Interpretacja dotyczy skutków podatkowych związanych ze sprzedażą mieszkania, które zostało nabyte w 2001 roku w trakcie małżeństwa i wspólności majątkowej małżonków. W 2021 roku mieszkanie przeszło na wyłączną własność wnioskodawczyni w wyniku zniesienia współwłasności. Organ uznał, że sprzedaż części mieszkania nabytej w 2001 roku nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, natomiast sprzedaż części nabytej w 2021 roku w wyniku zniesienia współwłasności będzie podlegać opodatkowaniu.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w odniesieniu do części nabytej w 2001 r. do majątku wspólnego i nieprawidłowe w odniesieniu do części nabytej w 2021 r. w drodze zniesienia współwłasności.
9 stycznia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 9 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży mieszkania. Uzupełniła go Pani pismem z 17 stycznia 2022 r. (wpływ 17 stycznia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:
Pozostawała Pani w związku małżeńskim od 19xx r. i w Pani małżeństwie przez cały czas jego trwania obowiązywała ustawowa wspólność małżeńska. W dniu zawarcia małżeństwa była Pani w wieku 23 lat, a Pani małżonek 42 lat. W chwili zawarcia małżeństwa posiadała Pani mieszanie spółdzielcze w pełni urządzone, a Pani mąż nie posiadał żadnego majątku ani też lokalu.
W 2001 r. w czasie obowiązywania wspólności małżeńskiej zakupiła Pani mieszkanie spółdzielcze własnościowe o powierzchni użytkowej 46,4 m2 wraz z przynależną piwnicą i lokalem użytkowym (miejscem postojowym). W 2004 r. małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód. Nie dokonano podziału majątku.
W 2006 r. były małżonek zmarł.
W 2021 r. dokonano umownego podziału majątku wspólnego w formie aktu notarialnego przy udziale spadkobierców – córki i syna małżonków w taki sposób, że w całości otrzymała Pani mieszkanie na wyłączną własność bez spłat i dopłat, które zostało zakupione w czasie trwania małżeństwa, gdyż to tylko Pani przyczyniła się do pomnażania majątku.
W 2022 r. zamierza Pani sprzedać przedmiotowe mieszkanie, o którym mowa wyżej.
Czy może Pani sprzedać przedmiotowe mieszkanie w 2022 r. bez obowiązku zapłaty podatku, gdyż 5-letni okres zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), źródłem przychodów jest odpłatne zbycie nieruchomości, jeżeli nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – był to rok 2001?
W Pani ocenie, mieszkanie zostało zakupione w 2001 r., a Pani zamierza je sprzedać w 2022 r. co oznacza, że sprzedaż nieruchomości po upływie pięcioletniego okresu, o którym mowa w tym przepisie, nie wywołuje skutku w postaci obowiązku zapłaty podatku dochodowego. A zatem przy sprzedaży przedmiotowego lokalu w 2022 r. nie będzie Pani płacić podatku.
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów
– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub praw wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ww. ustawy, przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.
Przy czym, jak wynika z art. 10 ust. 6 ww. ustawy:
W przypadku odpłatnego zbycia po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, nabytych do majątku wspólnego małżonków lub wybudowanych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej nieruchomości lub nabytych do majątku wspólnego małżonków praw majątkowych, określonych w ust. 1 pkt 8 lit. a-c, okres, o którym mowa w tym przepisie, liczy się od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie do majątku wspólnego małżonków lub ich wybudowanie w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej.
W przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma zatem moment jej nabycia.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie precyzuje pojęcia „nabycie”, nie wskazując, czy ma to być nabycie odpłatne, czy nieodpłatne. Nie określa również, na podstawie jakiej czynności prawnej może nastąpić nabycie nieruchomości. Zatem pojęcie to należy rozumieć szeroko, tzn. że nabycie nieruchomości następuje z chwilą uzyskania prawa własności nieruchomości, bez względu na charakter czynności prawnej, na podstawie której doszło do przysporzenia majątkowego w postaci własności rzeczy.
Jak wynika z treści wniosku, w 2001 r. w czasie obowiązywania wspólności majątkowej małżeńskiej zakupiła Pani mieszkanie spółdzielcze własnościowe wraz z przynależną piwnicą i lokalem użytkowym (miejscem postojowym). W 2004 r. Pani małżeństwo zostało rozwiązane przez rozwód. Nie dokonano podziału majątku. W 2006 r. zmarł Pani były małżonek. Następnie w 2021 r. w formie aktu notarialnego doszło do umownego podziału majątku wspólnego przez Panią i spadkobierców byłego męża – córkę i syna małżonków, w taki sposób, że w całości otrzymała Pani ww. mieszkanie na wyłączną własność bez spłat i dopłat.
W analizowanej sprawie w pierwszej kolejności należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359), w których uregulowana została wspólność majątkowa małżeńska.
Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zgodnie z ogólną zasadą uregulowaną w art. 43 § 1 ww. Kodeksu:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością – art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.
Co do zasady wspólność majątkowa trwa tak długo jak małżeństwo. Z chwilą ustania wspólności ustawowej, wspólność dotychczas bezudziałowa zostaje zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych. Od tej chwili małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym, niezależnie od tego, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do jego powstania.
Odnosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy należy wskazać, że z chwilą orzeczenia rozwodu w 2004 r. ustała wspólność majątkowa. Dotychczasowa wspólność majątkowa bezudziałowa została zastąpiona przez współwłasność w częściach ułamkowych.
Jak wynika z art. 501 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W razie ustania wspólności, udziały małżonków są równe, chyba że umowa majątkowa małżeńska stanowi inaczej. Przepis ten nie wyłącza zastosowania art. 43 § 2 i 3.
Powyższe oznacza, że z chwilą orzeczenia rozwodu, mieszkanie zakupione w 2001 r. w 1/2 części należało do Pani majątku odrębnego, natomiast w 1/2 części do majątku odrębnego Pani męża.
Odnosząc się natomiast do dokonanego w 2021 r. umownego podziału majątku wspólnego (zniesienia współwłasności ww. mieszkania) pomiędzy Panią a spadkobiercami byłego męża, którzy odziedziczyli przysługujący mu udział w ww. mieszkaniu, wyjaśnić należy, że celem postępowania o zniesienie współwłasności jest nowe ukształtowanie prawa własności rzeczy, która stanowi przedmiot współwłasności.
Zgodnie z art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):
Współwłasność polega na tym, że własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.
Jak wynika z art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego:
Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.
Natomiast w myśl art. 210 Kodeksu cywilnego:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. (…)
Przez zniesienie współwłasności rozumie się likwidację łączącego współwłaścicieli stosunku prawnego, która następuje w drodze umowy lub orzeczenia sądu.
Zgodnie z teorią prawa rzeczowego, przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, jest nabyciem tych rzeczy. Natomiast, biorąc pod uwagę przyjętą linię orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli, jeśli:
- podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub
- wartość otrzymanej przez daną osobę rzeczy mieści się w ramach posiadanego dotychczas udziału.
Za datę nabycia nieruchomości lub prawa, które przypadły danej osobie w wyniku zniesienia współwłasności – w przypadku ich sprzedaży – należy przyjąć więc datę ich pierwotnego nabycia, jeżeli wartość otrzymanej przez daną osobę nieruchomości lub prawa w wyniku zniesienia współwłasności mieści się w udziale, jaki przysługuje tej osobie w majątku objętym współwłasnością.
Natomiast, jeżeli udział danej osoby ulega powiększeniu (nawet bez spłat i dopłat) to traktowany jest w kategorii nabycia, ponieważ w ten sposób ulega powiększeniu zarówno zakres władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Tak więc, co do zasady, zniesienie współwłasności jest formą nowego nabycia wówczas, gdy w wyniku tego zniesienia podatnik otrzymuje nieruchomość, której wartość po dokonanym podziale przekracza wartość udziału jaki pierwotnie podatnikowi przysługiwał.
Jak wynika z treści wniosku, w 2021 r. doszło do zniesienia współwłasności przedmiotowego mieszkania, w wyniku którego nabyła Pani całość ww. mieszkania do wyłącznej własności bez spłat i dopłat. Zatem nabyła Pani własność w ww. mieszkaniu ponad udział, który przysługiwał Pani przed zniesieniem współwłasności. Nabyła Pani bowiem również udział w ww. mieszkaniu, który przysługiwał spadkobiercom Pani byłego męża. Spadkobiercy nabyli natomiast udział w tym mieszkaniu, który należał po ustaniu wspólności majątkowej do majątku odrębnego Pani byłego męża.
Zatem w odniesieniu do 1/2 udziału w przedmiotowym mieszkaniu, nabytego przez Panią w 2021 r. mamy nowy moment nabycia, co oznacza, że w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pięcioletni okres w odniesieniu do tego udziału należy liczyć od końca 2021 r.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe, uznać należy, że sprzedaż w 2022 r. mieszkania w części należącej do Pani po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej, które zostało nabyte w 2001 r. do majątku wspólnego Pani i Pani byłego męża, nie będzie stanowić źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 w zw. z art. 10 ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Natomiast sprzedaż ww. mieszkania w części nabytej przez Panią w 2021 r. w wyniku zniesienia współwłasności będzie stanowić źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nastąpi przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku, w którym nastąpiło to nabycie, i w konsekwencji będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili