nieruchomości gruntowej (niezabudowanej), stanowiącej działkę gruntu numer 1 (1 był numerem gruntu w momencie otrzymania darowizny, w tej chwili są to działki od 2 do 23) o obszarze 2,8363 h.

‒ Nieruchomość wskazana we wniosku stanowi Pana własność.

‒ Darującym ww. nieruchomość była osoba fizyczna, Pana żona. Pomiędzy małżonkami funkcjonuje ustrój rozdzielności majątkowej.

‒ Darującym ww. nieruchomość nie była osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej.

‒ Działalność gospodarczą prowadzi Pan od 15 listopada 2006 roku. Głównym przedmiotem działalności są roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych, kod PKD (Polska Klasyfikacja Działalności)-41.20.Z

‒ Nieruchomość nie była wykorzystywana w żaden sposób, na ten moment jest podzielona i sprzedawana, nieruchomość została nabyta przez osobę fizyczną.

‒ Nieruchomość wskazana we wniosku jest wykorzystywana w prowadzonej działalności gospodarczej od lipca 2021 roku.

‒ Przedmiotowe odszkodowanie nie zostało wypłacone w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.

‒ Zgodnie z treścią aktu notarialnego ww. nieruchomości „działka gruntu numer 1 znajduje się na obszarze objętym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego uchwalonego Uchwałą Rady Miejskiej w A. numer `(...)` z dnia `(...)` 2011 roku, przeznaczonym w planie zagospodarowania przestrzennego na cele inne niż rolne, to jest w obrębie terenu elementarnego oznaczonego na planie symbolem Pn-58.MN. 45, Pn-58.MN.46 i Pn-58.MN. 47 tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej; Pn-58.ZP/US.153 tereny zieleni parkowej, sportu i rekreacji; Pn-58.KDL.4, Pn-58.KDD.44 i Pn-58.KDD.45 tereny komunikacji drogi publicznej oraz Pn-58.KDIV.58 tereny komunikacji dróg wewnętrznych, nadto nie jest wykorzystywana na cele związane z działalnością rolniczą, wobec czego nie stanowi nieruchomości rolnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 roku o kształtowaniu ustroju rolnego (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 2196 ze zm.)” oraz „wyżej opisana działka gruntu nie stanowi w całości ani w części lasu w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 roku o lasach (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 788 ze zm.) objętego uproszczonym planem urządzenia lasu, nadto nie została wydana decyzja o której mowa w art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach, dotycząca zadań z zakresu gospodarki leśnej, nadto nie została przeznaczona do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego”.

‒ Postępowanie w sprawie zatwierdzenia podziału nieruchomości oznaczonej numerem działki 1 położonej w obrębie ewidencyjnym Pniewo gmina A., zostało wszczęte na wniosek właściciela przedmiotowej nieruchomości z dnia 7 stycznia 2019 roku. Na podstawie decyzji numer 1 z dnia 5 kwietnia 2019 roku po rozpatrzeniu wniosku powstały między innymi nowoutworzone działki, które podlegają regulacji wynikającej z przepisów art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami, który stanowi że działki wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe - z nieruchomości której podział został dokonany na wniosek właściciela przechodzą z mocy prawa odpowiednio na własność Gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Od powyższej decyzji służyło stronie prawo odwołania do Samorządowego Kolegium odwoławczego w B. za pośrednictwem Burmistrza Miasta i Gminy A., w terminie 14 dni od daty jej doręczenia.

‒ W trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania strony mogły zrzec się prawa do wniesienia odwołania wobec organu, który wydał wskazaną decyzję. Z dniem doręczenia oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania, decyzja miała stać się ostateczna. Takowe oświadczenie nie zostało złożone, w związku z czym decyzja stała się ostateczna po 14 dniach od jej wydania.

‒ 29 czerwca 2021 roku zostało podpisane porozumienie numer 2 na okoliczność ustalenia wysokości, terminu i sposobu wypłaty odszkodowania za przejętą nieruchomość, zgodnie z którym strony ustaliły stosownie do art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie ustaliły, iż za nieruchomość, która przeszła na własność Powiatu przysługuje odszkodowanie. Wskazane porozumienie dotyczyło działki numer 2. Wysokość odszkodowania stała się ostateczna w dniu podpisania porozumienia.

‒ W kwestii działek 13 oraz 8 w dniu 25 lutego 2021 roku został podpisany protokół z uzgodnień dotyczących ustalenia odszkodowania za przejętą z mocy prawa nieruchomość. Działki przeszły na własność Gminy A. a wysokość odszkodowania stała się ostateczna w dniu podpisania protokołu.

‒ 29 czerwca 2021 roku zostało podpisane porozumienie numer 2 na okoliczność ustalenia wysokości, terminu i sposobu wypłaty odszkodowania za przejętą nieruchomość, zgodnie z którym strony ustaliły stosownie do art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami, zgodnie ustaliły, iż za nieruchomość, która przeszła na własność Powiatu przysługuje odszkodowanie, które ma być wypłacone na wskazany przez Pana rachunek bankowy w terminie 30 dni od daty zawarcia niniejszego porozumienia. Tego samego dnia zostało podpisane porozumienie odnośnie ustanowienia służebności odpłatnie.

‒ W kwestii działek 13 oraz 8 w dniu 25 lutego 2021 roku został podpisany protokół z uzgodnień dotyczących ustalenia odszkodowania za przejętą z mocy prawa nieruchomość. Odszkodowanie przysługiwało na podstawie art. 98 ust. 3 ww. ustawy. Odszkodowanie zostało wpłacone na konto bankowe w terminie 30 dni od daty podpisania protokołu.

‒ Przejęcie nieruchomości nastąpiło na mocy decyzji nr 1 z dnia 5 kwietnia 2019 roku. Działki o numerze 13 oraz 8 zostały przejęte przez Gminę A. natomiast działka o numerze 2 została przejęta przez Powiat A..

‒ Ma Pan ustanowioną rozdzielność majątkową z żoną od dnia 7 listopada 2017 roku.

‒ Nieruchomość, której dotyczy wniosek nie została nabyta do majątku wspólnego Pana oraz Pana żony.

‒ Nieruchomość została nabyta przez Pana żonę do Jej majątku odrębnego. Akt poświadczenia dziedziczenia miał miejsce dnia 6 października 2016 roku. Następnie poprzez umowę o częściowy podział majątku wspólnego i częściowy dział spadku dokonaną 8 grudnia 2016 roku Pana żona nabyła 1/2 nieruchomości. Chciałby Pan zaznaczyć, iż Pana żona była w momencie nabycia 1/2 nieruchomości w 2016 roku stanu wolnego (nie była jeszcze Pana żoną). Nabycie drugiej połowy nieruchomości przez Pana żonę nastąpiło na podstawie umowy zniesienia współwłasności 16 listopada 2018 roku - to nabycie także nastąpiło do majątku odrębnego małżonki (jak Pan wskazał wcześniej, posiada Pan rozdzielność majątkową z żoną od dnia 7 listopada 2017 roku). Pana żona pierwszą połowę nieruchomości odziedziczyła, trudno jest więc mówić o celu jej nabycia. Pana żona nabyła drugą połowę nieruchomości, ponieważ chciała swobodnie dysponować całością nieruchomości.

‒ Decyzja została wydana przez Burmistrz Miasta i Gminy A..

‒ Burmistrz Miasta i Gminy A. w swojej decyzji wskazał następujące podstawy prawne jej wydania: „Art. 93 ust. 1 i 2; Art. 96 ust. 1 i 4; art. 97 ust. 1 i 1a; art. 98; art. 99 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz.U z 2018 roku, poz. 2024 ze zm.) oraz § 2 ust. 1 ; § 9; § 10; § 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 roku, w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości (Dz. U. NR 268 poz. 2663) oraz art. 104 ustawy z dnia 1 4 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 roku, poz. 2096 ze zm.).

Pana pytanie:

Czy odszkodowanie wypłacone Panu przez jednostki samorządu terytorialnego (gminę i powiat) będzie przychodem podlegającym opodatkowaniu i ujawnieniu w deklaracji podatkowej?

Pana stanowisko w sprawie

Zgodnie z przepisem art. 98 ust. 1 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami – Dz. U. z 1997 r., Nr 115 poz. 741 (dalej UGN) działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe, z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne.

Przysługuje z tego tytułu odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości. Ponadto, w ramach odszkodowania właścicielowi nieruchomości wywłaszczonej pod drogę może być przyznana, za jego zgodą, odpowiednia nieruchomość zamienna. Oznacza to, że przy przejściu własności gruntu z mocy prawa przy wypłacie odszkodowania stosuje się przepisy dotyczące wywłaszczenia. W związku z wywłaszczeniem (czy to w ramach postępowania wywłaszczeniowego, czy to w związku z podziałem nieruchomości) własność nieruchomości przechodzi z dotychczasowego właściciela na inny podmiot, którym jest: -Skarb Państwa lub -jednostka samorządu terytorialnego.

Wywłaszczenie lub przejęcie z mocy prawa następuje za odszkodowaniem, a kwota odszkodowania otrzymana w zamian jest przychodem podatkowym. Zdarzenia te mieszczą się w ogólnym pojęciu przychodu, o którym mowa w art 11 ust. 1 ustawy o PIT, bądź odpowiednio w art. 12 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych).

Wskazany przychód u podatników podatku dochodowego od osób fizycznych może być w określonych przypadkach objęty zwolnieniem od podatku. Zgodnie z przepisem art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o PIT, od podatku wolne są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Można zastosować takie zwolnienie [powinno być: Nie można zastosować takiego zwolnienia – dopisek organu] w przypadku, gdy właściciel nieruchomości nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub cena nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia. Zaznaczyć należy, że żeby zwolnienie nie obowiązywało, to muszą wystąpić łącznie dwa powyższe warunki. Przy uwzględnieniu powyższych warunków, zwolnienie to obowiązuje niezależnie od tego, czy dotyczy nieruchomości znajdujących się w majątku prywatnym lub w majątku przedsiębiorstwa. Nabył Pan nieruchomość poprzez darowiznę, co wyklucza zastosowanie przesłanki dotyczącej nabycia nieruchomości po cenie co najmniej 50% niższej od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia. Wynika to z tego, że przy darowiźnie nie można mówić o cenie nabycia, a wyłącznie o wartości przedmiotu darowizny. Pojęcie ceny oraz wartości nie jest ze sobą tożsame, a sama darowizna ma charakter nieodpłatny.

Powyższe potwierdzają interpretacje indywidualne:

  1. 0112-KDIL3-2.4011.303.2019.3.DJ – „Mając na uwadze powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że Wnioskodawczyni otrzymując odszkodowanie pieniężne za grunty przejęte pod drogi publiczne przez gminę miejską, będzie mogła skorzystać ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowanie to wypłacone bowiem zostanie stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami. Ponadto, nabycie wywłaszczonej nieruchomości przez Wnioskodawczynię nastąpiło w drodze spadku czyli miało charakter nieodpłatny. Cena nie stanowiła więc elementu nabycia, a zatem nie został spełniony przynajmniej jeden z warunków wyłączających przedmiotowe zwolnienie. Tym samym na Wnioskodawczyni nie będzie ciążył obowiązek uiszczenia podatku dochodowego z tytułu otrzymanego odszkodowania ani wykazywania kwoty tego świadczenia w rocznym zeznaniu podatkowym”.

  2. 0113-KDIPT2-2.4011.518.2021.2.SR – „Zauważyć należy, że w przedmiotowej sprawie z dniem 1 stycznia 1999 r. nastąpiło nabycie z mocy prawa nieruchomości zajętej pod drogę publiczną, stanowiącej w dniu 31 grudnia 1998 r. własność spadkodawcy (J.K.) potwierdzone decyzją Wojewody`(...)` z dnia 25 listopada 2019 r. To oznacza, że nie została spełniona jedna z przesłanek wyłączających zastosowanie zwolnienia przedmiotowego, gdyż nabycie nieruchomości nastąpiło z mocy prawa, a więc nie nastąpiło wszczęcie postępowania wywłaszczeniowego”.

  3. 0114-KDIP3-1.4011.393.2021.2.AC – „W sprawie będącej przedmiotem wniosku, nabycie przez Wnioskodawczynię wywłaszczonej działki nastąpiło nieodpłatnie (w darowiźnie), tak więc nie został spełniony jeden z warunków wyłączających zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania (cena nie stanowiła elementu nabycia). Mając na uwadze powyższe przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny należy stwierdzić, że odszkodowanie za przejęcie działki gruntu na cele realizacji inwestycji drogowej, które otrzymała Wnioskodawczyni, korzysta ze zwolnienia określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Odszkodowanie to wypłacone bowiem zostało stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami”.

Skoro więc nie została spełniona jedna z przesłanek wyłączających zastosowanie analizowanego zwolnienia to oznacza, że Pana przychód z tytułu otrzymanego odszkodowania za przejęcie nieruchomości przez jednostki samorządu terytorialnego, korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Co więcej, w przywołanych interpretacjach zostały wskazane stany faktyczne, w których wnioskodawca nabył nieruchomość w formie spadku, co potwierdza również, że nie ma znaczenia sposób nabycia nieruchomości, kluczowe jest jednak to, że nabycie następuje w formie nieodpłatnej. Wystarczy spełnienie jednej z przesłanek, aby odszkodowanie otrzymane w związku z postępowaniem wywłaszczeniowym korzystało ze zwolnienia, w konsekwencji odszkodowanie będzie zwolnione.

Biorąc opisany stan faktyczny i przytoczone przepisy prawa stwierdzić należy, że odszkodowanie wypłacone Panu przez jednostki samorządu terytorialnego (gminę i powiat) nie będzie przychodem podlegającym opodatkowaniu, a w konsekwencji niepodlegającym ujawnieniu w deklaracji podatkowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy, za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.

Treść zacytowanego przepisu wskazuje, że podstawowym warunkiem uprawniającym do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jest uzyskanie przychodu, między innymi z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami.

Należy mieć również na względzie, że zwolnienie przewidziane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przysługuje, jeżeli łącznie spełnione zostają następujące warunki:

‒ nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,

‒ cena nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.

Zatem w przypadku, gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo żaden z nich nie zostanie spełniony, wówczas uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.

Z treści złożonego wniosku wynika, że decyzją Burmistrza Miasta i Gminy A. numer 1 z dnia 5 kwietnia 2019 r., po rozpatrzeniu Pana wniosku, został zatwierdzony podział nieruchomości oznaczonej numerem działki 1, w związku z którym powstały między innymi nowoutworzone działki, które podlegają regulacji wynikającej z przepisów art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Omawiana decyzja stała się ostateczna po 14 dniach od jej wydania. W decyzji tej organ stwierdził, że działki o numerze 13 oraz 8 zostały przejęte przez Gminę A., natomiast działka o numerze 2 została przejęta przez Powiat A.. 29 czerwca 2021 roku zostało podpisane porozumienie numer 2 na okoliczność ustalenia wysokości, terminu i sposobu wypłaty odszkodowania za przejętą na własność Powiatu A. działkę numer 2. Odnośnie działek 13 oraz 8 w dniu 25 lutego 2021 roku został podpisany protokół z uzgodnień dotyczących ustalenia odszkodowania za przejętą z mocy prawa nieruchomość na własność Gminy A.. Odszkodowania zostały wypłacone w terminie 30 dni od daty podpisania protokołów. Podstawą prawną wydanej decyzji podziałowej były następujące przepisy: art. 93 ust. 1 i 2; art. 96 ust. 1 i 4; art. 97 ust. 1 i 1a; art. 98; art. 99 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (Dz.U z 2018 roku, poz. 2024 ze zm.) oraz § 2 ust. 1; § 9; § 10; § 14 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 grudnia 2004 roku, w sprawie sposobu i trybu dokonywania podziałów nieruchomości (Dz. U. NR 268 poz. 2663) oraz art. 104 ustawy z dnia 1 4 czerwca 1960 roku Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2018 roku, poz. 2096 ze zm.). Ponadto, wskazał Pan, że dzieloną nieruchomość nabył na podstawie umowy darowizny z 23 listopada 2018 roku.

Pana wątpliwości budzi kwestia, czy otrzymane odszkodowanie będzie wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2021 poz. 1899 ze zm.), działki gruntu wydzielone pod drogi publiczne: gminne, powiatowe, wojewódzkie, krajowe – z nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek właściciela, przechodzą, z mocy prawa, odpowiednio na własność gminy, powiatu, województwa lub Skarbu Państwa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis ten stosuje się także do nieruchomości, której podział został dokonany na wniosek użytkownika wieczystego, z tym że prawo użytkowania wieczystego działek gruntu wydzielonych pod drogi publiczne wygasa z dniem, w którym decyzja zatwierdzająca podział stała się ostateczna albo orzeczenie o podziale prawomocne. Przepis stosuje się odpowiednio przy wydzielaniu działek gruntu pod poszerzenie istniejących dróg publicznych.

Za działki gruntu, o których mowa w ust. 1, przysługuje odszkodowanie w wysokości uzgodnionej między właścicielem lub użytkownikiem wieczystym a właściwym organem. Przepis art. 131 stosuje się odpowiednio. Jeżeli do takiego uzgodnienia nie dojdzie, na wniosek właściciela lub użytkownika wieczystego odszkodowanie ustala się i wypłaca według zasad i trybu obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości (art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami).

Należy zauważyć, że aby miało miejsce wyłączenie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinny łącznie zostać spełnione dwa warunki: nabycie nieruchomości musiałoby nastąpić w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, ponadto za cenę o co najmniej 50% niższą od wysokości uzyskanego odszkodowania.

W niniejszej sprawie wskazał Pan, że dzieloną nieruchomość nabył na podstawie umowy darowizny. Oznacza to, że nabycie miało charakter nieodpłatny i nie wystąpiła sytuacja, w której cena nabycia nieruchomości była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania, ponieważ w ogóle nie wystąpiła cena nabycia. Tym samym nie została spełniona co najmniej jedna z przesłanek wyłączających zastosowanie omawianego zwolnienia przedmiotowego. Oznacza to, że odszkodowanie, które Pan otrzymał, korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując − uzyskany przez Pana przychód ze zbycia nieruchomości na cele publiczne w postaci wypłaconego Panu odszkodowania, w trybie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami, należy kwalifikować jako przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak przychód ten korzysta za zwolnienia z opodatkowania (jest wolny od podatku), co wynika z art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy.

Odnosząc się do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych, Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili