Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe, jednak z innych względów niż Pani wskazała.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 grudnia 2021 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwania – w dniu 26 stycznia 2022 r., 23 lutego 2022 r. oraz 4 marca 2022 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Jako darowiznę od rodziców w 1994 roku otrzymała Pani wraz z siostrą po połowie na współwłasność (1/2 domu i 1/2 działki przy domu otrzymała siostra, 1/2 domu i 1/2 działki otrzymała Pani). Dnia 21 czerwca 2017 r. sądownie – zgodnie – przeprowadziła Pani z siostrą zniesienie współwłasności, każda z uczestniczek otrzymała 1/2 domu i 1/2 działki – dla każdej z uczestniczek ustanowiono osobne księgi wieczyste. W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że podziału dokonano w poziomie, ponieważ podział w pionie nie był możliwy. Parter i piwnicę otrzymała Pani, poddasze i strych otrzymała siostra.

Powierzchnia działki przed podziałem 2401 m2

Powierzchnia domu przed podziałem, 245,88 m2

Powierzchnia zabudowań gospodarczych 127,21 m2

Po zniesieniu współwłasności:

Powierzchnia działki siostry 1020 m2

Powierzchnia Pani działki 1012 m2

Powierzchnia Pani części domu (lokal 1) 95,62 m2

Powierzchnia części domu siostry (lokal2) 88,73 m2

Część wspólna domu 61,53 m2

Część wspólna działki 369 m2.

Na części działki, którą otrzymała siostra znalazły się przylegające do domu mieszkalnego zabudowania gospodarcze o powierzchni 127,21 m2, które w całości otrzymała Pani siostra. Jak widać otrzymane po zniesieniu współwłasności działki mają porównywalne powierzchnie różnica 8 m2 na korzyść siostry. Również lokal 1 (Pani) i lokal 2 (siostry) mają zbliżone powierzchnie – 7 m2 na Pani korzyść. Siostra otrzymała ponadto zabudowania gospodarcze o powierzchni 127,21 m2, których nie można było podzielić.

Ponadto w kolejnym piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku wskazała Pani, że wartość nieruchomości uzyskanej przez Panią w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, który przysługiwał Pani w nieruchomości przed zniesieniem współwłasności. Zniesieniu współwłasności nie towarzyszyły żadne wpłaty czy dopłaty.

Pytanie

Jeśli w październiku 2021 r. sprzedała Pani swoje 1/2 domu i działki czy zapłaci podatek?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, od 1 stycznia 2019 r., czyli od wejścia w życie ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, początek 5 letniego terminu, po upływie którego można sprzedać odziedziczoną nieruchomość bez podatku liczy się nie od daty nabycia spadku, a od daty nabycia lub wybudowania nieruchomości przez spadkodawcę. W tym przypadku rodzice stali się właścicielami wymienionej nieruchomości – działki co najmniej 70 lat temu, a dom na niej zaczęli budować około 50 lat temu, co wielokrotnie przekracza wyznaczony 5-letni termin. Z tego względu uważa Pani, że nie powinna zapłacić podatku od sprzedanej przez siebie nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe jednakże z innych względów niż Pani wskazała.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, z późn. zm.):

opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłami przychodów są odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d) innych rzeczy,

- jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości nastąpi po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpi nabycie nie będzie źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 tej ustawy, a kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości w ogóle nie będzie podlegała opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ww. ustawy, co do zasady decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma moment i sposób ich nabycia.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „nabycia”; należy zatem odwołać się do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740), a w szczególności do art. 155 § 1, który stanowi, że:

umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

W tym miejscu należy wskazać, że w myśl art. 888 § 1 ustawy Kodeks cywilny:

przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Zgodnie z prawem cywilnym darowizna dochodzi do skutku w drodze umowy jednostronnie zobowiązującej, której treścią jest zarówno zobowiązanie darczyńcy do spełnienia świadczenia pod tytułem darmym na rzecz obdarowanego czyli do dokonania rozporządzenia i wydania przedmiotu darowizny, jak i oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny. Jeżeli przedmiotem darowizny jest nieruchomość, to umowa darowizny pod rygorem nieważności powinna mieć formę aktu notarialnego. Tym samym zawarcie umowy darowizny nieruchomości powoduje przejście jej własności na obdarowanego z chwilą zawarcia aktu notarialnego, w którym darczyńca daruje tę nieruchomość obdarowanemu, a obdarowany darowiznę przyjmuje.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że otrzymała Pani wraz z siostrą w ramach umowy darowizny od rodziców w 1994 r. po połowie nieruchomość (działkę dom i zabudowania gospodarcze). W 2017 r. dokonała Pani wraz z siostrą zgodnego zniesienia współwłasności ww. nieruchomości. W 2021 roku sprzedała Pani swoją część nieruchomości.

Wątpliwość Pani budzi czy z tytułu ww. sprzedaży jest Pani obowiązana do zapłaty podatku dochodowego.

Aby rozwiać Pani wątpliwość należy dokonać rozstrzygnięcia, czy dokonane zniesienie współwłasności stanowi dla Pani nowe nabycie, od którego należy liczyć pięcioletni okres, o którym mowa w zacytowanym wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W tym miejscu wskazać należy, że celem postępowania o zniesienie współwłasności w rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.

Zgodnie z art. 195 Kodeksu cywilnego:

własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Współwłaścicielom przysługują części wspólnego prawa własności (tzw. udziały), którymi mogą swobodnie rozporządzać. Dopóki więc istnieje współwłasność można mówić tylko o istnieniu udziałów w tym prawie, o ich nabywaniu i zbywaniu, nigdy - o prawie do części rzeczy, o jej zbywaniu bądź nabywaniu w częściach. Współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy.

W myśl art. 210 Kodeksu cywilnego:

każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.

Natomiast na podstawie art. 211 Kodeksu cywilnego:

każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Po myśli natomiast art. 212 § 1 cyt. kodeksu:

jeżeli zniesienie współwłasności następuje na mocy orzeczenia sądu, wartość poszczególnych udziałów może być wyrównana przez dopłaty pieniężne. Przy podziale gruntu sąd może obciążyć poszczególne części potrzebnymi służebnościami gruntowymi.

Zgodnie z teorią prawa rzeczowego przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli, jeśli:

· podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

· wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy mieści się w ramach posiadanego dotychczas udziału.

Tak więc, za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności – w przypadku ich sprzedaży – należy przyjąć datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku objętym współwłasnością oraz zniesienie współwłasności zastało dokonane bez spłat i dopłat. Gdy w wyniku zniesienia współwłasności udział danej osoby ulega powiększeniu mamy do czynienia z nabyciem, gdyż zwiększa się stan jej majątku osobistego. Stąd, jeżeli przy dokonaniu zniesienia współwłasności wystąpiło przysporzenie majątku ponad udział posiadany przed dokonaniem tej czynności oznacza to, że dla tej części nieruchomości dniem nabycia będzie dzień, w którym nastąpiło zniesienie współwłasności.

Z informacji przedstawionych przez Panią wynika, że w wyniku czynności sądowego zniesienia współwłasności nieruchomości, wartość nieruchomości uzyskanej przez Panią mieści się w udziale, który przysługiwał Pani w nieruchomości przed zniesieniem współwłasności. Zniesieniu współwłasności nie towarzyszyły żadne wpłaty czy dopłaty.

Zatem, w niniejszej sprawie jako datę nabycia przez Panią udziału w nieruchomości należy przyjąć datę nabycia w drodze darowizny od rodziców, tj. 1994 rok. W związku z tym, pięcioletni termin, określony w treści art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do Pani powinien być liczony od końca 1994 roku i upłynął z dniem 31 grudnia 1999 r.

Reasumując, sprzedaż przez Panią swojej części nieruchomości (1/2 domu i działki) w październiku 2021 r. nie stanowi dla Pani źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ odpłatne zbycie ww. części nieruchomości nastąpiło po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie. W konsekwencji, nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tytułu rzeczonej sprzedaży.

Końcowo wskazać należy, że Pani stanowisko uznano za prawidłowe jednakże z całkiem innych względów niż Pani wskazała. Zauważyć należy, że zaprezentowany przez Panią sposób liczenia 5-letniego terminu z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na zasadzie wskazanej w ustawie z 23 października 2018 r. nie ma miejsca w przedmiotowej sprawie, gdyż jak Pani wyraźnie wskazała w opisie stanu faktycznego w 1994 r. udział w nieruchomości nabyła Pani w drodze darowizny a nie spadku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Ponadto wskazać należy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez wnioskującego w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).